Scriptiebank overzicht

De Vlaamse Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de

De digitale nalatenschap: inpassing in het huidige recht of tijd voor wetgevende initiatieven?

Universiteit Gent
2023
Jonas
Monsieur
Een onderzoek naar de digitale nalatenschap. Voornaamste focus van deze masterproef was gericht op de vraag of het Belgisch recht in staat is om over te gaan tot een efficiënte afwikkeling van deze nieuwe nalatenschap. De wetgever lijkt op vandaag verschillende mogelijkheden te hebben om het recht aan te passen.
Meer lezen

IOS, ook voor consumentenschulden?

Vrije Universiteit Brussel
2022
Justine
Davidts
De uitbreiding van de Procedure voor Onbetwiste Schulden (IOS) naar consumentenschulden: staat de rechtspraak van het Hof van Justitie daaraan in de weg?
Meer lezen

Geldt een pandemie als overmacht in het verbintenissenrecht

Universiteit Antwerpen
2022
Caro
Stuer
1. Het uitgangspunt is dat een overeenkomst die geldig wordt aangegaan, de partijen tot wet strekt. Een pandemie kan daar een voorbeeld van zijn een omstandigheid die het moeilijk of onmogelijk maakt een verbintenis na te komen. Overmacht zou ervoor kunnen zorgen dat een schuldenaar wordt bevrijd van zijn contractuele verbintenis.
2. Om na te gaan of er in de context van de coronacrisis sprake is van overmacht, dient in de eerste plaats te worden nagegaan of er sprake is van een toestand waarbij de schuldenaar kampt met een financieel onvermogen. In de meeste gevallen is dit in het kader van een handelshuurovereenkomst.
Luidt het antwoord positief, dan kan men er kort over zijn. De kans is groot dat de rechter de rechtsgrond overmacht niet zal aanvaarden. De meerderheid en de meest recente rechtspraak verwijst naar het cassatiearrest van 28 juni 2018. Het Hof van Cassatie aanvaardt namelijk niet dat financieel onvermogen een kwalificatie tot overmacht rechtvaardigt. Het Franse Hof van Cassatie aanvaardt dit evenmin.
Luidt het antwoord daarentegen negatief en is er geen sprake van een financieel onvermogen in hoofde van de schuldenaar, dan dient te worden nagegaan of aan de toepassingsvoorwaarden van overmacht is voldaan.
3. Er moet bij elke met corona verband houdende situatie geval per geval, sector per
sector, contract per contract worden nagegaan of er sprake is van overmacht.
Een schuldenaar moet zich ingevolge de coronacrisis in de onmogelijkheid bevinden de verbintenis na te komen en de contractuele fout dient ontoerekenbaar te zijn. Er is nog discussie over de vraag of het nu gaat om een absolute of een relatieve onmogelijkheid. De contractuele wanprestatie dient onvoorzienbaar en onvermijdbaar te zijn.
Indien aan de toepassingsvoorwaarden van overmacht niet voldaan is, dan is er geen sprake van overmacht. Er kan dan worden onderzocht of er beroep kan worden gedaan op de alternatieven van overmacht: de wijziging van de overeenkomst, de ontbinding, contractuele clausules of de uitvoering te goeder trouw.

4. Het eerste alternatief voor overmacht is de wijziging van de overeenkomst.
Een contract kan alleen gewijzigd of opgezegd worden mits wederzijdse toestemming van de partijen of op grond van de wet. Dit standpunt wordt gevolgd in het Franse recht en in het nieuwe Burgerlijk Wetboek.
5. Het tweede alternatief is de ontbinding van de overeenkomst. Wanneer de gedwongen uitvoering niet mogelijk is, kan er een keuze gemaakt worden tussen: de gerechtelijke ontbinding, de ontbinding op kennisgeving of het uitdrukkelijk ontbindend beding.
De ontbinding op kennisgeving werd recentelijk erkend door cassatierechtspraak en zal in het nieuwe Burgerlijke Wetboek een wettelijke grondslag krijgen. De ontbinding op kennisgeving is wellicht geïnspireerd op het Franse recht. Er dient bij een ontbinding op kennisgeving sprake te zijn van een wederkerig contract, een voldoende gekwalificeerde schending, een ingebrekestelling en een kennisgeving van de beslissing van de schuldeiser aan de andere contractspartij. Het klassieke voorbeeld van een wanprestatie is de niet-betaling van de huurgelden. Wanneer overmacht kan worden vastgesteld, zal er niet aanvaard worden dat er sprake is van een wanprestatie die de ontbinding rechtvaardigt.
6. Het derde alternatief voor overmacht zijn de contractuele clausules. Deze clausules zijn mogelijk nu het verbintenissenrecht van aanvullend recht is. Enerzijds zijn er de overmachtsclausules en anderzijds de imprevisieclausules. In zo een clausule kunnen contractspartijen bedingen welke omstandigheden in aanmerking komen als overmacht of imprevisie en wat de gevolgen zijn van deze kwalificatie op hun contract. Partijen kunnen dus zelf overeenkomen in welke mate een pandemie een impact zal hebben op hun overeenkomst.
In Frankrijk zijn contractuele clausules eveneens mogelijk.
7. Het vierde en laatste alternatief dat in deze thesis wordt voorgesteld voor overmacht, is de uitvoering te goeder trouw.
Er kunnen op grond van de aanvullende werking van de goede trouw bijkomende verbintenissen worden opgelegd aan partijen. Zo dienen de contractspartijen er zich van te onthouden de nakoming van de verbintenis door de wederpartij te bemoeilijken in de context van een pandemie. Er kan ook de verplichting worden afgeleid om bijkomende contractuele regelingen te treffen met het oog op de goede afloop van de basisovereenkomst. Ook het Franse recht en het nieuw Burgerlijk Wetboek geven deze betekenis aan de aanvullende werking van de goede trouw. Een contractspartij die zich in een situatie van overmacht bevindt, kan worden verhinderd zijn verplichtingen te goeder trouw na te komen. Vaak is een onderhandelde oplossing wel opportuun. Zo kan een betalingsuitstel, afbetalingsregeling of een prijsvermindering worden voorgesteld.
Het is bij de matigende werking en bij rechtsmisbruik aan een contractpartij verboden de haar uit de overeenkomt voortvloeiende rechten uit te oefenen op een manier die in strijd is met wat van een redelijke contractpartij mag worden verwacht. Wie in het kader van de coronacrisis de nakoming zou blijven eisen van een ingrijpend gewijzigde overeenkomst, kan zich schuldig maken aan rechtsmisbruik. De schuldenaar dienst daarnaast loyaal redelijke maatregelen te nemen die de schade van de niet-nakoming kunnen matigen of beperken. Deze redenering is in het Franse recht en het nieuw Burgerlijk Wetboek terug te vinden. Het ontbreken van een onderhandelde oplossing, zoals een betalingsuitstel, een afbetalingsregeling of een prijsvermindering, kan leiden tot rechtsmisbruik. De matigende werking staat de toepassing van de risicotheorie in geval van overmacht echter niet in de weg.
8. Imprevisie kan niet als alternatief worden gebruikt voor overmacht in het Belgische recht. Bij imprevisie is er, in tegenstelling tot bij overmacht, sprake van omstandigheden die de uitvoering van de overeenkomst bijzonder moeilijk of aanzienlijk zwaarder maken voor (één van) de partijen. De coronacrisis kan daar een voorbeeld van zijn. De imprevisieleer beoogt een heronderhandeling van de overeenkomst tussen de partijen. Noch het Burgerlijk Wetboek, noch het Hof van Cassatie en noch andere (corona)rechtspraak aanvaarden de imprevisieleer.
De bindende kracht van een overeenkomst blijft het uitgangspunt. Het Franse recht en het nieuwe Burgerlijk Wetboek aanvaarden de imprevisieleer wel.
Partijen kunnen wel steeds een contractuele imprevisieclausule opnemen. De imprevisieleer kan ook min of meer het recht binnensluipen via enerzijds de matigende werking van de goede trouw en de leer van het verbod op rechtsmisbruik en anderzijds door een soepele invulling van het overmachtsbegrip.
We hebben de imprevisieleer niet kunnen gebruiken tijdens de coronapandemie.
Mocht het nieuw Burgerlijk Wetboek al van kracht zijn geweest, had dit een grote invloed gehad op verschillende contracten en zou de rechtspraak vandaag anders luiden.
De aanvaarding van de imprevisieleer tijdens de coronacrisis had er wellicht toe geleid dat overmacht minder snel werd aanvaard.
Meer lezen

Does size matter? Een vergelijkende studie van de economie, economisch beleid en kansen in de Benelux

Universiteit Gent
2022
Michiel
Deprez
Een vergelijkende studie van de institutionele Benelux-Unie: haar economieën, economisch beleid en economische kansen voor de regio.
Meer lezen

De gerechtelijke reorganisatie door collectief akkoord en de Herstructureringsrichtlijn: De controversiële invoering van een Europese Relative Priority Rule

Universiteit Gent
2021
Louis
Destoop
Dit werkstuk bestudeert en beschrijft de verschillende voor- en nadelen die gepaard gaan met de relative priority rule, een regel die vanuit Europees initiatief in het nationaal recht kan worden opgenomen.
Meer lezen

Een passende socialezekerheidsregeling voor zelfstandigen: wat is dat?

Vrije Universiteit Brussel
2021
Charlotte
Pauwels-Devillé
Naar aanleiding van de Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming van 8 november 2019, werd de sociale zekerheid voor zelfstandigen onder de loep genomen. Er werd onderzocht wat men verstaat onder een "passende" bescherming en of het Sociaal Statuut der Zelfstandigen hieraan voldoet.
Meer lezen

Hoe kan de winkelervaring van ouderen verbeterd worden?

Universiteit Hasselt
2021
Eva
Severens
Aan de hand van literatuur, interviews en case-studies wordt er in deze scriptie onderzoek gedaan naar de problemen die optreden in de winkelervaring van ouderen binnen de kledingsector. In een nieuw ontwerp voor de Belgische winkelketen e5 worden oplossingen en verbeteringen concreet getoond.
Meer lezen

Ver van thuis? Hoe sociale NGO’s veerkracht opbouwen in post-crisis aankomststeden door sociale innovatie en integratie

KU Leuven
2021
Alicia
Van der Stighelen
In de context van migratie en de Europese vluchtelingencrisis beproeft deze masterproef het potentieel tot veerkracht van zowel de aankomststad met een eigen crisishistorie als van haar nieuwkomers. Een netwerk van ngo’s (afkorting voor ‘non-gouvernementele organisaties’) spelen hierin een essentiële rol via hun sociale zorg en huisvesting als substituut voor een (tot nog toe) weinig responsieve overheid. De thesis steunt in concreto op onderzoek van en vrijwilligerswerk met de ngo ARSIS die werkt rond opvang en integratie van niet-begeleide minderjarige migranten in Athene, Griekenland.
Meer lezen

Is er nood aan een algemene wettelijke regeling met betrekking tot de contractuele aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken?con

Universiteit Antwerpen
2021
Nikki
Vermeylen
De contractuele aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken
Meer lezen

Een schuldenvrije toekomst na de collectieve schuldenregeling

Andere
2020
Lara
Dhondt
Deze bachelorproef wil nagaan op welke manier vermeden kan worden dat personen nieuwe schulden maken na de collectieve schuldenregeling.
Meer lezen

De verdeling na faillissement: een empirisch onderzoek

Universiteit Gent
2020
Angélique
Daponte
In deze masterproef onderzoek ik de werkelijke verdeling na het faillissement. Dit deed ik aan de hand van een empirisch onderzoek aan de Ondernemingsrechtbank Antwerpen, afdeling Antwerpen. Het doel is te kijken welke zakelijke zekerheidsrechten de beste bescherming bieden aan schuldeisers.
Meer lezen

The European football landscape: An analysis of the performance of Belgian, German and English football teams

Vrije Universiteit Brussel
2020
Louis
Van Looy
Dit werk analyseert de performance van voetbalclubs uit België, Duitsland en Engeland over een periode van 10 jaar aan de hand van statistische methoden. Devoornaamste link die onderzocht wordt is die tussen financiële, zakelijke en sportieve prestaties. Hieruit blijkt dat enkel Duitsland erin slaagt om een vorm van sustainability te creëeren. Werk aan de winkel dus voor het Engelse en Belgische voetbal.
Meer lezen

Leaning Against the Wind When Inequality Matters: Financial Stability, Monetary Policy and Inequality

KU Leuven
2019
David
Van Dijcke
Mijn scriptie bestudeert de verbanden tussen monetair beleid, ongelijkheid en financiele crisissen, specifiek de crisis van 2008. Zo vind ik dat het voorbarig optrekken van de intrestvoet om een crisis te voorkomen, een beleid dat ook wel "leaning against the wind" wordt genoemd, zichzelf dreigt tegen te werken door de ongelijkheid te verhogen, en daarmee ook het risico op een crisis.
Meer lezen

Pension reform in a general equilibrium OLG model: Lessons from Japan

Universiteit Gent
2019
Thomas
Lebbe
Pensioenhervorming in een algemeen evenwichtsmodel, met focus op pensioenbonus in Japan. Gemodelleerd door een overlapping generations model.
Meer lezen

De Vlaamse kaart hertekend. De zoektocht naar een rationele basis voor het slagen van een volgende ronde gemeentefusies.

KU Leuven
2019
Robbe
Van Hoof
In dit onderzoek werd er nagegaan welke wetenschappelijke factoren een rationale basis kunnen bieden voor een nieuwe ronde gemeentefusies in Vlaanderen. Zo werd er getracht op basis van vijf variabelen (politieke kleur, ruimtelijke ordening, woon-werkverkeer, mobiliteit van middelbare scholieren en gemeentelijke belastingen) intergemeentelijke banden te bekomen die als argumentatie kunnen dienen bij gemeentefusies. Op de basis van deze variabelen werden tot slot nieuwe Vlaamse fusiekaarten geconstrueerd die een zicht geven op wat mogelijk toekomstige gemeentefusies voor Vlaanderen in petto hebben.
Meer lezen

Dynamics of financial crashes and statistical mechanics: an attempt to find a predictor of market instability with LSTMs

Universiteit Gent
2019
William
Florin
Een artificieel intelligentie model is gebouwd om financiële crashes te voorspellen. Het model slaagt er in om ongeveer 30 % van de crashes van de afgelopen 15 jaar te voorspellen.
Meer lezen

Is een vermogenskadaster haalbaar?

Universiteit Gent
2019
Jana
Hoornaert
In voorliggend onderzoek wordt onderzocht of de uitbouw van een Belgisch vermogenskadaster juridisch haalbaar is. Door middel van een rechtsvergelijkend onderzoek met Frankrijk, Nederland en Spanje wordt de inhoud van het Belgisch vermogensregister vastgesteld. Daarna wordt afgetoetst of in België reeds zicht is op die gegevens. Verder worden nog enkele belemmeringen behandeld. Afsluitend wordt de onderzoeksvraag uitgebreid en genuanceerd beantwoord en worden nog enkele voorstellen gedaan voor vervolgonderzoek.
Meer lezen

"Vrijgave van Belgische banktegoeden bij internationale erfenissen"

Universiteit Gent
2018
Elien
Bauwens
De scriptie heeft willen toetsen naar de meningen die banken en notarissen hebben over de Europese Erfrechtverklaring en welke rol deze speelde bij de vrijgave van Belgische banktegoeden.
Meer lezen

ECB MONETARY POLICY AND DISTRIBUTION OF WEALTH

Universiteit Gent
2018
Bart
De Clercq
  • Elien
    Meuleman
Dit scriptieonderzoek gaat de impact na van monetaire schokken op het portfolio rendement van huishoudens alsook de gevolgen hiervan voor de verdeling van vermogen. Meer specifiek wordt het monetair beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) sinds de financieel-economisch crisis van 2008 onder de loep genomen.
Het econometrisch luik is gebaseerd op een combinatie van micro-data van de verschillende nationale banken van het Eurosysteem (HFCS) en financiële markten data.
Meer lezen

The real exchange rate and unemployment in the EU

KU Leuven
2018
Menno
Brumagne
The relationship between the real exchange rate (RER) and unemployment is investigated from 1994-2017 in 12 countries of the EU. The purpose of the paper is to extend the current literature on RER and unemployment and devise policy suggestions, the research is based on the method of Frenkel & Ros (2006).
Meer lezen

Are family firms more inclined to be zero-levered than non-family firms? Evidence of the Belgian economy

KU Leuven
2018
Ben
Van Overloop
This study investigates the relation between the zero-leverage phenomenon and family firms. The sample is based on the Belgian economy and counts 62 631 year observations between 2008 and 2016, collected from the database Belfirst. Family firms represent 77% of all companies with employees in the Belgian economy and 45% of the labour market is associated with Belgian family firms. Logit and tobit panel analyses show that family firms are less inclined to adopt a zero-leverage policy as they do not want to dilute their ownership. Furthermore, old family firms are less motivated to be zero-levered as they do not need additional funding to expand their business. Overall, Belgian family firms are less inclined to be zero-levered than non-family firms.
Meer lezen

Can evidence for Modigliani & Miller's capital structure indifference theorems be found in the context of Belgian Real Estate Investment Trusts (REITs)?

Universiteit Gent
2018
Karel
Versyp
Deze scriptie gaat na of in de optimale context van REITs bewijs kan gevonden worden voor de Modigliani & Miller indifferentietheoriën. De reden voor de gekozen context vindt vooral zijn oorsprong in de afwezigheid van taxatie en de minimale informatie assymmetriën. De conclusie luidt dat de theorie in de praktijk faalt door irrationaliteit van mensen.
Meer lezen

ZAKELIJKE ZEKERHEID OP BITCOINS: WAAROM ZOWEL JURIDISCHE ALS TECHNISCHE BARRIÈRES ROET IN HET ETEN GOOIEN

KU Leuven
2018
Michiel
Fierens
De bitcoin wordt economisch steeds waardevoller. Hoe kunnen we in de toekomst juridisch en praktisch-technisch een zakelijke zekerheid vestigen op dit soort fenomenen. Hoe kan het recht omgaan met dergelijke nieuwe technologieën?
Meer lezen

Credit Bidding during insolvency proceedings: application in Belgium

KU Leuven
2017
Nick
De Luyck
Credit bidding, as it currently exists under United States law, is a tool to protect secured lenders against a drop in value of their secured claim when a debtor becomes distressed. Evidence from US bankruptcy cases showed that credit bidding was an adequate tool to protect secured lenders by using their right to credit bid during a sale of the collateral of their secured claim.
Meer lezen

Armoede en Dementie, Dubbel Pech?

Hogeschool Gent
2017
Riet
Pauwels
Wat is het verband tussen armoede en dementie? Hoe kunnen we de levenskwaliteit verbeteren voor personen met dementie die in armoede leven of een verhoogd risico lopen op armoede?
Meer lezen

Spanje en de euro

KU Leuven
2017
Nils
Haesaert
Deze thesis gaat na of het one-size-fits-all-beleid van de Europese Centrale Bank afgestemd was op de specifieke noden van de Spaanse economie tussen 1997 en 2016.
Meer lezen

ONDERNEMINGSPERFORMANTIE NA HET INVOEREN VAN GENDER-QUOTA

Universiteit Gent
2017
Jorgen
Rogiers
Onderzoek naar de Europese gerechtelijke context en de gerechtelijke context van de afzonderlijke lidstaten met betrekking tot een vrouwenquotum.
Onderzoek naar de bedrijfsprestaties (rendabiliteit, liquiditeit, solvabiliteit) na het invoeren van deze gender-quota.
Meer lezen

Media-economen in Vlaanderen. Een studie naar de dominante elite van economen en hun metaforen over het Europese austeriteitsbeleid.

Universiteit Antwerpen
2017
Tom
Wolfs
Een onderzoek naar welke Belgische economen het vaakst aan bod komen in de Vlaamse kwaliteitskranten en hoe die zich via metaforen uitspreken over het Europese austeriteitsbeleid.
Meer lezen

De herziening en beëindiging van de uitkering tussen echtgenoten na echtscheiding door onderlinge toestemming

KU Leuven
2016
Liesbet
Van Gijsel
Bij een echtscheiding door onderlinge toestemming kunnen de echtgenoten overeenkomen dat de ene een uitkering zal betalen aan de andere. Zij kunnen daarbij afspraken maken die hen rechtszekerheid bieden wanneer de betaling van de uitkering moet veranderen of stoppen, als hun levensomstandigheden gewijzigd zijn.
Meer lezen

Fiscal Policy and Debt: The Net Effect on Growth

Universiteit Antwerpen
2016
Ivo
IJssennagger
Deze paper onderzoekt de argumenten voor bezuiniging en stimulans, gebaseerd op de schuldquote en de economische omstandigheden. Het introduceert het concept van een stijgende schuldenkost, en ontwikkelt een kosten-baten model van fiscaal beleid. Dit model wordt toegepast op de landen van de Eurozone, en toont overtuigend aan dat optimaal begrotingsbeleid per land en per jaar verschillend is.
Meer lezen