Viridiana, de verdwenen film van Luis Buñuel

 “Na zijn laatste werk gezien te hebben lijkt me dat Buñuel een wezen is dat in handen van psychiaters moet worden toevertrouwd.”

Le peuple, 1962, 24 februari

Over Buñuels Viridiana (1961) werd heel wat gepubliceerd. Viridiana was de eerste film die de Spaans-Mexicaanse surrealistische filmmaker in Spanje draaide na bijna 15 jaar ballingschap in Mexico. Ondanks zijn reputatie als republikein en controversieel tegenstander van het fascistische Franco-regime ondervond Buñuel niet veel problemen met de censors en verwierf hij snel toestemming om in Spanje te draaien. In hetzelfde jaar werd Viridiana als officiële Spaanse inzending naar Cannes gestuurd, waar de film de Gouden Palm veroverde. In zijn officiële blad 'Osservatore Romano' viel het Vaticaan de film aan en beschreef Viridiana als godslastering. Als reactie vernietigden de Spaanse autoriteiten alle kopieën van de film en verboden ze de pers naar de film te verwijzen. Waar minder onderzoek naar bestaat is hoe de film in Spanje zestien jaar niet kon worden afgespeeld. De Spaanse regering verbood in theorie nooit de vertoning van deze film. Ze maakte de toestemming tot draaien die ze eerder hadden gegeven ongedaan waardoor de film juridisch niet meer bestond. Spanje voerde ook druk uit op andere landen maar daar kon de film gewoon verschijnen, omdat ze vooral gefinancierd werd door Gustavo Alatriste, een Mexicaan en daarom als Mexicaanse film kon vertoond worden.

In deze bachelorpaper gaan we op summiere wijze de verschillende bronnen analyseren die ons informatie kunnen leveren over het Franco-regime en hun aanpak van de audiovisuele media. Dit is noodzakelijk om de tijdsgeest te begrijpen waarin Viridiana werd gedraaid. Daarna geven we een summiere omschrijving van de levensloop van Buñuel om uiteindelijk in te zoomen op het belangrijkste deel van deze paper: zijn controversiële film Viridiana. Aan de hand van een vergelijkende bronnenanalyse maken we een reconstructie van hoe de film werd opgezet (productie), welke problemen ze ondervonden met de censuur en welk schandaal ze veroorzaakte. We merken dat de literatuur omtrent deze kwesties nog steeds onvolledig is en stellen ons eigen onderzoek voor in het onderzoeksopzet.