De economische realiteit van district Para, anno 2011

Bij doorlezen van de volledige scriptie is het zonder problemen mogelijk hoofdstuk vier over te slaan om de leesbaarheid te verhogen.

SURINAAMSE CULTUUR BELEMMERT EIGEN ECONOMIE

Uit een onderzoek door twee hogeschoolstudenten van de KHLeuven blijkt dat de achtergestelde ontwikkeling van district Para, Suriname, niet te wijten is aan een gebrek aan gunstig klimaat of een vruchtbare bodem. De hoofdoorzaak hiervoor vinden we terug bij de mensen zelf. Deze krijgen vanuit hun cultuur namelijk niet de juiste ingesteldheid mee die een economie nodig heeft om zich, al dan niet op een duurzame manier, te gaan ontwikkelen.

In 2010 ondertekenen het Leuvense stadsbestuur en het beleid van district Para in Suriname een internationale samenwerkingsovereenkomst voor een stedenband ontwikkelingssamenwerking. In dit lange termijnengagement stemmen een stad uit het Noorden en een stad uit het Zuiden ermee in zich duurzaam te ontwikkelen, door aan en van elkaar te leren. In deze context stuurt het departement Economisch Hoger Onderwijs van de KHLeuven in 2011 twee studenten naar het district in Zuid-Amerika om hier gedurende drie maanden kwantitatief onderzoek te verrichten naar de huidige economische realiteit ervan. Het doel is basisinformatie te verzamelen waarop het beleid een duurzame economische ontwikkeling kan baseren. In hun onderzoekrapport bundelen Raffaello Hendrickx en Guillaume Nyst de door hun verworven kennis die, naast louter economische informatie, merkwaardig genoeg ook een heleboel socio-culturele gegevens bevat die essentieel zijn voor een juiste interpretatie van de Paraanse economie.

Suriname is een land waar een felgekleurde mix van culturen terug te vinden is. Slavenhandelaren en plantage-eigenaren verzamelden deze hier doorheen de geschiedenis, waardoor we er momenteel een zevental sterk verschillende bevolkingsgroepen terugvinden. Na het onderzoeken van huishoudens uit de vier groepen die in district Para het meest frequent aanwezig zijn (Inheemsen, Creolen, Javanen, Hindoestanen), besluiten Hendrickx en Nyst dat hun originele hypotheses, die stellen dat de economie van een plaats in het district afhangt van diens ligging ten opzichte van bijvoorbeeld een fabriek, of de aard van de bebouwing in een plaats, niet blijken te kloppen. Wel maken ze dankzij de grote cultuurverschillen tussen de onderzochte bevolkingsgroepen een andere eigenaardige vaststelling.

Door de variaties in opleidingsniveau, werkeloosheidsgraad, inkomsten etc. van een onderzochte plaats te beschouwen merken ze dat het niet, zoals ze eerst veronderstelden, de omgevingsfactoren zijn die de economische situatie van een plaats bepalen, maar wel de overheersende cultuur die ze er terugvinden. Meer bepaald het korte- of langetermijndenken van een cultuur blijkt een doorslaggevende factor te zijn voor de economische realiteit die deze creëert.

Een langetermijndenken of langetermijnvisie houdt in dat een persoon of een groep toekomstgericht denkt en handelt door investeringen op te merken en deze ook te benutten. Ondernemers liggen aan de basis van hun ondernemingen en ondernemingen bepalen op hun beurt de economische realiteit waarin ze functioneren, wat inhoudt dat een economie slechts kan groeien indien de ondernemende mensen hierin beschikken over een langetermijndenken. In district Para domineren twee bevolkingsgroepen, de Inheemsen en de Creolen, die niet over een langetermijnvisie lijken te beschikken. Zo vertelt een Creoolse inwoner van Para deze anekdote:

“Ik ben altijd een ondernemend persoon geweest. Al van in mijn jeugd zie ik overal kansen om wat extra dollars te verdienen als de gelegenheid zich daartoe leent, zoals wanneer ik bijvoorbeeld een boom met Maripa’s tegenkwam. Ik wist dan onmiddellijk hoeveel geld ik daarmee kon verdienen, nam zo snel mogelijk mijn bijl bij de hand en kapte die boom.”

Dit kortetermijndenken vinden de twee studenten ook duidelijk terug in een niet-economische context. Sommige culturen, ook hier de Inheemse en de Creoolse, investeren bijvoorbeeld niet bewust in de toekomst van hun kinderen. In deze armere culturen is het gewoonlijk voor een gezin om er relatief veel kinderen op na te houden. In een arme context verklein je hiermee de kansen van elk individueel kind, omdat schoolkosten zich opstapelen en al snel een reëel probleem vormen. Hierdoor zullen deze kinderen lager opgeleid zijn en later minder kans maken op beter betaald vast werk. Op deze manier houden deze culturen de vicieuze armoedecirkel binnenin hun eigen bevolkingsgroep in stand. Hendrickx en Nyst geven aan dat een bewustmakingsproces van dit probleem een eerste grote stap is naar het ontwikkelen van een langetermijndenken en een hiermee samenhangende economische ontwikkeling.

Ook duurzaamheid is ondenkbaar in een economie waarin kortetermijndenken overheerst. Een duurzame economie vereist dat deze de mogelijkheden van toekomstige generaties niet in het gedrang brengt, wat allesbehalve vanzelfsprekend is wanneer de spelers niet nadenken over de gevolgen van hun acties, in de toekomst. Hopelijk begrijpen onze ondernemer zijn kinderen dit wel, wanneer hij hun voor het slapengaan zijn anekdote vertelt.

De volgende jaren zal stad Leuven verder bouwen op deze bevindingen. Cursussen ondernemerschap opstarten voor de ondernemende mensen in het district is een goede start, zeggen de twee momenteel afgestudeerden. Op deze manier kan de KHLeuven ervoor zorgen dat ondernemers in Para hun bedrijfsuitvoering efficiënter maken, door hun allereerst het belang van een langetermijnvisie aan te tonen. Zo leren zij in de toekomst te investeren en een goede basis te vormen voor de ontwikkeling van een duurzame economie.