Scriptiebank overzicht

Kunnen essentiële oliën de kwaliteit van ons voedsel verbeteren?Voedselproducenten doen iedere dag hun uiterste best om de kwaliteit van ons voedsel te garanderen. Stel dat de bacteriële kwaliteit van ons voedsel verbeterd kan worden via een natuurlijke weg? Essentiële oliën, die voornamelijk gewonnen worden uit planten, kunnen hiervoor gebruikt worden omdat ze over antimicrobiële eigenschappen beschikken. Kan via deze eigenschap ons voedsel veiliger gemaakt worden voor ons, de consument?

De digitale strijd tegen bacteriënBacteriën hebben een zeer sterk aanpassingsvermogen waardoor ze steeds nieuwe manieren vinden om te overleven. De mens moet daardoor steeds nieuwe geneesmiddelen zoeken om ze te bestrijden, maar de bronnen raken stilaan uitgeput.

Ontrafeling en genezing van vroegtijdige veroudering: genetisch gewijzigde cellenDe vroegtijdige verouderingsziekte HGPS (Hutchinson-Gilford Progeria Syndroom) of simpelweg progeria zorgt ervoor dat je lichaam acht keer sneller oud wordt dan normaal. De ziekte wordt veroorzaakt door een kleine verandering in het DNA, een mutatie. Waarom dit leidt tot vroegtijdige veroudering is nog grotendeels onduidelijk. Om dit beter te kunnen onderzoeken wordt de ziekte nagebootst in dieren en cellen. In deze masterproef werden genetische veranderingen aangebracht in cellen met zeer moderne technieken.

Groen gebruiken voor een groenere toekomst!Verontreinigde bodems zijn de dag van vandaag geen nieuwigheid, je komt ze overal ter wereld tegen. In de Belgische Noorderkempen is er bijvoorbeeld een grondperceel van 300 m2 verontreinigd met Cadmium, een zwaar metaal. Cadmium heeft geen gekende biologische functie maar het is voor zowel plant als dier toxisch. Bij mensen speelt Cadmium een rol bij de vorming van tumoren, bij planten doet het de bladeren vergelen en vermindert het de groei in het algemeen.

De rol van probiotica in allergieën.Ilke De BoeckLopende neus, jeukende ogen, niezen, … symptomen die bij velen gekend in de oren klinken. Vandaag de dag lijden immers steeds meer mensen aan allergieën. Studies naar mogelijke oorzaken van deze trend hebben aan het licht gebracht dat een verminderd contact met goedaardige bacteriën hiertoe zou kunnen bijgedragen. Onderzoek naar deze gunstige bacteriën en mogelijke manieren om hen te exploiteren in de behandeling van allergieën is dan ook een hot topic voor onderzoekers in de huidige samenleving.

Batterijen van de toekomst met elektroden op nanoschaalMeer dan 1 miljard. Dat is het antwoord op de vraag hoeveel gemotoriseerde voertuigen momenteel in gebruik zijn wereldwijd. Bovendien ligt het aantal voertuigen per duizend inwoners in China en India momenteel gevoelig lager dan gemiddeld, maar zijn beide landen aan een inhaalbeweging gestart. Men kan dan ook verwachten dat het globale cijfer de komende decennia aanzienlijk zal toenemen. In een wereld waar men fossiele brandstoffen tracht te vervangen, bieden elektrische voertuigen een ideaal alternatief.

Geen monsters in mijn ademhalingstube, aub!-Ze zijn onzichtbaar. Ze zijn overal. En ze zijn onoverwinnelijk.-Over bacteriën heb je vast al gehoord, maar waarschijnlijk niet veel goeds. Bacteriën staan bekend als kleine monstertjes die ziektes veroorzaken. Ze zijn niet allemaal gevaarlijk, maar toch kan je beter voorzichtig zijn. Want wanneer de bacteriën hun krachten bundelen is er geen ontsnappen meer aan…Bacterie op je lijfZe nestelen zich op onze huid, in onze ogen, neus en mond. Ze groeien, eten, sterven op en in je lichaam. En ze zijn met velen.

Welke structurele kenmerken bepalen het gezondheidsprofiel van dieetvezel in tarwe ?Een goede darmflora kan bijdragen tot de gezondheid van de mens. De laatste jaren is er veel onderzoek gevoerd naar manieren om deze darmflora te sturen. Lactobacillen en bifidobacteriën worden als gunstig voor de gastheer worden beschouwd. Toename van deze bacteriën of het verhogen van hun activiteit in de dikke darm kan gerealiseerd worden door opname van bepaalde voedingscomponenten, zoals prebiotica, die selectief de groei/activiteit van deze bacteriën stimuleren.

De bacteriële vingerafdruk van luchtvervuilingBacteriën zijn onzichtbaar voor het blote oog, maar de effecten van hun acties zijn dat allerminst. Deze microscopische organismen staan namelijk in voor verschillende processen die voor ons van enorme betekenis zijn, zoals de productie van voedsel en medicijnen (bijvoorbeeld kaas en insuline), de afbraak van vervuilende stoffen in de bodem, het verbeteren van ons verteringssysteem en het recycleren van dode planten en dieren tot nieuwe voedingsstoffen.

Verontrustende bevindingen betreffende twee grote Ethiopische Riftvallei MerenDe Ethiopische Riftvallei meren Chamo en Abaya zijn zeer grote en economisch belangrijke meren met een hoge biodiversiteit ten opzichte van andere Ethiopische Rift meren. Abaya kan bij de grote meren van de wereld (>500km2) gerekend worden, en beide meren zijn economisch belangrijk qua visvangst en toerisme. Het bekken dat ze samen en met hun rivieren vormen bezit het hoogst aantal vissoorten van alle Ethiopische Riftvallei bekkens.

Het belang van de vergeten schakel: roeipootkreeftjes beïnvloeden de stikstofcyclusIn de Westerschelde worden dagelijks grote hoeveelheden nitraat geloosd. Wanneer deze stof in zee stroomt, wordt het natuurlijk biochemisch evenwicht verstoord. Gelukkig zijn er bacteriën in de riviermonding aanwezig, die het nitraat kunnen omzetten tot onschadelijk stikstofgas. Willem Stock onderzocht in zijn masterproef hoe deze micro-organismen beïnvloed worden door de organismen waarmee ze samenleven.Alle levende organismen hebben stikstof nodig. Het is een essentieel onderdeel van eiwitten en DNA.

Wapenwedloop op moleculair niveauHoe kunnen we het resistent worden van Leishmania voorblijven?Leishmaniasis, een verwaarloosde tropische ziekteWereldwijd is het leven van 1 op 6 mensen een nachtmerrie omdat ze lijden aan een  ’Neglected Tropical Disease’ (NTD). Het betreft hier allerlei parasieten zoals wormen van de huid, darmen of lymfevaten, maar ook eencellige organismen zoals bacteriën. NTD’s zijn vaak eenvoudig op te lossen met geneesmiddelen of hygiënemaatregelen. Deze oplossingen dringen echter niet door tot bij de armste mensen in afgelegen gebieden of krottenwijken.

Endotoxines: de vergeten component van fijn stofAbbas Alloul, Sophie Van Oevelen, Stijn WittouckVandaag de dag worden we steeds meer geconfronteerd met luchtvervuiling. De socio-economische gevolgen ervan zijn enorm: in een rapport gepubliceerd op 11 juli 2013 schattenonderzoekers dat er jaarlijks 2,1 miljoen mensen sterven door het inademen van fijneroetachtige deeltjes die men groepeert onder de naam “fijn stof ” [1]. Deze deeltjes ontstaanvaak door toedoen van de mens; dieselmotoren, energiecentrales en verbranding van steenkoolzijn belangrijke bronnen.

1,3-propaandiol productie door elektrisch gestuurde bacteriënEen diversiteit aan bacteriën kunnen elektronen afgeven aan of opnemen uit een elektrische stroom. Onderzoek naar deze zogenoemde bio-elektrochemische systemen toont aan dat bacteriële productieprocessen kunnen gestuurd worden, gebruik makend van elektriciteit. Eén van deze processen is de omzetting van het economisch laagwaardige glycerol naar 1,3-propaandiol (1,3-PDO), een grondstof in de polymeerindustrie. Het blijkt dat een pure cultuur van een gemodificeerde C.

Manipulatie van wortelgroei: de sleutel tot landbouw op vervuilde grondIn 2011 overschreed de wereldpopulatie 7 miljard en met de huidige groeisnelheid van ongeveer 1,10% per jaar zal 8 miljard overschreden worden in 2025. Deze groeiende populatie brengt een stijging in industrie en vervuiling met zich mee. De vraag naar plantproductie voor voedsel, veevoeder en biomassa (bv. voor biobrandstof productie) neemt toe. Het aantal bruikbare landbouwgronden daalt echter doordat vele gronden vervuild worden.

Bacteriën in de lucht: schadelijk interessant!Krachtige samenvatting:De mens is er zich vaak niet van bewust dat de lucht een leefwereld is voor diverse organismen. Zo zijn bacteriën in de lucht vaak overvloedig aanwezig en kunnen binnen één kubieke meter lucht honderdduizenden microben teruggevonden worden. De interactie menselijke gezondheid versus bacteriën in de lucht kan zowel positief als negatief zijn. Over de ecologie, de diversiteit, de verspreiding en de interacties van bacteriën in de lucht is nog maar weinig geweten.

 Een buitenaardse kijk op ons immuunsysteem “The Earth is the cradle of humankind, but one cannot live in the cradle forever.” -Konstantin Tsiolkovsky- Sinds de ruimtevaart in de jaren vijftig het levenslicht zag, leverde ze talrijke bijdragen aan ons dagdagelijks leven. Jammer genoeg deed ze dat al te vaak achter de schermen. Wanneer nieuwe technologieën eindelijk hun weg naar Jan Modaal hebben gevonden, weten weinigen nog hoe dat is kunnen gebeuren. Denk maar aan babyvoeding, velcro, krasvrij glas, enzovoort.

Hoe antilichamen leiden tot nieuwe ontdekkingen in de wetenschapEen defect enzym in ons bloed, ADAMTS13 genaamd, kan de dodelijke ziekte trombotische trombocytopenische purpura (TTP) veroorzaken. Via de ontwikkeling van antilichamen willen we ontdekken hoe ADAMTS13 werkt in ons bloed. Alleen als we weten hoe het enzym werkt, kunnen we manieren ontwikkelen om de werking van het defect enzym te herstellen. Zo kunnen we patiënten die lijden aan de ziekte TTP beter behandelen.

Primair schooltje in Senegal kookt op organisch afvalHet primaire schooltje ‘Les Cajoutiers’ in Warang, een vissersdorp in Senegal, was op zoek naar een alternatieve energiebron om dagelijks warme maaltijden te bereiden voor de leerlingen. De directie klopte daarvoor aan bij de Xios - Hogeschool in Limburg. Tijdens mijn bachelorproef ging ik de verschillende mogelijkheden na en de productie van biogas genoot hierbij de voorkeur. Naast het gevormde gas, wordt ook een vruchtbare reststroom verkregen en worden afvalstromen verwerkt. Biogas wordt verkregen uit de anaerobe vergisting van biomassa.

Over flosdraad en vitamientjes…De dag van vandaag worden we langs alle kanten bestookt met adviezen over gezonde voeding. Jonge mensen denken dan vaak aan de slanke lijn, oudere mensen eventueel aan hun hoge cholesterol. Wat de meesten niet weten, is dat gezonde eetgewoonten ook voor de tanden zeer belangrijk zijn. Hierbij gaat het niet enkel over het laten van zoete en zure tussendoortjes om gaatjes te voorkomen. Ook de kwaliteit van de fundamenten van de tanden, namelijk het tandvlees en het kaakbot, kan beïnvloed worden door voedingsmiddelen. Of toch niet?

Snelle detectie van ziekteverwekkende bacteriën op groenten en fruitEten van verse groenten en fruit wordt vandaag de dag meer en meer aangemoedigd. Verse groenten en fruit leveren immers de nodige dosis van onze dagdagelijkse voedingsstoffen. Talrijke studies hebben aangetoond dat je door het eten van groenten en fruit een verlaagd risico hebt op verschillende chronische ziekten zoals zwaarlijvigheid, hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker. Echter, zoals overal in onze omgeving, zijn bacteriën talrijk aanwezig op groenten en fruit.

Studie werpt nieuw licht op zwangerschapsvergiftiging.ZwangerschapsvergiftigingZwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) wordt gekenmerkt door een hoge bloeddruk en eiwitten in de urine. Het is een levensbedreigende aandoening die zich voordoet bij 2 tot 7% van alle zwangerschappen in het late 2de trimester en het 3de trimester van de zwangerschap en gepaard gaat met een verstoorde werking van alle orgaansystemen. Het is geassocieerd met een hoge moedersterfte en foetale sterfte. Tot op heden is er slechts één effectieve behandeling van zwangerschapsvergiftiging, namelijk de spoedbevalling.

‘Wipen’ van ziekenhuisbacteriën In de media verschijnen vaak berichten over ziekenhuisbacteriën die moeilijk te bestrijden zijn. Deze bacteriën kunnen een ernstige ziekte veroorzaken en veel patiënten kunnen tegelijkertijd worden besmet. Er wordt zelfs beweerd, dat één van de welbekende ziekenhuisbacteriën, de zogenaamde MRSA, verantwoordelijk is voor meer doden dan het HIV, het virus dat AIDS veroorzaakt.Veel van de ziekenhuisbacteriën kunnen in onze omgeving overleven, dus ook in de ziekenhuisomgeving.

Het reinigen van de bodem met behulp van plantenVeel gebieden zijn vervuild met toxische metalen en oude saneringsmethoden, zoals het afgraven van de vervuilde grond, zijn duur en destructief. Hierdoor is er een nieuwe remediatietechniek ontwikkeld. Fytoextractie maakt gebruik van planten en hun geassocieerde micro-organismen om elementen uit de bodem te extraheren en te transloceren naar de bovengrondse delen van de plant. Dit goedkope proces is vaak traag, maar het toedienen van bepaalde bacteriën kan het proces versnellen.

Het dagelijks gebruik van plastic in onze maatschappij blijft toenemen terwijl deze synthetische polymeren nauwelijks degraderen. Daarom is het belangrijk de problematiek rond plastic zwerfvuil in het marien milieu in kaart te brengen. Zeer actueel zijn de trieste foto’s van door plastic afval verstrikte, verwonde, gestikte of uitgehongerde zeedieren. Dieper onderzoek is echter noodzakelijk om ook de impact van de kleinere plastic partikels zoals microplastics en nanoplastics te kunnen evalueren.

Voorgoed verlost van recidiverende tandvleesontstekingen            Een tandvleesontsteking lijkt een banaal probleem. Op lange termijn kan het onbehandeld echter leiden tot toegenomen tandmobiliteit en tanduitval. Verschillende geneesmiddelformulaties werden reeds ontwikkeld met tot doel het bestrijden van deze steeds terugkomende inflammatie. Vele bleken niet succesvol te zijn omwille van de technisch complexe aard waaraan de formulaties dienen te voldoen. Een nieuwe geneesmiddel vrijstellingstechniek, liquid crystals, kan de oplossing bieden.

Ons genoom op de vuilnisbeltElk levend wezen heeft zijn eigen blauwdruk, het genoom. Hierin staat alle nodige informatie om een cel te maken, namelijk de genen. Deze beschrijven hoe proteïnen gemaakt worden welke vervolgens hun functie in de cel vervullen. Echter tussen al deze vitale info zit veel non-sense. Maar liefst 80% van ons genoom bestaat uit DNA waarvan we niet weten wat het doet. We noemen het rommel- of junk DNA. Maar waarom is het er? Evolutie dicteert dat eigenschappen verdwijnen als ze niet bijdragen aan de overleving van het organisme.

 Analyse helpt recyclage bacteriën beter te werken in de ruimteBij SCK-CEN (studiecentrum voor kernenergie, Mol) is een nieuwe analyse gebouwd om sneller de resultaten van DNA onderzoek te vergelijken met reeds gekende DNA sequenties. Met behulp van deze nieuwe methode kan het onderzoek nu sneller bepalen of de bacterie Rhodospirillum rubrum geschikt is voor lange bemande ruimtereizen, als deel van het recyclage systeem (MELliSA).De nieuwe analyse is ontwikkeld met het oog op de nieuwe DNA sequencing technologie, de zogenaamde next-generation sequencing technologie.

Blauwe bananen
Genetisch gemodificeerde aardappelen worden in ‘t rond gegooid, Frankenstein-maïs spookt doorheen de velden en nu zou je geliefkoosde vrucht ook nog eens de kleur van een smurf krijgen! Waar gaat het toch naartoe met de wetenschap!  Of hebben deze ‘monsterlijke’ organismen een andere kant die we nog niet kennen?
 
De mogelijkheden van de plantenbiotechnologie
Het begon allemaal rond 1980, niet in het grote Amerika, maar dichter bij huis in ons klein België. Bent je verrast?

Ziekenhuisbacterie ten dode opgeschreven door komst nieuwe antibiotica?Dit jaar werd aan de Universiteit Gent een efficiënte methode ontwikkeld om een nieuw en krachtig antibioticum te maken dat definitief komaf kan maken met de ziekenhuisbacterie. Een geautomatiseerde syntheseroute werd recent op punt gesteld zodat deze veelbelovende, maar complexe moleculen zeer snel en efficiënt kunnen geproduceerd worden.