The influence of personality on relationship quality in bonobos

Soort zoekt soort: homofilie in persoonlijkheden resulteert in sterkere vriendschappen

De rol van vriendschappen

Doorheen het ganse dierenrijk vinden we soorten terug die hun leven doorbrengen in sociale groepen. Zulke samenlevingen van dieren krijgen vaak een naam toegekend zoals scholen bij vissen, zwermen bij vogels en kuddes bij zoogdieren. Deze sociale groepen bestaan uit langdurige relaties die verschillende voordelen bieden aan elk individu. Voedsel delen, bescherming tegen predatoren en het vinden van een partner zijn voorbeelden die in sociale groepen vergemakkelijkt worden. Opdat van dergelijke voordelen ten volle gebruik gemaakt kan worden, speelt de kwaliteit van de relaties tussen sociale dieren ook een belangrijke rol.

Hoewel het belang van vriendschappen reeds veelvuldig onderzocht is, bestaat er geen concensus over hoe de kwaliteit van dergelijke vriendschappen gemeten kan worden. De meeste onderzoeken gebruiken een conventionele maat voor vriendschap welke slechts één of enkele gedragingen omvat. Aangezien vriendschappen beïnvloed worden door verschillende interacties en gedragingen, is een meer complexe aanpak vereist.

De bonobo als vriend

Bonobo’s, de mensaap die samen met de chimpansee het dichtst bij de mens staat, leven in kleine sociale groepen die behoren tot een grotere stabiele gemeenschap. Binnen deze gemeenschap met een mix van mannelijke en vrouwelijke individuen zijn sociale interacties sterk aanwezig. Bonobos vormen binnen de mensapen een uitzondering op de regel. Volwassen vrouwtjes migreren namelijk op volwassen leeftijd naar naburige gemeenschappen waar ze sterke banden vormen met onverwante individuen. Op deze manier domineren ze over mannelijke bonobos die ondanks hun genetische verwantschap geen sterke banden vormen.

Sterke persoonlijkheden

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat consistente verschillen in gedrag, zoals we deze ook bij de mens vinden, bij meer dan 60 verschillende diersoorten terug te vinden zijn. Dergelijke persoonlijkheden hebben belangrijke gevolgen voor de talrijke interacties tussen individuen in een sociale groep. Onderzoek naar persoonlijkheden in een sociale context is echter beperkt.

Het doel van deze studie

Uit een eerdere studie op chimpanzees bleek dat, gebruik makend van een conventionele maat voor vriendschap, individuen met een vergelijkbare sociabiliteit sterkere vriendschapsbanden vormden.

Met deze studie proberen we naast een conventionele ook een samengestelde maat te gebruiken om vriendschappen te kwantificeren. Relatiekwaliteit, de samengestelde maat voor vriendschap, omvat drie afzonderlijke componenten: relatiewaarde, relatiecompatibiliteit en relatiezekerheid. De relatiewaarde omvat de voordelen die men uit een relatie kan halen. Relatiecompatibiliteit beschrijft de mate waarin beide partners binnen een relatie overeenkomen. De voorspelhaarheid van het gedrag van beide partners binnen een relatie wordt aangeduid door de relatiezekerheid.

In deze studie gingen we nog een stapje verder. Aangezien persoonlijkheden een belangrijke invloed kunnen uitoefenen op sociale relaties binnen een groep, werd ook de invloed van persoonlijkheden op beide maten voor vriendschappen onderzocht.

Soort zoekt daadwerkelijk soort

Voor de conventionele maat van vriendschap vonden we een vergelijkbaar resultaat met de vorige studie op chimpanzees.

Dit wil zeggen dat individuen met een vergelijkbare sociabiliteit sterkere vriendschappen vormen. We spreken van homofilie in persoonlijkheden aangezien banden met vergelijkbare persoonlijkheden resulteren in sterkere vriendschapsbanden tussen bonbobos.

Voor de samengestelde maat voor vriendschap vonden we dat homofilie in sociabiliteit de vriendschapswaarde sterk beïnvloedt. Hieruit kunnen we concluderen dat gelijkaardige persoonlijkheden belangrijk zijn om van de voordelen die vriendschappen bieden, gebruik te kunnen maken.

De relatiecompatibiliteit en relatiezekerheid bleken niet beïnvloed te worden door homofilie in persoonlijkheden. Dit geeft aan dat de mate van compatibiliteit en de voorspelbaarheid van een relatie minder afhankelijk zijn van de persoonlijkheden van beide partners.

Homofilie als adaptief kenmerk

Homofilie in persoonlijkheden kan gezien worden als een adaptief kenmerk aangezien investeringen in dergelijke relaties een grotere kans hebben om een wederkerig karakter te hebben. Bovendien vinden we homofilie in persoonlijkheden terug bij vriendschappen in diverse soorten inclusief de mens.

Praktisch

Soort zoekt soort geeft op deze manier correct weer hoe de sterkste vriendschapsbanden gevormd worden. Hierij moet echter wel de kanttekening gemaakt worden dat ook andere factoren een belangrijke rol spelen zoals bijvoorbeeld het geslacht van beide partners. Verder kan deze informatie gebruikt worden als leidraad voor het samenstellen van sociale groepen in gevangenschap om zo een verbetering van het welzijn van dieren te verzekeren.