Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de Vlaamse Scriptieprijs.

Kunstenaars en de Antwerpse broederschap van romanisten. Een typologie van confraterneel lidmaatschap, 1572-1681

Nathan Faviana
Tussen 1572 en 1681 sloten elf kunstenaars zich aan bij de Antwerpse broederschap van romanisten, een exclusieve corporatie die thuisgekomen Romevaarders verenigde. Deze masterproef ontleedt hoe het lidmaatschap van die meesters gekarakteriseerd kan worden. Ze is het resultaat van een multidisciplinair onderzoek op het kruispunt van geschiedenis en kunstwetenschappen waarin de betrokken kunstenaars en hun werken in een ruimer sociaal weefsel gesitueerd worden.

Samenzweringstheorieën en de laatste jaren van de Romeinse Repubbliek (44-31 v. Chr.)

Collin Cardon
Ik heb onderzocht in welke mate Klassieke auteurs samenzweringstheorieën gebruikten in hun beschrijving van de gebeurtenissen tussen 44 en 31 voor Christus.

De boetvaardige Maria Magdalena binnen het international caravaggisme

Lien Vandenberghe
Contextueel onderzoek naar de beeldvorming rond Maria Magdalena binnen het caravaggisme. Het onderzoek focust op de invloed van politieke en religieuze conflicten op de zeventiende-eeuwse schilderkunst en de beeldvorming rond vrouwen in de vroegmoderne tijd.

Remote Places with an Unheard Language: A Study into the Portrayal of the Native Languages of Northern America by Sixteenth and Early Seventeenth French and English Voyagers

Luz Van den Bruel
Een onderzoek naar de perceptie van inheemse Noord-Amerikaanse talen door Franse en Engelse reizigers tijdens de zestiende en zeventiende eeuw. Concreet ligt de focus op de verschillende manieren om taalinformatie voor te stellen in vroegmoderne reisverhalen en hoe de kennis van de talen en de historische context van elke auteur hun voorstelling van de talen en hun sprekers beïnvloedt.

‘Hier is het svvaerd des Heeren, en Gustavi [Adolphi]’ Een retorische analyse van het propagandistische discours in woord en beeld in Hulsius’ Den Onderganck des Roomschen Arents door den Noordschen Leevw

Casper Stouthuysen
Een retorische analyse van het propagandistische discours in woord en beeld in Hulsius' embleembundel Den Onderganck des Roomschen Arents door den Noordschen Leevw.

“Vnde possunt remedia licita ab illicitis discerni”? Superstitieuze en geoorloofde rituele praktijk in de Malleus maleficarum: een vijftiende-eeuwse onttovering

Chloé Conickx
Aan de hand van de Heksenhamer wordt nagegaan hoe superstitieuze remedies tegen hekserij geconceptualiseerd worden in relatie tot geoorloofde rituelen en welke inherente systematiek daarbij onderscheiden kan worden.

‘Disputationes ad valvas’ Thesisbladen aan de Leuvense universiteit in de zeventiende eeuw

Arne Van Driessen
Onderzoek naar zeventiende-eeuwse Leuvense thesisbladen en de rol van dit efemeer drukwerk binnen de productie van de Leuvense boekenwereld en de universiteitsdrukkers.

Nationalistische Caesarreceptie in de commentaartraditie

Wouter Vangrieken
Algemeen (secundaire literatuur) wordt er gekeken naar het nationalistisch gebruik van Caesars 'De Bello Gallico'. De eigen bijdrage ligt in het zoeken naar sporen van dergelijke patriottische opeisingen van de antieke verhaalstof bij humanistische en vroegmoderne commentatoren (primair bronnenmateriaal).

De chemische stilte. Over de impact van psychofarmaca op de psychiatrie tijdens de tweede helft van de 20e eeuw, met het Gentse Guislaingesticht als casus

Virgil Nimmegeers
Dit onderzoek belicht in een eerste luik de algemene geschiedenis van de psychiatrie, met een focus op het ontstaan en de brede effecten van chemische medicatie in de geestelijke gezondheidszorg sinds midden jaren 50 van de vorige eeuw. Via een microhistorisch casusonderzoek, namelijk het Gentse Guislaingesticht, wordt vervolgens in kaart gebracht hoe de psychiatrische praktijk en het dagelijkse leven in een psychiatrisch gesticht tijdens de periode 1950-1975 concreet veranderen onder invloed van die medische vernieuwingen.

Unmasking utopia. Civil conditioning in early-modern utopian literature

Hannah Lingier
Zogenaamd utopische teksten worden doorgaans gezien als teksten die een ideale samenleving beschrijven. De utopieën uit de vroegmoderne periode kunnen echter ook op een andere manier gelezen worden, die voor ons veel nuttiger is. Eerder dan een alternatieve wereld, weerspiegelen ze de werkelijkheid en leggen bloot hoe maatschappijen functioneren via doorgaans onzichtbare conditionerende mechanismen zoals gezin, religie, vrijetijdsbesteding en groepsvorming.

Europese verbeelding van kannibalisme in de Nieuwe Wereld

Stéphanie Van den Eynde
Deze thesis onderzoekt de conceptualisering van de indiaan als kannibaal in prenten uit de periode 1505/1506 tot 1666. Het onderwerp is de manier waarop de indiaan steeds weer volgens West-Europese preconcepties als de 'barbaarse' en 'primitieve' Ander, de slager-kannibaal, wordt 'uitgevonden'. Het is de bedoeling een aantal paradigmashifts te onderkennen in de wijze waarop de West-Europeaan de antropofage indiaan voortdurend aan zijn eigen wereldbeeld aanpast.

De verzwakking van het preteritum in het Nederlands: een diachroon onderzoek

Isabeau De Smet
Deze thesis onderzocht hoeveel van de origineel sterke werkwoorden doorheen de geschiedenis van het Nederlands verzwakt zijn en welke factoren daar een invloed op uitoefenden. De verzwakking van de werkwoorden in het Nederlands werd vergeleken met die in het Duits en het Engels.

The People's Faith. Religious Identities and Peasant Communities in the Ronse Deanery (1650-1725)

Roman Roobroeck
Gek van God? Geloof en identiteit op het vroegmoderne platteland“Religie is het opium van het volk.” Er bestaat een grote kans dat dit wereldberoemde citaat van Karl Marx u bekend in de oren klinkt. De grondlegger van het marxisme beschreef religie als een onderdrukkend mechanisme, in het leven geroepen door de mens zelf om zijn uitdagende en vaak miserabele leven gemakkelijker te doorspartelen.

“Geleth hebbende op den redenen, ordonneren mits desen”. De houding van de Antwerpse magistraat ten opzichte van de Brouwersnatie (1581-1700).

David Vos
Lobbyen over bier in het zeventiende-eeuwse Antwerpen. Een succesvolle praktijk?Bier!“Belgen drinken minder bier dan we zouden denken” kopte de Standaard onlangs. Ondanks onze talrijk bekroonde Belgische biermerken daalt de bierconsumptie steeds verder. Nochtans was gerstenat eeuwenlang dé volksdrank bij uitstek in onze contreien. Berekeningen tonen aan dat een volwassene zijn keel dagelijks spoelde met minstens anderhalve liter bier. De drank werd door de tijdsgenoten zelfs “vloeibaar brood” genoemd.Invloedrijke brouwersHet belang van de brouwnijverheid valt niet te onderschatten.

'Because were enemyes to them and their gospell': A Comparative Study of English Catholic and Netherlandish Protestant Exiles in the Second Half of the Sixteenth Century

Rens Crevits
Ketters, terroristen en armoezaaiers: Engelse katholieke en Nederlandse protestantse ballingen in de zestiende eeuw“It is knowne in England that our nation hathe bene begged for in sermons, and this is divulged there in pulpites to shewe in what state the King of Spaine’s English pentioners do live here, as also what a great punishment of misery is now laid uppon us because we are enemyes to them and their gospell. And the matter is lyke shortly to be amplyfied in bookes and ballets.

Het Sacrament van Mirakel te Brussel. De jubileumviering van 1670 in beeld gebracht

Marieke Van de Staey
Feest in Brussel anno 1670Wonderbaarlijke mirakels spreken vaak tot de verbeelding. Dat is duidelijk het geval bij het Brusselse Sacrament van Mirakel dat bestaat uit hosties die in 1370 doorstoken zouden zijn door joden uit Brussel en Leuven en die daardoor begonnen te bloeden. Het verhaal rond het Sacrament van Mirakel leefde bij de Brusselse bevolking en uitte zich in een specifieke devotie. Naast een jaarlijkse processie werden er ook jubileumvieringen ingericht.

Het patriabeeld in het drukwerk van de Franstalige gewesten tijdens de Nederlandse Opstand (1579-1590)

Marijn Vanhoutven
België en Nederland: van eenheid tot vervreemding?Zaterdag 5 juli 2014. België verliest op het WK in de kwartfinale van Argentinië. Verslagenheid in het ganse land. Dubbele gevoelens ook op het festivalterrein van Werchter. “Zolang de Hollanders maar niet winnen” hoor ik verscheidene Belgen zeggen. Ik moet toegeven dat ik één van hen was. België en Nederland hebben reeds lange tijd een haat-liefdeverhouding onder diens inwoners.

Analyse van de criminele sententies van de kasselrij Ieper (18e eeuw)

Kaat Cappelle
Strafrecht in de kasselrij Ieper in de 18e eeuw Op 22 april 1759 wurgt landloper François Cneudde op brutale wijze de eenenvijftigjarige vrouw Joanna Ovijn met haar eigen halsdoek, vervolgens kleedt hij haar volledig uit en steekt hij al haar kleren en bezittingen in zijn plunjezak. ‘In sijne ommenschelieke vreetheijt’ steekt hij haar lijk meerdere keren door met een mesje, snijdt daarna haar buik open en haalt haar darmen en ingewanden uit.

De onafhankelijkheid van de rechter volgens Sir Edward Coke

Stefan Somers
 
Met de rechter naar de stembus?
Over de rol van de rechter in onze democratie.
 
Het Vlaams Blok-arrest, het BHV-arrest, de Fortis-zaak, de vernietiging van de anti-discriminatiewetten door het Grondwettelijk Hof, ... het zijn slechts enkele van de vele voorbeelden waarin de rechterlijke macht in het politieke vaarwater komt. Dit werpt onmiddellijk verschillende vragen op: moeten onze drie staatsmachten zich niet beperken tot hun eigen functie?

Barbaren uit een vreemd land: Vroegmoderne etnografie en cartografie uit de Chinese provincie Yunnan

Mario Cams
 
China in de 17de eeuw: even sterk als Europa?
 
In de 17de en 18de eeuw gebruikten verschillende grote rijken een hele reeks nieuwe technieken om hun macht en grondgebied uit te breiden. Deze nieuwe technieken lieten machthebbers bijvoorbeeld toe om specifieke informatie over vreemde volkeren te verzamelen en om correctere kaarten van hun rijk te produceren. Hierdoor konden zij op een efficiëntere manier de grenzen van hun grondgebied verleggen en vreemde volkeren onderwerpen aan hun gezag.

De karakterisering van laatmiddeleeuwse reisliteratuur. Een onderzoek toegepast op Tvoyage van Mher Joos van Ghistele (1481-1485).

Sofie Verweire
Sofie Verweire
En zij reisden naar het oosten…
 
Wie kent tegenwoordig geen blog waarop iemand zijn of haar reiservaringen wil delen met wie het maar lezen wil? Wat de meesten echter niet weten is dat dit helemaal niet zo ‘vernieuwend’ is. Integendeel, de reiscultus is eeuwenoud en daarmee ook de reisverhalen van zij die terugkeerden. Reeds uit de middeleeuwen kennen we werken die geschreven werden voor of door reizigers.
 
Het verhaal
 
Tvoyage van Mher Joos van Ghistele is een voorbeeld van zo’n werk, maar wel een buitenbeentje binnen de canon.

De commerciële praktijk in het zestiende eeuwse Antwerpen

Nick Van Den Brulle
Hoe word ik de perfecte handelaar?Stel, je bent een kleine zelfstandige, uitbater van een uit de kluiten gewassen groothandel in een moderne metropool, boekhoudkundige, vertegenwoordiger, transporteur of geïnteresseerd in welke historische zestiende eeuwse hulpmiddelen uit het handelsmilieu vandaag nog steeds toepasbaar blijken, dan heeft deze scriptie zeker iets weggelegd voor jou. Tijden van economische moeilijkheden, zoals vandaag, zijn immers de meest uitgesproken momenten om een terugblik te werpen op hoe men in het verleden zijn eigen hachje probeerde te redden.

De vroegmoderne media: bronnen van angst? Berichtgeving over criminaliteit in de Zuidelijke Nederlanden gedurende de zeventiende en achttiende eeuw

Maarten Franck
             
 
De vroegmoderne media: bronnen van angst?
 Brekend nieuws: “Bewezen: computerspelletjes roepen agressie op bij jongeren!” Deze stelling kan ik hier niet funderen, noch wens ik dit te doen, maar het zou wel eens een krantenkop uit de krant van morgen kunnen zijn. Nochtans zou in diezelfde krant morgen evengoed een artikel kunnen verschijnen over het feit dat wetenschappelijk onderzoek geen uitsluitsel kan geven over het verband tussen computergames en agressie bij jongeren.

Adellijke levensstijl

Koen De Vlieger-De Wilde
Adellijke levensstijl.
 
Ze waren met zes, allemaal lang en smal, het ene al wat groter dan het andere. Hun kalfsleren en perkamenten banden omarmden honderden bladzijden gevuld met duizenden korte zinnetjes. Eeuwen geleden had Livina de Beer (1656-1741), de gravin van Bergeyck, ze één voor één neergepend in zwierige, wat kinderlijke letters. Van 1689 tot 1738 nam de gravin elke paar dagen plichtsbewust de ganzeveer ter hand om alle uitgaven van haar huishouden te noteren.