Scriptiebank overzicht

In naam van de wetenschap: op avontuur in de gevangenisDe gedachte aan wetenschappelijk onderzoek met gevangenen roept wellicht beelden op van duistere toestanden, zoals de medische experimenten die plaatsvonden in de concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Inderdaad, voornamelijk sinds toen werden gevangenen gezien als de ideale proefpersonen en vanaf de jaren ’50 vonden ook psychologische experimenten met gedetineerden hun opgang. Gelukkig werd er na verloop van tijd meer nagedacht over de ethische implicaties van zulke onderzoeken.

“Zorg goed voor jezelf”Acute opvang na verkrachting faaltSlachtoffers van verkrachting kunnen in ons land geen beroep doen op professionele en gecoördineerde crisishulpverlening die in andere landen wel voorhanden is. Dit verkleint de pakkans van de daders en vergroot het risico op ernstige en blijvende gezondheidsklachten bij de slachtoffers.In 2013 registreerde de politie in ons land 3284 aangiften van verkrachting, waarvan 212 groepsverkrachtingen. Volgens de recentste Veiligheidsmonitor - een enquête van de politie bij de bevolking - zou dat maar één tiende van het werkelijke aantal zijn.

Een stap dichter bij het genezen van kanker.Multipel myeloom of de ziekte van Kahler is één van de meest voorkomende hematologische kankers (tumoren in bloed, beenmerg en lymfeknopen). Deze ziekte is gekarakteriseerd door een ongecontroleerde groei van plasmacellen in het beenmerg. Plasmacellen behoren tot de witte bloedcellen en worden samen met andere bloedcellen aangemaakt in het beenmerg. Door een overwoekering van de tumorcellen ontstaat er echter een tekort aan normale bloedcellen.

De CO2-laser: een pijnlijke ontdekking ?"Anyway, the key to this plan, is a giant LASER! That is, in essence, a sophisticated heat beam."Met deze woorden introduceerde Doctor Evil  dit tot dan onbekende apparaat aan de wereld. Een leuke quote uit een grappige film, maar misschien toch niet zo ver van de waarheid, dachten enkele Brusselse artsen van de pijncentra UVC Brugmann en CU St-Luc. Sinds enkele jaren observeerden zij een toename in het aantal fibromyalgie patiënten, maar een methode om sluitend deze diagnose te stellen is er nog steeds niet.

Nanogeneeskunde: Van sciencefiction naar het bestrijden van onbehandelbare ziektenNano is beautifulDe huidige traditionele geneesmiddelen zijn niet bepaald ‘intelligent’ te noemen. Als we kijken naar bijvoorbeeld chemotherapie, bereiken slechts een zeer klein deel van de chemotherapeutische agenten hun doel, namelijk de kankercellen. Kanker behandelen met chemotherapie is zoals een klein insect beschieten met een kanon. De kankercellen worden bestreden, zoals ook de gezonde cellen.De opkomst en gebruik van nanotechnologie heeft de moderne geneeskunde enigszins veranderd.

P { margin-bottom: 0.08in; }
Laat even je verbeelding de vrije loop. Vandaag ben jij radiotherapeut. Je weet dat je met behulp van ioniserende straling weefsel kan laten afsterven. Gezien zowel een kwaadaardige tumor als gezond weefsel kan aangetast worden, is het noodzakelijk dat de therapie met een hoge precisie wordt uitgevoerd. De locatie van de tumor moet perfect gekend zijn en de straling moet exact op die locatie invallen, nergens anders. Je zit aan je bureau in het ziekenhuis waar je te werk gesteld bent en een nieuwe patiënt komt binnen. Diagnose?

Ontdekking nieuw gen geeft hoop in ontrafeling pancreaskanker.Wat hebben Luciano Pavarotti, Steve Jobbs, Patrick Swayze en Joan Crawford met elkaar gemeen op hun bekendheid na? Ze stierven allen aan pancreaskanker. Hoewel pancreaskanker niet behoort tot de top 10 van de meest voorkomende kankergevallen in België, is het de 4de hoogste kanker-gerelateerde doodsoorzaak in de wereld. Kersvers VUB-alumnus Mathias Van Bulck legde zijn master thesis jaar af aan het gerenommeerde Australische ‘Garvan Institute of Medical Research’ waar hij onder leiding van Prof. Dr.

Jongensbesnijdenis in opmars in BelgiëIn België is het aantal besnijdenissen bij jongens is in 10 jaar met bijna 50% gestegen. Onderzoek toonde aan dat er steeds meer circumcisies worden uitgevoerd voor niet-medische redenen in het UZ Brussel. Of dit ook de oorzaak is van de stijging in andere ziekenhuizen, is nog niet onderzocht.Moeder, waarom besnijden wij?Een besnijdenis is een heelkundige ingreep waarbij de voorhuid van de penis wordt verwijderd. Een besnijdenis kan uitgevoerd worden voor medische redenen of niet-medische redenen.

Multidisciplinaire interventies en begeleiding bij misselijkheid en braken ten gevolge van chemotherapie.De verpleegkundige rol als meerwaarde bij de begeleiding van jonge kankerpatiëntjes.Wanneer een kind plotseling ernstig ziek wordt en aan kanker lijdt verandert het leveningrijpend.   Er breekt een periode van spanning en onzekerheid aan.

Vrouwenbesnijdenis anno 2013: een verhaal van rechten en plichten?“She was blindfolded, stripped, and laid on the ground. Heavy women sat on her arms, her chest, her legs. Her mouth was stuffed with a rag. Her clitoris was cut off with a crude knife. Despite profuse bleeding she was forced to walk, was beaten and had hot pepper water poured into her eyes.“My mother had always told me never to let anyone touch me there. I was scared and I tried to fight them off. Nobody talked to me but there was all this clapping, singing, shouting,” recalls Ms Turay.

JOURNALISTIEK ARTIKELVandaag de dag heeft de dokter het laatste woord over lijf en leden en wordt diens almacht amper of niet in vraag gesteld. Bij ziekte is de dokter een onmogelijk te negeren autoriteit. De populariteit van het programma Meneer Doktoor, dat menig Vlaming geboeid aan de buis kluisterde, illustreert dit. Onze hedendaagse gemedicaliseerde samenleving vertoont nochtans grote verschillen met de situatie in de negentiende eeuw. Toen overheersten allerhande ‘alternatieve’ geneeswijzen de medische markt, geneeswijzen waar zieken vol vertrouwen en in groten getale beroep op deden.

Op verkenningstocht door de hersenen: neuromodulatie en beeldvorming.De hersenen zijn ons belangrijkste orgaan, aldus de hersenen. Ze drijven ons denken en doen, ze zorgen dat we kunnen zien, voelen, horen en ruiken, maar toch laten ze het dan plots afweten wanneer je eindelijk de moed vindt om iets tegen die eeuwige verliefdheid te zeggen. Paradoxaal of niet, maar het brein heeft ons altijd geboeid. Het spreekt dan ook voor zich dat er reeds veel onderzoek naar de onderliggende processenis gebeurd.

Longaandoeningen in de kijker: de rol van beeldvorming in het onderzoek naar longfibrose en cryptococcose.Wereldwijd lijden miljoenen mensen aan een chronische longziekte. Het is vaak moeilijk om te achterhalen waarom een patiënt ziek is geworden en hoe de ziekte zich verder zal ontwikkelen. Omdat er nog weinig geweten is, bestaan er voor veel van deze longziektes nog steeds geen goede behandelingen. Tot op vandaag sterven dan ook zeer veel patiënten als gevolg van een longziekte.

Is gentherapie een wondermiddel of een loze belofte?Gentherapie. De moeilijk te verklaren term is gevallen.  De meeste mensen hebben er nog nooit van gehoord. Een kleinere groep heeft het woord ooit al eens in een medisch magazine gelezen maar weten helemaal niet waarover het gaat. Als er dan eens iemand is die de term wel kent, praat hij of zij over de futuristische droomscenario’s van gentherapie: hét wondermiddeltje om eeuwig te blijven leven, übermenschen, een pilletje tegen kanker enzovoort.  Ik werd meteen geconfronteerd met de brute realiteit van mijn onderwerp.

Belgische ziekenhuizen zijn klaar voor buitenlandse patiëntenDe Richtlijn 2011/24 markeert een nieuwe evolutie binnen het vrij verkeer van medische diensten. Deze Richtlijn kwam niet uit de lucht gevallen.

Tumoren lichten op in het donkerIn tegenstelling tot de meeste luminescente materialen, blijven persistent luminescente of ‘glow-in-the-dark’ materialen nog lange tijd licht uitzenden nadat ze blootgesteld werden aan licht met hogere energie. Veiligheidssignalisatie is de belangrijkste toepassing van deze materialen, maar ze worden ook gebruikt in allerlei speelgoed en gadgets. In principe zijn ze ook bruikbaar in de medische beeldvorming, mits de toxiciteit beperkt is en de emissiekleur zich in het rode tot infrarode gebied bevindt.

Het verbreden van de toegang tot geneesmiddelen: een wereldwijde bekommernisWereldwijd kunnen ontelbare patiënten niet genieten van de nodige behandeling wegens een te hoge kostprijs, waaronder HIV-patiënten in ontwikkelingslanden. Deze hoge kostprijs is mede het gevolg van het vestigen van octrooien, beter gekend als patenten, op geneesmiddelen. Dergelijke octrooien worden aan bedrijven toegekend om een deel van het peperduur onderzoek en de peperdure ontwikkeling terug te verdienen. Samenwerking door middel van een “patent pool” kan de toegang tot geneesmiddelen verbreden.

Computers meten de grootte en werking van het menselijk hartZiekten aan het hart zijn één van de belangrijkste oorzaken van hospitalisatie en sterfte in de wereld. Om een behandeling tijdig te kunnen starten of om de effecten van een behandeling goed op te volgen is het belangrijk om de grootte, de vorm en de vormverandering tijdens de pompende beweging van het hart te kennen. Hiervoor worden scanners gebruikt die toelaten het hart in beeld te brengen.

De jeugdbeweging: EHBO K.O.?!Kinderen bij de jeugdbeweging is een combinatie die ervoor zorgt dat schrammen, blaren en pijntjes dagelijkse kost zijn. Helaas laat de inhoud van de EHBO-koffer dikwijls te wensen over.Deze zomer hebben duizenden kinderen weer de tijd van hun leven beleefd op kamp met de jeugdbeweging en binnenkort start voor hen alweer het nieuwe speeljaar. Dit is een periode uit een kinderleven die zonder twijfel gepaard gaat met schrammen, blaren en pijntjes.

Studie werpt nieuw licht op zwangerschapsvergiftiging.ZwangerschapsvergiftigingZwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) wordt gekenmerkt door een hoge bloeddruk en eiwitten in de urine. Het is een levensbedreigende aandoening die zich voordoet bij 2 tot 7% van alle zwangerschappen in het late 2de trimester en het 3de trimester van de zwangerschap en gepaard gaat met een verstoorde werking van alle orgaansystemen. Het is geassocieerd met een hoge moedersterfte en foetale sterfte. Tot op heden is er slechts één effectieve behandeling van zwangerschapsvergiftiging, namelijk de spoedbevalling.

Robots in de operatiekamer: medische revolutie of overbodige kost?Chirurgische robots vinden steeds meer hun ingang in het operatiekwartier. Deze innovatieve technologie stelt chirurgen in staat om heelkundige ingrepen met grote precisie uit te voeren.

Plasmatechnologie helpt revisies van  heupimplantaten vermijdenMet een bevolking die steeds ouder wordt en er een actievere levensstijl op nahoudt, neemt het aantal heupvervangingen jaar na jaar toe. In 2005 waren dit er 600 000 wereldwijd en tegen 2030 wordt een toename van maar liefst 174% verwacht. Mede door dit hoge aantal vervangingen, is dit een standaardingreep geworden. Maar ondanks  dat er op korte termijn relatief weinig problemen ondervonden worden, ziet men dat op lange termijn er al te vaak complicaties optreden die leiden tot 1 of meerdere nieuwe operaties.

ProbleemInternationale studies tonen aan dat de prevalentie van ondervoeding bij gehospitaliseerde geriatrische patiënten varieert tussen 20 en 62 %. De cijfers voor Belgische ziekenhuizen zijn vergelijkbaar, wat aanzienlijke kosten met zich meebrengt voor de zorgsector en voor de patiënt. Om deze reden verdient de problematiek meer aandacht van zowel zorgverleners als van de overheid.MethodeDit onderzoek rond de problematiek inzake ondervoeding op geriatrische afdelingen is uitgevoerd in het Jessa Ziekenhuis te Hasselt.

Preoperatieve onderzoeken vóór een levertransplantatie: het kan met iets minderDe transplantatie van organen is een kenmerkend voorbeeld van de spectaculaire innovaties in de geneeskunde. Momenteel betekent het transplanteren een succesvolle behandeling van aandoeningen die anders een fatale afloop zouden kennen. Een van de meest uitgevoerde transplantaties is deze van de lever. Stilaan is het uitvoeren van een levertransplantatie uitgegroeid tot een van de meest aangewezen, en tevens genezende, behandelingen bij leveraandoeningen.

A.Z. Sint-Lucas Gent pionier in de ontwikkeling van een zorgpad orgaandonatie bij hersendode patiëntenDe nood aan geschikte orgaandonoren blijft hoog, ook al had België in 2011 een recordaantal van 29,3 overleden orgaandonoren per miljoen inwoners. In 2011 stonden er nog steeds 1200 patiënten op de wachtlijst van Eurotransplant. De overheid nam reeds verschillende initiatieven om het aantal donaties te doen toenemen.

Preoperatieve onderzoeken vóór een levertransplantatie: het kan met iets minderDe transplantatie van organen is een kenmerkend voorbeeld van de spectaculaire innovaties in de geneeskunde. Momenteel betekent het transplanteren een succesvolle behandeling van aandoeningen die anders een fatale afloop zouden kennen. Een van de meest uitgevoerde transplantaties is deze van de lever. Stilaan is het uitvoeren van een levertransplantatie uitgegroeid tot een van de meest aangewezen, en tevens genezende, behandelingen bij leveraandoeningen.

 3D – analyse van de kruisband: nieuwe inzichten in anatomie en reconstructie.Dr. T. Tampere – Prof. Dr. J. Victor – Prof. Dr. P. Verdonk Een gescheurde kruisband, blessure van de topsporter?Van Nistelrooy, Xavi, Afellay, Ronaldo, Owen... dit is slechts een greep uit de klinkende namen van professionele voetballers die minstens éénmaal een kruisbandruptuur opliepen. Niet alleen voetballers worden geconfronteerd met dergelijke letsels, zo werden Tiger Woods, Mary Pierce en Derrick Rose ook slachtoffer van deze veel voorkomende knieblessure. Veel voorkomend?

 Kennis van verpleegkundigen: een belangrijke schakel in het overmatig gebruik van psychofarmaca bij ouderen.Psychofarmacagebruik of het gebruik van o.a. slaap- en kalmeermiddelen scheert hoge toppen onder de Belgische bevolking. In vergelijking met andere Europese landen worden in België gemiddeld het meest psychofarmaca ingenomen. Het hoge gebruik wordt daarbij vooral opgemeten onder de oudere bevolkingsklassen. In dit complexe proces waarbij psychofarmaca worden voorgeschreven en onderhouden, wordt de rol van verpleegkundigen uitbelicht.

Baden en zwemmen in Antwerpen (1875-1915) : “Zwart als negers in het water”Historicus Wouter Kesteloot geeft in zijn masterproef een beeld van de Antwerpse badgewoontes van meer dan een eeuw geleden. Arbeiders gingen na hun werk zich wassen in het stedelijke openluchtzwembad,  leraren trokken met hun klassen naar publieke douches en gaven zwemlessen aan hun leerlingen.

 Patellapeestendinopathie of ‘jumpers knee’ is een chronische sportblessure die hoge prevalentiecijfers heeft bij sporters betrokken in loop- en springsporten (1,2). Voornamelijk volleybal- en basketbalspelers worden hier frequent door getroffen. Patellapeestendinopathie ontstaat hoofdzakelijk op basis van mechanische overbelasting en heeft een weefseldegeneratief karakter (3,7,11).