Vele mensen volgen een dieet om hun overtollige kilootjes weg te werken, maar wat als dit juist averechts werkt? Balans is de oplossing!

Herlinde
Aerts

Baby’s wenen wanneer ze honger hebben en duwen hun eten weg wanneer ze vol zitten. Wat in de latere levensjaren? Vele mensen verliezen dit aangeboren gevoel. Ze weten geen raad meer, wat te eten, wanneer te eten, hoeveel te eten…Vele beginnen een dieet, maar zelden ziet men resultaat dat voor een lange tijd houdbaar is. Hoe kan men terug dit aangeboren gevoel aanwakkeren en behouden? Experimenteel onderzoek toonde aan dat body-mind oefeningen een oplossing kunnen vormen.

 

 

Het lichaam als een object dat we willen controleren

 

Onze westerse samenleving is sterk gevormd door het lichaam-geest dualisme, geformuleerd door René Descartes. Lichaam en geest worden gezien als twee aparte entiteiten. Lakoff and Johnson (1999), beweren dat we door dit duale idee ons te sterk identificeren met de geest en door de subjectieve bril van de geest objectief naar het lichaam kijken.

 Meer en meer wordt het lichaam als een object beschouwt, in plaats van te voelen of we goed in ons vel zitten gaan we allerlei aspecten van het lichaam meten zoals het gewicht, lengt, hartslag, ... om te bepalen of we gezond zijn. In de tijd van de smartphones en smart watches gaat dit nog verder en zijn er mensen die door middel van self-tracking gaan oordelen of ze voldoende hebben geslapen, gegeten, bewogen, …

Ook over voeding bestaan er verscheidene schema’s en diëten die het voedingspatroon gaan bepalen, waardoor we eigenlijk met de geest het lichaam gaan controleren.  Maar eerder onderzoek heeft aangetoond dat op lange termijn zo’n rigide cognitieve controle ervoor zorgt dat we beperkt worden in het aanvoelen van signalen van het lichaam en we afleren om hier een gepaste reactie op te vinden.

Het lichaam weet wel beter

Baby’s wenen wanneer ze honger hebben en duwen hun eten weg wanneer ze vol zitten. Gebaseerd op deze observatie is men overtuigd dat de mens is geboren met de kunst om aan te voelen wat, hoeveel en wanneer men best eet en zijn voedsel inname op een gezonde manier weet te regelen. Echter, in een maatschappij met een overvloed aan voeding, drukke levensstijlen en sociale druk, verliezen vele mensen deze kunst en gaan ze eten voor andere redenen. Omgevingsfactoren zoals de media die bepaalt wat het perfecte lichaam is, sociale factoren zoals peer pressure en emotionele factoren zoals stress beïnvloeden eetgedrag.

 

Gebaseerd op het idee dat het lichaam intrinsiek weet wat en hoeveel te eten om een gezonde levensstijl te behouden bestaat het intuïtief eetparadigma. De grondgedachte van het paradigma is dat mensen te dik worden omdat ze eten als reactie op andere signalen dan honger en verzadiging. Als men intuïtief eet, consumeert men meer voedzaam eten dat helpt om goed te functioneren en zien ze smaak enkel als een factor die de keuze beïnvloed maar zeker niet overheersend is. Verder, zorgt het voor een gezond gewicht en wordt overeten of schadelijke diëten vermeden.

 

Balans om de relatie tussen lichaam en geest te balanceren

 

Yoga, pilates, Tai Chi,… zijn bij ons in opmars en hun populariteit neemt nog steeds toe. De zogenaamde body-mind oefeningen zorgen voor meer dan enkel ontspanning, ze kunnen helpen om de relatie tussen lichaam en geest te balanceren. Door het uitvoeren van balans oefeningen wordt men gedwongen om te luisteren naar het lichaam en sluit men zich af van de externe factoren, zodat het lichaam kan balanceren en niet omvervalt. Het volgen van aerobic lessen zoals Zumba, steps,… waar men een instructeur moet volgen, heeft het omgekeerde effect, men wordt tot een extern bewustzijn gebracht om de pasjes te kunnen volgen.

 

Experimenteel onderzoek heeft aangetoond dat mensen die body-mind lessen volgen meer intuïtief eten dan mensen die aerobic lessen volgen of mensen die geen lessen volgen. Meer nog, ondanks de body-mind groep een minder actieve levensstijl had, was het percentage met een gezond gewicht groter dan in de aerobic groep of de groep die geen les volgden.

 

Body-mind oefeningen kunnen er dus voor zorgen dat we terug meer vertrouwen op het lichaam, gaan luisteren naar de signalen van het lichaam en minder ingaan op de externe factoren die ons aanzetten tot overbodig eten. 

Download scriptie (895.31 KB)
Universiteit of Hogeschool
KU Leuven
Thesis jaar
2016
Promotor(en)
Prof. Dr. L. Warlop