Deze masterscriptie handelt over de impact van de samenlevingsvormen op het Belgische wettelijk en aanvullend pensioenstelsel van werknemers. De centrale vraag in deze masterscriptie is of de bevoorrechting van gehuwden inzake de wettelijke en aanvullende pensioenen vandaag nog gerechtvaardigd kan worden, en of het niet wenselijker is om de maatschappelijke evolutie, waarbij partners steeds meer kiezen voor een wettelijke of feitelijke samenwoning, te vertalen in de Belgische werknemerspensioenen. Er wordt aldus een kritische analyse uitgevoerd aangaande de invloed van de samenlevingsvormen op de pensioenen, waarna er enkele aanbevelingen aangereikt worden ter optimalisering van het Belgische recht. Ook de Nederlandse aanpak wordt besproken teneinde hieruit inspiratie te putten ter verbetering van het Belgische recht.

De rol van de EU in het pensioenbeleid is ontstaan en geëvolueerd dankzij de
 interactie van een aantal factoren. De vergrijzing van de Europese bevolking die druk 
legt op de overheidsbegrotingen, een gemeenschappelijke munt die de lidstaten
 verplicht om de houdbaarheid van de overheidsfinanciën te verzekeren en het
 concurrentievermogen van de EU-economie in een geglobaliseerde wereld hebben 
allemaal bijgedragen tot het opnemen van het pensioenbeleid in de kern van de EU agenda.

 Bij onveranderd beleid zullen de Belgische pensioen gerelateerde uitgaven andere overheidsuitgaven zoals gezondheidszorg en onderwijs komen te verdringen. We illustreren eerst aan de hand van data en een vergelijking met de andere OESO landen welke parameters hieraan ten grondslag liggen. Vervolgens bekijken we de mogelijke oplossingen uit deze situatie: hoe zouden we kunnen veranderen opdat we kunnen behouden wat we hebben?

 Jong versus oud, wie trekt er aan het langste eind?                                 Frederik Vanhuysse
 
De laatste tijd lijkt er heel veel te doen om de pensioenen en de zorg voor ouderen in het algemeen. Wie goed het nieuws gevolgd heeft, weet dat er in de komende decennia steeds meer ouderen zullen zijn in vergelijking met het aantal werkende mensen of jongeren. Dit proces heet de vergrijzing (Pelfrenne, 2009, pp. 59-60). We vragen ons af of de jongeren in de (nabije) toekomst nog wel solidair willen zijn met de ouderen.

Groei, werkgelegenheid en de pensioenuitdaging: welk beleid?
Heel wat landen worden geconfronteerd met het probleem van de vergrijzing. De veroudering van de bevolking zorgt voor een grote druk op publieke pensioensystemen die vaak van het pay-as-you-go (PAYG) type zijn. In een dergelijk systeem worden de huidige pensioenen gefinancierd met bijdragen van de huidige werknemers. Een toename van het aantal gepensioneerden t.o.v. de werkende bevolking zal de financiering van deze pensioenen bemoeilijken.