Vertaalvergelijking van de roman De Tweeling en de gelijknamige filmadaptatie: comparatieve analyse met de focus op imagologie
Fictie voor verzoening
Wie zich voor voetbal interesseert weet het al langer: tussen Nederland en Duitsland botert het niet zo. Maar waar komt die wederzijdse negatieve beeldvorming eigenlijk vandaan? Bestaat er een middel om die voorstellingen rooskleuriger te maken?
Je hoeft het journaal nog maar aan te zetten of er is wel een of ander gewelddadig conflict te zien. Vaak betekent dat voor ons niet meer dan een ver-van-mijn-bedshow. Genadeloos zappen we verder naar een gezellig amusementsprogramma of een zoetsappige soap. Toch liggen er zelfs in ons vreedzame landje conflicten op de loer. De buitenlanderhaat neemt steeds grotere vormen aan. Uit de geschiedenis is gebleken dat er soms maar één politicus nodig is om een dergelijke haat te laten escaleren. Met de opkomende partijen van vandaag lijkt dat gevaar telkens dichterbij te komen.
De eeuwenoude slechte relaties tussen de Nederlanders enerzijds en het Duitse volk anderzijds hebben de afgelopen decennia grote veranderingen doorgemaakt. Die veranderingen worden in het boek 'De Tweeling' niet alleen door Tessa de Loo beschreven, ze worden door de roman ook gestimuleerd. De verhoudingen tussen de Nederlanders en de Duitsers zijn na de verschijning van het werk zichtbaar verbeterd.
De vraag was of Ben Sombogaart eenzelfde stimulans met zijn boekverfilming van 'De Tweeling' zou veroorzaken. Uit een analyse van de gebruikte middelen waarin de diverse mogelijkheden van de twee media in beschouwing werden genomen, blijkt dat er geen wezenlijke verschillen tussen de roman en de verfilming zijn aan te wijzen. Sombogaart heeft een deugdelijke aanvulling op het boek voortgebracht, waarmee een groter publiek kan worden bereikt.
Uit 'De Tweeling' blijkt dat het negatieve beeld dat volkeren in de loop der jaren van elkaar vormen, overwegend als product van de media valt te bestempelen. Die dikwijls onjuiste beeldvorming wakkert vervolgens geheel ten onrechte haatgevoelens aan. Het beeld dat men van een andere bevolkingsgroep koestert, is belangrijker voor het verloop van zaken dan de werkelijke identiteit van de betreffende bevolkingsgroep.
Een dergelijke situatie is natuurlijk niet uniek. Het conflict tussen Nederland en Duitsland mag dan ook in ruimere zin worden opgevat. Het negatief afschilderen van andere naties of culturele groepen binnen een land vormt helaas een alledaags probleem. Het is dus nu de taak aan de binnenlandse en buitenlandse media en auteurs om de door hen foutief geschetste beelden te rectificeren. Koploper is Tessa de Loo. Op gemoedelijke wijze kunnen we nu uitkijken naar Brazilië, juni volgend jaar.
