Shortsea shipping en binnenvaart in de Europese Unie:
Een economische en beleidsmatige benadering van shortsea shipping en binnenvaart als alternatieve transportmodi voor het Europese hinterland.
De economische activiteit in Europa kende na de pijnlijke gebeurtenissen van 11 september 2001
een voelbare vertraging. Sinds enkele jaren slaagt de economie zicht te herpakken en dit kent zijn
invloed op de transportsector in de gehele EU - 27. Dat is goed nieuws voor mensen die
afstuderen in transportstudies of die werken in deze sector, maar minder goed nieuws voor het
milieu en voor de maatschappij. De groei van het transport lijkt in de gehele Europese Unie nog
steeds grotendeels te worden opgeëist door het wegvervoer.
Het goederenvervoer op de weg groeit nog steeds sneller en meer significant dan andere modi in
de EU. Door dit fenomeen van de laatste decennia slibben stilaan de wegen toe, kent men een
hoog aantal dodelijke ongevallen op de weg en worden de eerste gevolgen van het broeikaseffect
voelbaar. De enorme problemen overtuigen langzaam maar zeker de beleidsmakers en de
publieke opinie van de noodzaak tot een grondige verschuiving van het goederenvervoer van de
weg naar betere vervoersmodi zoals shortsea shipping en binnenvaart.
De ervaringen in de EU-15 leren ons dat deze verschuiving enkel mogelijk is bij een sub –
optimale logistieke verdeling, dwz. een situatie wanneer een andere configuratie van de
vervoersketen zou leiden tot betere bedrijfsresultaten. De ontwikkelingen in de intermodale
logistiek bieden aan deze problematiek belangrijke oplossingen. Een betere keuze van mix van
vervoermodi en een sterke integratie van de verschillende modi kunnen leiden tot een optimale
vervoersketen met een zo laag mogelijke logistieke kost. Intermodaliteit let daarbij tevens op de
sociale aanvaardbaarheid van de gekozen vervoersmodi.
Daarom spelen shortsea shipping en binnenvaart een belangrijke rol in de hedendaagse
intermodale configuratie. Deze modi zijn namelijk relatief goedkoop, betrouwbaar, veilig en
milieuvriendelijk. Toch kennen deze modi enkele belangrijke hinderpalen waardoor ze niet
volledig tot ontwikkeling kunnen komen. Ze zijn nog steeds onvoldoende gekend en bemind bij
het grote publiek. Ten tweede, shortsea shipping en binnenvaart hebben af te rekenen met een
weinig doorzichtig en zeer omslachtige regelgeving. Dit vereist een meerkost in het opvolgen
van de betreffende politiek die niet alle betrokken ondernemingen als wenselijk beschouwen.
Deze complexe institutionele setting werkt bovendien marktonzekerheid in de hand met
negatieve effecten op de investeringen.
Vervolgens kampen deze modi met een inlandse infrastructuur die niet overal in Europa even
toegankelijk is door slecht onderhoud of door het ontbreken van belangrijke verbindingen.