Scriptiebank overzicht

 Een monumentaal verleden 11 November 1918 de oorlog is voorbij. Vier jaar lang heeft het Engelse leger Ieper succesvol verdedigd tegen de Duitsers. Meer dan 200.000 soldaten zijn er gestorven, van de stad zelf blijft geen steen overeind.  Moet dit gevierd worden? Of kan men enkel nog rouwen?  In de directe nasleep van WOI wisten de Britten het zelf niet goed en de Menenpoort in Ieper weerspiegelt dit.  Aan de buitenzijde is het Britse monument een triomfboog, binnenin is het een tombe. Meer dan 50.000 namen van Britse soldaten sieren de muren.

Oorlog door kinderogen: Child@War / War@ChildOorlog in Syrië, Somalië, Irak, Afghanistan, noem maar op! Dagelijks worden we via de media geconfronteerd met oorlogsbeelden. Huizen staan in brand, er wordt geschoten in de stad, een menigte mensen komt in opstand en volwassen mannen gooien met stenen naar elkaar. Middenin deze chaos leeft de bevolking. Hiertoe behoort ook een kwetsbare groep: kinderen.Actuele vragenAls je iemand vraagt waaraan hij/zij denkt bij het woord ‘oorlog’, wordt het woord ‘kind’ amper vermeld. Toch worden kinderen dagelijks bij oorlogen betrokken.

Het imago van Romeinse keizersWe zijn de laatste jaren vertrouwd geraakt met de val van dictators in de Arabische landen. Op tv zagen we hoe beelden van Saddam met Amerikaanse hulp omver werden getrokken of afbeeldingen van Khadaffi door opgejutte massa’s in brand werden gestoken. Die gebeurtenissen roepen vragen op. Waarom stonden die beelden daar? Hoe komt het dat de Libiërs zoveel afbeeldingen van hun leider hadden om te verbranden? We kunnen die vragen beantwoorden: Saddam liet beelden van zichzelf plaatsen als een herinnering aan zijn macht en aanwezigheid.

Boris Claes – De vergeten figuren van de Belgische Revolutie8 april 1900, het was net voor middernacht in het regenachtige Schaarbeek, de temperatuur lag maar juist boven het vriespunt en de ijskoude wind drong door tot op het bot. In deze bekend klinkende weersomstandigheden overleed de uit Frankrijk afkomstige Louis-Alfred-Antoine-Wenceslas Sclobas op de leeftijd van 87 jaar, 5 maanden en 27 dagen[1].

“Situation: The city of Travnizeme has recently been occupied by Czervenian forces. The civilian population has been trapped in the region, and U.S. forces are escorting refugees from the region to U.N. refugee camps.” Nagenoeg alle landen hebben wel een troepenmacht. Daarbij bevindt een ontzettend aantal militairen zich in het buitenland. Daar voeren zij riskante operaties uit om anderen en zichzelf te beschermen. De huidige rekruten worden opgeleid met behulp van computerspellen en -simulaties.

 In de ban van een ‘virus noir’. De introductie van jazz in BelgiëJazz is anno 2010 een gewaardeerd muziekgenre met eigen radioprogramma's, festivals en clubs. Terwijl de muziek wereldwijd verspreid is en er verschillende subgenres bestaan, is het doorgaans geweten dat jazz ontstaan is in de Verenigde Staten in het begin van de 20ste eeuw. Maar hoe is deze muziek ooit in België terecht gekomen? Langs welke kanalen werd de muziek verspreid in een tijd zonder iTunes of YouTube? Hoe evolueerde jazz van een rage naar een vaste waarde in onze samenleving?

 
Troepen, training en tiara’s
Krijgsvrouwen in de familie van Alexander de Grote
 
De krijgsdaden van Alexander de Grote werden eeuwenlang welluidend geprezen, bezongen en becommentarieerd. De militaire bezigheden van zijn vrouwelijke verwanten zijn daarentegen slechts gefluister in de geschiedenis. Nochtans moesten zij in sterke wil en strijdlust niet voor hem onderdoen. Sommigen van hen commandeerden troepen, anderen regen zelf vijanden aan hun speer. Wie waren deze dames, die het Macedonische rollenpatroon doorbraken?

 Tussen Mekka en RomeOver de islamitische vrede en de westerse oorlogEen veelgehoorde kritiek op de hedendaagse multiculturele westerse samenleving is dat moslims en christenen niet in vrede kunnen samenleven. De islamitische denkwereld zou volledig anders zijn en hun moraal valt niet met de christelijke te verzoenen. Ze hebben een andere visie op de wereld, op politiek én op oorlog en vrede.

Bezet België, Somalië aan de Schelde?De Eerste Wereldoorlog roept spontaan het beeld op van modderige loopgraven. Achter en naast het front leverde de Belgische burgerbevolking echter een vergeten strijd tegen de honger. Met dank aan de Verenigde Staten, die de eerste grootschalige food relief operation ooit coördineerden. Twee lokale studies illustreren nu in welk sociaal mijnenveld dit gebeurde.Dorstlessende druppels op een hete plaat.Toen België in 1914 werd bezet, reageerden de geallieerde machten met een economische blokkade.

 Levende in groote miserie ende verdriet tsamen met zyne huyswyf ende kinderkens: hoe gratiebrieven ons iets meer kunnen vertellen over het dagelijkse leven in de Nieuwe Tijd   Bij de woorden ‘misdaadvervolging in de zestiende en zeventiende eeuw’ denken de meesten meteen aan wrede folterpraktijken, heksenverbrandingen of bloederige executies. Dit beeld bevat zeker een grond van waarheid, maar moet toch enigszins bijgesteld worden. Hoewel het rechtssysteem in de Nieuwe Tijd criminelen streng vervolgde, werden sommigen onder hen ook op een zachtere manier tot een beter leven aangemoedigd.

Vijftien jaar oud en trillend van adrenaline richt hij zijn Kalasjnikov op de laatst overgebleven tegenstanders. Zijn oren suizen nog na van de granaatinslag waarvoor hij net dekking had gevonden. Bijna heeft hij de overwinning bereikt. Het geweer ratelt in zijn handen en een na een stuiken zijn vijanden in elkaar totdat een schelle klik weerklinkt. Pijlsnel dringt het tot hem door dat hij geen munitie meer heeft. In zijn ooghoek ziet hij nog net twee gewapende mannen opdoemen, maar het is te laat. Vijf kogels doorboren hem in een mum van tijd. Game over.

 
Lady Gaga, Natascha Kampusch en Jezus Christus: een heilige drievuldigheid?
René Girard over idoolcultus, slachtoffercultuur en vergoddelijking.
Een onbekende Bulgaar haalde deze zomer het wereldnieuws: hij wou op Lady Gaga gelijken en liet zich daarom tot vrouw ombouwen. Zo werkt Lady Gaga zich te pas en te onpas de kijker. Met haar extravagante outfits bespeelt als geen ander het mediatieke wereldcircus. Toen ze onlangs een speech gaf waarin ze opkwam voor homoseksuele soldaten, werd ze door sommige bookmakers op de lijst van mogelijke presidentskandidaten van de VS gezet.

 

Hélène Flaam
 
“Ik ging bij de rebellen, uit wraak.”
 
Wereldwijd vechten vandaag nog altijd honderdduizenden kinderen mee met gewapende groeperingen, ondanks de groeiende aandacht voor het probleem van de kindsoldaten. Het zijn niet alleen rebellenbewegingen die kindsoldaten inzetten, even goed regeringslegers, zoals de FARDC, de Forces Armées de la République Démocratique du Congo, het Congolese regeringsleger.
Minder bekend is dat één derde van de kindsoldaten meisjes zijn. Velen worden ontvoerd en zo gedwongen om mee te vechten.

 
Vlaamse cultuurcentra en gemeenschapsvorming
Symbiose of paradox?
Debbie Van Laere
Inleiding
 
 
De oorsprong van deze scriptie ligt in de lancering van een decreet waar de cultuur- en gemeenschapscentra in Vlaanderen een nieuwe richting inslaan. Het decreet houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid (verder het decreet lokaal cultuurbeleid genoemd) werd door het Vlaamse Parlement goedgekeurd op 13 juli 2001 en hield een aantal fundamentele wijzigingen in. De belangrijkste wijziging is de opdracht van de cultuur- en gemeenschapscentra.

 
De macht van het imago
Of hoe zestiende-eeuwse propaganda maakte dat we nu niet het beste elftal ter wereld hebben
 
Iedere Belg kent het fenomeen. Telkens we onze democratische plicht moeten vervullen, puilt onze brievenbus uit van de tandpastasmiles en propagandaslogans. Een tamelijk recent verschijnsel dacht u? Gedrukte imagopropaganda is zo oud als de uitvinding van de drukpers!
 
Vijfhonderd jaar geleden bestond er nog geen tv, en van YouTube of Twitter was er al helemaal geen sprake.

Kanker, een onbegrepen vijand.

Dankzij het toenemende onderzoek en de steeds groter wordende vooruitgang in kennis en oorzaak wordt tegenwoordig voor de meeste ziektes een geschikte remedie gevonden. Hierbij wordt niet alleen de nadruk gelegd op een mogelijke behandelingswijze bij het genezen maar ook op de ontwikkeling van nieuwe technieken die helpen bij het voorkomen. Door het gebruik van de vele geneesmiddelen en een goede vaccinatie kunnen heel wat ziektes relatief eenvoudig verholpen worden.

Ongewapende Congolese oppositie in moeilijkheden

Minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht heeft vorige week gewerkt aan een oplossing voor het conflict in Oost-Congo. Hij pleit voor een vrijgeleide voor generaal Laurent Nkunda naar Zuid-Afrika. Nkunda’s militie zou vrijuit gaan en geïntegreerd worden in het Congolese leger. De ongewapende Congolese oppositiepartij UDPS stuurt al maanden aan op onderhandelingen met de regering. Tevergeefs. In Congo is de kortste weg naar de onderhandelingstafel nog altijd die van het gewapende verzet.

Zwanger van de vijand                       

De verwoestende gevolgen van seksueel geweld in oorlog

“No matter where a women lives,
giving birth should be a time of joy,
not a sentence to death.”
(UNFPA EXECUTIVE DIRECTOR THORAYA A. OBAID, 2004)

Het aantal burgers dat wordt getroffen door de talrijke oorlogen loopt de laatste jaren steeds meer op.  Vrouwen in oorlogsgebieden zijn nergens meer veilig; ze worden mishandeld, verkracht, vaak meerdere malen, soms nachten achter elkaar, niet zelden erop toeziend hoe hun zus, dochter,…hetzelfde lot ondergaat.

Geloof onder vuur? Sint-Sixtus: een abdij en haar bewoners tijdens de Eerste Wereldoorlog in onbezet België

Op 13 september 1914 trokken een driehonderdtal Duitse uhlanen ofte verkenners te paard voorbij Westvleteren. Een wegwijzer met daarop ‘Sint-Sixtusabdij’ deed hen even halt houden. Maar na raadpleging van hun stafkaarten en de conclusie ‘het staat er niet op’, besloten ze de weg die het bordje gebood in te slaan toch maar links te laten liggen.

Tussen trots en ontnuchtering: Mijn Duitse grootvader en het Derde Rijk-
 
Vergeten is dodelijk
Het is opmerkelijk hoezeer jong en oud nog steeds gefascineerd is door oorlogen. Vanwaar die fascinatie blijft komen, is moeilijk te verklaren. We constateren enkel een blijvende aandacht voor de Tweede Wereldoorlog, in het bijzonder voor Adolf Hitler. De impact van Hitlers daden, met de Holocaust op de eerste plaats, was immers enorm. Toch kunnen we deze belangstelling alleen maar positief onthalen. Iedereen moet weten wat een oorlog teweegbrengt.

HET BEELD VAN DE FAMILIE ACHTER HET TABAKSMERK AJJA IN DE KIJKER
 
Bij rokers die hun sigaretten zelf rollen, klinkt het woord “AJJA” waarschijnlijk niet vreemd in de oren. Dit merk van losse tabak is in de detailhandel nog altijd vrij gemakkelijk te verkrijgen. Het behoort nu toe aan de multinational British American Tobacco. Toch is het merk van Belgische oorsprong. Alhoewel de pakjes vermelden dat “Albert en Joseph Jacobs in 1920 hun naam aan AJJA verbonden”, klopt dit niet met de gegevens die men uit de genealogie van deze familie kan opmaken.

Oorlog NV: Private militaire bedrijven veroveren de markt en het veld.
 
Oorlog als winstgevende praktijk. Niet zo nieuw, denkt u waarschijnlijk. Op het eerste zicht heeft u volledig gelijk. Een gewapend conflict was, is en zal altijd voordelig blijven voor een aantal partijen in een dergelijk conflict. Naast de wapenindustrie in het algemeen, is er echter sinds het einde van de Koude Oorlog een nieuwe speler op deze markt van de dood terechtgekomen. Het “nieuwe” is eigenlijk een foutieve benaming. Het handelt over een sector waarvan de inhoud niet veranderd is, hooguit de verpakking.

De ‘war on terrorism’ en het conflict in Noord-Oeganda: larema ono lamone?
 
Een studie naar de invloed van de ‘war on terrorism’ op het conflict in Noord-Oeganda
 

Scriptie neergelegd tot het behalen van
Licentiaat in de politieke wetenschappen
door
 
Evert Saver
 
Stamnummer: 20013495
 
Optie: internationale politiek,
studie van de Derde Wereld
 
Promotor: prof. dr. K. Vlassenroot                                     Commissarissen: prof. dr. A. Walraet
        prof. dr. R.

The A-Team, maar groter, beter en duurder
De opmars van de private militaire firma’s
 
If you have a problem, and no one else can help, maybe you can hire the A-Team. Zo luidt de intro van de bekende tv-serie waarin een handvol huurlingen het opnemen tegen alles en iedereen. Als u dacht dat dit pure fictie was, bent u eraan voor de moeite. Tegenwoordig is de huurlingenbusiness één van de snelst groeiende in de hele wereld. Huurlingen opereren overal. Alleen verplaatsen ze zich niet in een zwart busje en zijn ze niet op de vlucht voor de wet.

Voor het Duitse vuurpeloton: executies in bezet België tijdens de Eerste Wereldoorlog: tussen realiteit en mythe“Hoe gaat dat doodschieting toe? En de geest verplaatst zich in het vroege schemeruur. De zon is nog niet opgestaan; het donker celrijtuig, dat u naar de strafplaats voert houdt stil en ge stapt af. Is het van schrik of van koude, dat ge beeft en dat uw kin knakt? Het is ook zoo killig daar aan dien muur, waar ge zijt gereedgesteld. Voor u, in nog twijfelduister is er een wemeling van enkele soldaten, een zwakke flikkering van staal. Het gaat zoo vlug niet toe, als ge denken zoudt.

“Een Westerse blik op het Midden-Oosten”, door Tineke Danschutter
 
Bij het lezen van het zoveelste bericht over oproer in het Midden-Oosten fronst niemand nog de wenkbrauwen. De talloze doden en gruwelen zijn dagelijkse kost geworden. ‘Catastrofe’ of ‘ramp’ worden  enkel nog voor terroristische aanslagen in de Westerse wereld of natuurgeweld gebruikt. Toch laten ook in de Arabische wereld dagelijks veel onschuldige mensen het leven. Een ramp wordt de situatie echter al lang niet meer genoemd.

Zowel in het theoretische als praktische deel van mijn eindwerk in de opleiding juweelkunst nam ik “communicatie” als basisidee.
Juwelen brengen immers ideeën en boodschappen over, bijvoorbeeld door hun godsdienstige iconografie, hun sociale symbolen of doordat de drager met zijn juweel wil tonen wat hij zich kan veroorloven. Zelf was ik vooral geïnteresseerd in de wereld van de medailles, waarvan de inhoudelijke verwijzing de essentie is van zijn gehele vormgeving.

Gerechtigheid is geschied/t?*
Mathieu Vanhaelewyn
 
In september was het exact 60 jaar geleden dat de bevrijders – Britten, Amerikanen, Canadezen of Polen – door de Belgen op bloemen en kussen werden onthaald. De bevolking herademde na vier jaar onder de knoet van de Duitsers en hun medewerkers te hebben geleefd. Maar zoals bij elke oorlog kwam er een nasleep. De bestraffing van de collaboratie met de vijand was tijdens de oorlog voorbereid door de hoge piefen in Londen en menig Belg keek er tijdens de bezetting handenwrijvend naar uit. “Toch krijgen we ze, de moffen!”, knarste Radio België.

'Het slagveld van den arbeid'
Overleven in de haven van Antwerpen rond 1900
 
Op de Suikerrui naast het Antwerpse stadhuis staat de trotse buildrager van Meunier. Met opgeheven hoofd en de armen in de zij geslagen, kijkt hij naar de Scheldekaaien waar hij heeft gezwoegd in omstandigheden die we ons vandaag nauwelijks nog voor kunnen stellen. De buildrager is het icoon van de historische en thans volledig verdwenen havenarbeider.

“Geboren onder X”: het fenomeen van anonieme kinderafstand





Reeds van oudsher ontdoen vrouwen, uit alle sociale lagen van de bevolking, zich van hun (ongewenste) baby’s. Dit uitte zich tot op het einde van de Middeleeuwen voornamelijk in de vorm van het te vondeling leggen van pasgeborenen, kindermoord, of het wegschenken van baby’s aan kloosters. Het zal duren tot de Renaissanceperiode vooraleer men overgaat tot het uitbouwen van degelijke opvangmogelijkheden van vondelingen. Toch zal de overheid zich pas in de 18e eeuw daadwerkelijk ontfermen over deze verlaten kinderen.