Kapitaalvermindering in natura - onbekend is onbemind?
Kapitaalvermindering in natura – Onbekend is onbemind? - Thomas Vandercruysse
In deze masterproef wordt onderzocht hoe een kapitaalvermindering in natura zich in een Belgische personen- of kapitaalvennootschap kan realiseren zodat een onroerend goed verdwijnt uit de vennootschap en terechtkomt in het persoonlijk vermogen van één, enkele of alle vennoten/aandeelhouders.
De strakke behandeling van schuldeisers van een Belgische vennootschap is gebaseerd op het statisch maatschappelijk kapitaal en verschilt ingrijpend van de dynamische uitkeringstest met verhoogde bestuursaansprakelijkheid die in het leven werd geroepen bij de globale herziening van de Nederlandse (Flex-) besloten vennootschap.
De vermindering van kapitaal is een statutenwijziging die in principe wordt genomen door de buitengewone algemene vergadering met een gekwalificeerde meerderheid, doch die in geval van betaling via onroerend goed unaniem dient genomen te worden. Zowel bij een symmetrische als asymmetrische kapitaalvermindering in natura dienen alle vennoten/aandeelhouders akkoord te gaan, dit enerzijds op grond van het gemeen verbintenissenrecht en anderzijds op grond van het dwingend gelijkheidsbeginsel.
De kapitaalvermindering in natura wordt niet specifiek behandeld in het Wetboek van Vennootschappen (W. Venn.) waardoor er geen bijzondere verslagplichten gelden. Vermits het een terugbetaling van kapitaal betreft en geen uitbetaling van dividend is deze betaling, mits toepassing van artikel 18 Wetboek Inkomsten Belastingen, mogelijks onbelast op niveau van de vennoot/aandeelhouder. Op het niveau van de vennootschap zal meerwaardebelasting verschuldigd zijn. Tevens moeten de regels betreffende de besluitvorming van het W. Venn. nageleefd worden. De regels betreffende de uitvoering van de kapitaalvermindering leiden niet tot taxatie als dividend, doch mogelijks wel tot bestuursaansprakelijkheid bij het schenden ervan.
Over de drie gewesten heen wordt een kapitaalvermindering in natura op het vlak van registratiebelasting minder eenduidig dan ooit belast.
Vennoten van personenvennootschappen kunnen genieten van uitzonderingsregimes voorzien in artikel 129 Waals en Brussels Wetboek Registratierechten (Wl./Br. W. Reg.) en 2.9.1.0.4. Vlaamse Codex Fiscaliteit (V.C.F.) De reële kapitaalvermindering in natura wordt sinds 1 januari 2015 voor het eerst gecodificeerd in de Vlaamse Codex Fiscaliteit, waar dit voorheen steunde op een voorafgaandelijke beslissing van 18 januari 1966 (nog van kracht voor artikel 129 Wl./Br. W. Reg.).
Aandeelhouders van kapitaalvennootschappen genieten geen uitzonderingsregimes op grond van artikel 130 Wl./Br. W. Reg. en 2.9.1.0.5. V.C.F. Alle creatieve ontsnappingsroutes werden afgesloten. Enerzijds door de antimisbruikbepaling die reeds werd toegepast bij een fiscale ruling van 2014 en anderzijds door een beslissing van 22 september 2014 van de Federale Overheidsdienst Financiën (nog van kracht voor artikel 130 Wl./Br. W. Reg.), bevestigd door de voorafgaandelijke beslissing van 26 oktober 2015 van de Vlaamse Belastingdienst.
