Neonatale zorg: de smartphone als ondersteuning van ouders

Stel je voor, je bent 21 weken zwanger, gelukkig en de rozen wolk is je niet onbekend. Je telt af naar de vermoedelijke bevallingsdatum tot die datum plots met 3 maanden wordt vervroegd. Jouw kindje wordt geboren, maar helaas, veel te vroeg. Plots ben je een mama of papa en ben je verantwoordelijk voor een nieuw leven. Er is veel liefde voor je kind, maar er komen ook gevoelens van onmacht en onzekerheid naar boven. Als ouder bevind je je nog volledig in het onwetende.

Een opname op de neonatale intensieve zorgen afdeling is onvermijdelijk bij een vroeggeboorte of een zieke pasgeborene. De ouders van het kind voelen zich onzeker en hebben vaak angst om zich te binden aan hun kwetsbaar kind. In sommige gevallen zorgt dit voor een grote afstand tussen ouder en kind. Zij willen enkel het beste, en denken dat enkel de verpleegkundige of vroedvrouw het beste kan bieden. Deze opvatting is echter een misvatting. Het is bewezen dat ouders die zich hechten aan hun kind en worden betrokken bij de zorgen over hun kind, een positief effect hebben op de ontwikkeling van hun kind. Het kind herkent mama’s geur of papa’s stem, zal sneller tot rust komen, beter en dieper slapen, én bijgevolg meer energie hebben om te groeien. De ouder hierover goed informeren speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van het kind.

Informatienood

Zorgverleners staan dag en nacht klaar voor de ouders. Dat is een zekerheid. De vraag is of dit voldoende is voor ouders om zich voldaan en zeker te voelen. Ze krijgen veel informatie te verwerken die echter essentieel is. Er moet dus worden gezocht naar een manier om deze noodzakelijke informatie door te geven aan ouders die afgestemd is op hun individuele situatie. Daarbij is het belangrijk te benadrukken dat ouders weten dat zij steeds terecht kunnen bij de zorgverleners wanneer zij twijfelen, vragen hebben of gewoon nood hebben aan een gesprek.

Emillie Holvoet, studente Vroedkunde aan de Odisee Hogeschool in Sint- Niklaas, onderzocht bovenstaande pijnpunten in haar bachelorproef en ontwikkelde, in samenwerking met de NICU van het UZ Gent en met Yves Blanquart, student ICT aan de Odisee Hogeschool, een prototype voor een applicatie die ouders op het juiste moment de nodige informatie bezorgt.

Mobiele applicatie

Om de persoonlijke communicatie met de zorgverleners te ondersteunen, is in het kader van deze bachelorproef een prototype ontwikkeld van een mobiele applicatie die ouders op de juiste moment de nodige informatie geeft. Bij een opname van een kind op de afdeling neonataal intensieve zorgen zullen de ouders log-in gegevens krijgen. Hierdoor hebben alleen zij toegang tot de informatie over en voor hun kind. De applicatie bestaat uit drie grote onderdelen.

Het eerste item is het ‘Babymenu’ (fig. 1), waar gebruikers alle informatie over hun kind terugvinden. Het gaat hier om, bijvoorbeeld, de waarden van de bloeddruk, lichaamstemperatuur, groei- en gewichtscurve enz. van het kind, maar ook een dagboek functie waarin ouders hun eigen verhaal en gevoelens in kwijt kunnen. Bedoeling is dat deze informatie gekoppeld wordt aan het verpleegkundig digitaal patiëntenplatform. De waarden die verpleegkundigen noteren komen dus automatisch ook in de applicatie terecht.

Naast het ‘Babymenu’ herbergt de applicatie nog een tweede onderdeel: het ‘Informatie menu’ (fig. 2). Dit menu zal er voor elke ouder hetzelfde uit zien. Het bevat informatie over de afdeling, met nuttige links zoals de website van VVOC (Vereniging Voor Ouders van Couveusekinderen). Om ouders een betere visualisatie te geven bij bepaalde handelingen zoals bijvoorbeeld handhygiëne, het kangoeroe moment,… wordt er beeldmateriaal gebruikt dat ook in dit menu terug te vinden is.

Tot slot is er de “Side-menu”. Hierin is een webcamfunctie voorzien, waardoor ouders hun kindje in de couveuse zouden kunnen zien (fig. 3). Zo kunnen ouders hun kind ook vanop afstand bekijken wanneer zij hier nood aan hebben. Het ‘Wist je dat’ tabblad bevat handige tips en weetjes voor de kersverse ouders.

Online ondersteuning

Wat de applicatie nog persoonlijker maakt, is dat alle informatie wordt gegeven uit de ogen van het kindje. Dit maakt dat ouders zich direct aangesproken voelen. Zo wordt er bijvoorbeeld gezegd: ‘Er gaat regelmatig een alarm af op mijn monitor of op die van andere kindjes. Weet, mama en papa, dat de verpleegkundige getraind is om de alarmen te herkennen. Niet elk alarm heeft interventie nodig. Als zij merken dat alles oké is, gaan ze ons ook niet onnodig storen maar gewoon het alarm afzetten.’  Zo weten de ouders dat alarmen geen reden tot paniek zijn, en dat verpleegkundigen geen alarmen zullen negeren, maar ook niet onnodig interveniëren.

Ouderparticipatie is één van de sleutelbegrippen in de ontwikkelingsgerichte zorg. Het hoofddoel van deze applicatie is het optimaliseren van die ouderparticipatie. Ouders ontdekken zelf wat zij kunnen doen voor hun kind in de levensfase waarin het kind zich bevindt, en zullen zich ook sneller comfortabel voelen bij het verzorgen van hun kleine spruit.

De applicatie op de neonatale intensieve zorgen vormt een aanvulling op (en zeker en vast niet ter vervanging van) de aangeboden zorg en ondersteuning door zorgverleners. Bovendien zijn zij nog steeds het eerste aanspreekpunt voor ouders die vragen hebben over hun pasgeborene.