Scriptiebank overzicht

De ruimtenoden en behoeften van vrouwen met een migratieachtergrond zijn onvoldoende geïntegreerd in mainstream stadsplanning. Als gevolg voelen zij zich in de publieke ruimte niet welkom of onveilig. De thesis onderzoekt in samenwerking met vrouwen met een migratieachtergrond hoe een genderinclusievere stad eruit kan zien.

In deze scriptie wordt het ruimtelijk kader en de menselijke beleving van de architectuur van de Brusselse asielcentra geanalyseerd aan de hand van veldwerk en getuigenissen. De analyse beperkte zich niet tot de sites van de opvangcentra, maar bracht ook in kaart welke sociale voorzieningen - zoals winkels, sport, cultuur en transport - in de omgeving beschikbaar zijn en hoe deze gebruikt worden door asielzoekers.

Een kind zal zich pas kunnen ontplooien als het op micro, meso en macro niveau voldoende wordt ondersteund. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat kinderen kunnen opgroeien met de nodige talenten.

Deze masterproef onderzoekt mogelijke ontwerpscenario’s voor de vervangbouw van de sociale Sint-Bernadette tuinwijk te Gent. Daarbij werd de focus gelegd op verdichting van de wijk, zowel naar woning- als inwonersaantal, binnen de schaal en het karakter van de tuinwijk als stedelijk model.

Dit ontwerpend onderzoek koppelt de ‘noodzakelijke zoektocht naar betaalbaar en anders wonen’ uitdrukkelijk aan het verweven van lokale bedrijvigheid in de stadskern. De stad als ‘een plek van consumptie zonder productie’ vormt een fundamentele uitdaging voor komende generaties. Het verweven van lokale bedrijvigheid in de stad wordt aangesproken als een vehikel om ‘anders en betaalbaar’ te gaan leven in de stad.

Het onderzoek is een zoektocht naar veerkrachtige structuren die inspelen op de stedelijke dynamiek en als kader fungeren om wonen en werken te organiseren. Naast deze structuren wordt ook een mechanisme voor een veerkrachtige transformatie van het stedelijk bouwblok voorgesteld om een structureel en duurzaam antwoord te bieden op verdichting in de binnenstad.

Collectiviteit in modernistische sociale hoogbouw projecten. Het ontwerp van de collectieve voorzieningen, de implementatie en de realiteit vandaag. Nieuwe ontwerpstrategieën toegepast op twee case studies: Gratosoglio in Milaan en de Watersportbaan in Gent.

Deze masterproef architectuur is een ontwerpend onderzoek rond het thema 'dorpstedelijkheid'. Een academisch onderbouwd concept wordt tekstueel en visueel toegepast in verschillende contexten in Vlaanderen. Het resultaat is een haalbaar ideaalbeeld dat het evenwicht houdt tussen identiteit en innovatie.

Is grondgebonden wonen nog mogelijk en kan het aanzien worden als een duurzame woonvorm om de Antwerpse stadsregio te verdichten zonder bijkomend ruimtebeslag? Deze studie analyseert de bestaande woonsituatie en verdichtingsprincipes om via concreet ontwerpend onderzoek de haalbaarheid ervan af te toetsen aan de noden van de toekomst. Tot slot geeft dit werk een aanzet tot de uitwerking van een draagkrachtige beleidsvisie.

In deze studie worden de drijfveren van de verstedelijking in Kunming, China, bepaald. Daarnaast zal de stadsontwikkeling onderzocht worden tussen 2005 en 2017 op basis van lokale klimaatzones, waarbij de trend, de temperaturen van de landoppervlakte en de oppervlakte stedelijke hitte eiland (SHE) intensiteiten van de verschillende lokale klimaatzones bepaald worden op basis van teledectiegegevens en -methodes. Dit resulteert in kaarten en tabellen voor 2005, 2011 en 2017, waarbij de verdeling van de verschillende lokale klimaatzones en landoppervlakte temperaturen weergegeven worden.

Deze casestudy onderzoekt het aanhoudende ruimtelijk-juridisch conflict tussen de Israëlische regering en de inheemse Arabische bedoeïenen in de Naqab-woestijn. Sinds de oprichting van de staat Israël in 1948 wordt de Bedoeïenbevolking er geconfronteerd met non-stop landconfiscatie en -onteigening, uithuiszetting, huisvernielingen, gedwongen herlokalisering en urbanisering. Door het ontrafelen van het Israëlisch rechtssysteem, de wetgeving en beleid, wordt duidelijk dat juridische instrumenten gebruikt worden om de Arabische Bedoeïenen hun landrechten en landeigendom te ontkennen.

Het werk vormt een referentiedocument voor de stedelijke groei van Afrikaanse steden, meer specifiek in het geval van Kaapstad. Het onderzoekt en toont de rol van stedelijk ontwerp en architectuur in één van de snelst groeiende steden in zuidelijk Afrika.

Mensen gebruiken het landschap om zich heen voor verschillende doeleinden. Deze thesis brengt deze gebruiken van het landschap in kaart aan de hand van interviews met lokale bewoners.

LIFTUP/LIFTOFF VORMINGSPLATFORMUit noodzaak nadenken over een nieuwe publieke plek in de stad.Het grote probleem van Europa tijdens deze vluchtelingencrisis, is dat ieder land in de EU zijn eigen asielbeleid heeft. Er is geen unaniem akkoord over de kwestie en dat zorgt voor knelpunten. Sommige landen zetten zware grenscontroles in, ondanks het Shengen-akkoord van 1993 dat vrij verkeer van personen in Europa toelaat.

De tram als ruimtelijke en economische ontwikkelaar?Het verkeer op de ring rond Antwerpen staat vaak stil. De oorzaken zijn talrijk, de symptomen hardnekkig en het lijkt er niet onmiddellijk op dat de files op korte termijn zullen verdwijnen. Niet enkel in Antwerpen, maar ook in de rest van Vlaanderen zijn files en toenemende verkeersonveiligheid al langer dan vandaag een enorme uitdaging waartegen allerlei grote masterplannen ontwikkeld werden. Ook in Antwerpen kregen alternatieven voor de auto zoals nieuwe tramverbindingen en fietsinfrastructuur duidelijk een plaats.

Dirty AntwerpA transition to a more qualitative way of life is made possible by technological solutions and behavioural changes, but an effective change is possible only if they are led by a transformation of the physical characteristics of the city through urban design (Frey, 1999).Zoals Hildebrand Frey schrijft in ‘Designing the city: towards a more sustainable form’ (1999) kan de overgang naar een meer kwalitatieve manier van leven mogelijk gemaakt worden door technologie, verandering van gedrag, maar voornamelijk door het ontwerpen van onze stedelijke omgeving.

Landschap als drager voor stedelijke ontwikkeling. Case study Amsterdam west. Amsterdam wil tegen 2040 met 90.000 woningen uitbreiden.(1) Het zwaartepunt van deze stadsuitbreiding bevindt zich ten westen van het stadscentrum. Op deze plek, waar 14.000 nieuwe woningen worden verwacht, ontmoeten de haven, de stad en het groene landschap elkaar. Deze landschapsconditie kan je nergens anders tegenkomen in de gehele Metropoolregio Amsterdam en zal dus van immense waarde zijn voor kwalitatief wonen. Maar hoe gaan we om met deze conditie in de toekomst?

Hoe kan een woon- en zorgcentrum niet als een eiland op zich functioneren, maar verweven worden met de stedelijke omgeving, zonder te leiden tot desoriëntatie bij de bewoners ervan. Kan een woon- en zorgcentrum meer zijn dan een zorgplatform, een thuis. Wanneer een dorpsplein uit zijn voegen barst en uitvloeit op de site van een woon- en zorgcentrum ontstaat er een nieuwe symbiose midden in de stad. Een plaats van verweving.  Het dorpsplein wordt een plek voor alle leeftijdscategorieën waarbij ontmoeten, uitrusten, publieke activiteiten en zorg worden samengebracht.

Ook ruimte kunnen we recyclerenUplace: we kennen het ondertussen allemaal. De plannen om een groot winkelcentrum neer te zetten in de buurt van Brussel heeft al voor heel wat ophef en media-aandacht gezorgd. En terecht. Niet alleen is de eerste goedkeuring van het project gebaseerd op valse beloftes en onjuiste veronderstellingen, zulke megaprojecten werken vooral ook leegstand in de hand — en laat dat nu net het probleem zijn dat vandaag in elke stad meer en meer zichtbaar wordt.De stad groeit en krimpt Door verstedelijking wordt de stad de dagelijkse leefomgeving van meer en meer mensen.

Genua-Antwerpen: op weg naar een kruisbestuiving?Het is zondagochtend in Multedo (Genua, Italië). Je zou de hele dag in bed kunnen blijven liggen als je wil, maar de geur van foccacia en het geluid van de zee lokken je naar buiten. Je zoekt snel wat kleren bij mekaar, steekt je schoenen aan, bevestigt vlug de halsband rond de nek van je hond (deze stond uiteraard al ongeduldig te wachten), en slaat de deur open... Geen idyllisch beeld van de Ligurische kust spijtig genoeg, maar twee gigantische olietanks en verschillende loodsen en trucks.

Van burgerlijke ongehoorzaamheid tot ontwerppraktijkBrusselse inwoners maken de stadEen self-made park aanleggen op een braakliggend terrein. Feestjes organiseren op het dak van een oud parkeergebouw. Guerilla acties op promblematische mobiliteitsknopen. Protest picknicks voor een autovrij stadscentrum. Nachtelijke artistieke interventies met afvalhout. En nog veel meer. Steeds meer verrijzen dergelijke spontane acties in de stedelijke ruimte. Stedelingen lijken de behoefte te voelen om zelf het heft in handen te nemen. Dat doen ze bovendien verdomd goed.

Tahrir voorbijEen ruimtelijke lezing van de Egyptische revolutie in Caïrodoor Lize Nevens & Laure De VroeyWanneer in januari 2011 de Egyptische revolutie op gang getrokken wordt met betogingen in verschillende grote steden, betekent dit de start van een 18-daagse protestbeweging waarvan niemand op dat moment de gevolgen kan overzien. Aan een razend tempo verspreidt het revolutionaire virus zich door het land, met als spilpunt het beroemde Tahrirplein, centraal gelegen in Downtown Caïro. Hier wordt het volk verenigd in slagkrachtige slogans - ‘Hubz! Hurria! Adala-agtimaiah!’ (Brood! Vrijheid!

Compound-wooncultuur in Tema, Ghana: verleden of toekomst?De westerse wooncultuur heeft een onmiskenbare invloed op de traditionele compoundcultuur in Tema, een industriële havenstad in Ghana. Is er nog toekomst voor de traditionele manier van wonen of nemen binnen enkele jaren villa’s en hoogbouw het straatbeeld over? Kortom kunnen nieuw aangebrachte standaarden en comfort worden verenigd met traditie en zo ja, op welke manier?Voor- en nadelen van compoundwoningen afgewogenNiet enkel de Ghanese woningbouw maar ook de cultuur en levenswijze in het algemeen zijn sterk beïnvloed door compounds.

De onzichtbare architectuur van de Afrikaanse kerken in GentLuchthavens en treinstations, detentiekampen en asielcentra, grensposten en -muren, maar ook fenomenen als 'de sociale mix' en 'gentrificatie': ze illustreren dat architectuur, stedenbouw en planning voor – of vaak eerder tegen – de migrant vrij aanwijsbaar is. Moeilijker is om die migrant als actor te beschouwen in architecturale en stedenbouwkundige activiteiten.

Wat als het goud op is? Een visie voor het landschap en de bewoners van de West Rand, Johannesburg.door Griet Juwet & Marjolien LyssensHoe zou jouw streek eruit zien als er een eeuw geleden goud was ontdekt in de ondergrond? Voor de bewoners van de West Rand, een regio ten westen van Johannesburg, is dit geen hypothetische vraag, maar dagelijkse realiteit. De goudkoorts laat heuvels met mijnafval achter, zuur water heeft de lokale ecosystemen en rivieren vervuild, en jaren van exploitatie en segregatie veroorzaakten vele sociale problemen.

 Op zoek naar leefbare stadsruimteHoe zal de stad er in de toekomst uitzien? Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat de stad leefbaar blijft? Wat doen we nu met grote stukken stadsruimte die vrijkomen? Met onze masterproef hebben we op deze vragen een antwoord willen bieden aan de hand van het gebied Spoor Oost te Antwerpen.

De traditionele structuur van stad en platteland in Vlaanderen heeft de laatste jaren zowel morfologisch als functioneel belangrijke wijzigingen ondergaan. Gedurende de twintigste eeuw groeide de stad — door sterke uitbreiding van de bebouwde ruimte — uit tot een stedelijke agglomeratie. Ze was herkenbaar door haar omvangrijk geheel van aaneengesloten bebouwing. Vanaf de Tweede Wereldoorlog zal de woonfunctie zich echter over een veel ruimere oppervlakte gaan verspreiden, waardoor het stedelijk gebied zich zal uitstrekken ver buiten de grenzen van de traditionele stad.

Stadsontwikkeling in post-apartheid Zuid-Afrika: de universiteit als stedelijke actor? Wie vandaag een luchtfoto van Kaapstad bekijkt, ziet een uitdijend landschap waarin dichtbevolkte woongebieden en onontgonnen niemandsland elkaar afwisselen. Dit vreemde patchwork is het resultaat van de jarenlange ideologie van rassenscheiding, die niet alleen het dagelijks leven in Zuid-Afrika bepaalde, maar zich ook in het landschap aftekende. Stadsplanning werd het middel bij uitstek om de scheiding van bevolkingsgroepen ook ruimtelijk te consolideren.

Hoe kan een lokale investering in toegankelijkheid een investering zijn in de toekomst?Dat het aantal mensen met een beperking in de komende jaren, mede als gevolg van de vergrijzing van bevolking en de vooruitgang van de wetenschap, zal wel niemand verbazen. Neem daarnaast noch een persoon met een gebroken been  die het moeilijk heeft om het openbaar vervoer te gebruiken of een leverancier met een zware last moet doos per doos binnenbrengen omdat zijn wagentje de vijf treden naar de ingang niet kan nemen dan komt men tot een zeer grote groep van mensen die met een ‘toegankelijkheidsprobleem’

 
Het Office des Cités Africaines in Lubumbashi: een geschiedenis.
De historische studie van Afrikaanse regio’s kent sinds enkele jaren een hernieuwde aandacht.

 
De behoefte aan groen
 
“Landschapsverdriet is nostalgie en nostalgie is een teken van ontworteling”, zegt Maartje Somers. “Het komt voort uit de menselijke behoefte aan een landschap waar de dingen tenminste even op hun plaats blijven. Het tempo en de schaal van veranderingen is echter te groot geworden, waardoor te veel landschap ‘onleesbaar’ is geworden. Maar in de verbeelding van de mens huist nog altijd de voortploegende boer, als symbool, als bewerker van ons landschap.