Scriptiebank overzicht

 Van kleine saters tot troetels van de keizers Als we vandaag denken aan dwergen, denkt de ene automatisch aan Sneeuwwitje, een andere aan de Lord of the Rings-films, en zo kan iedereen wel een voorbeeld uit de moderne media halen. Maar kennen we dwergen als bekende zakenmannen, als succesvolle politici of professoren? Waarschijnlijk niet. Dit betekent niet dat ze er niet zijn, maar vertelt des te meer over de rol waarin we dwergen in onze maatschappij stereotiep zien verschijnen. En dit was in de oudheid niet anders.

 Helft Belgische hiv-patiënten niet therapietrouwEen studente farmacie van de KULeuven vond dat ongeveer de helft van de Belgische hiv-patiënten zijn hiv-medicatie niet neemt zoals het hoort. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn het taboe dat heerst rond de ziekte en de nevenwerkingen die de geneesmiddelen hebben.Wereldwijd zijn er meer dan 33 miljoen mensen besmet met het hiv-virus. In België zijn er dat ongeveer 14000. Er is een verschil tussen hiv en aids.

De zoete pijn van een vergeten dichter: Joseph Brodsky als melancholicusGepest en verstoten, bespuwd, gekleineerd, mishandeld en weggestuurd. Dat was het droeve lot van Joseph Brodsky, de grootste dichter die Rusland sinds de Tweede Wereldoorlog heeft voortgebracht. Terwijl hij door het Soviet-regime werd vervolgd, werd hij in literaire kringen geroemd als de grootste levende dichter van Rusland, de meest welluidende, invloedrijke stem van de moderne Russische letteren.

 Mangroven: ‘levendbarende’ bomen op de grens tussen land en zeeBehalve de bossen zoals we ze hier kennen en de regenwouden in tropische regio’s zijn er ook de minder bekende mangrovebossen, die groeien op de grens tussen land en zee in tropische en subtropische streken. In deze kustgebieden zorgen de getijden voor regelmatige maar vaak grote schommelingen in waterniveau en zoutgehalte van het voor de boom beschikbare water.

 
Boeddhisme vanuit een westers – psychologisch perspectief.
Wij – westerlingen – hebben het altijd al moeilijk gehad om het boeddhisme te kunnen begrijpen. Onze verbeelding slaat gemakkelijk op hol als we horen over deze oude, oosterse leer. De meeste mensen hebben ooit wel eens gehoord over karma, nirvāṇa of wedergeboorte. Deze ideeën wekken al snel het idee op dat het boeddhisme een vreemde, bijgelovige religie is.

 

Bacteriën die je gezond maken, utopie of realiteit?

 
Wereldwijd stijgt het aantal patiënten met ernstige darmaandoeningen, zoals de ziekte van Crohn. Merkwaardig is dat zware darmontstekingen veel vaker voorkomen in de ontwikkelde landen en minder in minder ontwikkelde regio’s. Volgens wetenschappers heeft dat te maken met de hygiëne in de verschillende delen van de wereld. In welvarende landen zorgt die ervoor dat mensen nauwelijks nog in contact komen met micro-organismen. Een verlaagde blootstelling aan bacteriën, belangrijke ziekteverwekkers, lijkt een goede zaak.

 
„Er is hier nog veel te doen voor ons“. Terugkeer ten dienste van ontwikkeling.
 
Ahmed wijst naar een ruwbouw aan de andere kant van de straat in deze nieuwbouwwijk van  Nador, Marokko. De felle middagzon weerspiegelt in zijn zonnebril als hij me uitlegt: „Zie je die pilaren ginder? Net luciferstokjes! En zie je deze hier? Ik heb deze volgens Duitse aardbevingsnormen gebouwd.

Sofie Verweire
En zij reisden naar het oosten…
 
Wie kent tegenwoordig geen blog waarop iemand zijn of haar reiservaringen wil delen met wie het maar lezen wil? Wat de meesten echter niet weten is dat dit helemaal niet zo ‘vernieuwend’ is. Integendeel, de reiscultus is eeuwenoud en daarmee ook de reisverhalen van zij die terugkeerden. Reeds uit de middeleeuwen kennen we werken die geschreven werden voor of door reizigers.
 
Het verhaal
 
Tvoyage van Mher Joos van Ghistele is een voorbeeld van zo’n werk, maar wel een buitenbeentje binnen de canon.

Oorlog en vrede in Sri Lanka: spoilers balanceren op de rand


Mei 2009, gruwelijke beelden van wanhopige vluchtelingen en intens geweld in Sri Lanka teisteren onze televisiejournaals. De kleine landtong waar de Tamil Tijgers (voluit Liberation Tigers of Tamil Eelam of afgekort LTTE) zich verschansen, kreunt onder de mortieraanvallen. Hun territorium wordt kleiner met de minuut. De Tijgers trachten nog terug te klauwen, maar het leger van de Sri Lankaanse overheid bombardeert de verzetsstrijders finaal de vernietiging tegemoet.

 
“Een volk zonder poëzie is een overwonnen volk”

 
In mei 2008 'vierden' de Palestijnen en Israëli's de zestigste verjaardag van hun uiterst ingewikkelde en schijnbaar onoplosbare conflict. De voortdurende wederzijdse aanslagen en regelmatig doodlopende onderhandelingen worden bijna oud nieuws voor de doorsnee Europese krantenlezer of televisiekijker. Het is maar al te gemakkelijk om het menselijk lijden achter de nieuwsberichten uit het oog te verliezen.

 
DCD op school: diagnostiek en begeleiding
 
Wie kent ze niet: onhandige kinderen die overal tegenaan botsen, de melk naast het glas gieten of naast de bal grijpen? Bij sommige kinderen zijn dit problemen die spontaan verdwijnen. Bij een aantal anderen is er echter iets erger aan de hand: zij lijden aan DCD.
 
Wat is DCD?
DCD (Developmental Coordination Disorder) is een ontwikkelingsstoornis die coördinatieproblemen veroorzaakt.

 
Merlijn de tovenaar: het leven zoals het was
 
Kennen we hem niet allemaal uit onze jeugd? Merlijn de tovenaar is voor ons een welbekend personage dat thuishoort tussen Disney-figuren zoals Sneeuwwitje en de Leeuwenkoning. Het is inderdaad Walt Disney die met zijn The Sword in the Stone een onvergetelijke hulde bracht aan deze legendarische figuur. Maar het is ook de link met koning Arthur en de ridders van de Ronde Tafel die van Merlijn een held uit onze kindertijd maakt.

 
Sterfte van moeders tijdens zwangerschap, bevalling of 42 dagen na de bevalling blijft een groot probleem. Zo stierven er in 2005 wereldwijd 536.000 vrouwen. Dit komt overeen met een dagelijkse sterfte van 1500 vrouwen. De meeste van deze sterfgevallen vinden plaats in ontwikkelingslanden. Rwanda zit opgescheept met één van de hoogste sterftecijfers wereldwijd: In 2005 stierven er 1400 op 100.000 vrouwen. De meeste van deze sterftes zijn echter perfect te vermijden.
In september 2000 werd er een millenniumdeclaratie opgesteld.

 
Groep-B-streptokokken (GBS) is een belangrijke pathogeen geworden bij de mens. GBS veroorzaakt sepsis en meningitis bij pasgeborenen en bij volwassenen.

Het effect van de woonsituatie op de doodsattitudes van bejaarden
Soms wandel ik er voorbij en zie ze zitten. Ouderen voor het raam, voor de tv of achter een tas thee, voor zich uitstarend. Ik kan het me maar moeilijk voorstellen dat ik later in een bejaardentehuis mijn leven uitleef. Nochtans is de kans groot. Waar vroeger familieleden de zorg voor ouderen op zich namen, staat nu de samenleving in voor hun opvang. De oorzaken hiervoor zijn dat het gezin kleiner is, er steeds meer vrouwen participeren op de arbeidsmarkt, mensen verder uit elkaar wonen en de levensverwachting is toegenomen.

 
Begeleiding van ouders na negatieve prenatale diagnose.
 
Slecht nieuws, vroeg of laat krijgen we er allemaal wel mee te maken. We kunnen slecht nieuws op verschillende manieren beleven. Het kan zijn dat iemand, omwille van zijn of haar beroep regelmatig slecht nieuws moet meedelen aan andere mensen, maar ook een familielid, vriend of kennis kan slecht nieuws overbrengen aan een ander.
Een andere manier waarmee we met slecht nieuws in contact kunnen komen, is door het slecht nieuws te krijgen.

 
HEEFT ONZE OMGEVING EEN INVLOED OP ONS ERFELIJK MATERIAAL?
De laatste paar jaren werd iedereen om de oren geslagen met het broeikaseffect. De aarde warmt op en de mens heeft daar de schuld aan. Behalve dat er op dit gebied dringend doortastende maatregelen genomen moeten worden, heeft het er ook voor gezorgd dat we ons meer bewust werden van het ons overal omgevende milieu. We zijn gaan inzien dat we er voorzichtiger met moeten omspringen, dat het ook grenzen heeft die we beter niet overschrijden. Tot daar het voor de meeste onder ons bekende deel.

GEZONDHEIDSBEVORDERENDE VOEDING EN DE WERELD VAN DE PSEUDOWETENSCHAP
Onderzoek naar gezondheidsbevorderende voeding gebeurt zeer vaak vanuit een productgedreven wetenschap. Je zoekt voor een product een passend probleem, waarna allerhande gezondheidsbeweringen de consument doet dromen van het eeuwige gezonde leven.
Wat last van hart- en vaatziekten? Reduceer het risico met het nieuwste cholesterolverlagende levensmiddel. Vaak ziek en lage weerstand? Neem een voorraad aan micro-organismen tot u en je zal niet snel meer ziek worden.

“Kleren maken de vrouw”. Een onderzoek naar het verband tussen kledijvoorkeur en persoonlijkheid.  Dressing is a way of life, een uitspraak van modeontwerper Yves Saint Laurent, lijkt een merkwaardige benadering. Ook mode lijkt op het eerste zicht een vreemde zaak. Niettegenstaande vele vrouwen met kleding en uiterlijk bezig zijn, zeggen de meesten onder hen niet geïnteresseerd te zijn in mode. Als we kleren aantrekken willen we laten zien dat we vooral niet aan ‘die onzin’ meedoen. Maar hoe we het ook draaien of keren, kleding houdt ons een heel mensenleven bezig.

Edwidge Danticat, auteur tussen culturen
 
In onze geglobaliseerde wereld woedt het debat over de multiculturele samenleving in alle hevigheid. Want waar culturen samenkomen, is er onbegrip, en vaak zelfs geweld. Edwidge Danticat kan erover meespreken. De Haïtiaans-Amerikaanse auteur publiceert kortverhalen en romans die inhoudelijk een scherpe analyse van de clash der culturen bieden, maar die door hun succes juist een dialoog op gang brengen.
 
Danticat’s geboorteland kent een woelige maar intrigerende geschiedenis.

Vesico-vaginale fistels in Afrika. De vroedvrouw in ontwikkelingswerk

op zoek naar een oplossing
 
De foto
Lydia is een Belgisch meisje van bijna 10. Vandaag bezoekt ze samen met haar ouders een dorpje in het zuiden van Burkina Faso. Daar loopt ze vrolijk met een baby op haar rug gebonden. Een Afrikaanse vrouw heeft haar geholpen om de doek vast te maken. Zo is ze net een Afrikaanse mama en ze geniet van haar “spel”.
Voor veel meisjes, niet veel ouder dan Lydia, is dit de realiteit van elke dag. Van jongs af aan werken zij in en om het huis.

WOORD VOORAF
 
 
Graag had ik volgende mensen willen bedanken voor hun steun bij het realiseren van mijn eindwerk:
 
Mevrouw Annemie Thijs, mijn copromotor, heeft mij geholpen bij het opzoeken van nuttige informatie en heeft ervoor gezorgd dat ik mijn leerstage kon volgen in haar dansschool te Mechelen. Daarnaast heeft ze me zo ver kunnen brengen, deel te nemen aan een wedstrijd van Ierse dans, waar ik als derde eindigde bij de “Ligt Jig”. Ik wil haar bedanken voor de steun en voor al de ervaring die ze mij heeft meegegeven.

Wie heeft er nog nooit van Afrikaanse bootvluchtelingen gehoord, die via Marokko, Libië, en recenter ook Mauretanië en Senegal, Spaanse of Italiaanse bodem willen bereiken?

In de krant kan je bijna dagelijks berichten lezen over onderschepte gammele bootjes, pateras genoemd, volgestouwd met jonge Afrikanen. Westerse toeristen op de stranden van Tenerife worden plots geconfronteerd met de grote kloof tussen het rijke Westen en Afrika, als er verkleumde Afrikanen aanspoelen terwijl zij, al dan niet ingesmeerd, bakken in de tropische zon.

Verwarde zintuigen: kersenrode 6, oranje kater
 
Een zin in een krant is voor ieder normaal individu niet meer dan een aaneenschakeling van zwarte woorden op wit papier en een woord niet meer dan een geheel van zwarte letters. Maar voor een kleine minderheid van de bevolking ziet een krantenartikel eruit als een symfonie van kleuren. De letter “R” verschijnt dan bijvoorbeeld in het helblauw, de kleur van de lucht op een broeierig hete zomerdag. Het cijfer “6” heeft de donkerrode kleur van een sappige kers en de letter “L” lijkt dan weer gemaakt van roestvrij staal.

‘Mijn water is gebroken’ … wat nu ???
 Inleiding
 
In deze scriptie verdiept Alinoë Van Looveren zich - op wetenschappelijk sterk gefundeerde wijze - in het gebeuren van PROM (Prelabour Rupture of Membranes) à terme. Het spontaan breken van de vliezen bij een voldragen zwangerschap (meer dan 37 zwangerschapsweken), is in de volksmond beter gekend als ‘Mijn water is gebroken!’ .

 
Vrijmetselarij en samenleving: De Gemengde Obediëntie “Le Droit Humain” en de tweede feministische golf.

 
“Le Droit Humain” is buiten de “Vrouwen Grootloge” de enige Belgische Obediëntie die vrouwen toelaat. Terwijl deze laatste uitsluitend vrouwen initieert, plaats “Le Droit Humain” steevast het principe van gemengdheid centraal. “Le Droit Humain” ontstond dan ook in de 19e eeuw in het verlengde van de eerste feministische beweging in Frankrijk.

Speculaties rond gebak uit houten prenten: een proces van intensivering naar extensivering
 
Tijdens mijn onderzoek kwam ik tot de vaststelling dat heel wat koekplanken, ook wel houten prenten genoemd, een stille dood sterven. Ze worden immers al te vaak als een minderwaardige kunstvorm en informatiebron beschouwd, hoewel ze ons veel kennis verschaffen over het verleden en meer specifiek over onze volkscultuur.
 
Koekplanken waren in het verleden gebruiksvoorwerpen: ze figureerden de koek.

 
Vanuit een sociale bewustwording, die gegroeid is door de lessen die ik kreeg van mensen als Ludo Abicht, Jaap Kruithof en Willem Elias gaat een muzikant zich vragen stellen bij zijn maatschappelijke relevantie.
 
“Waarom spelen we muziek?” is voor mij persoonlijk een weinig relevante vraag, net zoals je je zou kunnen afvragen: “Waarom ademen wij, waarom eten we drie keer per dag of waarom houden we van andere mensen?” De volgende vraag die zich stelt luidt: hoe kunnen wij (muzikanten) deze liefde voor muziek doorgeven?

Mohammed zijn eerste vrouw was een zakenvrouw
 
In 2003 breekt het hoofddoekendebat in alle hevigheid los. Moslima’s die een hoofddoek dragen, zijn volgens de Westerse media onderdrukte vrouwen zonder eigen mening. Ze zijn het slachtoffer van hun religie en het wordt hoog tijd dat zij door de Westerse vrouwen bevrijd en geëmancipeerd worden. Maar klopt dat beeld wel? Vier moslima’s met een eigen zaak willen met hun succesverhaal het stereotiepe beeld dat over hen bestaat, afzwakken.
 
Machocultuur
Voor moslima’s is het zwaar om tegen de vooroordelen van hun religie op te boksen.

HET BEELD VAN DE FAMILIE ACHTER HET TABAKSMERK AJJA IN DE KIJKER
 
Bij rokers die hun sigaretten zelf rollen, klinkt het woord “AJJA” waarschijnlijk niet vreemd in de oren. Dit merk van losse tabak is in de detailhandel nog altijd vrij gemakkelijk te verkrijgen. Het behoort nu toe aan de multinational British American Tobacco. Toch is het merk van Belgische oorsprong. Alhoewel de pakjes vermelden dat “Albert en Joseph Jacobs in 1920 hun naam aan AJJA verbonden”, klopt dit niet met de gegevens die men uit de genealogie van deze familie kan opmaken.