Slash: the final frontier. De opmars van homo-erotische fanfictie

Kim
Sanders

In de ban van de man

De opmars van homo-erotische fanfictie

Veel heteroseksuele mannen fantaseren over lesbische vrouwen. Heel wat televisieseries, zoals ‘Ally Mc Beal’ en ‘Friends’, spelen daar gretig op in. Heteroseksuele vrouwen fantaseren echter even graag over homoseksuele mannen. In deze fantasieën spelen mannelijke hoofdpersonages uit populaire televisieseries een belangrijke rol. Deze heteroseksuele vrouwen gaan echter nog een stap verder, ze publiceren verhalen op het Internet waarin de mannelijke personages een romantische en/of seksuele relatie beleven. Deze verhalen worden slash genoemd naar het slash-teken (/) tussen de namen van de hoofdpersonages bijvoorbeeld ‘Kirk/Spock’. Slash wordt vooral geschreven over Amerikaanse televisieseries zoals ‘Star Trek’ en ‘The X-files’. Belgische series zoals ‘Flikken’ en ‘Wittekerke’ zouden ook een bron van inspiratie kunnen zijn.


Fans over de hele wereld schrijven al tientallen jaren eigen verhalen over populaire televisieseries. Deze verhalen worden fanfiction (fanfictie) genoemd. Fans laten in fanfictie vaak gebeuren wat in de originele serie helemaal niet mogelijk is: een homoseksuele relatie tussen twee hoofdpersonages. Veel series schrikken er immers nog altijd voor terug een homoseksueel hoofd­personage te tonen. Veel fans nemen daarom het heft in eigen handen en beschrijven deze homoseksuele relaties zelf in hun fanfictie. Dat homoseksuele fans in fan­fictie op zoek gaan naar de erkenning die ze op het kleine scherm nog niet altijd krijgen, lijkt logisch. Toch blijkt dat het gros van de schrijvers van deze verhalen zelf niet homoseksueel is.

Homo-erotische fanfictie

Slash is pornografie geschreven door vrouwen voor vrouwen. Bijna 100% van de schrijvers en de lezers is vrouwelijk en hetero­seksueel. Jarenlang hebben heel wat onderzoekers zich gebogen over de vraag “Waarom schrijven hetero­seksuele vrouwen verhalen over homoseksuele mannen?” Allemaal kwamen ze met een verschillende theorie op de proppen. Eén van de theorieën is dat slash niet over homoseksuele mannen gaat, maar over personages die zowel vrouwelijke als mannelijke kwaliteiten hebben. Een andere zegt dat het de enige mogelijkheid is voor vrouwen om in de fantasie de éne man te zijn en de andere te hebben. Nog een andere schrijft het slash-fenomeen toe aan het gebrek aan sterke vrouwelijke personages in populaire series… De rode draad doorheen de verschillende theorieën is het idee dat echte liefde enkel kan bestaan tussen twee gelijken en gelijkheid tussen man en vrouw (nog) niet mogelijk is. In hun streven naar gelijkheid in een relatie schrijven deze vrouwen dan ook verhalen waarin homoseksuele relaties een belangrijke rol spelen.

Hoe het begon…

‘Star Trek’ zorgde midden de jaren 60 voor een frisse wind in televisieland. De serie kende een trouwe schare fans. Die fans gingen voor het eerst verder dan het bekijken van de show en het lezen van artikels en interviews. Ze organiseerden conventies, hoofdzakelijk in de Verenigde Staten, om in contact te komen met gelijkgestemde zielen. Op deze conventies konden ze eindeloos praten over hun favoriete verhaallijnen, personages,… en zich schaamteloos verkleden in hun favoriete personage. Al gauw circuleerden er op deze conventies fanzines, fan-magazines, waarin de personages van de serie nieuwe avonturen beleefden. In deze fanzines stonden heel wat verhalen waarin Captain Kirk en Ambassador Spock een romantische en/of seksuele relatie met elkaar hadden.

Het idee ontstond niet bij één persoon die het dan verspreidde, maar lijkt spontaan gegroeid te zijn op verschillende plaatsen in het midden van de jaren zeventig. Heel wat vrouwelijke fans gingen zich, na gretige consumptie van ‘Star Trek’ op televisie en tape, realiseren dat er in de serie een duidelijke homo-erotische band tussen de twee mannen geportretteerd werd, of dat die er op zijn minst in kon gezien worden. Om een onderscheid te maken tussen homo-erotische en andere fanfictie werd een slash-teken tussen de namen van de personages gezet, bijvoorbeeld Kirk/Spock. Vandaar de naam slash.

Kirk/Spock was het eerste slash-product en domineert nog steeds de markt. Midden de jaren 70 verspreidde het slash-fenomeen zich ook naar andere bekende televisieseries zoals ‘Starsky and Hutch’, ‘Miami Vice’en ‘Man from UNCLE’. De eerste echte concurrentie kwam er eind jaren 70 van ‘Blake’s 7’, een Britse science fiction-reeks.

Van fanzines tot Internet

De oorspronkelijke fanzines vonden in het begin enkel hun weg naar de fans die naar conventies gingen. Na verloop van tijd ontstonden er fanfictienetwerken. Schrijvers stuurden hun verhalen op naar geïnteresseerde lezers of werden gepubliceerd in één van de vele fanzines die ook buiten het conventiecircuit te verkrijgen waren.

De komst van het Internet opende heel wat nieuwe deuren voor heel wat fanfictieschrijvers en –lezers. De lezers hoefden niet langer te wachten op de nieuwste editie van hun favoriete fanzine en schrijvers konden voor het eerst lezers over de hele wereld bereiken. Sinds de komst van het Internet is het aanbod van fanfictie dan ook gestaag gegroeid. Ondertussen is er over zowat elke serie slash te vinden, van ‘The X-files’ (Mulder/Krycek) tot ‘Buffy the Vampire Slayer’ (Xander/Spike).

Lesbische slash

Op het Internet bleek dat niet enkel de mannelijke personages fanfictieschrijvers aanzetten tot het schrijven van slash. Het groeiende aantal sterke vrouwelijke (hoofd)personages in televisieseries inspireerde hen tot het schrijven van femslash of F/F-slash, verhalen waarin twee (of meer) personages van het vrouwelijke geslacht een romantische en/of seksuele relatie met elkaar beleven. Tussen heel wat van deze vrouwelijke personages kan er immers ook een homo-erotische band gezien worden. Ook buiten het fanfictiemilieu worden deze homo-erotische banden opgemerkt. De discussie over de aard van de relatie tussen Xena en Gabrielle (‘Xena the Warrior Princess’) liet in Amerika heel wat stof opwaaien. Xena/Gabrielle is dan ook één van de populairste femslash-koppels naast Janeway/Seven (‘Star Trek Voyager’).

Hetero-erotisch?

Niet alle fanfictie is echter homoseksueel getint, ook over heteroseksuele koppels wordt vlijtig geschreven in het-verhalen. Ook in deze verhalen kunnen heel wat grenzen verlegd worden. Zo kunnen personages uit verschillende series elkaar tegen het lijf lopen in cross-over verhalen. In über verhalen komen personages in een ander tijdperk, plaats, situatie,… terecht. In mary-sue verhalen krijgt de auteur zelf een belangrijke rol in het verhaal. Natuurlijk bestaat er ook fanfictie waarin geen enkele soort relatie beschreven wordt en de personages enkel een nieuw avontuur beleven.

Waar vind ik fanfic?

Wil je op zoek naar fanfictie op het Internet dan combineer je gewoon de naam van je favoriete serie of personage met fanfic of fanfiction in de zoekopdracht van een zoekmachine. Je kan ook specifiek op zoek gaan naar slash, cross-overs, über,… Er gaat gegarandeerd een nieuwe wereld voor je open. ■

 

Door Kim Sanders

 


 

Download scriptie (1.73 MB)
Universiteit of Hogeschool
Arteveldehogeschool Gent
Thesis jaar
2004