Freuds studie van de Gradiva van Jensen
Freuds studie van de Gradiva van Jensen
Freuds essay over de novelle Gradiva van Jensen inaugureerde de zogenaamde toegepaste psychoanalyse. Zowel dit essay als de novelle zelf werden naderhand herhaald onderwerp van kritische lezing. In deze literatuurstudie bestuderen we in een eerste luik de verzamelde secundaire literatuur en confronteren deze enerzijds met Freuds essay, anderzijds met de oorspronkelijke tekst van Jensens novelle. In een tweede, psychobiografisch luik stellen we de vraag naar de persoonlijke implicatie in zijn werk van de auteur Jensen, een aspect dat Freud slechts summier behandelde. In een derde luik tenslotte gaan we nader in op de subjectieve implicatie van Freud zelf.
Wat het eerste deel van deze studie, Freuds motieven, betreft, kunnen we duidelijk aantonen dat er verscheidene redenen waren waarom Freud de Gradiva zulke een boeiend werk vond. We konden heel makkelijk zijn interesses in de droom, de ontwikkeling van de seksualiteit en daarbij de notie van het partiële object, de archeologie en de toepassing van de psychoanalyse op literatuur terugvinden. We konden ook aantonen dat wat Freuds verlangen betrof, voor hem heel belangrijke momenten uit zijn levensgeschiedenis als het ware "gewekt" werden waardoor hij niet objectief kon zijn bij het schrijven van zijn interpretatie van de Gradiva. In zijn interpretatie en uit de bijbehorende samenvatting van de Gradiva kunnen we reeds genoeg elementen puren om dit bevestigd te zien.
In een tweede luik hebben we de vergelijking gemaakt van Schliemanns autobiografie met de novelle van de Gradiva. Hierbij menen we te mogen besluiten dat Wilhelm Jensen sterk geïnspireerd moet zijn geweest door deze autobiografie en het nieuws over Schliemanns ontdekkingen.
Wat het derde luik van deze studie behelst, de secundaire literatuur, kunnen we verscheidene conclusies naar voor schuiven. Wat betreft de secundaire literatuur die betrekking heeft op het verlangen en de structuur van Norbert Hanold, kunnen we stellen dat er verdeeldheid is onder de auteurs, doch we menen een verdedigbare hypothese gevonden te hebben. Wat de secundaire literatuur met betrekking tot Freud betreft, kunnen we stellen dat ze allen aangeven dat Freud zelf sterk geïmpliceerd is in zijn studie van de Gradiva. Dat Schliemanns ontdekkingen en zijn autobiografie als inspiratiebron dienden voor Freuds levenswerk is nog duidelijker aantoonbaar.
