Problematisering van het integratiediscours in Vlaanderen: Een kritische analyse van het mediadiscours over integratie en de rol van gender, van migratiestop (1974) tot Inburgeringsdecreet (2003)

Jade Philippeth
Persbericht

Van ‘gastarbeiders’ tot ‘allochtone herrieschoppers’: hoe het Vlaamse krantendiscours over integratie en migratie in een kwarteeuw (1974-2003) van toon veranderde.

Zowel vroeger als nu staan de nieuwsmedia erom bekend om eerder negatief en veralgemenend over onderwerpen zoals migratie en integratie te berichten. Begrippen zoals ‘vluchteling’ en ‘migrant’ worden er vaak door elkaar gebruikt en kregen doorheen de jaren een andere betekenis. Maar dat is niet zonder gevolgen. Woordgebruik in de media kan namelijk niet alleen de publieke opinie en zo ook het stemgedrag beïnvloeden, maar ook het politieke beleid. Zo wordt de maatschappelijk realiteit van nieuwkomers deels bepaald door hoe zij en hun integratieproces in de massamedia worden weergegeven. Door te onderzoeken hoe het concept ‘integratie’ werd ingevuld in het populaire dagblad Het Nieuwsblad tijdens het laatste kwart van de twintigste eeuw, wil deze masterscriptie wijzen op de grote rol die taal kan spelen in het vormgeven van de werkelijkheid – en omgekeerd!

Wanneer is iemand volgens u geïntegreerd in de samenleving? Het antwoord op deze relatief simpele vraag blijkt vaak toch ingewikkelder dan gedacht. De kans is groot dat u er anders over denkt dan uw buur, of dat uw ouders of grootouders er pakweg 50 jaar geleden ook heel anders over dachten. Het concept ‘integratie’ kan dan ook verschillende zaken omvatten, gaande van meer structurele domeinen zoals de deelname aan de arbeidsmarkt of het onderwijs tot bredere socioculturele thema’s als taal, cultuur en gedeelde waarden en normen. Wat wel vaststaat is dat de idee achter integratie uitgaat van bepaalde scheidingslijnen tussen de ‘wij’- en de ‘zij’-groep én dat deze grenzen veranderlijk zijn doorheen de tijd: het belang van een historisch onderzoek dringt zich op. Een tweede drijfveer van deze scriptie was het feit dat gender een rol speelt in het mediadiscours over migratie en integratie; denk maar aan het verschil in de recente beeldvorming over Oekraïense vrouwen en kinderen en Afghaanse of Syrische jongemannen. Tot slot biedt de Vlaamse casus en het historische tijdsgewricht een boeiende invalshoek voor dit onderzoek: de verschillende Belgische staatshervormingen van de laatste decennia gingen gepaard met een Vlaams identiteits- en natievormingsproject dat ook zijn neerslag kende in het discours over migratie en integratie in de politiek en media.

Deze vaststellingen vormden een interessante basis om te bestuderen hoe het concept integratie werd ingevuld in de Vlaamse media tijdens het laatste kwart van de twintigste eeuw – een tijdsperiode waarin het integratiebeleid nog in volle ontwikkeling was. In hoeverre en in welke zin veranderde deze begripsbepaling en over wat en wie ging het dan? Hoe werd het integratieproces beoordeeld in de krant; als geslaagd of als gefaald? En welke rol speelde gender hierin?    

Een analyse van het taalgebruik in Het Nieuwsblad

Bovenstaande vragen werden onderzocht aan de hand van een kritische discoursanalyse. Deze methode gaat ervan uit dat taal in het algemeen niet neutraal is. Door taalgebruik in een bepaalde sociohistorische context te bestuderen, worden de onderliggende denkbeelden of machtsverhoudingen die in taal verscholen liggen aan het licht gebracht. Zo kan de wederkerige relatie tussen een discours en de sociale werkelijkheid worden weergegeven.

Meer concreet heb ik voor deze scriptie het integratiediscours van het populaire dagblad Het Nieuwsblad bestudeerd tussen 1974 en 2003. Deze krant kent een conservatieve, Vlaams-katholieke schrijfstijl en is gericht op de middenklasse – een goed voorbeeld dus van een ‘volkskrant’. De onderzoeksperiode werd eveneens om gegronde redenen gekozen. Het onderzoek begint in 1974, wanneer de Belgische regering een officiële migratiestop aankondigde, na een decennialange wervingspolitiek van arbeidsmigranten uit het Middellandse Zeegebied. Dit moment wordt gezien als een soort startpunt van het integratiebeleid. De volgende jaren stond de (blijvende) aanwezigheid van de voormalige ‘gastarbeiders’ en hun gezinnen steeds vaker op de politieke agenda, maar toch kwam er pas vanaf eind 1980 en begin 1990 echt schot in de zaak – wanneer het integratiebeleid intussen een Vlaamse bevoegdheid was geworden. Door politieke gebeurtenissen zoals Zwarte Zondag in 1991, waarbij het extreemrechtse Vlaams Blok een forse verkiezingsoverwinning behaalde, groeide ‘het migrantenprobleem’ uit tot een meer prioritair én geproblematiseerd thema, met integratie als sleutelbegrip. Later, ongeveer rond de eeuwwisseling, doet het begrip inburgering zijn intrede. In 2003 werd ten slotte een eerste Vlaams Inburgeringsdecreet ingevoerd, dat de basis vormde voor het verdere integratiebeleid in de 21ste eeuw. Dit onderzoek richt zich dus op de nog voornamelijk ‘experimentele’ beleidsperiode tussen 1974 en 2003.

Integratie: hoe een concept van betekenis kan veranderen

Na een kritische analyse van het integratiediscours van Het Nieuwsblad vallen verschillende zaken op. Allereerst is een trend zichtbaar waarin het begrip doorheen de jaren een bredere invulling krijgt. Zeker vanaf 1980 wordt er naast zaken zoals het hebben van werk en een huis steeds vaker geschreven over onderwijs, taal en cultuur. Van een meer links geïnspireerd verwelkomingsidee met verantwoordelijkheid voor de ontvangende overheid en samenleving veranderde de toon van het discours bovendien naar een rechtsere aanpak waarbij vooral de plichten van de migrant centraal staan.
Deze mensen werden vervolgens beschreven door verschillende begrippen die vaak een negatieve bijklank kregen. Waar de term ‘migrantenproblemen’ bijvoorbeeld eerst duidde op de eigen problemen, wees het later op de problematisering van hun aanwezigheid en zogezegd gefaalde integratie. Toch was dit ‘wij-zij’-discours niet uitsluitend negatief: cultuurverschillen in bijvoorbeeld muziek werden door Het Nieuwsblad als iets goeds omschreven. Ook het concept integratie werd, in tegenstelling tot het integratiebeleid, op zich positief beoordeeld. Dit werd aangetoond door meerdere krantenartikelen die berichtten over, volgens Het Nieuwsblad, geslaagde integratieverhalen.
Over de rol van gender op het integratiediscours is eveneens nuance vereist. In het algemeen gold de negatieve beeldvorming over migranten en integratie vooral voor mannen. Wanneer er toch vrouwen aan bod kwamen in Het Nieuwsblad werden zij vaak positief of als onschuldig slachtoffer beschreven. Hiernaast werd het integratieproces van meisjes van de tweede generatie  ook gekoppeld aan een emancipatieproces ten opzichte van hun traditionele cultuur. Hoe verder gedistantieerd van de eigen gemeenschap, hoe beter geïntegreerd, aldus het discours van Het Nieuwsblad.

Deze discoursveranderingen zijn te verklaren in een historische context waarbij het besef groeide dat migranten blijvend aanwezig waren in de samenleving en de Vlaamse identiteit en cultuur een belangrijker politiek thema werden. Deze historische realiteit blijft ook vandaag nog relevant.

 

Bibliografie

ONLINE BRONNEN

Belga. ‘Commissie keurt nieuw Vlaams inburgeringsbeleid goed.’ De Standaard, 22.06.2021. Geraadpleegd 16.07.2021. https://www.standaard.be/.

Hiroux, Dries. ‘Commissie keurt nieuw Vlaams inburgeringstraject goed: cursus en examen worden betalend, slagen is verplicht.’ vrtnws.be, 22.06.2021. Geraadpleegd 16.07.2021. https://www.vrt.be/vrtnws/.

IB. ‘Bart Somers: “Ik pas voor een gesegregeerde maatschappij waarin we naast elkaar leven.”’ Het Laatste Nieuws, 11.07.2021. Geraadpleegd 16.07.2021. https://www.hln.be/.

Regeerakkoord van de Vlaamse Regering 2019-2024 (oktober 2019). Brussel: Vlaamse Regering, 2019.

Schepers, Marjolein. ‘Het Vlaams regeerakkoord is slecht voor de integratie van nieuwkomers.’ vrtnws.be, 02.10.2019. Geraadpleegd 16.07.2021. https://www.vrt.be/vrtnws/.

Temmerman, Marjan. ‘Inburgering en integratie in het nieuwe Vlaamse regeerakkoord: over wie gaat het? En wat staat hen te wachten?’ vrtnws.be, 04.10.2019. Geraadpleegd 16.07.2021. https://www.vrt.be/vrtnws/.

Decreet betreffende het Vlaamse inburgeringsbeleid (28 februari 2003). Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 2003.

Koninklijk Commissariaat voor Migrantenbeleid. Integratie beleid, Een werk van lange adem. Deel I: Bakens en eerste voorstellen. Inbel: Brussel, 1989.

Van den Broeck, Ann. ‘Gent schrapt het woord allochtoon.’ De Morgen, 14.02.2013. Geraadpleegd 25.07.2021. https://www.demorgen.be/.

Vlaamse migratie- en integratiemonitor 2013 (november 2013). Brussel: Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken. Statistiek Vlaanderen, 2013.

GEDRUKTE BRONNEN

1974

Despiegelaere, G. “Blijven illegale immigranten ongestoord en onbeschermd?” Het Nieuwsblad . 02.04.1974.

T.S. “Hongeren voor werk. Immigranten in sakristie te Schaarbeek.” Het Nieuwsblad . 28.03.1974.

T.S. “Belgen nemen aktie over van gastarbeiders. Hongeren uit solidariteit.” Het Nieuwsblad.  03.04.1974.

GVB/BZ. “Klopjacht op koppelbazen. Grote politieaktie in vroege ochtend te Zele.” Het Nieuwsblad. 29.03.1974.

Het Nieuwsblad. “Politie breekt actie voor vreemdelingen. Betogers ‘aan parlement’ geketend.” 01.03.1974.

S.C. “Italiaanse leraars in België staken.” Het Nieuwsblad. 29.03.1974.

Het Nieuwsblad. “Italianen ontevreden.” 05.04.1974.

Het Nieuwsblad. “Genk: kongres over immigranten.” 23.03.1974.

Het Nieuwsblad. “Gastarbeiders eisen statuut. Te Genk en te Brussel.” 25.03.1974.

CW. “400 gezinnen willen niet weg uit Schaarbeek.” Het Nieuwsblad. 18.02.1974.

Het Nieuwsblad. “Nederland wil aantallen gastarbeiders beperken.” 17.03.1974.

T.S. “Drie urenbetoging voor gastarbeiders.” Het Nieuwsblad. 08.04.1974.

Het Nieuwsblad. “Immigranten hongeren nog.” 31.03.1974.

T.S. “Hongerstakers buiten. Per vliegtuig naar Lissabon gevoerd. Beslissing van kernkabinet.” Het Nieuwsblad. 02.04.1974.

T.S. “Verder hongeren voor gastarbeiders. Zondag betoging in Brussel.” Het Nieuwsblad. 07.04.1974.

1977

M.V.O. “Nomaden: ‘Men jaagt ons weg.’ Woonwagenvolk moet weg uit centrum Wetteren.” Het Nieuwsblad. 30.03.1977.

Het Nieuwsblad. “Arts: Sivimli was geen beroepsdoder. Assisenhof Luik.” 11.05.1977.

 R.L. “Vader moet ‘zitten’ voor eer familie. Rechtbank Brussel.” Het Nieuwsblad. 24.04.1977.

1978

Het Nieuwsblad. “Migrantenproblemen aan de orde in Antwerpen.” 20.11.1978.

MM. “Eerste ‘Festival van de immigrant’ in Antwerpen.” Het Nieuwsblad. 20.11.1978.

JOG. “’Blij dat ik in België ben.’ Indochinese vluchtelingen in Zaventem.” 01.12.1978.

 Het Nieuwsblad. “Vlaams Blok: Vlamingen willen 62 t.h. van koek.” 03.12.1978.

Het Nieuwsblad. “Kiezen uit partijprogramma’s: Vlaams Blok.” 13.12.1978.

J.O.G. “Turken kwamen een jonge bruid roven. Getuige: ik moest wenen als een kind.” Het Nieuwsblad. 28.11.1978.

MM “Eerste ‘Festival van de immigrant’ in Antwerpen.” Het Nieuwsblad. 20.11.1978.

Smet, Herwig. “Ratten bijten kinderen. Zigeuners in Brussel leven net als in de middeleeuwen.” Het Nieuwsblad. 17.12.17978.

Het Nieuwsblad. “Vlaams Blok tegen Egmont ook tegen gastarbeiders.” 19.11.1978.

1981

Het Nieuwsblad. “Nols verdedigt vreemdelingenstop.” Het Nieuwsblad. 22.10.1981.

Ruys, Manu. “Onbehagen over immigranten.” Het Nieuwsblad. 23.10.1981.

TVK. “Nog twee Brusselse burgemeester tegen vreemdelingen. Kort geding: rechtbank verklaart zich onbevoegd.” Het Nieuwsblad. 01.11.1981.

Smet, Herwig. “Poolse vluchtelingen massaal naar België. 6.000 mensen willen hier nieuw bestaan opbouwen.” Het Nieuwsblad. 20.10.1981.

Th.C.M. “Syrisch-Orthodoxe gemeenschap België heeft eerste priester.” Het Nieuwsblad. 30.11.1981.

Het Nieuwsblad. “Objectif ’82: stemrecht voor gastarbeiders.” 22.11.1981.

Het Nieuwsblad. “Festival van de Immigrant. Onhoudbaar druk in de Handelsbeurs.” 01.12.1981.

JDT. “Turkse meisjes dansen in Antwerps stadhuis.” Het Nieuwsblad. 20.11.1981.

JDT. “Marokkanen reiken de hand met ’n verbroederingsfeest. In de stedelijke feestzaal Kielpark.” Het Nieuwsblad. 28.10.1981.

MVW. “Islamieten vieren begin van hun vijftiende eeuw.” Het Nieuwsblad. 29.10.1981.

Smet, Herwig. “Poolse exodus.” Het Nieuwsblad. 20.10.1981.

Stuckens, Tilly. “Kinderen door hun vader naar zijn land ‘ontvoerd’. Moeders smeken de Belgische overheid tevergeefs om hulp.” Het Nieuwsblad. 08.11.1981.

AH. “Bonn wil minder vreemdelingen.” Het Nieuwsblad. 04.12.1981.

JOG. “Hof van beroep bevestigt straf voor rijkswachters die Tunesiër afranselden.” Het Nieuwsblad. 22.10.1981.

Het Nieuwsblad. “Immigranten vormen 9 t.h. van Belgische bevolking.” 08.11.1981.

MM. “Zigeuner-perikelen voor raad Mortsel. Vast nomadenkamp een zorg en een bron van ergernis.” Het Nieuwsblad. 16.10.1981.

RL. “Is rechtbank onbevoegd in geschil tussen Scharbeek en de vreemdelingen?” Het Nieuwsblad. 25.10.1981.

1985

 Het Nieuwsblad. “‘Ik ben een Catalaans meisje, als je wilt kan je me leren kennen.’ Confettiboek: brug tussen onze kinderen en die van migranten.” 11.10.1985.

DM. “Maandelijks zo’n 100 vreemdelingen erbij. Blijkens jaarverslag Antwerpse Bevolking.” Het Nieuwsblad. 01.11.1985.

AG. “Poolse toeriste smeekt om reispas en visum.” Het Nieuwsblad. 11.10.1985.

HDB. “Immigranten kiezen ook.” Het Nieuwsblad. 22.09.1985.

DM. “Marokkanen in dancing weigeren is ‘racisme’. Uitspraak van rechtbank vormt een juridisch precedent.” Het Nieuwsblad. 25.10.1985.

Het Nieuwsblad. “Is uitbater Mechelse dancing een ‘racist’? Weigerde toegang aan jonge Marokkanen. RECHTBANK MECHELEN,” 27.09.1985.

Het Nieuwsblad. “Drie weken naar Turkije.” 18.10.1985.

1987

Tollenaere, Rudy. “Poolse kerst in Lochristi. Pools gezin dat normaal gezien vandaag de grens over moest, mag toch blijven.” Het Nieuwsblad. 25.12.1987.

GF. “Steeds meer immigranten. Terugkeer-beleid mislukte volkomen.” Het Nieuwsblad. 05.01.1988.

VH, “Naamloze Marokkaan leefde in mensonterende omstandigheden,” Het Nieuwsblad, 13.01.1988;

Peeters, André. “Belg Mehmet laat Emirdag niet los. ‘Ik heb de plicht voor mijn geboortedorp iets te doen’.” Het Nieuwsblad. 08.01.1988.

JDT. “De migranten ‘zonder stem’ stemden toch.” Het Nieuwsblad. 14.12.1987.

Peeters, André. “Teruggekeerde Turken: vreemd in eigen land.” Het Nieuwsblad. 27.12.1987.

LNS. “Voor Vlaams Blok telt ‘eigen volk eerst’.” Het Nieuwsblad. 18.11.1987.

LDL. “Berooide moeder met haar 5 kinderen terug uit Algerije. Dank zij hulp van Euro-parlementslid.” Het Nieuwsblad. 11.01.1988.

DM. “PVDA-protest tegen racistisch vuurwerk.” Het Nieuwsblad. 17.12.1987.

Martens, Dirk. “’Racisme’ van meet af aan splijtzwam in provincieraad.” Het Nieuwsblad. 20.12.1987.

Het Nieuwsblad. “Campagne voor vluchtelingen in de grootstad.” 27.12.1987.

Het Nieuwsblad. “Gastarbeiders, asielzoekers stromen naar Zwitserland. Vóór op 1 januari strengere bepalingen gaan gelden.” 23.12.1987.

R.B.Q. “Asielzoekers botsen in Nederland op stevige administratieve muur. Slechte tijd voor schijnvluchtelingen.” Het Nieuwsblad. 18.11.1987.

Tollenaere, Rudy. “Toch plaats voor vluchtelingen.” Het Nieuwsblad. 25.12.1987.

1991

Fonteyn, Guido. “’Vlaams Blok is geen Antwerps probleem’. Koninklijk Kommissaris Paula D’Hondt: ‘Regering moet mijn nota’s uitvoeren’.” Het Nieuwsblad. 28.11.1991.

MD. “De ‘andere’ is steeds de zondebok.” Het Nieuwsblad. 27.11.1991.

Reuter. “Immigratie bij Britten heet hangijzer.” Het Nieuwsblad. 24.10.1991.

Anp. “Europese top in Maastricht bespreekt migrantenprobleem.” Het Nieuwsblad. 29.11.1991.

VCE. “Integratie jonge migranten door basketbal.” Het Nieuwsblad. 21.11.1991.

Ruys, Manu. “Antwerpen, de stad met twee gezichten.” Het Nieuwsblad. 13.12.1991.

Neugkermans, Luc. “PVV: ‘Migranten moeten zich aanpassen of land verlaten’.” Het Nieuwsblad. 28.10.1991.

HDB. “Migrant wil Nederlands leren, maar dat kan niet.” Het Nieuwsblad. 24.10.1991.

AD. “Migranten betreuren weigering onthaalklas.” Het Nieuwsblad. 11.11.1991.

Stuckens, Tilly. “‘Jonge Marokkaanse gezinnen vaak meer geëmancipeerd dan men denkt’.” Het Nieuwsblad. 13.12.1991.

Stuckens, Tilly . “Kerstmis vieren met moslimkinderen.” Het Nieuwsblad. 23.12.1991.

Deridder, Hans. “‘Kriminaliteit in Brussel verdubbeld’. Uit vrees als racisten te worden bestempeld, houdt politie de cijfers geheim.” Het Nieuwsblad. 18.12.1991.

TS. “Meisjeswerking vooral nodig voor dochters van migranten.” Het Nieuwsblad. 06.11.1991.

GF. “Nederlands voor migranten.” Het Nieuwsblad. 24.10.1991.

GF. “Arbeidsraad advizeert positieve akties voor migranten.” Het Nieuwsblad. 01.12.1991.

Deridder, Hans. “België, het Poolse beloofde land.” Het Nieuwsblad. 09.12.1991.

HDK. “Koppelbazen geven Polen slavenloon.” Het Nieuwsblad. 09.12.1991.

Belga. “Transitcentrum voor asielzoekers.” Het Nieuwsblad. 27.10.1991.

BMV. “Lint houdt hart vast bij komst asielzoekers.” Het Nieuwsblad. 20.12.1991.

De Belder, Hein. “Kultuur van migrant dient als ekskuus om hem niet te helpen.” Het Nieuwsblad. 01.12.1991.

Belga. “Fruittelers willen regeling voor migrantenarbeiders.” Het Nieuwsblad. 17.11.1991.

Het Nieuwsblad. “Transitcentrum asielzoekers.” 19.12.1991.

Anp, Reuter, Dpa.  “Ministers ten strijde tegen immigratie uit Oost-Europa.” Het Nieuwsblad. 03.11.1991.

Het Nieuwsblad. “Migranten zijn de grootste slachtoffers.” 27.11.1991.

Het Nieuwsblad. “Panorama gaat op zoek naar illegalen. Reportage.” 27.11.1991.

Het Nieuwsblad. “Vlaams Blok: Eigen volk eerst. Uit zelfverdediging.” 24.11.1991.

PVM. “Meer dan een derde van de 17 miljoen vluchtelingen terug naar eigen land.” Het Nieuwsblad. 19.11.1991.

RF. “Politici zoeken interpretatie voor ongenoegen kiezers.” Het Nieuwsblad. 27.11.1991.

Ruys, Manu. “Verbittering is een slechte raadgever.” Het Nieuwsblad. 29.11.1191.

RP. “3000 betogers voor verdraagzaamheid.” Het Nieuwsblad. 05.12.1991.

Soens, Luc. “Nodig met de Kerst een vluchteling uit. Aktie Open Grenzen slaat opvallend goed aan na verkiezingsuitslag.” Het Nieuwsblad. 16.12.1991.

Vanden Berghe, Bernard. “Kerstmis vieren met machtelozen.” Het Nieuwsblad. 24.12.1991.

BMV. “Lint krijgt nu toch 50 politieke vluchtelingen.” Het Nieuwsblad. 22.11.1991.  

FS. “Asielzoekers kunnen rekenen op sympathie.” Het Nieuwsblad. 24.12.1991.

FS. “Gastvrij Lint wil graag verdwijnen.” Het Nieuwsblad. 27.12.1991.

Stuckens, Tilly. “‘Die wijven hier, wat is me dat?’ ‘Keien in de vijver’: twaalf bekende ‘oudstrijdsters’ schetsen geschiedenis Vlaams feminisme.” Het Nieuwsblad. 11.11.1991.

HDK. “Uitlaatklep dichtgeplakt: Polen stikken in krot.” Het Nieuwsblad. 19.12.1991.

François, Willy. “’Vlaams Blok volgt de weg die moet’. Voorzitter Karel Dillen neemt dag na elektorale triomf de (boks)handschoen weer op.” Het Nieuwsblad. 26.11.1991.

 Het Nieuwsblad. “Terwijl iedereen struikelde over ‘t migrantenprobleem, sleutelden wij aan ’n migrantenbeleid.” 14.11.1991.

SDF. “Migrant die bejaarde doodde kan 4 jaar celstraf krijgen.” Het Nieuwsblad. 27.11.1991.

Het Nieuwsblad. “Vluchteling kumuleerde loon en uitkeringen.” 11.11.1991.

LNS. “Vlaams Blok neemt de bokhandschoen op. Partij rekent op verdubbeling van aantal zetels.” Het Nieuwsblad. 25.10.1991.

RF. “Hugo Schiltz geeft kiezer geen gelijk. ” Het Nieuwsblad. 29.11.1991.

Het Nieuwsblad. “Betoging tegen stembusuitslag.” 09.12.1991.

Het Nieuwsblad. “Anti-racismepetitie wil 479.917 handtekeningen.” 16.12.1991.

AD, BMV. “Asielzoekers arriveren vandaag in Lint.” Het Nieuwsblad. 19.12.1991.

VJA, “Nationalistische jongeren bekogelen Paula D’Hondt,” Het Nieuwsblad, 28.10.1991.

1995

Wannyn, Joachim. “Sectie V Week Jongeren: Bevrijding. Armeense vluchtelingen willen een menswaardig bestaan.” Het Nieuwsblad. 08.05.1995.

CDR. “Zaïrees tuigde Ronsenaar af.” Het Nieuwsblad. 19.05.1995.

RHO. “Roemeens vriendje moet blijven. Leerlingen Sint-Jozefschool Oudenaarde protesteren tegen mogelijke uitwijzing familie Dumitru.” Het Nieuwsblad. 11.05.1995.

Ruys, Manu. “De verkiezingen van de onvrede.” Het Nieuwsblad. 19.05.1995.

LDO. “Oosterzeelse Bosniërs danken helpers.” Het Nieuwsblad. 09.06.1995.

Slegers, S., Kutlu, A., Herremans, E.  “Sectie V Week Jongeren: Bevrijding. Er is geen racisme in Antwerpen.” Het Nieuwsblad, 08.05.1995

RHO. “Oudenaarde tekent tegen racisme. Dertig direkties lagere en middelbare scholen zetten schouders onder non-discriminatiebeleid.” Het Nieuwsblad. 04.05.1995.

 Het Nieuwsblad. “De grote tema’s en de mening van de partijen erover” 16.05.1995.

WRB. “Aantal vreemdelingen in Brussel neemt toe.” Het Nieuwsblad. 12.05.1995.

WDB. “Khachani is verlegen en verafschuwt geweld.” Het Nieuwsblad. 13.06.1995.

Belga. “Volgens Liga zijn asielzoekers niet meer welkom in België.” Het Nieuwsblad. 05.06.1995.

Vandersmissen, Michel. “Asielzoekers: de angst voor de klop op de deur. Uit Suriname gevluchte zuster luistert naar afgewezen asielzoekers.” Het Nieuwsblad. 09.05.1995.

JPR. “‘Veel vluchtelingen grijpen kans niet.’ San Damiano in Ronse wil thuishaven zijn voor jonge asielzoekers.” Het Nieuwsblad. 12.05.1995.

De Belder, Hein. “Migranten onderwijzen, dat moet je léren. Normaalscholen willen opleiding in ‘interkultrueel onderwijs’ aanbieden.” Het Nieuwsblad. 17.05.1995.

Adriaens, Manu. “Limburger vindt liefde in vluchtelingenkamp.” Het Nieuwsblad. 09.06.1995.

Het Nieuwsblad. “Eeklo op straat voor Iraanse familie.” 19.05.1995.

Neuckermans, Luc. “Vlaams Blok zeker van overwinning.” Het Nieuwsblad. 02.05.1995.

PEL. “Lochristi ziet geen kans om asielzoekers te huisvesten.” Het Nieuwsblad. 05.05.1995

PVDD., LNS.  “Koning Albert pleit voor meer vreemdelingen bij ordediensten.” Het Nieuwsblad. 28.04.1995.

MVDS. “Vreemdelingen worden in illegaliteit gejaagd.” Het Nieuwsblad. 09.05.1995.

VCE. “Anderlecht schrijft geen vluchtelingen meer in.” Het Nieuwsblad. 15.06.1995.

AF. “Programma’s doorgelicht.” Het Nieuwsblad. 16.05.1995.

VJA. “Migranten kunnen hele weekeinde alternatief stemmen.” Het Nieuwsblad. 18.05.1995.

Neuckermans, Luc. “Blok heeft één programma.” Het Nieuwsblad. 26.04.1995.

Balcaen, Bert.“Sectie V Week Jongeren: Bevrijding. Een Roemeen alleen.” Het Nieuwsblad. 08.05.1995.

Florijn, Alex. “Visumplicht zet veel kwaad bloed. Marokkaanse Sabah mocht niet meer naar Engeland.” Het Nieuwsblad. 16.06.1995.

1999

Eppink, Derk Jan. “Migrantenstemrecht hobbel in formatie.” Het Nieuwsblad. 01.07.1999.

De backer, Peter, D’Hoore, Sylvia, Van Den Driessche, Pol, Winckelmans Wim. “De stem van de mol. Onveiliger dan vijf jaar geleden.” Het Nieuwsblad. 17.05.1999.

EMV. “Walid haalt honderd procent voor wiskunde.” Het Nieuwsblad. 04.07.1999.

ME. “Bilal wil op het rechte pad blijven.” Het Nieuwsblad. 07.07.1999.

Beel, Veerle. “Bond ‘uiteraard’ tegen racisme. Rel over uitspraak van voorzitter Frans Van Mechelen.” Het Nieuwsblad. 24.05.1999.

Fransen, Guy. “‘Kunnen stemmen is middel in verzet.’ Antwerpse Marokkanen krijgen oproep snel Belg te worden.” Het Nieuwsblad.  06.07.1999.

Verstraeten, Marc. “Eerste gastgezin voor Kosovo. ‘Zo leert mijn zoontje ook wat Albanees’.” Het Nieuwsblad. 30.05.1999.

BBD. “Vluchtelingen vertrouwen akkoord niet.” Het Nieuwsblad. 11.06.1999.

Verwaest, Jean-Charles.  “In de kijker: Fauzaya Talhaoui, AGALEV-gekozene.” Het Nieuwsblad. 15.06.1999.

Naudts, Kris. “‘Skinheads knuppelden ons neer. ’Tsjechische zigeuners wachten in Gent op erkenning als vluchteling.” Het Nieuwsblad. 28.05.1999.

Van Mossevelde, Pol. “Gruwelmoorden voor familie-eer.” Het Nieuwsblad. 18.05.1999.

Van Keymeulen, Karel. “Geen last-minutes voor Turken. Turkse Belg dient klacht in tegen Air Alfa.” Het Nieuwsblad. 09.07.1999.

Dobbelaere, Bart. “Kosovaarse vluchtelingen kunnen terug.” Het Nieuwsblad. 01.07.1999.

Breuer, Nicola. “Antwerpen klaagt Zillion aan voor racisme. Medewerkers megadancing geven toe dat weigeren van Marokkanen beleidslijn is.” Het Nieuwsblad. 14.05.1999.

VBW. “Aperitief-confrontaties met Werkgroep Vluchtelingen.” Het Nieuwsblad. 20.06.1999.

Verstraeten, Marc. “Minder zwartwerkers tussen aardbeien.” Het Nieuwsblad. 04.07.1999.

Demeyer, Paul. “De moord aan het sprookjesstation.” Het Nieuwsblad. 18.05.1999.

GRI. “Hongerstaker in ziekenhuis.” Het Nieuwsblad. 17.06.1999.

MBO. , ADH. , “Rechter moet oordelen over racisme bij bouwmaatschappij.” Het Nieuwsblad. 30.06.1999.

Vanderhoeven, Geert. “Kushtrim heeft weer ouders. Te vroeg geboren baby bleef alleen in Kosovo achter.” Het Nieuwsblad. 25.06.1999.

Verhoeven, Karel. “Veel druppels in emmer van Blok. Vlaams Blok wordt bijna grootste partij in Gent.” Het Nieuwsblad. 19.06.1999.

PDB. “Vlaams Blok met ‘breekijzerpunten’.” Het Nieuwsblad. 12.05.1999.

Eppink, Derk Jan. “Vlaams Blok houdt hoogmis voor de stormloop.” Het Nieuwsblad. 25.05.1999.

2003

De Backer, Peter en Winckelmans, Wim. “Verkiezingsnieuws: nieuwe gezichten. Nieuwelingen op kieslijsten geven paarsgroen kus van de juf, maar ook straf in de hoek.” Het Nieuwsblad. 21.04.2003.

De Zitter, Aart “Kiezen voor werk: Vlaams Blok. Eigen volk eerst werk.” Het Nieuwsblad. 21.04.2003.

De Backer, Peter. “’We zijn geen doetjes geworden.’ Voorzitter Frank Vanhecke over ‘vriendelijker’ imago Vlaams Blok.” Het Nieuwsblad. 29.04.2003.

Het Nieuwsblad. “Tegen koning en abortus. Wat het Blok Wil.” 29.04.2003.

Het Nieuwsblad.  “Jongeren vinden andere cultuur een verrijking.” 22.04.2003.

De Backer, Peter. “Jonge partijvoorzitters peilen naar problemen van migranten. ‘We moeten samenleven in verschil’.” Het Nieuwsblad. 24.04.2003.

 Het Nieuwsblad. “Winst en verlies in de weegschaal. Vlaams Blok.” 20.05.2003.

ME. “’Jammer genoeg kan ik geen strengere straffen vorderen.’ Aanklager vraagt tien jaar cel voor terroristische kopstukken.” Het Nieuwsblad. 09.06.2003.

Danneels, Mathias. “‘België draait vierkant.’ N-VA voorzitter Geert Bourgeois wil meer Vlaanderen, vrijheid en verantwoordelijkheid.” Het Nieuwsblad. 02.05.2003.

Het Nieuwsblad. “Wat de Nieuwe-Vlaamse Alliantie wil.” 02.05.2003.

De Backer, Peter en Winckelmans, Wim. “‘Migrant wil bij de les blijven’. Allochtone kandidaten leggen nadruk op onderwijs en jobs.” Het Nieuwsblad. 11.05.2003.

DiM. “Asielzoekers in hongerstaking in Miniemenkerk.” Het Nieuwsblad. 10.06.2003.

Eeckhout, Annemie. “’Ze willen het zo graag beter doen dan hun ouders.’ Allochtone studenten zijn supergemotiveerd, maar presteren minder goed.” Het Nieuwsblad. 24.04.2003.

BM. “’Administratie vergeet dat het om mensen gaat.’ Pastoor Jacques Vanderbies steunt vluchtelingen.” Het Nieuwsblad. 15.06.2003.

Eeckhout, Annemie. “Turken vieren veertig jaar migratie naar ons land. Grootvader, vader en zoon Ozturk, drie generaties Turken onder één dak.” Het Nieuwsblad. 20.05.2003.

KKH. “Wet staat grenzeloze liefde in de weg.” Het Nieuwsblad. 09.05.2003.

Demeyer, Paul. “’Beschimpt omdat ik met Vlaamse mannen omga.’ SPA kandidate Mimount Bousakle krijgt politiebescherming.” Het Nieuwsblad. 14.05.2003.

Lowette, Thomas.  “’De armste asielzoekers geraken nooit in ons land. Marcel Kerff precies één jaar directeur van open vluchtelingencentrum ’t Klein Kasteeltje.” Het Nieuwsblad. 02.06.2003.

Torben Nielsen, Karen. “Steeds meer illegale vrouwen komen hier ‘gratis’ bevallen. Bij een op de vier is ziekenhuisfactuur na drie jaar nog niet betaald.” Het Nieuwsblad. 11.05.2003.

EMV.  “’Uw aanvraag is verworpen!’ Veel belangstelling voor open dag in Eekloos asielcentrum.” Het Nieuwsblad. 21.05.2003.

Neyt, Geert. “’Ik wil debat over racisme aanzwengelen.’ Dochter Kenza herdenkt gruwelijke moord op Marokkaanse ouders.” Het Nieuwsblad. 07.05.2003.

KCM. “Voorlopig geen geld voor opvang asielzoekers.” Het Nieuwsblad. 01.05.2003.

Lefelon, Patrick. “’Irakees gaf zelfs een feestje na val van Saddam.’ Buren kenden verzender van gifbrieven als vriendelijk man.” Het Nieuwsblad. 09.06.2003.

Lauwereyns, Koen. “Acteur Bart Van Avermart is zich bewust van voorbeeldfunctie Waldek.” Het Nieuwsblad. 05.05.2003.

VBR, SL.  “Sint-Niklaas gaat strijd aan met herrieschoppers. Rellen met allochtone jongeren op De Ster bereiken climax.” Het Nieuwsblad. 02.06.2003.

Huyghe, Wendy. “’Anti-racist’ tot in de kist. Freddy Willockx gelooft niet langer in preventieve aanpak geweld.” Het Nieuwsblad. 03.06.2003.

WBA. “Zwangerschap geen reden genoeg voor huwelijk Chinese en kok.” Het Nieuwsblad. 09.05.2003.

WDA. “Rechter laat kok eindelijk trouwen met zijn vriendin.” Het Nieuwsblad. 13.06.2003.

 

LITERATUUR

 

Aerts, Mieke en Albert Martens. Gastarbeider: Lotgenoot En Landgenoot? Leuven: Kritak, 1978.

Anciaux, Bert. Zelforganisaties In Vlaanderen: Onderzoek Naar Plaatselijke (zelf)organisaties Op Basis Van Etnischculturele Identiteit: Een Maatschappelijke En Agogische Verkenning Van Voorwaarden En Kansen, Beperkingen En Uitdagingen. Brussel: ASP, 2014.

 

Anderson, Benedict. Imagined communities: Reflections on the origin and spread of nationalism. Londen: Verso, 2016.

 

Bell, Allan en Peter Garrett. ‘Media and Discourse: A Critical Overview.’ In Approaches to Media Discourse, uitgegeven Allan Bell en Peter Garrett, 1-20. Oxford: Blackwell, 1998.

 

Bell, Allan. ‘The Discourse Structure of News Stories.’ In Approaches to Media Discourse, uitgegeven door Allan Bell en Peter Garrett, 64-104. Oxford: Blackwell, 1998.

 

Beyers, Leen. ‘From Class to Culture: Immigration, Recession, and Daily Ethnic Boundaries in Belgium, 1940s–1990s.’ International Review of Social History 53, nr. 1 (2008): 37-61.

 

Biltereyst, Daniel en Roland Van Gompel. 'Pers op zoek naar burger en consument. Bedenkingen bij de nieuwe civieke journalistiek in Vlaanderen.’ Samenleving en Politiek 5, nr. 4 (1998): 4-13.

 

Blommaert, Jan en Jef Verschueren. Debating Diversity: Analysing the Discourse of Tolerance. Londen: utledge, 1998.

 

Blommaert, Jan en Jef Verschueren. Het Belgische migrantendebat: de pragmatiek van de abnormalisering. Antwerpen: IPrA research center, 1992.

 

Bonjour, Saskia en Marlou Schrover. ‘Public Debate and Policy-making on Family Migration in the Netherlands, 1960–1995.’ Journal of Ethnic and Migration Studies 41, nr. 9 (2015): 1478-9.

 

Brackeva, Marie-Paule. “Zelforganisaties van migranten: een tijdelijk fenomeen of een definitieve oplossing om integratie te bevorderen?” Licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, 1993.

 

Burscher, Bjorn, Joost van Spanje en Claes de Vreese. ‘Owning the Issues of Crime and Immigration: The relation between immigration and crime news and anti-immigrant voting in 11 countries.’ Electoral Studies 38 (2015): 59-69.

 

Caestecker, Frank en Tom de Meester. “Immigratie.” Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging Online. Geraadpleegd 29.07.2021, https://nevb.be/wiki/Hoofdpagina.

 

Callens, Frederik. “Een Vergelijkende Discoursanalyse Van De Parlementaire Debatten Over De Toekenning Van Algemeen Stemrecht Eind 19de Eeuw En Het Migrantenstemrecht Vandaag.” Masterproef, Universiteit Gent, 2007.

 

Clycq, Noel en François Levrau. ‘Towards a comprehensive integration policy: a critical analysis of how social imaginations underpin Flemish integration policies.’ In Moroccan migration in Belgium: more than 50 years of settlement, uitgegeven door Christiane Timmerman, Nadia Fadil, Idesbald Goddeeris, Noel Clycq en Karim Ettourki, 149-69. Leuven: Leuven University Press, 2017.

 

Crenshaw, Kimberlé. ‘Mapping the Margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence against Women of Color.’ Stanford Law Review 43, nr. 6 (1991): 1241-299.

 

Crombez, Bart. ‘Media en allochtonen: een literatuurstudie.’ In Media & multiculturalisme in Vlaanderen, uitgegeven door Leen d’Haenens en Frieda Saeys, 6-16. Gent: Academia Press, 1996.

 

De Bens, Els en Karin Raeymaekers. De Pers In België: Het Verhaal Van De Belgische Dagbladpers: Gisteren, Vandaag En Morgen. Tielt: Lannoo, 2007.

 

De Gendt, Tina. Turkije Aan De Leie: 50 Jaar Migratie In Gent. Tielt: Lannoo, 2014.

De Rijck, Brecht. “Het Belgische arbeidsmigratiebeleid en zijn determinanten na wereldoorlog II.” Masterproef, Universiteit Gent, 2009.

 

De Vos, Jan. “Minorisering of emancipatie? ...een kijk op het Vlaams integratiebeleid.” Licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, 2001.

 

Devroe, Ilse en Frieda Saeys. ‘Allochtonen en aanverwante thema’s in de Vlaamse pers.’ Tijdschrift voor communicatiewetenschap 30, nr. 2 (2002): 56–76.

 

Devroe, Ilse. Gekleurd nieuws? De voorstelling van etnische minderheden in het nieuws in Vlaanderen. Context, methodologische aspecten en onderzoeksresultaten. Gent: Universiteit Gent, Vakgroep Communicatiewetenschappen, 2007.

 

Entzinger, Han en Peter Scholten. ‘Between National and Local Integration Policies.’ In An Introduction to Immigrant Incorporation Studies: European Perspectives, uitgegeven door Marco Martiniello en Jan Rath, 371-88. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2014.

 

Essed, Philomena. Alledaags racisme. Tweede druk. Baarn: Ambo, 1988.

 

Fairclough, Norman, Jane Mulderrig en Ruth Wodak. ‘Critical Discourse Analysis.’ In Discourse studies, a multidisciplinary introduction, uitgegeven door Teun A. Van Dijk, 357-378. Thousand Oaks (Calif.): Sage, 2011.

 

Fairclough, Norman. Analysing Discourse: Textual Analysis for Social Research. London: Routledge, 2003.

 

Fairclough, Norman. Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language. Harlow: Longman, 2010.

 

Fairclough, Norman. Discourse and Social Change. Cambridge: Polity press, 1992.

 

Hullebroeck, Patrick. ‘Het algemene migrantenbeleid en de wetgeving over de vreemdelingen.’ In Geschiedenis Van Het Eigen Volk: De Vreemdeling In België van De Prehistorie Tot Nu, uitgegeven door Anne Morelli, 127-49. Leuven: Kritak, 1993.

 

Ireland, Patrick. ‘European Welfare States and Immigrant Incorporation Trajectories: European Perspectives.’ In An Introduction to Immigrant Incorporation Studies, uitgegeven Marco Martiniello en Jan Rath, 375-70. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2014.

 

Jacobs, Dirk. Nieuwkomers In De Politiek: Het Parlementaire Debat Omtrent Kiesrecht Voor Vreemdelingen In Nederland En België 1970-1997. Gent: Academia press, 1998.

 

Kruyt, Arriën en Jan Niessen. ‘Integratie.’ In Immigrantenbeleid voor de multiculturele samenleving: integratie-, taal- en religiebeleid voor immigranten in vijf West-Europese landen, uitgegeven door Hans Vermeulen, 12-53. Amsterdam: Het Spinhuis, 1997.

 

Lamberts, Miet, Peter De Cuyper, Johan Geets, Ludo Struyven, Christiane Timmerman, Steven Van den Eede, Johan Wets. Het Vlaamse inburgeringsbeleid geëvalueerd, synthese. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven – Hoger instituut voor de arbeid, 2007.

 

Lefevere, Jonas. ‘Migration and the Radical Right: A Catch-22 for Journalists.’ In Migration, equality & racism: 44 opinions, uitgegeven door Ilke Adam, Tundé Adefioye, Serena D’Agostino, Nick Schuermans en Florian Trauner,  92-5. Brussel: VUB Press, 2021.

 

Lerouge, Marianne en Lieve Staes. Onderzoek naar de berichtgeving over allochtonen en aanverwante thema's in de pers : 1993-1994. Brussel: AVBB/AGJPB, 1994.

 

Lodebyckx, Ina, Christiane Timmerman en Johan Wets. ‘Maatschappij en etnische diversiteit: wat is mogelijk, wat is wenselijk?’ In Wanneer wordt vreemd, vreemd? De vreemde in beeldvorming, registratie en beleid, uitgegeven door Christiane Timmerman, Ina Lodebyckx, Dirk Vanheule en Johan Wets, 49-56. Leuven : Acco, 2004.

 

Loobuyck, Patrick en Dirk Jacobs. ‘Nationalism, Multiculturalism and Integration Policy in Belgium and Flanders.’ Canadian Issues Montreal (2009): 29-40.

 

Lucassen, Leo en Jan Lucassen. Winnaars En Verliezers: Een Nuchtere Balans Van Vijfhonderd Jaar Immigratie. Amsterdam: Bakker, 2011.

 

Lucassen, Leo en Jochen Oltmer en David Feldman eds. Paths of Integration: Migrants in Western Europe (1880–2004). Amsterdam: Amsterdam University Press, 2006.

 

Lucassen, Leo. The Immigrant Threat: The Integration of Old and New Migrants in Western Europe since 1850. Urbana: University of Illinois Press, 2005.

 

Maddens, Bart. ‘Kiesgedrag en partijstrategie : de samenhang tussen de beleidsmatige profilering van de partijen en het kiesgedrag van de vlamingen op 24 november 1991.’ PhD diss., Katholieke Universiteit Leuven, 1994.

 

Manssens, Jan en Stefaan Walgrave. Populair En/of Kwaliteit: De Vlaamse Pers Over De Zaak-Dutroux. Antwerpen: Universiteit Antwerpen, 1998.

 

Martens, Albert. ‘Burgerschap en inburgering in België: een stand van zaken. De caleidoscoop als perspectief. De onanie als vuistregel.’ In Nieuwe burgers in de samenleving? Burgerschap en inburgering in België en Nederland, uitgegeven door Marie-Claire Foblets en Bernard Hubeau, 17-28. Leuven: Acco, 1997.

 

Martens, Albert. ‘Moroccan migration in Belgium’s labor policy and labor market.’ In Moroccan migration in Belgium: more than 50 years of settlement, uitgegeven door Christiane Timmerman, Nadia Fadil, Idesbald Goddeeris, Noel Clycq en Karim Ettourki, 87-103. Leuven: Leuven University Press, 2017.

 

Martens, Albert. 25 Jaar Wegwerparbeiders: Het Belgisch Immigratiebeleid Na 1945. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven, 1973.

 

Martens, Patrick. Het rapport dat niemand las: De rapporten – Paula D’Hondt, een synthese. Zonhoven: Uitgeverij BOEK, 1991.

 

Martiniello, Marco en Andrea Rea. Une brève histoire de l’immigration en Belgique. Brussel: Fédération Wallonie-Bruxelles, 2013.

 

Martiniello, Marco en Jan Rath. ‘Immigrant Incorporation Studies in Europe: An Introduction.’ In An introduction to immigrant incorporation studies: European perspectives, uitgegeven door Marco Martiniello en Jan Rath, 11-8. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2014.

 

Martiniello, Marco. ‘Belgium, migration, 1946 to present.’ In The Encyclopedia of Global Human Migration, uitgegeven door Immanuel Ness. Londen: Blackwell Publishing, 2013.

 

Martiniello, Marco. ‘Immigrant Integration and Multiculturalism in Belgium.’ In Challenging Multiculturalism: European Models of Diversity, uitgegeven door Raymond Taras, 120-137. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2013.

 

Morelli, Anne. Geschiedenis Van Het Eigen Volk: De Vreemdeling In België van De Prehistorie Tot Nu. Leuven: Kritak, 1993.

 

Naegels, Tom. Nieuw België: Een Migratiegeschiedenis 1944-1978. Tielt: Lannoo, 2021.

 

Oulad Ben Taib, Hajar. ‘Discours et représentations des pionnières de l’immigration marocaine à Bruxelles de 1964 à aujourd’hui.’ La revue marocaine de droit d'asile et migration 4, nr. 4 (2019): 92-102.

 

Phalet, Karen en Marc Swyngedouw. ‘Measuring Immigrant Integration: The Case of Belgium.’ Studi Emigrazione 40, nr. 152 (2003): 773-803.

 

Pulinx, Reinhilde en Piet Van Avermaet. ‘Integration in Flanders (Belgium): Citizenship as Achievement: How Intertwined Are “citizenship” and “Integration” in Flemish Language Policies?’ Journal Of Language And Politics 14, nr. 3 (2015): 335-358.

 

Richardson, John E. Analysing Newspapers: an approach from Critical Discourse Analysis. New York: Palgrave Macmillan, 2007.

 

Saeys, Frieda, Ilse Devroe, en Dieter Grammens. Onderzoek naar de berichtgeving over allochtone minderheden in de Vlaamse nieuwsmedia. Gent: Universiteit Gent, Vakgroep Communicatiewetenschappen, 2007.

 

Schrover, Marlou en Deirdre Moloney. ‘Introduction: Making a difference.’ In Gender, Migration and Categorisation, Making Distinctions between Migrants in Western Countries, 1945-2010, uitgegeven door Marlou Schrover en Deirdre M. Moloney, 7–54. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2013.

 

Schrover, Marlou en Tycho Walaardt. ‘The Influence of the Media on Policies in Practice: Hungarian Refugee Resettlement in the Netherlands in 1956.’ Journal of Migration History 3, nr. 1 (2017): 22-53.

 

Schrover, Marlou en Willem Schinkel. ‘Introduction: the language of inclusion and exclusion in the context of immigration and integration.’ Ethnic and Racial Studies 36, nr. 7 (2013): 1123-41.

 

Schrover, Marlou. ‘Family in Dutch Migration Policy 1945–2005.’ The History of the Family, Families, Foreignness, Migration. Now and Then 14, nr. 2 (2009): 191-202.

 

Schrover, Marlou. ‘Integration and Gender.’ In An Introduction to Immigrant Incorporation Studies: European Perspectives, 132-3. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2014.

 

Schrover, Marlou. ‘Verschillen die verschil maken: inleiding op het themanummer over gender, migratie en overheidsbeleid in Nederland en België in de periode 1945-2005.’ Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis 5, nr. 1 (2008): 3-22.

 

Schrover, Marlou. ‘Why Make a Difference? Migration Policy and Making Differences Between Migrant Men and Women (The Netherlands 1945–2005).’ In Gender, Migration, and the Public Sphere, 1850-2005, uitgegeven door Marlou Schrover en Eileen Janes Yeo, 76-96. New York: Routledge, 2010.

 

Staes, Lieve. ‘Berichtgeving over allochtonen en aanverwante thema's in de Vlaamse pers.’ In Media & multiculturalisme in Vlaanderen, uitgegeven door Frieda Saeys en Leen D’Haenens, 90-106. Gent: Academia Press, 1996.

 

Stengers, Jean. ‘Les mouvements migratoires en Belgique aux XIXe et XXe siècles.’ Revue belge de philologie et d'histoire 82, nr. 1 (2004): 311-348.

 

Timmerman, Christiane, Els Vanderwaeren en Maurice Crul. ‘The Second Generation in Belgium.’ International Migration Review 37, nr. 4 (2003): 1065–90.

 

Timmerman, Christiane, Ina Lodebyckx, Dirk Vanheule en Johan Wets. Inleiding in Wanneer wordt vreemd, vreemd? De vreemde in beeldvorming, registratie en beleid, uitgegeven door Christiane Timmerman, Ina Lodebyckx, Dirk Vanheule en Johan Wets, 1-15. Leuven : Acco, 2004.

 

Timmerman, Christiane, Noël Clycq, François Levrau, Lore Van Praag en Dirk Vanheule. ‘Introduction : migration-integration dynamics in Flanders.’ In Migration and Integration In Flanders. Multidisciplinary Perspectives, uitgegeven door Christiane Timmerman, Noël Clycq, François Levrau, Lore Van Praag en Dirk Vanheule, 11-22. Leuven: Leuven University Press, 2018.

 

van Aelst, Peter en Stefaan Walgrave. ‘Minimal or massive? The political agenda-setting power of the mass media according to different methods.’ International Journal of Press/Politics 16, nr. 3 (2011): 295–313.

 

Van Aelst, Peter. ‘Toeschouwer, speler of scheidsrechter? Een empirische studie over de rol van de media in de verkiezingscampagne van 2003.’ PhD diss., Universiteit Antwerpen, 2006.

 

van den Broeck, Bob. ‘Taal en diversiteitsrecht.’ In Taaleisen juridisch getoetst, uitgegeven door Alen André et. al., 159-188 Mechelen: Kluwer, 2009.

 

Van der Bracht, Koen, Bart Van de Putte, Pieter-Paul Verhaeghe, en Klaartje Van Kerckem. ‘Ethnic Diversity in Belgium: Old and New Migration, Old and New Developments’. DiGeSt. Journal of Diversity and Gender Studies 1, nr. 1 (2014): 73–81.

 

van der Haar, Marleen en Dvora Yanow. ‘Allochtoon als metafoor en categorie, over de handelingsimplicaties van beleidstaal.’ Beleid en Maatschappij 38, nr. 2 (2011): 160-178.

 

Van Gorp, Baldwin. ‘De massamedia als factor voor sociale cohesie.’ In Wanneer wordt vreemd, vreemd? De vreemde in beeldvorming, registratie en beleid, uitgegeven door Christiane Timmerman, Ina Lodebyckx, Dirk Vanheule en Johan Wets, 241-57. Leuven : Acco, 2004.

 

Van Gorp, Baldwin. ‘Where Is the Frame?: Victims and Intruders in the Belgian Press Coverage of the Asylum Issue.’ European Journal of Communication 20, nr. 4 (2005): 484-507.

 

van Gorp, Baldwin. Framing asiel: indringers en slachtoffers in de pers. Leuven: ACCO, 2006.

 

Voets, Melanie. ‘Het archief van VOCOM-VCIM.’ Brood & Rozen 8, nr. 2 (2003): 100-5.

 

Walgrave, Stefaan en Knut De Swert. ‘The Making of the (Issues of the) Vlaams Blok.’ Political Communication 21 (2004): 479–500.

 

Walgrave, Stefaan en Peter Van Aelst. ‘The Contingency of the Mass Media's Political Agenda Setting Power: Toward a Preliminary Theory.’ Journal of Communication 56, nr. 1 (2006), 88–109.

 

Willems, Gertjan en Bruno De Wever. De Verbeelding Van De Leeuw: Een Geschiedenis Van Media En Natievorming In Vlaanderen. Antwerpen: Peristyle, 2020.

 

Witte, Els. ‘De relatie media-politiek.’ In Van wereldburger tot ‘bange blanke man,’ uitgegeven door Herman Corijn, 11-8. Brussel: VUB Press, 1994.

 

Wodak, Ruth en Michael Meyer. ‘Critical discourse studies: history, agenda, theory and methodology.’ In Methods of Critical Discourse Studies, uitgegeven door Ruth Wodak en Michael Meyer, 2-22. Los Angeles (Calif.): SAGE, 2016.

 

Wodak, Ruth. ‘The discourse-historical approach.’ In Methods of Critical Discourse Analysis, uitgegeven door Ruth Wodak en Michael Meyer, 63-94. London: SAGE Publications Ltd, 2001.

 

Wood, Nancy en Russell King. ‘Media and migration: An overview.’ In Media and migration: Constructions of mobility and difference, uitgegeven door Nancy Wood en Russell King, 1-22. Londen: Routledge, 2001.

 

 

 

Universiteit of Hogeschool
Master of Arts in de Geschiedenis
Publicatiejaar
2022
Promotor(en)
Marjolein Schepers
Kernwoorden
Share this on: