Bende hypocrieten! Lafaards! Imbecielen!

Van scheldwoorden, ironische opmerkingen, minachtende bijnamen tot zelfs dreigementen: sommige Europarlementsleden schuwen de beledigingen niet. Geertrui Goiris (KU Leuven) onderzocht in haar masterproef of de aanwezige tolken deze onbeleefde uitingen correct vertalen. “Een incorrecte of weggelaten vertaling kan de machtsrelaties tussen de parlementsleden beïnvloeden.”

Volgens hun deontologie moeten tolken alles zo letterlijk mogelijk vertalen. Met dat in gedachten, maakte Geertrui Goiris een gedetailleerde analyse van ruim 107 beledigingen, uitgesproken door twee Italiaans- en twee Nederlandstalige Europarlementariërs. In dit onderzoek toonde ze aan dat de tolken iets meer dan de helft van alle onderzochte beledigingen correct vertaalden.

“In meer dan een vierde van de gevallen koos de tolk er echter voor om het ongepast taalgebruik af te zwakken en dus een minder beledigende versie te creëren. Nog opvallender is dat in ruim één op de vijf gevallen de tolk in kwestie de belediging volledig wegliet. Je kan dus gerust zeggen dat de tolken van het Europees Parlement geregeld hun beroepsregels uit het oog verliezen wanneer ze geconfronteerd worden met ongepast taalgebruik.”

Gezicht redden

Waarom besluiten de tolken om beledigingen vaak af te zwakken of zelfs weg te laten? Geertrui Goiris: “Een eerste verklaring kan zijn dat de tolken afstand willen nemen van de oorspronkelijke tekst omdat de spreker ongepast taalgebruik hanteert. Je zou dus kunnen stellen dat de tolk zijn eigen gezicht probeert te redden door het discours van de spreker te matigen.”

Europarlementsleden nemen niet zomaar beledigingen in de mond, ze doen dit steeds met een specifiek doel

“Een andere mogelijke reden is dat de tolken van het Europees Parlement willen bijdragen aan de institutionele context. Het kan dus zijn dat de tolk besluit tussen te komen wanneer deze formele context in gevaar dreigt te komen.”

Deze tussenkomst van de tolk, waarbij hij de oorspronkelijke boodschap verdraait of weglaat, is niet zonder gevolgen, stelt Goiris: “De Europarlementsleden nemen niet zomaar beledigingen in de mond, ze doen dit steeds met een specifiek doel. Zo willen ze hun politieke tegenstanders uitdagen of hun eigen macht nog verder benadrukken. Met andere woorden: de machtsrelatie tussen de Europarlementariërs kan worden beïnvloed door een niet-letterlijke vertaling van de tolk. Met mijn studie wil ik beroepstolken bewustmaken van dit effect.”

Promotor: prof. dr. Giovanni Bevilacqua

Lees de scriptie

---

Geertrui Goiris nam deel aan de Vlaamse Scriptieprijs 2019. Studeer je dit jaar af en verdient jouw bachelor- of masterproef meer aandacht? Doe mee aan de Vlaamse Scriptieprijs en maak kans op persaandacht en prijzen tot 2.500 euro!

Dit artikel verscheen in de lente-editie en de studenteneditie van de Vlaamse ScriptieKrant.