Met friluftsliv zit het welbevinden van jonge kinderen in de lift!

Wat hebben Vlaamse en Noorse kleuters met elkaar gemeen? Het antwoord op deze vraag is simpel: beiden hebben dezelfde noden om gelukkig te kunnen zijn in de kleuterklas. Ondanks dat deze kleuters dezelfde noden hebben, verschilt het Noorse kleuteronderwijs toch sterk van het Vlaamse kleuteronderwijs. De vraag is dan ook wat Vlaamse kleuterleerkrachten van het Noorse kleuteronderwijs kunnen leren om de kleuters in de kleuterklas gelukkiger te maken.

Het doel

Dagelijks gaan er in Vlaanderen heel wat kleuters naar de kleuterschool. Dagelijks doen er dus ook heel wat kleuterleerkrachten hun uiterste best om deze kleuters zo veel mogelijk bij te leren. Naast deze belangrijke educatieve taak hebben kleuterleerkrachten ook de taak om ervoor te zorgen dat alle kleuters in hun klas zo gelukkig mogelijk zijn. We willen namelijk allemaal dat onze Vlaamse kleuters zich als een vis in het water voelen op de kleuterschool.

Ervoor zorgen dat alle kleuters zich goed voelen op de kleuterschool is voor een kleuterleerkracht geen gemakkelijke opgave. Het doel van mijn bachelorproef was dan ook om studenten kleuteronderwijs handvaten aan te reiken om het welbevinden van kleuters te bevorderen.

Het onderzoek

Ik schreef mijn bachelorproef tijdens een Erasmusstudie in Noorwegen. Dit is dan ook de reden waarom ik onderzocht wat Vlaamse kleuterleerkrachten kunnen leren van de Noorse outdoor education om ervoor te zorgen dat alle kleuters zich goed voelen in de klas.

Het ontwerp van deze bachelorproef is bedoeld voor studenten kleuteronderwijs en moest dus aansluiten bij hun noden. Anderzijds zou het ontwerp geïntegreerd worden in de lerarenopleiding aan de Arteveldehogeschool en moest er dus ook rekening gehouden worden met de noden van de opleiding. Via een vragenlijst die ingevuld werd door studenten en een interview met een docent werden de noden van beide partijen achterhaald. De resultaten van deze bevragingen waren een aantal eisen waaraan het ontwerp moest voldoen.

Zo moest het ontwerp:

-Kansen bieden om studenten actief dingen buiten te laten doen.
-Geen kant en klare activiteiten bevatten maar uitdagen om zelf een outdoor activiteit te bedenken.
-Praktijkvoorbeelden bevatten.
-Een Noors kader bevatten dat uitlegt waarom outdoor education zo belangrijk is in Noorwegen.
-Info i.v.m. organisatie en veiligheidsaspecten bij outdoor education bevatten.
-Inspiratie bieden voor outdoor activiteiten.
-De mogelijkheden voor outdoor education tonen in alle terreinen.
-Foto’s bevatten
-Uitgewerkt worden in de vorm van een activiteitenboek.

Daarnaast werd er ook een vragenlijst verstuurd naar een Noorse kleuterschool die sterk inzet op outdoor education om ervoor te zorgen dat het ontwerp inspiratie zou bieden vanuit de Noorse outdoor education.

Het ontwerp

Uit het interview met de Noorse kleuterschool bleek dat Noorse kleuterleerkrachten ervoor zorgen dat kleuters zich op school goed voelen door via outdoor education in te spelen op de basisbehoeften (nood aan eten/drinken, knuffels, het gevoel hebben dat je erbij hoort…). Deze bevinding combineerde ik samen met de noden van de studenten en de lerarenopleiding tot een activiteitenboek.

Het activiteitenboek is een 25 pagina’s lang papieren A5-boekje dat studenten kleuteronderwijs handvaten moet aanreiken om via outdoor education ervoor te zorgen dat alle kleuters zich goed voelen in de klas. Het activiteitenboek start met een voorwoord waarin wordt uitgelegd waarom outdoor education belangrijk is in Noorwegen. Daarna volgt er een opsomming van de basisbehoeften die kinderen hebben en hoe we hieraan tegemoet kunnen komen via outdoor education. Daarna worden er tips i.v.m. terrein- en materiaalkeuze meegegeven die de lezer moeten aanzetten om zelf een outdoor activiteit te bedenken. Het boekje wordt afgesloten met een concreet voorbeeld van een outdoor activiteit uit Noorwegen.

Wat leren we uit deze bachelorproef?

Tot slot kan de vraag ‘Wat kunnen Vlaamse kleuterleerkrachten van het Noorse kleuteronderwijs leren om de kleuters in de kleuterklas gelukkiger te maken?’, waarmee de inleiding van dit artikel werd afgesloten, beantwoord worden. Het onderzoek dat werd uitgevoerd tijdens deze bachelorproef toonde namelijk aan dat de Noorse outdoor education heel wat kansen biedt om tegemoet te komen aan de basisbehoeften van kinderen. Het Noorse kleuteronderwijs leert Vlaamse kleuterleerkrachten dus om de buitenruimte te benutten als een handig hulpmiddel om tegemoet te komen aan noden van kleuters. Het ontworpen activiteitenboek kan Vlaamse kleuterleerkrachten hierbij een houvast bieden.