Hoe snel zijn we versleten?

Charlotte
Van Langenhove

Normal
0

21

false
false
false

NL
JA
X-NONE

/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standaardtabel;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:12.0pt;
font-family:Cambria;
mso-ascii-font-family:Cambria;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Cambria;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-ansi-language:NL;}

Stapt u ook wel eens uit bed met een pijnlijke rug of nek? U bent misschien de 40 al voorbij en de mensen uit uw omgeving wuiven schalks uw klachten weg: “Dat is de ouderdom.” Klopt dit? Hebben ze gelijk?

 

Rug- en nekpijn zijn zeer belangrijke medische probleem in de Westerse wereld. Tussen 18 en 71% van de populatie heeft wel eens last van nekpijn. Het probleem is even groot bij mannen als  vrouwen. Wanneer u als patiënt een arts consulteert met rug- of nekpijn is het mogelijk dat deze beeldvorming nodig zal achten. Hij heeft dan enkele opties, gaande van een radiografie of “gewone foto” zoals we het in de volksmond ook wel noemen tot een MRI scanner. Onze rug bestaat namelijk niet alleen uit beenderige delen (die kan je goed zien op een radiografie) maar ook uit tussenwervelschijven, zachte gelkussentjes die als schokdempers optreden tussen onze wervels. De tussenwervelschijven  bestaan uit stevige ringen aan de buitenkant en een gelatineuze massa aan de binnenkant (Figuur 1 en 2). De scriptie onderzocht deze gelkussentjes maar ook afwijkingen aan de wervels die in verband staan met deze tussenwervelschijven.

 

De tussenwervelschijven zijn het best te bekijken op een MRI-beeld. Een groep van 1298 patiënten werd onderzocht. Ongeveer de helft had nekklachten en daarbij werd de nek gescand, de andere helft had klachten van de onderrug en daarbij werd deze gescand. De leeftijd van de patiënten varieerde tussen 14 en 85 jaar. De grootste groep patiënten had een ongeval gehad waarbij de klachten waren opgetreden. De andere groep patiënten, jonge mensen tussen 18 en 36 jaar was, had geen afwijkingen op de beelden. Deze groep werd gebruikt als controlegroep. De scriptie bracht de karakteristieken van de tussenwervelschijven en de aanliggende wervellichamen nauwgezet in kaart. Een 13-tal kernmerken werd bekeken per patiënt. Zo kunnen tussenwervelschijven scheuren, uitpuilen (dit heet een hernia, protrusie of bulging naargelang de soort uitpuiling). De aanliggende wervels kunnen onder andere artrose vertonen, er kunnen kleine beenderige aanwassen ontstaan die de beweeglijkheid van de wervelzuil teniet doen, er kunnen ontstekingsreacties optreden in de wervellichamen door overbelasting en ga zo maar door. Er werden ook metingen uitgevoerd, zo werd de hoogte van de discus en de graad van uitdroging gemeten.

 

Deze studie was de eerste om onderzoek uit te voeren naar de plaats van het gelatineus deel van de tussenwervelschijf in de nek. In de lage rug werd het fenomeen al eens beschreven in een kleine studie maar ook hier zijn we de eerste die dit op grote schaal uitvoeren. We konden aantonen dat het gelatineus deel zich niet altijd mooi in het midden van de wervels zal bevinden. Bij patiënten met afwijkingen van de wervelzuil liggen deze centra dan anders dat bij patiënten zonder afwijkingen. De precieze oorzaak en de gevolgen hiervan dienen nog verder onderzocht te worden.

 

Veroudering van de tussenwervelschijf zal zich manifesteren door het uitdrogen van deze schijven en een afname van de hoogte. Het opvallende resultaat van de studie was dat we al veroudering konden waarnemen bij de jonge groep patiënten tussen 18 en 36 jaar die verder nog geen ziektetekens aan de rug of nek hadden.

 

Er zijn 2 mogelijke hypotheses voor het optreden van slijtage en scheuren in de stevige ringen aan de buitenzijde van de tussenwervelschijf. Men spreekt hier over het dilemma van de kip of het ei. Treden er eerst scheuren op in de buitenste ring en zorgt dit voor verdere slijtage van de gehele schijf of zal de schijf eerst verslijten en treden er daardoor scheuren op? De scriptie kon bewijs leveren voor het feit dat de 2 hypotheses mogelijk zijn.

 

Het zal u ook niet verbazen dat er over de degeneratie van de nek en rug al veel onderzoek uitgevoerd werd. De meerwaarde van de scriptie zit in het feit dat het over een groot aantal patiënten gaat. Een heleboel van de reeds gekende bevindingen konden ook bevestigd worden door de scriptie. Zo zal de hoogte van de tussenwervelschijf afnemen met de leeftijd. Bij vrouwen maten we een afname van 0,03 mm per jaar, bij mannen een afname van 0,02 mm per jaar. Ook zijn niet alle niveaus zijn even vatbaar voor slijtage. Zo zullen de onderste niveaus van de nek (C5-C6) en de onderste niveaus van de rug (L4-L5 en L5-S1) het snelst degenereren.

 

Heeft uw familie nu gelijk?

Ja en neen, we zijn effectief sneller versleten dan we zelf willen toegeven. Wat niet wil zeggen dat nekpijn of rugpijn altijd te wijten is aan ouderdomsverschijnselen. Wanneer u een aantal weken blijvende pijn heeft in de nek of rug kan u best een arts raadplegen. 

Download scriptie (4.82 MB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2016
Promotor(en)
Prof. K. Verstraete
Thema('s)