Toepassing van Semantisch Web technologie voor het beheer van beleidsinformatie binnen de Vlaamse Overheid

De Vlaamse Overheid binnenkort op het nieuwe Internet?

Het Semantisch Web, een soort van nieuw en beter Internet, wordt aanzien als de volgende stap in de evolutie van het Internet.  Het wordt een Web waar gegevens van semantiek worden voorzien, zodat niet  alleen mensen de inhoud kunnen begrijpen, maar ook computers.  Wanneer computers gaan begrijpen wat bepaalde informatie inhoudt, kan er veel meer automatisch gedaan worden met deze informatie.  Zo zal google niet meer een lijst van webpagina’s geven wanneer je een vraag intypt, maar zul je effectief een concreet antwoord krijgen...

Hoewel dit een utopische droom lijkt (want wie verliest er nu niet veel tijd en geduld met het zoeken naar een antwoord op het internet?) is deze visie dichterbij dan veel mensen denken.  De technologie is reeds beschikbaar en de implementatie ervan begint op gang te geraken.  Getuige hiervan de interesse van de Vlaamse Overheid voor deze technologie.  Verschillende projecten maken al gebruik van Semantisch Web technologie, waaronder ook het beheer van de beleidsinformatie.  Wie weet surfen we binnenkort allemaal wel op dit nieuwe Internet?

Het Internet dat we vandaag kennen werd in 1969 geboren in de Verenigde Staten.  Niemand kan de invloed van deze uitvinding ontkennen en het resultaat 40 jaar later is zelfs niet wat de oorspronkelijke bedenkers verwacht hadden.  Eén van deze bedenkers, die ook wel de peetvader van het Internet genoemd wordt, is Sir Tim Berners-Lee.  Volgens hem bevindt het Internet zich nu slechts in een eerste fase en moet het nog tot zijn volle potentieel komen.  Zijn droom is dat op een dag computers in staat zullen zijn om alle informatie op het Internet te kunnen analyseren en “begrijpen”, zodat mensen veel minder tijdrovend en routine-werk moeten doen.

Het W3C, de vereniging waar Sir Tim Berners-Lee voorzitter van is en dat de technologie van het Internet standariseert, is al vergevorderd in de ontwikkeling van deze nieuwe technologie.  Simpel gezegd: om meer te weten over een stukje informatie, moet je iets vertellen over dat stukje informatie.  Dit is informatie over informatie, ook wel metadata genoemd.  Door stukjes informatie te verzien van deze metadata, kunnen computers veel beter deze informatie verwerken.  Voor de mensen die dol zijn op acronymen, het Semantisch Web maakt gebruik van de technologiën URI, XML, RDF, RDFS, OWL, SPARQL, enz.

Natuurlijk is het allemaal niet zo simpel.  Zo is het een zeer langdurig proces om alle informatie te voorzien van metadata en moeten er nog applicaties geschreven worden die alles op een nuttige manier kunnen verwerken.  Daarom is er ook veel kritiek op het Semantisch Web.  Maar critici zullen er altijd zijn (dankzij het Internet zijn dat er waarschijnlijk zelfs meer nu).  Want de resultaten tot nu toe zijn veelbelovend.  Met de combinatie van Natural Language Processing en Semantisch Web zijn er nu al websites die een exact antwoord kunnen vragen op bv. “Is George Bush ouder dan Tony Blair?”.  Nog beter, je krijgt er meteen ook alle informatie bij die gebruikt werd in het beslissingsproces.

Wat doet de Vlaamse Overheid hier dan mee?  Het is duidelijk dat de Vlaamse Overheid één van de grootste “bedrijven” is in België en dat ze een gigantische hoeveelheid aan informatie ter beschikking heeft waarmee ze moet werken.

Niet alleen probeert de Vlaamse Overheid zelf nut te halen uit deze nieuwe technologie, ze vervult ook haar rol van voortrekker.  Wanneer de Vlaamse Overheid succesvol het Semantisch Web kan gebruiken, kan dit een stimulans zijn voor andere bedrijven in België.

In een project van de Vlaamse Overheid en de KULeuven werden de databronnen van de beleidsinformatie in kaart gebracht met behulp van Semantisch Web technologie.  Hoewel het dus gaat om een klein, specifiek deel van de organisatie wordt het al snel erg complex.  Zo is een databank gerelateerd met een beheerder, die werkt binnen een bepaalde dienst, dat deel uitmaakt van een departement, die elk hun verantwoordelijke hebben, enz.  Het resultaat is een overzichtelijke structuur die niet alleen door mensen gemakkelijk gebruikt kan worden, maar ook nuttig is voor computers.

Het Semantisch Web is een veelbelovende en opwindende technologie.  Maar het is ook meer dan dat, er zit een mooi uitgewerkte filosofie en een doordachte visie achter.  Door gegevens te voorzien van metadata, kunnen computers op een intelligente wijze omgaan met deze gegevens, door deze gegevens te “begrijpen” en nieuwe verbanden af te leiden.  Dat we spannende tijden tegemoet gaan, lijkt onvermijdelijk.

Doch is het aangeraden met twee voeten op de grond te blijven door de mogelijkheden, maar ook de beperking van het Semantisch Web te begrijpen en zich niet te laten meeslepen door een te groot enthousiasme.  Het Semantisch Web gaat niet plots zorgen voor wereldvrede, maar zal vooral in het begin bescheiden gebruikt moeten worden.