Scriptiebank overzicht

Hoewel de etnisch-culturele diversiteit in de maatschappij als een meerwaarde kan gezien worden, neemt de etnische ongelijkheid in het onderwijs toe. Deze etnische ongelijkheid leidt tot verschillen in schoolprestaties, en vervolgens tot de reproductie van ongelijkheid in het onderwijs. Om deze onderwijsongelijkheid te overbruggen zijn succesvolle leerkrachten, en bijgevolg succesvolle lerarenopleidingen nodig. In dit onderzoek wordt nagegaan hoe lerarenopleidingen leerkrachten kunnen voorbereiden op de etnisch-culturele diversiteit onder leerlingen in het lager onderwijs, met aandacht voor de culturele competenties (attitudes, kennis en vaardigheden) van de leraar. De grote uitdaging hierbij is om de theoriepraktijkkloof te overbruggen en gelijke onderwijskansen te bieden aan alle leerlingen, ongeacht hun etnisch-culturele achtergrond. In het eerste deel van de studie werd een systematische literatuurstudie uitgevoerd van 19 literatuurreviews. De meest frequente theorieën en het belang van de culturele competenties werden toegelicht. Vervolgens werden er tien praktijken geïdentificeerd die effectief zouden zijn om leraren voor te bereiden op het omgaan met etnisch-culturele diversiteit bij leerlingen: (1) Een geïntegreerd curriculum op lange termijn, (2) De selectie van toekomstige leraren, (3) Kritische zelfreflectie, (4) Mentoring & coaching tijdens en na praktijkervaringen, (5) Community-based learning, (6) Continued professional development, (7) Voortdurende ondersteuning en samenwerking in de toekomstige praktijk, (8) Ontwikkelen van een veilige omgeving, (9) Focus op specifieke soorten behoeftes en de focus op algemene theorie, en (10) Innovatie en technologie.
In het tweede deel van de studie werd een multiple case studie uitgevoerd op twee lerarenopleidingen Lager Onderwijs in Brussel. Daarbij werd onderzocht in welke mate de tien praktijken tot curriculumdesign aan bod kwamen in het curriculum. Door triangulatie van drie soorten data (documentanalyse, interviews en online enquête) werden enkele resultaten gevonden. De praktijken die het sterkst aanwezig waren in de curricula van beide opleidingen zijn ‘Kritische zelfreflectie’ en ‘Community-based learning’. De praktijken ‘Focus op specifieke soorten behoeftes en de focus op algemene theorie’, en ‘Innovatie en technologie’ waren opvallend afwezig in het curriculum van beide opleidingen. Hoewel studenten uit beide opleidingen zich goed voorbereid voelen voor etnisch-culturele diversiteit, is er enige voorzichtigheid hieromtrent nodig. Zo kan de transitie naar het lerarenberoep als een praktijkschok aanvoelen en hun doeltreffendheidsbeleving doen dalen. Dit onderzoek is slechts een kleine stap voorwaarts in het opleiden van leerkrachten voor etnisch-culturele diversiteit. De systematische literatuurstudie, gebaseerd op reviews uit eerder internationaal onderzoek, duidt wel cruciale elementen aan die noodzakelijk zijn voor lerarenopleidingen in het opleiden van studenten voor etnisch-culturele diversiteit. Alle lerarenopleidingen zouden bijgevolg hun curriculum kunnen analyseren en evalueren in functie van de elementen geïdentificeerd uit de literatuurstudie.

Onderzoek naar de noden en draagkracht in de kleuterklas met een kleuter met al dan niet vastgestelde ASS.

Leerkrachten informeren over wat AD(H)D is en wat ze kunnen doen om leerlingen hiermee beter te begeleiden in de klas door middel van geanimeerde video's. Wat is AD(H)D nu juist? Hoeveel weten ze hier al over? Wat doen ze al voor deze leerlingen? Welke noden hebben deze leerkrachten? In welke mate hielp de informatie?

Deze scriptie omvat praktijkgericht onderzoek over de perceptie en kennis van de Europese Unie bij jongeren. Dit onderzoek werd uitgevoerd door middel van een bevraging in het Vlaams en Spaans secundair onderwijsveld, met name bij leerlingen van de eerste en derde graad doorstroomfinaliteit van het vrij onderwijs. Naast de onderzoeksresultaten bevat de scriptie een ruim aanbod aan didactische hulpmiddelen.

Effectieve nascholingen kunnen leraren competenter maken in taalontwikkelend lesgeven aan ex-OKAN'ers. Deze thesis onderzocht het aanbod en de effectieve kenmerken van dergelijke nascholingen.

Er werd een online cross-sectioneel onderzoek uitgevoerd naar het welbevinden bij 187 leerlingen in het Vlaamse basisonderwijs met een vermoeden of diagnose van hoogbegaafdheid en hun ouders.
Onderzoeksvraag: “Is het welbevinden van cognitief sterke leerlingen die naar een gespecialiseerde lagere school (GS) gaan hoger dan dat van vergelijkbare leerlingen in traditionele scholen?” Aanvullend werd het verschil onderzocht in een gewone school: zonder extra ondersteuning (GO), individueel aangepast moeilijker leeraanbod (IA), deeltijds les met ontwikkelingsgelijken (‘peer grouping’) (PG) en individueel leeraanbod met ook ‘peer grouping’ (IP). Ten slotte werden leerlingen die één of meer leerjaren overgeslagen hebben vergeleken met niet-versnelde leerlingen.
Deze studie toont d.m.v. ANOVA en contrasten grote en positieve effecten aan van ondersteuningsmaatregelen (GS+IA+PG+IP) aan cognitief sterke leerlingen (versus GO) op algemeen welbevinden (d=2.369), tevredenheid algemeen (d=2.819), dingen die je hebt (d=1.825), waar je goed in wil zijn (d=2.616), die je dagelijks doet (d=1.42), relaties (d=1.589)) en schools welbevinden (welbevinden (d=2.977), tevredenheid (d=2.72), betrokkenheid (d=2.472), sociale relaties (d=1.823), pedagogisch klimaat (d=2.906)) en prestaties op rekenen (d=2.638). Volgens de ouders gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=1.623), sociaal emotioneel welzijn (d=3.187), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=5.369) en creativiteit (d=2.179) dan in andere scholen.
Wanneer cognitief sterke leerlingen in een gespecialiseerde school (GS) les volgen, zijn er bijkomende positieve en grote effecten tegenover ondersteuning in gewone school (IA+PG+IP) op totaal schools welbevinden (d=.983), schoolse tevredenheid (d=.98), betrokkenheid (d=.994), sociale relaties (d=2.177) en pedagogisch klimaat (d=.98). Op academisch zelfconcept, prestaties voor rekenen (d=-1.354) en begrijpend lezen (d=-1.048) is er een negatief effect (referentiegroep verschilt). Er gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=3.402), sociaal emotioneel welzijn (d=3.916), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=3.464) en creativiteit (d=2.820).
Er werden geen significante verschillen aangetoond tussen leerlingen in een gewone school met beide maatregelen versus één maatregel (IP vs IA+PG) en tussen versnelde leerlingen versus niet-versnelde leerlingen.

De driestappentoets is een rechtsnorm die de uitzonderingen op het auteursrecht reguleert. Ondanks vele vermeldingen in internationale en EU-rechtsinstrumenten, is er nog onduidelijkheid over de precieze inhoud en draagwijdte van de driestappentoets.

Dit onderzoek gaat over de inzet en het gebruik van de talige kennis van de leerlingen (translanguaging) en hun ervaringen hierbij in een onthaalklas in Brussel. In deze casestudie wordt translanguaging geobserveerd en geanalyseerd aan de hand van video-opnames en naar de ervaring van de leerlingen gepeild aan de hand van een vragenlijst. De resultaten tonen dat het gebruik van de eigen thuistalen van leerlingen bijdraagt aan de participatie en interactie tussen leerlingen en leerkracht, het leerbegrip verhoogt en de leerlingen zich veilig voelen en goed voelen in de klas.

Binnen de modernisering van het secundair onderwijs en de daarbij horende zestien sleutelcompetenties zien we dat duurzaamheid een prominente(re) rol krijgt toebedeeld. Hoe zit het precies met de duurzaamheidsattitude van onze Vlaamse scholieren in het algemeen en met onze toekomstige economen in het bijzonder?

Dit onderzoek bij Vlaamse holebileerkrachten in het secundair onderwijs gaat dieper in op hun betekenisgeving aan zichtbaarheidsmanagement.

Het effect op emoties en gedragingen bij het gebruik van psycho-educatie bij leerlingen in klascontext. Toegepast op dyslexie, ontwikkelingsdysfasie en/of de gehele klasgroep.

Tijdens de COVID-19-epidemie moesten onderwijsinstellingen overschakelen op afstandsonderwijs. Ook dove leerlingen en studenten die les volgen in het regulier onderwijs kregen tijdens die periode online lessen. Dove jongeren hebben echter andere communicatieve noden dan hun klasgenoten en medestudenten, vermits zij Vlaamse Gebarentaal (VGT) als voorkeurstaal hebben en/of nood hebben aan visuele communicatie. Ze hebben daarnaast de mogelijkheid om tolken VGT en/of schrijftolken in te zetten tijdens de lessen. Het doel van deze masterproef is om de ervaringen met afstandsonderwijs van dove (gebarentalige) leerlingen in kaart te brengen.

Diversiteit is een belangrijk onderdeel van hedendaags onderwijs. Deze scriptie bespreekt de mogelijkheid om literatuur binnen de Engelse taalles te gebruiken om begrip aan te moedigen voor mensen met beperkingen.

Het doel van dit onderzoek is om na te gaan (1) of het afspelen van muziek
tijdens de lessen lichamelijke opvoeding een invloed heeft op de intrinsieke motivatie van
leerlingen secundair onderwijs in de derde graad en zo ja, (2) welke invloed het afspelen
van muziek dan juist heeft door het analyseren van de verschillende subschalen plezier
of interesse, competentie, keuze en druk of spanning.

In het Duits kan je met zgn. 'om het even'-bijzinnen een boodschap overtuigender maken, zonder dat je daarvoor met je gesprekspartner in discussie hoeft te treden. Een voorbeeld van zo'n bijzin is 'egal welche Behinderung er hat' in de zin 'Wir nehmen jeden auf, egal welche Behinderung er hat' ('We nemen iedereen op, om het even welke beperking die heeft'). In mijn onderzoek toon ik op basis van 25.000 voorbeelden van 'om het even'-bijzinnen aan dat ze een nieuwe, autonome constructie vormen in het hedendaags Duits. Daarnaast ontwikkel ik in mijn masterscriptie een lessenreeks, waarin gevorderde leerlingen Duits 'om het even'-bijzinnen in verschillende communicatieve scenario's leren toepassen.

Deze scriptie ging met een kwantitatief onderzoek na welke leerkrachtfactoren gerelateerd zijn aan het stimuleren van zelfregulerend leren bij leerlingen in het Vlaams secundair onderwijs. Dit vanuit de vaststelling dat er veel variatie is tussen leerkrachten in de mate waarin ze inzetten op het stimuleren van zelfregulerend leren. Aan de hand van vragenlijstdata van 261 leerkrachten secundair onderwijs werd een model getoetst waarin zowel demografische variabelen, (self-efficacy) beliefs, als kennis omtrent zelfregulerend leren opgenomen werden.

De terugkeer naar school tijdens of na de behandeling van kanker is zowel voor het kind, zijn/haar gezin en de school een mijlpaal. Ondanks de verschillende uitdagingen waar kinderen met kanker bij hun terugkeer naar school mee geconfronteerd kunnen worden, blijkt ongeveer de helft van deze kinderen onvoldoende onderwijsondersteuning te krijgen. Het doel van deze masterproef was daarom (1) om via een systematische literatuurstudie de specifieke onderwijsnoden van kinderen met kanker in kaart te brengen en (2) om concrete handvaten voor de onderwijspraktijk uit te schrijven.

Door ervaren leraren uit de Brusselse context te bevragen, is er een brochure ontworpen die als doel heeft
startende leraren te ondersteunen bij de aanvangsbegeleiding. Via diepte-interviews, die zijn opgesteld
a.d.h.v. een literatuuronderzoek, wordt gericht bevraagd welke factoren ervaren leraren motiveren en hoe
deze startende leraren kunnen inspireren.

STEM-workshops ondervinden problemen op het vlak van laagdrempeligheid en het bereiken van een groot publiek. Met deze bachelorproef willen we een antwoord bieden op deze uitdaging.

Een onderzoek naar de inhoudelijke en didactische keuzes die geschiedenisleerkrachten maken rond de lessen over de Belgische koloniale geschiedenis in GO!-scholen in Brussel en de Vlaamse Rand.

Een onderzoek naar de moeilijkheden die opduiken tijdens het vocaal musiceren in de eerste graad secundair onderwijs met als doel de kwaliteit van het zingen te bevorderen. Om dit te verwezenlijken maakten we een website vol concrete tips om succesvolle resultaten te boeken. Hiervoor gingen we ten rade bij allerlei vakexperts en verdiepten we ons in vakliteratuur. We finaliseerden dit onder de naam “De Troubadours” met als doel de zangproblemen in de klas op te lossen.

Ter bevordering van het georuimtelijk denken worden drie verschillende visualisatiemethoden vergeleken met elkaar met als doelstelling de implementatie in het onderwijs. De visualisaties werden vervaardigd met lidardata, een toonaangevende laserscantechnologie, waarbij de methode van de hillshading uiteindelijk de voorkeursvisualisatie bleek te zijn voor leerlingen en studenten uit België en Mexico. Aan de hand van een viertal competenties kunnen deze beelden in de klas stapsgewijs worden geïmplementeerd ter bevordering van het ruimtelijk denken.

Onderzoek naar de bruikbaarheid van klassieke werken uit zowel de Nederlandse als uit de wereldliteratuur ter bevordering van de identiteitsvorming van jongeren.

Deze studie onderzocht of er een verband is tussen buitenschoolse blootstelling aan Engels en luister- en leesvaardigheid. Daarvoor werden er gegevens verzameld bij 108 leerlingen uit het basis- en secundair onderwijs. Daarnaast werd er nagegaan of motivatie en spreekangst gecorreleerd waren met de luister- en leesvaardigheid van 72 leerlingen uit het secundair onderwijs.

De coronacrisis trof vele sectoren, ook het onderwijs. Wij onderzochten de impact hiervan op de leerprogressie en het welzijn van leerlingen. Vervolgens ontwierpen we een tool die alle leerlingen, leerkrachten én ouders kan helpen tijdens afstandsonderwijs.

Statistiek wordt niet altijd als het leukste en eenvoudigste lesonderwerp beschouwd door leerlingen en leerkrachten. Het onderwerp aanbieden aan een iets complexere doelgroep, leerlingen uit de eerste graad B-stroom van het secundair onderwijs, kan toch wel een heikel punt zijn, mede door de invoering van vernieuwde eindtermen in de B-stroom.
In dit onderzoek onderzocht ik wat deze eindtermen vernieuwend maken, waarom de leerlingen uit de B-stroom als een complexere doelgroep worden beschouwd en wat zowel leerkrachten als leerlingen verlangen van het ondersteunend materiaal voor dit onderwerp. Vanuit deze verzamelde gegevens ben ik aan de slag gegaan met het ontwikkelen van een inspiratiegids voor leerkrachten die wiskunde, afzonderlijk of geïntegreerd in een ander vak, onderwijzen in de B-stroom. Hiermee kunnen de leerkrachten statistiek stapsgewijs en op een maatschappelijk en leerlinggebonden manier aanbrengen. Tevens geeft deze gids ook meer achtergrond over enkele onderdelen die pas in de 2de en 3de graad arbeidsfinaliteit worden behandeld.

'Over de vloer' is een historische podcastreeks voor kinderen. Deze scriptie bevat een schriftelijke neerslag van het doorlopen traject.

We zochten een antwoord op de vraag: ‘Op welke manier brengen we SDG 16 aan bij de derde graad van het lager onderwijs met als doel het creëren van een vredevolle en veilige plaats op school?'. We gaan dieper in op het begrip wereldburgerschapseducatie en werpen een blik op de duurzame ontwikkelingsdoelen. In deze scriptie geven we vooral aandacht aan SDG 16 (Vrede, veiligheid en sterke publieke diensten).

Vanuit het perspectief van ondersteuners onderzoekt deze masterproef hoe een ondersteuner zich positioneert en welke positieve elementen en obstakels zij ervaren binnen een samenwerkingsverband met andere partners.

Een kleinschalig onderzoek naar het effect van het kader van CCR op de angst - en plezierlevels van de leerlingen die deelnemen aan het CLIL-onderwijs. Hierbij worden motiverende leeractiviteiten aangeboden met de plus - en minpunten. Bovendien is er ook een werkboek ontwikkeld die leerkrachten in het CLIL-traject kunnen ondersteunen.