Musicalfenomeen mengt Amerikaanse geschiedenis, rassenrellen en de presidentsverkiezingen

Normal
0

21

false
false
false

NL
JA
X-NONE

/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standaardtabel;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:12.0pt;
font-family:"Calisto MT";
mso-ascii-font-family:"Calisto MT";
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:"Calisto MT";
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}

“Let our legacy be about ‘planting seeds in a garden we never get to see.’” (Laat ons nalatenschap als zaden zijn, geplant in een tuin die we nooit te zien zullen krijgen). Hillary Clinton leek een politiek gemeengoed uit te spreken op de Democratische Conventie in Philadelphia, waar zij als eerste vrouwelijke presidentskandidate voor de VS werd verkozen, ware het niet dat ze een zin uit het nieuwe musicalfenomeen ‘Hamilton’ citeerde. Dit werd onmiddellijk opgemerkt door de bedenker en acteur van de musical, Lin-Manuel Miranda. “Ik sta achter haar. #AndShesBeenListeningtoDiscTwo!” twitterde hij. (#EnZeHeeftGeluisterdNaarCD2) Het is overigens niet de eerste keer dat Clinton naar de musical verwees. Eerder al reageerde ze met een zinsnede uit de musical op een Republikeins debat: “And if anything's clear from last night's #GOPdebate: "They don't have a plan—they just hate mine.”” (En als er iets duidelijk werd gemaakt in het GOP-debat gisteren: “Ze hebben geen plan – ze haten gewoon het mijne.”)

De inhoud van de musical lijkt echter op het eerste zicht weinig tot de verbeelding te spreken. Het verhaal volgt het leven van de omstreden Founding Father Alexander Hamilton, die zich vanuit een armoedig bestaan op een Caraïbisch eiland opwerkte tot rechterhand van generaal George Washington tijdens de Amerikaanse Revolutie en tot eerste secretaris van de schatkist van de jonge VS, maar die zijn politieke carrière vergooide door het eerste seksschandaal en in 1804 stierf in een duel met zijn rivaal Aaron Burr. Een bewogen leven, maar het bleef voor vele studenten een droge brok geschiedenis, tot Hamiltons levensverhaal door Lin-Manuel Miranda in een schitterend nieuw jasje van rap en hip-hop werd gestoken. De musical groeide razendsnel uit tot een fenomeen, vooral toen bleek dat ook de Obama’s fan waren. In maart van dit jaar nodigde hij de cast nog uit op het Witte Huis en sinds 2015 bezocht hij de musical tweemaal, net zoals Bernie Sanders en, ja, Hillary Clinton. Wat maakt deze musical zo opmerkelijk dat politieke zwaargewichten (en andere sterren) staan te drummen voor een ‘acte de présence’?

Kort gezegd, ‘Hamilton’ is geen doorsnee musical. Niet alleen het muziekgenre is opmerkelijk, ook de casting trok heel wat aandacht. Alle acteurs, met uitzondering van de Engelse koning George III, zijn zwart of latino – een weloverwogen keuze, en één die de musical ook een berisping voor discriminatie jegens blanken opleverde. Hoewel het verhaal zich tijdens en na de achttiende-eeuwse Revolutie afspeelt, wil bedenker Miranda vooral een nieuwe Revolutie uitbeelden, een Revolutie die zich in deze eeuw zal voltrekken en die een nieuwe, multiculturele Amerikaanse maatschappij zal inluiden, met gekleurde Founding Fathers (en Mothers), niet de blanke, dode mannen die we zo goed kennen. Miranda wordt in zijn visie gesteund door schattingen die stellen dat uiterlijk tegen 2044, blanken niet langer de absolute meerderheid in de VS zullen vormen.

Om deze boodschap te onderschrijven, strooit Miranda in zijn musical kwistig met politieke commentaren. Heden en verleden worden voortdurend door elkaar gegooid. In de (bi-raciale) George Washington kan men (de eveneens bi-raciale) Barack Obama herkennen, de Democratische Republikeinen van Thomas Jefferson dragen grote gelijkenissen met de hedendaagse Republikeinen, en het thema van immigratie is nadrukkelijk aanwezig – of wat dacht u van de uitspraak “Immigrants – we get the job done!”, (Immigranten – we krijgen de klus geklaard!) die in het theater steevast op luid applaus wordt onthaald? Ook verwijzingen naar pijnlijker kwesties worden niet geschuwd. Miranda herinnert zich dat, toen Hamilton vroeg ‘if we try to fight in every revolution in the world, we never stop – where do we draw the line?’, (als we proberen in elke revolutie in de wereld in te grijpen, houdt het nooit op – waar trekken we de grens?) één man een hartgrondig “Oh, shit,” uitstootte.

Het moge duidelijk zijn, de musical neemt een duidelijk politiek (Democratisch) standpunt in, al doet ze dit op een omfloerste manier. Het publiek wordt niet gedwongen om parallellen met de hedendaagse situatie te leggen, maar wordt er wel toe uitgenodigd. Deze aanpak wordt gesmaakt. De vele reviews zijn bijna unaniem jubelend en betitelen het nieuwe stuk als ‘revolutionair’, en de tickets vliegen de deur uit. Binnenkort wordt reeds een nieuwe productie in Chicago opgezet, en in 2017 zou de musical ook in Londen te bekijken moeten zijn. Het is niet verrassend dat ook Clinton, in een poging haar populariteit op te vijzelen, openlijk naar de show verwijst.

Dat, om dit effect te bereiken, de historiciteit van Hamilton geweld moet worden aangedaan, wordt door velen nauwelijks opgemerkt. Genoeg details (tot straatnamen toe) kloppen om het geheel een schijnbaar historische authenticiteit te geven. Slechts weinigen wijzen erop dat de historische Hamilton, voor zover wij die kennen, vandaag veeleer een Republikein zou geweest zijn, die economische ongelijkheid met zijn financiële systeem in de hand werkte en helemaal niet zo’n fervent abolitionist was als de musical wil doen uitschijnen. Meer reviews bemerkten wel terecht dat de musical zelf, ondanks de casting, nog steeds een blank discours onderschrijft. De acteurs mogen dan wel kleurlingen zijn, hun personages zijn nog steeds de blanke Founding Fathers. Slavernij wordt als een af te schaffen kwaad voorgesteld, maar de slaven zelf, of andere opmerkelijke niet-blanken, worden niet aan het woord gelaten. En klinkt het niet een beetje cynisch als de aristocratische zusjes Schuyler opgetogen zingen hoe gelukkig ze wel niet zijn tijdens de Revolutie te mogen leven, terwijl hun voorouders vermoedelijk slaven waren in de stad die ze zo bejubelen?

In de herfst van dit jaar zal PBS een documentaire over de musical uitzenden als deel van de reeks ‘Great Performances’. Of ze erin zal slagen nog enkele kiezers over te halen naar het Democratische kamp voor de presidentsverkiezingen, valt af te wachten. Zeker is dat de musical nog even zal nazinderen in het politieke veld, vooral als Hillary Clinton verkozen wordt. Tot nog toe heeft Donald Trump nog niet gereageerd op de musical.