Als mensen samenleven en ruimtes delen: cohousing in de lift - een onderzoek naar cohousing in Limburg

Anke Henrotte
Persbericht

Cohousing in Limburg in opmars: “Wij zijn geen gekke hippiebende”

In tijden van dreigend ruimtetekort en toenemende eenzaamheid zetten steeds meer Vlamingen de stap naar het leven in een cohousingproject. Ook in Limburg wint de gemeenschappelijke woonvorm stilaan aan populariteit.  “Bij ons is cohousing eerder goed nabuurschap dan echt samenwonen.” 

Vorig jaar sloot Annemie De Boodt zich aan bij het Hasseltse cohousingproject Moos°Herk. Samenleven met mensen buiten haar gezin en voorzieningen delen vindt de gynaecologe uit Sint-Truiden niet meer dan normaal. “Vroeger woonde ik in een speelstraat in Dilbeek. De kinderen kenden elkaar allemaal en konden met elkaar spelen. Ook de ouders kenden elkaar en zaten vaak buiten te babbelen. Dat vond ik enorm gezellig. Tijdens mijn studententijd woonde ik dan weer in een gemeenschapshuis.”

Voor veel Vlamingen is deze manier van wonen niet vanzelfsprekend. Een ruime eengezinswoning met tuin en garage is nog steeds de norm. “Er is vandaag niet meer genoeg ruimte om iedereen zijn eigen huis en tuin te geven. De ruimte in Vlaanderen wordt almaar schaarser”, zegt Marc Raeymaekers van ’t Maarlo in Peer. 

Door het dreigende ruimtetekort en de stijgende eenzaamheidsgraad wint cohousing in Vlaanderen de laatste jaren aan populariteit. In Limburg komt de gemeenschappelijke woonvorm moeizamer van de grond. De provincie telt vijf cohousingprojecten met een beperkt bewonersaantal of kleine initiatiefgroep.

 

Onbekend onbemind

Waarom staat cohousing in Limburg in de kinderschoenen? “Cohousing is een stedelijk fenomeen”, verklaart Sabrine Vanslembrouck van Samenhuizen vzw. “In steden hebben mensen meer nood om ruimte te delen omdat er niet zoveel ruimte is. In Limburg hebben we net heel veel ruimte.” In grote steden is er eveneens meer eenzaamheid waardoor de vraag naar cohousingprojecten stijgt.

Daarnaast hebben veel Limburgers geen idee wat cohousing is. “Onze vrienden begrijpen niet wat we gaan doen. ‘Is dat een sekte?’, vragen ze wanneer we over het project praten. Ze hebben er een gek beeld van”, getuigt Yaël Vanbilsen. Samen met haar vriend bouwt ze mee aan TRiS in Beringen.

Die onwetendheid geeft een vertekend beeld over de gemeenschappelijke woonvorm. “Vroeger dachten onze buren: ‘wat een gekke hippiebende!’. Maar als ze eenmaal weten wat we van plan zijn, veranderen ze van mening”, zegt Vanslembrouck, die in Het Abtshof in Gingelom woont. Ook de veronderstelling dat cohousers geen privacy hebben, leeft nog. “Bij ons is cohousing eerder goed nabuurschap dan echt samenwonen”, benadrukt Sylvie Roegies van het Alkense cohousingproject De Boomgaarderie.

Tenslotte belemmert de onwetendheid van actoren die een project technisch mogelijk moeten maken, zoals notarissen en projectontwikkelaars, het succes van cohousing. Gemeenten spelen echter de hoofdrol. “Toen wij naar de gemeente gingen om te onderhandelen, moesten we uitleggen wat cohousing was. Ze dachten dat we iets hadden uitgevonden”, getuigt Jessica Sannen, initiatiefneemster van TRiS in Beringen. Gemeenten hebben de grootste bevoegdheid inzake ruimtelijke ordening en spelen een belangrijke rol in de totstandkoming van cohousingprojecten.

 

Geleidelijke opmars

Toch is cohousing in Limburg stilaan aan een opmars bezig. Zo staan er bij Cohousing Limburg vzw reeds een aantal nieuwe projecten op de planning. “In Hechtel zijn we van voor nieuwjaar bezig met een project. Begin februari kwam er ook iemand langs met het idee om een cohousingproject op te starten in Maaseik”, zegt Luc Verhaegen van Cohousing Limburg vzw. Cohousing Projects wil dan weer een project opstarten in Genk.

Ook de Limburgse media tonen steeds meer interesse in cohousing. “Het Belang van Limburg was onlangs hier voor een interview”, vertelt Raeymaekers. “Als mensen via een artikel of reportage over cohousing horen, wordt de woonvorm minder vreemd.” In 2018 wijdde de krant al een artikel aan TRiS in Beringen.

De provincie Limburg erkent eveneens de voordelen van cohousing. De woondienst hielp in het najaar bijvoorbeeld de tentoonstelling Housing Apart Together te stofferen. “Onze dienst is samen met de curator naar de tentoonstelling gegaan om cohousing te begrijpen. Daarna hebben we de gemeenten aangeboden om de expo op onze kosten en onder begeleiding van de curator te bezoeken. Zo konden we bijna alle gemeenten bereiken”, zegt Heidi Frederix, coördinator Wonen bij de woondienst van provincie Limburg.

 

Gemeenten aan zet

Cohousing in Limburg gaat duidelijk de goede richting uit. Toch kunnen extra ‘maatregelen’ de woonvorm nóg succesvoller maken. Gemeenten kunnen vooreerst een gunstig klimaat creëren rond delen door initiatieven zoals autodelen te promoten of het Samenhuizencharter te ondertekenen. Ook het idee achter cohousing ondersteunen door de woonvorm in beleidsplannen te implementeren of gemeenteambtenaren te informeren over hoe ze binnen hun domein met cohousing moeten omgaan, kan helpen.

Daarnaast kunnen gemeenten hun inwoners informeren over cohousing via de gemeentelijke website, het gemeenteblad, woonloketten of publieke infoavonden. Een gespecialiseerd loket dat geïnteresseerden helpt met de opstart van een cohousingproject, is eveneens een meerwaarde. 

Voor een sterk cohousingbeleid moeten de gemeentelijke diensten die met cohousing in contact komen, samenwerken. Daarvoor kunnen lokale besturen inspiratie halen bij gemeenten die reeds over een cohousingproject beschikken. "Daarom is het belangrijk dat de bestaande cohousingprojecten slagen", verduidelijkt Vanslembrouck. "Zo zijn er voorbeelden."

Het ideale scenario blijft natuurlijk dat een gemeente zélf een cohousingproject initieert of ondersteunt. “Hasselt zocht vormen van betaalbaar wonen en stuurde twee administratieve medewerkers van de woondienst mee op een van de jaarlijkse Samenhuizenreizen. Zij waren enthousiast en overtuigden de stad om een cohousingproject op te starten”, vertelt De Boodt.

 

Geëngageerde cohousers

Limburgers moeten cohousing ook willen. De onbekendheid ervan maakt het vinden van geëngageerde bewoners echter niet gemakkelijk. Bestaande Limburgse cohousingprojecten kunnen hierbij helpen door de deuren te openen tijdens de jaarlijkse Samenhuizendag of zelf infomomenten te organiseren. Een goed contact onderhouden met de buurt is eveneens nuttig. “Momenteel kunnen onze buren een klacht indienen tegen ons project. Daarom gaan we bij hen langs om ons voor te stellen en uit te leggen wat ons project inhoudt”, getuigt Vanbilsen.

Desalniettemin is er veel deskundigheid nodig om effectief te starten. Initiatiefnemers laten zich het best begeleiden door een organisatie zoals Cohousing Limburg vzw die weet welke experten gecontacteerd kunnen worden en de initiatiefgroep bijstaat. "Zo'n organisatie heb je echt nodig. Zonder begeleiding is het opstarten van een cohousingproject zottenwerk", besluit Vanbilsen. 

Bibliografie

Samenhuizen. (2015). Wat bedoelen we met samenhuizen of gemeenschappelijk wonen?. Geraadpleegd op 13 januari 2020 van https://www.samenhuizen.be/wat-het

Netwerk Bewust Verbruiken. (2018, 18 juli). Gedeeld wonen: een overzicht. Geraadpleegd op 13 januari 2020 van https://www.bewustverbruiken.be/artikel/gedeeld-wonen-een-overzicht

Van de Houte, K., Ryckewaert, M., Delbeke, B. & Oosterlynck, S. (2015, 20 september). Gemeenschappelijk wonen. Geraadpleegd op 13 januari 2020 van https://steunpuntwonen.be/Documenten_2012-2015/Onderzoek_Ad-hoc-opdrachten/Ad_hoc_13_Gemeenschappelijk_wonen.pdf

Deberdt, S., Jonckheere L., Kums, R. & Vanslembrouck, S. (2015). Samenhuizen startgids: ABC van gemeenschappelijk wonen. Geraadpleegd op 13 januari 2020 van http://www.samenhuizen.net/docs/startgids_ABC.pdf

Zimmo. (2017, 14 september). Mogen studenten samen één huis huren?. Geraadpleegd op 13 januari 2020 van https://www.zimmo.be/blog/2017/09/14/mogen-studenten-samen-een-huis-huren/

van den Brink, G., Dorsman, W. & Minnema, H. (2008). Evangelische leefgemeenschappen. Geraadpleegd op 13 januari 2020 van https://www.elim.nl/wp-content/uploads/2017/08/Evangelische-leefgemeenschappen-2008.pdf

Jonckheere, L. & Maes, T. (2013). Zelfontwikkeling gemeenschappelijk wonen: betaalbaar samenhuizen in zelfbeheer. Geraadpleegd op 14 januari 2020 van https://www.esf-vlaanderen.be/sites/default/files/attachments/products/samenhuizen.pdf

Steel, I. (2019). Hoofdstuk 14: religie, sektes en communes. Geraadpleegd op 14 januari 2020 van https://seniorplaza.nl/6070_religie/

Wikipedia. (2020, februari 29). Commune. Geraadpleegd op 14 januari 2020 van https://en.wikipedia.org/wiki/Commune#CITEREFMetcalf1996

Felder, M. (2012). Centraal wonen voor iedereen. Geraadpleegd op 14 januari 2020 van https://edepot.wur.nl/238721

Krokfors, K. (2014). Cohousing in the making. Geraadpleegd op 14 januari 2020 van http://repository.cohousing.nl:8080/jspui/bitstream/20.500.12011/42/1/Cohousing-the-Making.pdf

Yoh, C. (2019, 29 november). A brief history of coliving. Geraadpleegd op 15 januari 2020 van https://www.common.com/blog/2018/11/brief-history-coliving/

Strauss, I. (2016, 26 september). The Hot New Millennial Housing Trend Is a Repeat of the Middle Ages. Geraadpleegd op 15 januari 2020  van https://www.theatlantic.com/business/archive/2016/09/millennial-housing-communal-living-middle-ages/501467/

Hester, J. (2016, 22 februari). A brief history of co-living spaces. Geraadpleegd op 15 januari 2020  van https://www.citylab.com/life/2016/02/brief-history-of-co-living-spaces/470115/

Ellemers, J.E. (1965). De Israëlische kibboets als systeem van medezeggenschap. Geraadpleegd op 16 januari 2020 van https://ugp.rug.nl/sogi/article/view/21788/19258

Rijken, K. (2015, 7 juni). Kibboets is terug van weggeweest. Geraadpleegd op 16 januari 2020 van https://jonet.nl/kiboets-is-terug-van-weggeweest/

Lubell, M. (2015, 3 juni). The New Rise of Israel's Kibbutzim: More Young Families Opt for Communal Life. Geraadpleegd op 16 januari 2020 van https://www.haaretz.com/the-new-rise-of-the-israeli-kibbutz-1.5368869

De Leeuw, E. & Vander Cammen, M. (2001). Collectief wonen: cohousing in Denemarken. Geraadpleegd op 16 januari 2020 van http://www.samenhuizen.be/cohousingdk/

Milman, D. (2019). Where it all began: cohousing in Denmark. Geraadpleegd op 16 januari 2020 van https://cohousing.ca/about-cohousing/history-of-cohousing/

Larsen, H. (2019, 8 april). Three phases of Danish cohousing: tenure and the development of an alternative housing form. Geraadpleegd op 16 januari 2020 van https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02673037.2019.1569599

McCamant, K., Durrett, C. & Milman, D. (2000). Bofaelleskaber to cohousing. Geraadpleegd op 17 januari 2020 van https://search.proquest.com/openview/ef48430a55570967ead684d7ea69c9d1/1?pq-origsite=gscholar&cbl=48912

McCamant, K. & Durrett, C. (2011). Creating Cohousing: Building Sustainable Communities. Geraadpleegd op 17 januari 2020 van https://books.google.be/books?id=KhANWc_EcZMC&pg=PA43&lpg=PA43&dq=%22tinggarden%22+cohousing&source=bl&ots=LDEWK21zJe&sig=ACfU3U2SlfKN359iZU7gs6bwAVzcdCtBkA&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi459_4oovnAhURJFAKHYDMA3IQ6AEwCnoECAoQAQ#v=onepage&q=%22tinggarden%22%20cohousing&f=false

Jakobsen, P. & Larsen, H. (2018, 22 april). An alternative for whom? The evolution and socio-economy of Danish cohousing. Geraadpleegd op 18 januari 2020 van https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/17535069.2018.1465582

Kums, R. (2017, 28 september). Dialoogdag VLM. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van https://www.vlm.be/nl/SiteCollectionDocuments/Platteland/dialoogdag%20dorpenbeleid/dialoogdag%203/dialoogsessies/sessie%204%20vzw%20Samenhuizen.pdf

Schacher, C. (2006). The Good and the Bad of Cohousing. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van http://ala-apa.org/newsletter/2006/10/17/the-good-and-the-bad-of-cohousing/

Devrieze, M. (2013, 27 april). Dit is dé oplossing voor de eenzaamheid in onze maatschappij. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van https://www.kuleuven.be/thomas/page/media/view/81417/

Claus, M. (2017). 5 Reasons To Consider Joining A Cohousing Community. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van https://www.thegoodtrade.com/features/5-reasons-to-consider-joining-a-cohousing-community

Vancayzeele, N. (2016). Cohousing en duurzame steden. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van http://www.samenhuizen.net/docs/MASTERPROEF_NICOLAS.VANCAYZEELE.pdf

Kleponis, P. (2018, 4 april). The Roseto Effect: How Losing Community Kills Us. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van https://thosecatholicmen.com/articles/the-roseto-effect-how-losing-community-kills-us/

Pannecoucke, I. & De Decker, P. (2017). Woonsituatie en ‐dynamieken  bij ouderen: blijven of  verhuizen?. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van https://steunpuntwonen.be/Documenten_2016-2020/Onderzoek_Werkpakketten/WP_6_Verhuisbewegingen_en_ruimtelijke_dynamiek_op_de_woningmarkt/WP6_1a_RAPPORT

Celis, C. (2015, 24 september). Cohousing als nieuwe woonvorm. Geraadpleegd op 20 januari 2020 van http://www.notaris-celis-brasschaat.be/nieuws-pers/detail/cohousing-als-nieuwe-woonvorm

Lets Leuven. (z.d.). Voordelen. Geraadpleegd op 21 januari 2020 van http://www.letsleuven.be/wat-is-lets/voordelen/

Poppe, J. (2012). Op zoek naar duurzaamheid aan de hand van de transitietheorie: de invloed en beperkingen van de niche cohousing binnen het regime wonen en bouwen in Vlaanderen. Geraadpleegd op 21 januari 2020 van https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/895/135/RUG01-001895135_2012_0001_AC.pdf

Beel, V. (2019, 16 april). Waarom Vlamingen terugschrikken voor cohousing. Geraadpleegd op 21 januari 2020 van https://www.standaard.be/cnt/dmf20190415_04331571?articlehash=C6C257928C03D4B7C19E59C62FE794059A0C116AB6FA4DBCD6EA56DB9DE5219F8FCCB9A673876B1115798E21C3D61C2105C2E4E89DEC544E8AF786973D16D25E

Jonckheere, L., Kums, R., Maelstaf, H. & Maes, T. (2010). Samenhuizen in België : waar staan we, waar gaan we. Geraadpleegd op 22 januari 2020 van http://www.samenhuizen.net/docs/sib/Samenhuizen_in_Belgie_RAPPORT_2010.pdf

Sreenivasan, J. (2008). Utopias in American History. Geraadpleegd op 22 januari 2020 van https://books.google.be/books?id=RnrBO-O_HvcC&pg=PA92&lpg=PA92&dq=cohousing+expensive&source=bl&ots=OY76pvj24T&sig=ACfU3U1yS7eGLzScwpOw2m_SKIV3Qr8lzw&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwj0163juJfnAhXFUlAKHQKxA2IQ6AEwDXoECAsQAQ#v=onepage&q=cohousing%20expensive&f=false

Vandenbussche, N., Thion, P. & Remerie, A. (2017). Cohousing vandaag en morgen juridisch in kaart gebracht: juridische gids voor startende samenhuisprojecten. Geraadpleegd op 22 januari 2020 van https://samenhuizen.be/sites/default/files/Juridischesgidsscohousingsintegraal.pdf

Samenhuizen. (2018). Inventaris woongemeenschappen in Vlaanderen en Brussel. Geraadpleegd op 23 januari 2020 van http://www.samenhuizen.net/docs/Inventaris%20woongemeenschappen%20Vlaanderen%20Brussel%202018.pdf

Samenhuizen. (z.d.). Meerhem. Geraadpleegd op 23 januari 2020 van https://www.samenhuizen.be/meerhem

Cohousing Vinderhoute. (z.d.). [Waarvoor staat Cohousing Vinderhoute?]. Geraadpleegd op 23 januari 2020 van https://www.cohousingvinderhoute.be/

Cohousing Projects. (z.d.). Vinderhoute. Geraadpleegd op 23 januari 2020 van https://www.cohousingprojects.com/project/vinderhoute/

HuisElf. (z.d.). Realisatie van een droom: het ontstaan van HuisElf. Geraadpleegd op 23 januari 2020 van http://huiself.be/WP/realisatiedroom/

Samenhuizen. (z.d.). HuisElf. Geraadpleegd op 23 januari 2020 van https://www.samenhuizen.be/huiself

Devloo, J. (2013). Cohousing in Vlaanderen: een onderzoek naar de inpassing van een alternatieve woontypologie in de Vlaamse wooncultuur. Geraadpleegd op 25 januari 2020 van https://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/033/261/RUG01-002033261_2013_0001_AC.pdf

Livios. (2012, 5 april). Schaarste aan bouwgronden dreigt. Geraadpleegd op 25 januari 2020 van https://www.livios.be/nl/bouwinformatie/woonwijzer/bouwen/bouwgrond/schaarste-aan-bouwgronden-dreigt/

Statistiek Vlaanderen. (2019). Bevolking: omvang en groei. Geraadpleegd op 25 januari 2020 van https://www.statistiekvlaanderen.be/nl/bevolking-omvang-en-groei

Vervaeke, L. (2012, 15 november). Vlaamse land raakt volgebouwd, dat kan niet langer. Geraadpleegd op 25 januari 2020 van https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/vlaamse-land-raakt-volgebouwd-dat-kan-niet-langer~b19b15ad/

Vlaamse Milieumaatschappij. (2018). Bebouwde oppervlakte. Geraadpleegd op 25 januari 2020 van https://www.milieurapport.be/milieuthemas/bodem/bodembedekking-gebruik/bebouwde-oppervlakte

Vandresse, M., Duyck, J., Paul, J-M., Lusyne, P., Ost, C. & Willems, M. (2019). Demografische vooruitzichten 2018-2070. Geraadpleegd op 25 januari 2020 van https://www.plan.be/uploaded/documents/201901240958450.FOR_POP1870_11813_N.pdf

Statistiek Vlaanderen. (2019, 14 november). Woningvoorraad. Geraadpleegd op 25 januari 2020 van https://www.statistiekvlaanderen.be/nl/woningvoorraad

Romanova, S. (2017). Een verkennende studie naar drie duurzaamheidskenmerken van cohousing in Vlaanderen: betaalbaarheid, sociale inclusie en duurzaam wonen & bouwen. Geraadpleegd op 27 januari 2020 van https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Hn5zM7O7RbQJ:https://wetenschapswinkel.be/databank/download/theses/5cdbf54576d50/16-17_Romanova_Svetlana_volledig.pdf+&cd=8&hl=nl&ct=clnk&gl=be

Wonen Vlaanderen. (2018, 23 maart). Woonbeleidsplan Vlaanderen. Geraadpleegd op 27 januari 2020 van https://www.wonenvlaanderen.be/sites/wvl/files/woonbeleidsplan_vlaanderen.pdf

Ruimte Vlaanderen. (2018). Gemeenschappelijk wonen: leidraad goede praktijk. Geraadpleegd op 27 januari 2020 van https://www.ruimtelijkeordening.be/Portals/108/leidraad_gemeenschappelijk_wonen_feb2018.pdf

Samenhuizen. (2019, 29 maart). Samenhuizen officieel erkend als woonvorm in Vlaanderen. Geraadpleegd op 27 januari 2020 van https://samenhuizen.be/samenhuizen-officieel-erkend-als-woonvorm-vlaanderen

Vandenbussche, N. & Verhaeghe, K. (2017). Samenhuizen en appartementsmede-eigendom. Geraadpleegd op 27 januari 2020 van https://samenhuizen.be/sites/default/files/Juridischesgidsscohousingsintegraal.pdf

Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat. (2015, 24 september). Cohousing als nieuwe woonvorm. Geraadpleegd op 27 januari 2020 van https://www.notaris.be/nieuws-pers/detail/cohousing-als-nieuwe-woonvorm

Roodhooft, J. (2017, 21 november). 4 zaken die je moet weten over cohousing. Geraadpleegd op 27 januari 2020 van https://immo.vlan.be/nl/nieuws/6711/4-zaken-die-je-moet-weten-over-cohousing

Bellens, P. (2015). Woningdelen: een aantrekkelijke en toegankelijke manier van wonen, ook binnen het huidige juridische kader. Geraadpleegd op 28 januari 2020 van https://www.samenhuizen.be/sites/default/files/samenhuizen%20onderzoek%2015%2009%202015%20provincie%20DEF.pdf

Samenhuizen. (2018, 21 november). Huisdelen & een uitkering ontvangen, een goede match of niet?. Geraadpleegd op 28 januari 2020 van https://samenhuizen.be/huisdelen-een-uitkering-ontvangen-een-goede-match-niet

Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen & Samenhuizen. (2015). Project Gemeenschappelijk eco-wonen: trajectbegeleiding van woonactoren die gemeenschappelijk eco-wonen willen faciliteren als instrument voor klimaatvriendelijke kernversterking. Geraadpleegd op 28 januari 2020 van https://www.vlaamsbrabant.be/binaries/Beleidsaanbevelingen-Vlaams-niveau-BBL_tcm5-109560.pdf

Hendrickx, M. & Hostekint, M. (2015, 16 juli). Verslag over het voorstel van resolutie betreffende het faciliteren van nieuwe woonvormen. Geraadpleegd op 28 januari 2020 van https://www.samenhuizen.be/sites/default/files/g391-3%20resolutie%20nieuwe%20woonvormen.pdf

Christiaens, A. (2017, 13 april). CD&V vraagt snel beleidskader voor Nieuwe Woonvormen. Geraadpleegd op 28 januari 2020 van https://www.anchristiaens.be/single-post/2017/04/13/CDV-vraagt-snel-beleidskader-voor-Nieuwe-Woonvormen

Belga. (2017, 2 februari). Iedereen kan binnenkort proefproject cohousing starten. Geraadpleegd op 29 januari 2020 van https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2017/02/02/iedereen_kan_binnenkortproefprojectcohousingstarten-1-2881860/

Christiaens, A. (2018, 11 januari). Proefomgevingen nieuwe woonvormen starten op 1 februari 2018. Geraadpleegd op 29 januari 2020 van https://www.anchristiaens.be/single-post/2018/01/11/Proefomgevingen-nieuwe-woonvormen-starten-op-1-februari-2018

Vlaams Parlement. (2018, 11 januari). Commissievergadering van commissie voor Wonen, Armoedebeleid en Gelijke Kansen. Geraadpleegd op 29 januari 2020 van https://www.vlaamsparlement.be/commissies/commissievergaderingen/1220155/verslag/1221545

Jacobs, S. (2018, 2 juli). Soepeler bouwen dankzij de Codextrein 2017 : oude verkavelingsvoorschriften in sommige gevallen niet langer van toepassing. Geraadpleegd op 29 januari 2020 van https://www.monardlaw.be/publications/-/asset_publisher/sfxddM7ZdWTD/content/soepeler-bouwen-dankzij-de-codextrein-2017-oude-verkavelingsvoorschriften-in-sommige-gevallen-niet-langer-van-toepassing/pop_up

Samenhuizen. (z.d.). Lokaal beleid. Geraadpleegd op 1 februari 2020 van https://www.samenhuizen.be/lokaal-beleid

Balthazar, T. (2015, 26 mei). Beleidsnota wonen: 76 acties voor goed wonen in Gent. Geraadpleegd op 3 februari 2020 van https://stad.gent/sites/default/files/page/documents/Beleidsnota%20Wonen.pdf

Mechelen. (2018, 21 december). Bestuursakkoord: samen voor een positief Mechelen. Geraadpleegd op 3 februari 2020 van https://www.mechelen.be/samen-voor-een-positief-mechelen-defpdf

Statistiek Vlaanderen. (z.d.). Meer en kleinere huishoudens in Vlaanderen in de komende 10 jaar. Geraadpleegd op 3 februari 2020 van https://www.statistiekvlaanderen.be/sites/default/files/docs/proj2018-kleinere-huishoudens.pdf

Statistiek Vlaanderen. (z.d.). Bevolking op actieve leeftijd daalt in de toekomst in meerderheid van gemeenten. Geraadpleegd op 3 februari 2020 van https://www.statistiekvlaanderen.be/sites/default/files/docs/proj2018-vlaamse-gemeentelijke-demografische-vooruitzichten-2018-persbericht.pdf

Goodwin, D. (2014, 13 maart). Co-housing arrangements win popularity in Flanders. Geraadpleegd op 5 februari 2020 van http://www.flanderstoday.eu/living/co-housing-arrangements-win-popularity-flanders

Cohousing Limburg. (z.d.). Wonen in Alken: trendy wonen tussen het fruit. Geraadpleegd op 5 februari 2020 van http://www.cohousinglimburg.be/cohousing-alken/

Van  Baelen, G. & Dreesen, R. (2015, 8 april). Woonproject met gedeelde ruimtes in oude wijkschool. Geraadpleegd op 5 februari 2020 van https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20150407_01619680

Cohousing Limburg. (z.d.). Wonen in Peer in schooltje ’t Maarlo. Geraadpleegd op 5 februari 2020 van http://www.cohousinglimburg.be/cohousing-peer/

Boefker, Z. (2018, 27 maart). 14 kandidaten voor 12 plaatsen: vraag naar cohousing in Limburg groter dan aanbod. Geraadpleegd op 6 februari 2020 van https://www.hbvl.be/cnt/dmf20180327_03432852/twaalf-gezinnen-bouwen-samen

Cohousing Limburg. (z.d.). Groep Cohousing TRiS. Geraadpleegd op 6 februari 2020 van http://www.cohousinglimburg.be/groep-cohousing-tris/

Samenhuizen. (2017, 26 november). Infomoment woongemeenschap Abtshof, Borlo Gingelom. Geraadpleegd op 12 februari 2020 van https://www.samenhuizen.be/infomoment-woongemeenschap-abtshof-borlo-gingelom

Provincie Oost-Vlaanderen. (z.d.). Subsidie voor experimentele woonprojecten in Oost-Vlaanderen. Geraadpleegd op 15 februari 2020 van https://oost-vlaanderen.be/wonen-en-leven/bouwen-en-wonen/subsidie-voor-experimentele-woonprojecten-in-oost-vlaanderen.html

Vlaams-Brabant. (z.d.). Cohousing. Geraadpleegd op 15 februari 2020 van https://www.vlaamsbrabant.be/wonen-milieu/wonen-en-ruimtelijke-ordening/nieuwe-woonvormen-en-betaalbaar-wonen/woningdelen/cohousing/index.jsp

Hasselt. (2019, 2 oktober). Cohousing. Geraadpleegd op 24 februari 2020 van https://www.hasselt.be/nl/cohousing

Wooncoop. (z.d.). In het kort. Geraadpleegd op 29 februari 2020 van https://www.wooncoop.be/over-ons/in-het-kort/

Cohousing Projects. (z.d.). Genk. Geraadpleegd op 28 maart 2020 van https://www.cohousingprojects.com/project/genk/

Verhaeghe, P. (z.d.). Hoe deze maatschappij eenzame individuen creëert. Geraadpleegd op 30 maart 2020 van https://www.brainwash.nl/bijdrage/hoe-deze-maatschappij-eenzame-individuen-creert

Annemans, L. &  T’Jaeckx, J. (2018, 5 juli). Persdossier Resultaten Nationaal Geluksonderzoek 2018 over sociale relaties. Geraadpleegd op 31 maart 2020 van https://gelukkigebelgen.be/wp-content/uploads/Persdossier_180705.pdf 

Samenhuizen. (z.d.). Samenhuizengemeenten en -steden. Geraadpleegd op 6 april 2020 van https://www.samenhuizen.be/samenhuizengemeenten-en-steden

Samenhuizen. (z.d.). Oud Charter Samenhuizen. Geraadpleegd op 6 april 2020 van https://www.samenhuizen.be/oud-charter-samenhuizen

Architectuurwijzer. (2020, 6 januari). Housing Apart Together. Geraadpleegd op 10 april 2020 van http://architectuurwijzer.be/housing-apart-together/

Moors, I. (2019). Op weg naar een kwalitatieve leefomgeving en een duurzaam beschermde open ruimte. Geraadpleegd op 11 april 2020 van http://www.limburg.be/webfiles/limburg/product/beleid2020_moors.pdf

Samenhuizen. (2018). Samenhuizen in je lokaal beleid: bouwstenen & inspirerende voorbeelden. Geraadpleegd op 12 april 2020 van http://www.samenhuizen.net/docs/folder_lokaal_beleid_2018_webversie.pdf

Samenhuizen. (z.d.). Samenhuizen met eigen ogen ontdekken? Het kan!. Geraadpleegd op 16 april 2020 van https://www.samenhuizen.be/samenhuizendag

Vervoort, P. & Loris, I. (2017). De gedeelde baksteen in de maag? Meerwaarde realiseren door gemeenschappelijk wonen en collectief bouwen. Geraadpleegd op 17 april 2020 van https://pdfs.semanticscholar.org/bd8a/1462bcdb57aa84222f9b828f361e5730ec1d.pdf?_ga=2.246315212.931439198.1587118317-622528309.1587118317

Universiteit of Hogeschool
Professionele Bachelor Journalistiek
Publicatiejaar
2020
Promotor(en)
Sue Somers
Kernwoorden
Share this on: