Scriptiebank overzicht

Tussen Congreskolom en IJzertoren: conflicterende herdenkingen van de Groote OorlogDe Eerste Wereldoorlog was een conflict dat op nooit eerder geziene schaal de gehele burgerbevolking bij een oorlog betrok. Na afloop begon de zoektocht naar een manier om om te gaan met het extreme verlies dat alle betrokkenen tekende. Of het nu ging om winnaars of verliezers, iedereen had in deze oorlog dierbaren verloren. Daarom zocht men een gepaste wijze om deze ‘Groote Oorlog’ en haar slachtoffers te gedenken.

 Opa is mijn held!Wij zijn Sybe Vandemeulebroucke, Jolien Sinnaeve en Thalissa Casier en wij ronden in juni onze opleiding ‘Bachelor Kleuteronderwijs’ af aan de Hogeschool Vives campus Tielt.Als laatstejaarsstudenten dienden wij een bachelorproef uit te werken. Wij kozen voor ‘Kunst als hefboom voor herinneringseducatie’, waarbij de Eerste Wereldoorlog centraal staat.

 DE EERSTE WERELDOORLOG IN DE LAGERE SCHOOL De Groote Oorlog door de ogen van de familia Van Campenhout Het begrip de Eerste Wereldoorlog is geen onbekend gegeven in de klassen van de lagere school. Elk jaar opnieuw komt er daarover wel iets aan bod. Zeker dit jaar, 2014, honderd jaar na de Groote Oorlog zal het rijkelijk aanwezig zijn in onze scholen.Grote blokken geschiedenis zullen door de hoofden van de leerlingen worden opgeslorpt. Heel wat data  en bekende personen zullen opgenomen en  onthouden moeten worden.

De Toekomst van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens op de helling.Als we sommige opiniemakers, academici en politici mogen geloven zijn de mensenrechten en het Hof waarvoor we ze kunnen afdwingen een onheilspellend goed. Met krantenkopen als: “Repressie door mensenrechten”, “Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vormt een ernstige inbreuk op de democratie”, “Straatsburg schiet zijn doel voorbij” en “laten we ons bevrijden van het Europese Hof”, lijkt die visie goed ingeburgerd. David Cameron liet weten een einde te willen maken aan wat hij noemt “this human rights madness”.

‘De kleine oorlog om de Groote Oorlog’. Het politieke beleid in België omtrent de honderdjarige herdenking van Wereldoorlog I (2014-2018).Annelien NoppeIn de periode 2014-2018 zal in veel landen het honderdjarig bestaan van de Eerste Wereldoorlog herdacht worden. Anno 2013 draaien in België de voorbereidingen hiervoor op volle toeren. Wanneer we de geschiedenis erop nagaan, dan wordt deze herdenkingsperiode omwille van zijn diversiteit en grootschaligheid uniek in de Belgische geschiedenis.

  Renovaties van sociale hoogbouw in BelgiëVan modernistisch naar hedendaags wooncomfort  Alexandra Hoet     Grote wooneenheden zijn na de tweede wereldoorlog overal in Europa ingezet als strategie om tegemoet te komen aan de grote woningnood. Het nieuwe industriële bouwen kon snel in goede huisvesting voorzien voor grote aantallen. Collectief gebruik van nieuwe technieken konden er bijvoorbeeld voor zorgen dat stromend water en centrale verwarming konden geïntegreerd worden, terwijl dit nog niet rendabel was voor de individuele woningen.

De traditionele structuur van stad en platteland in Vlaanderen heeft de laatste jaren zowel morfologisch als functioneel belangrijke wijzigingen ondergaan. Gedurende de twintigste eeuw groeide de stad — door sterke uitbreiding van de bebouwde ruimte — uit tot een stedelijke agglomeratie. Ze was herkenbaar door haar omvangrijk geheel van aaneengesloten bebouwing. Vanaf de Tweede Wereldoorlog zal de woonfunctie zich echter over een veel ruimere oppervlakte gaan verspreiden, waardoor het stedelijk gebied zich zal uitstrekken ver buiten de grenzen van de traditionele stad.

Geen regenboognatie zonder revolutie?Zuid-Afrika ... Dan denkt u aan de windmolens in de Karoo, de Big Five in het Kruger Park, het WK voetbal in 2010, de vuvuzela, de ‘Waka waka’ van Shakira en de ‘Pata pata’ van Makeba. Maar het land kent ook een lange geschiedenis waarbij het steevast zijn niet-blanke bevolking discrimineerde.

Klassieke motieven in 20e-eeuwse oorlogspoëzie: het falen van literaire traditie in oorlogstijdEen literair motief wordt klassiek genoemd als schrijvers het gebruiken door de eeuwen heen. Bekende voorbeelden zijn de mythe (thema) en het sonnet (vorm). Beiden bestaan reeds vele honderden jaren in de Europese culturele traditie en hebben inspirerend gewerkt voor diverse auteurs doorheen verschillende tijdvakken van de literatuur. Maar blijven deze literaire vaste waarden ook overeind in oorlogstijd?

 Hoera! Het is een meisje! (of toch niet?)Dé vraag             Het is wat (de meeste) ouders zich 9 maanden lang afvragen, het is wat de dokter direct na de bevalling zal bekend maken, het is de eerste vraag die iedereen stelt: wat is het geworden? Een jongen of een meisje?Bovenstaande vraag vormt het centrale uitgangspunt van mijn scriptie, waarin ik de alom gekende issue omtrent genderidentiteit bij kinderen toepas op het werk van Astrid Lindgren, één van ’s werelds meest karakteriserende kinderboekenschrijfsters.

De naoorlogse jaren worden in de literatuur beschreven als een gouden periode voor de Parijse haute couture. Na het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog grijpen verschillende couturiers de kans om een eigen modehuis op te richten. De drie bekendste zijn Christian Dior (1905-1957), Cristóbal Balenciaga (1895-1972) en Pierre Balmain (1914-1982). Hun collecties en vernieuwende silhouetten zijn bepalend voor de mode in de jaren ‘50. Mijn masterproef bekijkt het Parijse modehuis van Pierre Balmain (1914-1982) vanaf de oprichting in 1945 tot 2013.

 Een monumentaal verleden 11 November 1918 de oorlog is voorbij. Vier jaar lang heeft het Engelse leger Ieper succesvol verdedigd tegen de Duitsers. Meer dan 200.000 soldaten zijn er gestorven, van de stad zelf blijft geen steen overeind.  Moet dit gevierd worden? Of kan men enkel nog rouwen?  In de directe nasleep van WOI wisten de Britten het zelf niet goed en de Menenpoort in Ieper weerspiegelt dit.  Aan de buitenzijde is het Britse monument een triomfboog, binnenin is het een tombe. Meer dan 50.000 namen van Britse soldaten sieren de muren.

Philippe Van Boxmeer (1863-1955): de architect achter de controverseIn 1893 trad Philippe Van Boxmeer in dienst als Mechelse stadsbouwmeester. Gedurende twee decennia kon hij op die manier zijn stempel drukken op het bouwbeleid van de stad. Zijn grootste verdienste als stadsarchitect is zijn inzet voor het behoud van waardevol patrimonium in privaat bezit. Dankzij hem werden vele pittoreske ‘kunstgevels’ uit verschillende perioden en in verschillende stijlen in het Mechelse straatbeeld bewaard en gerestaureerd.

Masterstudent werkt analysekader uit voor historische schietspelletjes over WO II Videogames en geschiedenis, het is al lang geen ongewone combinatie meer. Iedereen kent waarschijnlijk titels als Age of Empires, Assassin’s Creed en – recenter nog – Red Dead Redemption, een game waarin je als cowboy de ondergang van het Wilde Westen rond 1900 kan herbeleven. Toch zijn het vaak spellen die door historici worden genegeerd, en dat heeft dan weer vooral te maken met een gebrek aan kennis. Want hoe zit zo’n videogame nu eigenlijk in elkaar?

De natuur in de literatuurEen kijkje in de boeken van Romain Gary, schrijver van de eerste ecologische romanNatuur en literatuur lijken voor velen een ver-van-ons-bed-show. Toch probeert de media onze aandacht op de natuur en de daarbij horende problemen te vestigen: global warming, de groeiende afvalhoop, orkanen en smog. De film, de krant en muziek weten inderdaad niet alleen het ecologisch bewustzijn te vergroten, maar ook een mentaliteitsverandering teweeg te brengen.

AMBASSADEUR SILVERCRUYS AAN DE WIEG VAN HET ATLANTISMEZowat iedereen zou de relaties tussen België en de Verenigde Staten beschrijven als uiterst vriendschappelijk. Bovendien beschouwen we Amerika als de grote broer die op het internationaalpolitieke toneel de vrede en onze veiligheid garandeert wanneer het fout dreigt te lopen. Deze twee elementen vormen de fundamenten van het Atlantisme, een complex geheel aan politieke, economische en culturele banden tussen Noord-Amerika en Europese naties.

 Albert De Smaele (1921-2009)Het bewogen leven van de Belgische Charles KaneDe pers en de politiek hebben sinds mensenheugenis een onlosmakende band. Ze bejubelen en verguisen elkaar de hele tijd en bewaken met argwaan elkaars doelstellingen en prioriteiten.  Daarnaast houden zij elkaar ook actueel en levend door een wederzijdse wisselwerking. Beiden hebben  doelen en ideeën die ze graag via elkaar willen realiseren.

 In de ban van een ‘virus noir’. De introductie van jazz in BelgiëJazz is anno 2010 een gewaardeerd muziekgenre met eigen radioprogramma's, festivals en clubs. Terwijl de muziek wereldwijd verspreid is en er verschillende subgenres bestaan, is het doorgaans geweten dat jazz ontstaan is in de Verenigde Staten in het begin van de 20ste eeuw. Maar hoe is deze muziek ooit in België terecht gekomen? Langs welke kanalen werd de muziek verspreid in een tijd zonder iTunes of YouTube? Hoe evolueerde jazz van een rage naar een vaste waarde in onze samenleving?

Pieter Van Loo, Universiteit Antwerpen.
 
Antisemitisme in de Franstalige pers ?
Le Peuple, La Libre Belgique en Le Soir in 1938-1940.
 
 
Abstract
In deze paper werden drie Belgische Franstalige kranten (Le Peuple, La Libre Belgique en Le Soir) getoetst op hun houding ten opzichte van de Joodse kwestie eind jaren dertig (1938-1940). Via dit personderzoek werd er ook een beeld geschetst van de publieke opinie tegenover Joden in Brussel en Wallonië net voor de Tweede Wereldoorlog.

 
Technieken zijn niet meer weg te denken uit de architectuur: ze zijn noodzakelijk geworden voor het goed functioneren van het gebouw. Architectuur en technologie lijken vaak probleemloos in elkaar op te gaan. Toch is het voor de ontwerper niet altijd evident om technieken en architectuur te verzoenen: ze evolueren elk op een eigen tempo, vragen specifieke kennis en de elektrische uitrusting eist een bepaald volume op in het gebouwontwerp.

Een Eigen Nationaliteit.Echtscheiding als weg naar een onafhankelijke nationaliteit voor vrouwen in de Belgische wetgeving. (1919-1922)Het onderzoek situeert zich in de periode 1919-1922. De aandacht spitst zich toe op Belgische vrouwen, die gehuwd waren met een Duitse man, volgens de toenmalige vooroorlogse huwelijkswetgeving hun eigen nationaliteit verloren en automatisch deze van hun Duitse echtgenoot overnamen.

 The writer’s speech“Dad, what’s he saying?”“I don’t know, but he seems to be saying it rather well.”Dat fluisteren King George VI en zijn dochter elkaar toe als ze een toespraak van Hitler bekijken in de film The king’s speech (2010). Ook al laat Georges zich in zijn antwoord in de eerste plaats leiden door een lichte afgunst voor het redenaarstalent van de Führer, dat fel afsteekt tegen zijn eigen stottergebrek, toch raakt hij ermee aan de kern van het succes van Hitlers nationaal-socialistisch regime.

 Het woelige leven van het Belgisch koloniaal verledenVergeven en vergeten: gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het verleden wordt niet zo makkelijk verleden. Zo hing in mei 2011 het ontslag van onze federale minister van justitie, Stefaan De Clerck, even in de lucht omdat hij het gewaagd had om het woord ‘vergeten’ in de mond te nemen wanneer hij sprak over de Belgische collaboratie met de Duitse bezetter in Wereldoorlog II.

 Nazi’s en Arabieren: een goede verstandhouding?Bij het begin van het politieke jaar laait het debat over de amnestie traditiegetrouw weer op. De collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog is, naast het politieke vlak, ook in vele boeken, tijdschriften en reportages een populair onderwerp. Onze kennis over collaboratie in Vlaanderen is gering maar niet onbestaand. We weten eveneens dat dit niet enkel een Vlaamse fenomeen was. Maar hoe zit het met de samenwerking tussen nazi-Duitsland en andere landen of bevolkingsgroepen?

 
‘In pofbroek en badjas’
 
Het fenomeen “Poeske” Scherens
 
 
Een galerij van bejubelde wielrenners dient zich aan vanuit het verleden, als boegbeelden van weleer. Sportieve kinderen van hun tijdsgeest, bewonderd door velen. Waar fiets en geschiedschrijving behoedzaam elkaar kruisen, mag de naam van de sprinter Jef “Poeske” Scherens met stip vermeld. Foto’s uit die tijd tonen een kleine spierbundel, veelal in pofbroek en badjas.

Bezet België, Somalië aan de Schelde?De Eerste Wereldoorlog roept spontaan het beeld op van modderige loopgraven. Achter en naast het front leverde de Belgische burgerbevolking echter een vergeten strijd tegen de honger. Met dank aan de Verenigde Staten, die de eerste grootschalige food relief operation ooit coördineerden. Twee lokale studies illustreren nu in welk sociaal mijnenveld dit gebeurde.Dorstlessende druppels op een hete plaat.Toen België in 1914 werd bezet, reageerden de geallieerde machten met een economische blokkade.

 
Het Office des Cités Africaines in Lubumbashi: een geschiedenis.
De historische studie van Afrikaanse regio’s kent sinds enkele jaren een hernieuwde aandacht.

Wat de Duitse bezetter in het Belgisch filmwezen zocht: de Belgische filmaffiche onder de bezetting: Bart Van de Broek             
De Tweede Wereldoorlog is in geschiedenisboeken een zwarte pagina vol gruweldaden van de Duitse bezetter. Deze laatste gebruikte echter niet alleen bruut geweld om de bezette bevolking naar haar hand te zetten, maar schakelde ook schijnbaar onschuldige middelen in, zoals de speelfilm.
 
De zwarte periode in de geschiedenis was een gouden tijdperk voor het filmwezen. Het publiek ging maar al te graag naar de bioscoop om sombere gedachten te verzetten.

 
Jood, ultraorthodox en … antizionist
Joden staan wereldwijd bekend als een samenhangend volk met een onvoorwaardelijke liefde voor Israël, toch bestaan er verschillende strekkingen binnen hun geloof die het niet altijd met mekaar eens zijn. Zo is er Neturei Karta, een extreem religieuze tak die tegen de staat Israël is en ijvert voor een Palestijnse overname. Iets wat hen zeker niet in dank wordt afgenomen door hun geloofsgenoten.
In Antwerpen ontmoet ik de gerespecteerde rabbijn Ahron Cohen uit het Engelse Manchester.

 
Polen-der-wijs
Tijdens het schooljaar 2009/2010 liepen ongeveer tweeduizend vijfhonderd Poolse kinderen school in verschillende Poolse scholen in België. De grootste scholen bevinden zich in Brussel en Antwerpen, maar ook kleine Poolse klasjes zijn over heel België verspreid. Dat veel Polen naar België migreerden tijdens de jaren negentig en tweeduizend valt niet te ontkennen, maar dat dit ook gevolgen heeft op het vlak van onderwijs is vaak minder bekend.
De Poolse scholen in België kennen al een vrij lang bestaan.