Scriptiebank overzicht

 
‘DE PLAATS VAN WAT GEZEGD WORDT IS BEWEEGLIJK’ [1]

In mijn masterthesis ga ik op zoek naar de grens tussen poëzie en theater in de toneelteksten van Stefan Hertmans. Hertmans (Gent, 1951) publiceerde voornamelijk poëzie. Daarnaast schreef hij een aantal romans en verhalenbundels, vele essays en drie toneelteksten.

Het boek beweegt
Net als in de muziekindustrie een paar jaar geleden, voltrekt zich as we speak ook in de boeken- en printmediasector een technologische revolutie. Het moderne boek is een e-book - dat zich laat lezen op een e-reader of tabletcomputer -, een audiofile, een videocompilatie en ook … een gedrukt boek. Anno 2010 is lezen ook kijken en luisteren.
Sinds enkele jaren produceren grote hardwarefabrikanten als Amazon, Apple en Sony, en boekenketens als Barnes & Noble, digitale dragers waarop je elektronische boeken of e-books kan lezen. Binnenkort mengt ook Google zich in de debatten.

 Kuifje voorbij: de vermenselijking van de stripfiguur-journalist
Negatiever beeld van de journalist in de hedendaagse strip
In de hedendaagse strip krijgen journalisten realistische en menselijke eigenschappen. Hierdoor maken ze veel meer beroepsethische en persoonlijke fouten in de uitoefening van hun métier dan hun klassieke tegenpool. Dat blijkt uit een uniek onderzoek naar de afbeelding van journalisten in de Belgische strip.
Door Jens Vancaeneghem
Journalisten en strips.

Deelvertaling naar het Nederlands van Daniel Bielensteins Duitstalige roman Max und Isabelle
 
Afgaan op vooroordelen en daar je verdere leven van laten afhangen? Wat doen de meeste mensen – en wat doen Max en Isabelle?
 
Zo maar in het wilde weg beginnen te vertalen of eerst je brontekst analyseren en een vertaalstrategie voor ogen houden? Ik koos voor de tweede optie en probeerde daarnaast mijn vertaalprincipes niet te verwaarlozen.
 
Bij Max en Isabelle gaat het net andersom. Max is 31, een beroemde tv-presentator en net niet meer samen met Jana.

Wat de Duitse bezetter in het Belgisch filmwezen zocht: de Belgische filmaffiche onder de bezetting: Bart Van de Broek             
De Tweede Wereldoorlog is in geschiedenisboeken een zwarte pagina vol gruweldaden van de Duitse bezetter. Deze laatste gebruikte echter niet alleen bruut geweld om de bezette bevolking naar haar hand te zetten, maar schakelde ook schijnbaar onschuldige middelen in, zoals de speelfilm.
 
De zwarte periode in de geschiedenis was een gouden tijdperk voor het filmwezen. Het publiek ging maar al te graag naar de bioscoop om sombere gedachten te verzetten.

Timmerman Inge
 
 
 
 
Onderzoek naar het beeld van autisme in de media
 
'Dé autist bestaat niet'
 
Autisme lijkt wel een hype geworden. Films en kranten brengen echter vaak een karikaturaal beeld van de stoornis en gaan daarbij voorbij aan de positieve en sterke eigenschappen van mensen met autisme. Dat is ook de mening van de personen met autisme zelf, blijkt uit een belevingsonderzoek.
 
 
“Zie je wel dat ze ons ‘zotten’ noemen!” ... zei een jongen met autisme bij de aankondiging van de film 'Mozart and the whale' op een Vlaamse commerciële zender.

Conflict en rechtspraak in het efemere rijk van de geurenGeuren en hoe ze te beschermen“Mon âme voyage sur le parfum comme l’âme des autres hommes sur la musique,” schreef Charles Baudelaire  in “Le spleen de Paris” (1869). In een stad waar gesofistikeerde parfums in hoog aanzien stonden, viel zijn stelling dat geurcomposities ons esthetisch evengoed kunnen beroeren en vervoeren als een sonnet, een sonate of een schilderij, op vruchtbare bodem.

Niet toevallig: Pedro Ángel Palou
 
Literatuur in Mexico? Wordt er daar iets geschreven waarvan het de moeite loont erover te schrijven? En zoja, wie zit er op zo’n analyse te wachten? U zal begrijpen dat deze vragen onvermijdelijk elke literatuurwetenschapper teisteren. En toch loont het de moeite. Literatuur is immers meer dan letters en grammatica of holle woorden en constructies. Het is een manier om van de wereld een verhaal te maken. Daarom zouden de vragen veel eerder als volgt moeten luiden: Waarom schrijft iemand een boek?

 
My friends are into Hiphop...
 
`De Rockmythe is eigenlijk meer van toepassing op volksmuzikanten`, zo vertelde mij ooit een dikke man met een baard. Enigszins verbaasd was ik toch, hoewel ik ergens geneigd was de stelling te geloven. Heel wat vragen stapelden zich op in mijn hoofd. Zijn onze volksmuzikanten de echte rockers van vandaag? Wie is de man achter de geitenwollen sok? Is een boombal een TDansant voor verliefde populieren en vlierbessenstruiken? Wordt een doedelzak gemaakt van opgeblazen schapen uit de Schotse Highlands?

 
“Ta mère!” “Ma mère, elle t’emmerde.” Deze dialoog is misschien niet meteen wat u zou verwachten in een roman die deel uitmaakt van de Franse literatuur. Toch staat Mehdi Charef’s Le thé au harem d’Archi Ahmed bol van de grofheden en vuilbekkerij. Deze woorden en uitdrukkingen zijn ongewoon, de Franstalige lezer verwacht zich niet aan dergelijke taal. Aan de vertaler om te proberen de Nederlandstalige lezer net zo vreemd te laten opkijken.
 
Charef wordt beschouwd als de grondlegger van de beurliteratuur.

                                                                                                        Lina Helsen
Voorbij de vetzakkerij
Het controversiële oeuvre van Paul McCarthy anders bekeken
 
Op een gruwelijke manier nemen de opzichtige piraten de macht over in het dorp. Een piratenknecht hakt zonder geweten een been af van een dorpsbewoner. Het bloed gutst eruit en spat op de camera; de wonde is haast tastbaar. De vrouwen worden vastgebonden en ruw verkracht. Vloeistoffen spuiten doorheen de ruimte op de gewelddoeners en hun slachtoffers.

Gevaarlijke paradijzen
Over de utopie en de dystopie in Nederlandstalige literatuur
 
De wekker gaat af. Het zoemende geluid van de muggen zindert nog na. Slaperig en langzaam strompel je uit bed. Ontbijten. Post uithalen: rekeningen! Koffie opdrinken, want het is al laat. Douchen. Snel! Aankleden en vertrekken. Sneller! File… te laat! STRESS!
 
Dromen we niet allemaal van een ideale wereld? Een plaats zonder stress, armoede of oorlog? Een veilig eiland waar we onbeperkt van het leven kunnen genieten?
Utopische literatuur fantaseert over die ideale wereld.

                                                              Desmicht Fabian
Het mysterie van Kapuscinski’s genie  
 
 
 
Op 23 januari 2007 ging er een schokgolf door de journalistieke en de literaire wereld. Ryszard Kapuscinki, de Poolse auteur die decennia lang een unieke brug sloeg tussen beide werelden, was dood. Nu, bijna drie jaar na zijn overlijden, blijft Kapuscinski’s oeuvre nog altijd duizenden lezers inspireren, tot Salman Rushdie en Gabriel García Márquez toe. Toch werd zijn werk nog maar zelden onder de loep genomen. Waarin schuilt nu het genie van Kapuscinski?

 
“STAF, GE ZIJT IN DE LIJM AAN ’T SCHIJTEN”
20 jaar na het verschijnen van de Duitse vertaling van Het Verdriet van België van Hugo Claus wordt in een nieuwe vertaling heel anders omgesprongen met de Vlaamse cultuur.
door Esther de Boe
 
Laat een groepje vertalers los op exact dezelfde standaardtekst. Het resultaat: geen enkel resultaat is volledig identiek. Probeer dit vervolgens met een literaire tekst. Huizenhoge verschillen springen je in het oog.

 
De Bondt Bart
 
 
’t Was alsof de Hel al hare verdoemden over Baesrode had uitgebraakt!
Een halve eeuw dorpsleven en strijd: Baasrode 1870-1918.
 
Wie vandaag Baasrode bezoekt, voelt zich wat onwennig. De oever van het Scheldedorp ligt nog steeds bezaaid met de oude, vaak in ruïne staande industriecomplexen, als littekens uit een lang vervlogen verleden. De grote herenhuizen in de dorpskom liggen er verouderd en troosteloos bij. Baasrode lijkt de afgelopen decennia ten prooi gevallen aan een algemene verwaarlozing.

21 juli 1969 stond de eerste man op de maan, 9 november 1989 viel er een muur in Berlijn, 2009 was het jaar dat een Afro-Amerikaan president werd van het machtigste land ter wereld en 8 april 2009 begon ik aan de eerste woorden van mijn eindwerk. Relatief bekeken ben ik 1 van de 1000 studenten die hier dit jaar zijn eindwerk presenteert, maar voor mij is het de afsluiting van mijn opleiding aan de KHK. Een mijlpaal in mijn leven.
Ik kan het kort zo samenvatten: E=MC².

 Jonge zusters in Vlaanderen Het verhaal van Benedicta en Maya Het klooster of het huwelijk. Dat waren vroeger de enige levenskeuzes die jonge meisjes konden maken. Vandaag zijn er talloze mogelijkheden en zuster worden hoort daar vaak niet meer bij. Toch kozen Benedicta (24) en Leen (27) heel bewust voor een leven als zuster. Benedicta, geboren als Elisabeth, gaat - sinds haar intreding bij de Zusters van Liefde in Kortemark – met een andere naam door het leven. Leen behoort tot de Zusters van de Goddelijke Heiland en woont in Hasselt. Twee jonge vrouwen die weten wat ze willen.

 
Seksualiteit is hot. Het wordt openlijk gebruikt voor commerciële doeleinden, want het verkoopt. Er wordt openlijk over gepraat en gediscussieerd in de media, want het slaat aan. Seks is taboevrij en wij zijn seksueel vrij. Seks na een tweede date -dat kan. Seks met een complete vreemdeling- waarom niet? Seks voordat je tedere gevoelens voor je bedpartner koestert – die komen later wel... Vind je dit alles maar niets, dan ben je preuts of conservatief.

 
In de ban van de “Stad van God”, waar hemel hel wordt…
 
 
Een aantal jaren geleden, verbleef er een Braziliaanse uitwisselingsstudente bij mij thuis. Op een bepaalde zaterdagavond, zei ze opeens: “Morgen ga ik naar de bioscoop in Brugge”. Wij vroegen ons af waarom ze zover naar de bioscoop wou, er is er eentje op een kwartiertje van ons dorp en Brugge is niet echt vlot bereikbaar, je doet er gemakkelijk twee uur over. We kregen haar echter niet overtuigd, want die film kon je enkel in Brugge bekijken. Het moest dus wel een zeer bijzondere film zijn, dacht ik bij mezelf.

 
 
Goodbye, Lenin?
 
In 1990 werd Duitsland herenigd na veertig jaar tweedeling. De Bondsrepubliek breidde uit met de gebieden van de Duitse Democratische Republiek. De euforie was groot: ‘Deutschland einig Vaterland!’, ‘Wir sind ein Volk!’, riep de bevolking te Berlijn. Een politicus schreef: ‘We lagen in elkaars armen en het maakte niet uit of men elkaar kende. We waren verheugd.

 
Merlijn de tovenaar: het leven zoals het was
 
Kennen we hem niet allemaal uit onze jeugd? Merlijn de tovenaar is voor ons een welbekend personage dat thuishoort tussen Disney-figuren zoals Sneeuwwitje en de Leeuwenkoning. Het is inderdaad Walt Disney die met zijn The Sword in the Stone een onvergetelijke hulde bracht aan deze legendarische figuur. Maar het is ook de link met koning Arthur en de ridders van de Ronde Tafel die van Merlijn een held uit onze kindertijd maakt.

 
Waarom zou je je bezighouden met zoiets als het maken van kunst? Hebben je handen niets beters te doen? Maken je gedachten zo’n kronkels dat ze onmogelijk ten dienste kunnen staan van iets zinvollers?
 
Twee scenario’s vormen het uitgangspunt voor een antwoord. ’s Nachts, als de anderen naar bed zijn en er van de omringende ramen nog twee oplichten zit ik in de zetel, koptelefoon op, te luisteren naar muziek. Altijd klassiek: piano concerto’s, requiems, symfonieën, veel kamermuziek en de messias van Händel.

 
De vrouwen in niemandsland
 
Er zijn mannen en er zijn vrouwen, er zijn blanke en er zijn gekleurde mensen. Een waarheid als een koe en toch is de realiteit complexer dan dat. Bepaalde sociale, culturele en etnische groepen hebben immers problemen met deze (te) rigoureuze opdeling. Zo onder andere de gekleurde vrouwen. Hoewel zij als zwarten bepaalde eigenschappen, gevoelens en ervaringen delen met (bijvoorbeeld) de Afro-Amerikanen en zij zich als vrouwen ten dele kunnen vinden in het feminisme, kunnen ze zich met geen van beide minderheidsgroepen volledig identificeren.

 
Naar een nieuwe horizon in het grenslandschap
tussen beeldende kunst en poëzie
 
Eind september 2008 meldde Gwij Mandelinck, de organisator van de poëziezomers van Watou, dat de voorbije editie voor hem de laatste was. Het gebrek aan opvolging en de jaarlijks terugkerende financiële besognes houden het festival in een wurggreep. Maar er is meer aan de hand. Projecten waar woord en beeld worden samengebracht, vertrekken doorgaans vanuit de taal – het begrip ‘poëziezomer’ wijst daar al op.

 

 
Literatuuronderwijs:
de leeslijst in het ASO derde graad.
 
 
 
Het verplichte boekenlezen voor het vak Nederlands verloopt meestal via leeslijsten. De leerkracht Nederlands maakt een leeslijst op waaruit leerlingen 1 of meerdere boeken kiezen om te lezen. Dit onderzoek stelde tot doel om inzicht te krijgen in de samenstelling van de leeslijst in het vijfde en zesde middelbaar (derde graad) van het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO) in Vlaanderen, anno 2008.

Het historisch verhaal: een succesverhaal?
 
Mensen denken in verhalen. Al duizenden jaren is het verhaal een krachtig middel om de geschiedenis van een familie, een stam, een gemeenschap of zelfs een hele beschaving levend te houden. Ook de lessen geschiedenis kenden in het verleden een rijke verteltraditie. Onder meer als gevolg van de verlegging van de focus in de geschiedenisdidactiek naar zelfontdekkend bronnenonderzoek kwamen verhalen sterk in de verdrukking.

“L’enfer, c’est les autres.” Dit beroemde citaat van Jean-Paul Sartre, doelde op het feit dat de aanwezigheid van andere mensen onvermijdelijk een inperking van de eigen vrijheid inhoudt. Toegegeven, bij deze uitspraak had hij waarschijnlijk niet echt overbevolkte toeristische trekpleisters in gedachte. Maar een bezoek aan de Brugse binnenstad op een zomerse namiddag is voldoende om te merken dat de toeristenmassa die de pleinen bevolkt en de trottoirs van de Steenstraat onbegaanbaar maakt, de romantiek al snel verloren kan doen gaan.
 
Roept dit voorbeeld bepaalde herinneringen op?

TOT DE KROON ONS SCHEIDT
DE ENSCENERING VAN KONINKLIJKE HUWELIJKEN BINNEN DE BELGISCHE MONARCHIE
ALBERT & ELISABETH (1900) – IEOPOLD EN ASTRID (1926)

Deze scriptie heb ik opgevat als een onderzoek naar de enscenering van koninklijke huwelijken binnen de Belgische monarchie. Meerbepaald heb ik een kritische analyse gemaakt van het huwelijk van prins Albert en Elisabeth, hertogin in Beieren (1900) en dat van hun zoon, prins Leopold met prinses Astrid van Zweden (1926).

Het Vlaams uitgevershuis A. Manteau is zonder enige twijfel de meest prestigieuze uitgeverij van de Vlaamse letterkundige geschiedenis. De lijst met auteurs die tijdens de bezetting en in de naoorlogse periode aan het uitgevershuis waren verbonden, is op zijn minst indrukwekkend te noemen. Louis Paul Boon, Hubert Lampo, Johan Daisne, Piet van Aken en talloze andere prominente Vlaamse auteurs prijken in de fondslijst van de literaire uitgeverij.
Naast auteurs uit eigen land gaf het uitgevershuis evenzeer literaire vertalingen uit.

De Spoker in Guido Gezelle
 
Guido Gezelle?  “O krinklende winklende waterding”! … “Dien avond en die rooze”! De poëzie van Guido Gezelle omvat meer dan deze gecanoniseerde verzen. Onder het pseudoniem Spoker, ‘spookte’ Gezelle als satirisch en politiek dichter in flamingantische weekbladen en tijdschriften. In haar masterscriptie bestudeerde Adelheid Ceulemans 44 relatief onbekende nationaal-politieke teksten van Gezelle.