Wat is de relatie tussen constructieve feedback en affectieve betrokkenheid in het Vlaams onderwijs en wat is de invloed van empowerment hierop? Hoe draagt constructieve feedback bij aan het behoud van leerkrachten?

Welke indicatoren van leraarperformantie vinden schoolleiders in het basisonderwijs belangrijk? Welke informatiebronnen gebruiken zij om zich een beeld te vormen over de performantie van de leraren binnen het team? Tussen de verschillende indicatoren bestaan correlaties die door exploratieve factoranalyse leiden tot verschillende leraarprofielen.

Dit onderzoek gaat de ervaringen van schoolleiders met het referentiekader voor onderwijskwaliteit (OK) en met de nieuwe doorlichtingsmethode, Inspectie 2.0, na. Daarnaast wordt onderzocht of de innovatiecapaciteit en kwaliteitszorg van scholen samenhangen met het verkregen advies van de onderwijsinspectie.

In Vlaanderen is gering onderzoek beschikbaar over hoe de aanwerving/selectie van schoolleiders in het Vlaams secundair onderwijs gebeurt. Het doel van dit onderzoek is om te weten te komen hoe professioneel de aanwerving van schoolleiders gebeurt in Vlaamse secundaire scholen. Dit door rekening te houden met een grotere concurrentie (spanning vraag en aanbod) op de arbeidsmarkt en de dalende leerlingenprestaties in het secundair onderwijs in Vlaanderen. Daar het leiderschap van een schoolleider significant gerelateerd is aan de prestaties van leerlingen kan het succesvol aanwerven van een performante schoolleider zeer relevant zijn voor het verbeteren/versterken van de onderwijskwaliteit. Om dit te onderzoeken is op basis van academische inzichten inzake HRM-praktijken omtrent rekrutering, selectie en onboarding nagegaan in welke mate het aanwervingsproces professioneel/academisch onderbouwd gebeurt volgens de actuele state-of-the-art van de wetenschappelijke inzichten. Een vragenlijst is verstuurd naar schoolbesturen overheen alle gewone secundaire scholen in Vlaanderen. Uit dit onderzoek is gebleken dat er in de Vlaamse secundaire scholen mogelijkheden tot verbetering zijn om de aanwerving van schoolleiders verder te professionaliseren. Een belangrijke verklaring is dat de schoolbesturen (te) veel vrijheid hebben in het kiezen hoe (professioneel) dat de aanwerving van een schoolleider verloopt.

De Vlaamse onderwijskoepels organiseren opleidings- en ontwikkelingsactiviteiten voor schooldirecteurs. Toch blijken secundaire schooldirecties opleidingsnoden te ervaren, merkwaardig genoeg in die domeinen waar ook de koepels sterk de nadruk op leggen in hun aanbod.

Leerkrachten bepalen in grote mate de kwaliteit van het onderwijs. De invloed van leerkrachten op de leerresultaten van leerlingen is niet te onderschatten. Het zijn de leerkrachten die in direct contact staan met de leerlingen tijdens hun leerproces. Daardoor is lerarenmotivatie cruciaal. Demotivatie zorgt er immers voor dat leerkrachten ineffectiever gaan presteren. Leerlingen die achtereenvolgend naar ineffectieve leerkrachten worden toegewezen presteren significant lager dan degenen die naar effectieve leerkrachten worden toegewezen. Dat maakt dat een schoolleider een enorme verantwoordelijkheid met zich draagt.

Het doel van deze studie is het fenomeen gedemotiveerde leerkrachten in het Vlaamse basisonderwijs in kaart te brengen vanuit het perspectief van schoolleiders. Dit onderzoek is wetenschappelijk relevant omdat het een lacune in de literatuur opvult. Het geeft een antwoord op welk gedrag gedemotiveerde leerkrachten vertonen en hoe schoolleiders basisonderwijs daarmee omgaan in een Vlaamse context.

Concreet werden 12 schoolleiders bevraagd door middel van diepte-interviews. De respondenten werden geselecteerd op basis van aantal jaar ervaring, het onderwijsnet en de onderwijskoepel waarin ze tewerkgesteld zijn. De data werd gecodeerd en zowel deductief als inductief geanalyseerd. Daarnaast is het selectiekenmerk ‘ervaring’ in relatie gebracht met de aanpak van schoolleiders op basis van Matrix Coding Query. Het analysewerk is uitgevoerd door middel van het softwarepakket QSR Nvivo11.

De resultaten geven aan dat schoolleiders het niet eenvoudig achten om gedemotiveerd gedrag bij leerkrachten aan te pakken. Ze geven wel aan dat ze zes hoofdstrategieën hanteren: (1) anticiperen, (2) exploreren, (3) assisteren, (4) compenseren, (5) confronteren en (6) vermijden. Bovendien vermelden ze dat gedemotiveerde leerkrachten zeven verschillende gedragingen vertonen: ze klagen voortdurend, voeren geen taken uit, nemen zelden initiatief, zijn te veel afwezig, vertonen reactionair gedrag, reageren frustraties af op kinderen en zonderen zich af van de omgeving.

Feedback voor Schoolfeedback Door Marloes Menten en Griet VanwynsbergheWereldwijd voelen scholen een groeiende nood aan zelfevaluatie om hun onderwijs te optimaliseren en hun interne kwaliteitszorg uit te werken. Schoolfeedback is een Vlaams instrument dat scholen hierbij wil helpen. In deze masterproef werden acht Vlaamse lagere scholen gevolgd bij hun deelname aan schoolfeedback. Het gebruik van schoolfeedback werd in kaart gebracht en er werd op zoek gegaan naar huidige moeilijkheden die ervaren worden bij de gebruikers.

Kleine aanpassingen op scholen houden leerkrachten langer en gemotiveerder voor de klas.Secundaire scholen krijgen steeds meer te kampen met een dreigend lerarentekort. Het onderzoek van Van Lommen toont aan dat kleine aanpassingen in scholen leerkrachten van het secundair onderwijs langer en gemotiveerder aan de slag kunnen houden.Een goed personeelsbeleid blijkt een cruciaal element te zijn om de uitdiensttrede van leraars tegen te gaan. Scholen die investeren in hun personeelsbeleid doen het aanzienlijk beter om hun leerkrachten langer en gemotiveerder voor de klas te houden.

 
Teamleren van leerkrachten als hefboom voor onderwijsinnovatie
 
Commissies onderzoeken hoe het Vlaamse onderwijs vernieuwd kan worden. Leerkrachten zuchten en beschouwen het vaak als de zoveelste ontkenning van hun professionaliteit en vragen zich af of deze ingrijpende veranderingen werkelijk noodzakelijk zijn. Internationaal onderzoek[1] toont namelijk aan dat Vlaamse 15-jarigen tot de wereldtop behoren op het vlak van taalvaardigheid en wiskundige en wetenschappelijke geletterdheid.

 De school als ondernemingWaarom niemand nog schooldirecteur wil worden In ‘Van Dale’ wordt de school gedefinieerd als ‘een inrichting waar onderwijs gegeven wordt’. Onderwijs is dan weer ‘het systematisch overbrengen van kennis en vaardigheden door bevoegde leraren’. Velen denken daarbij enkel aan dikke cursussen, vervelende huistaken, examens, schoolvakanties enz.. Een school is echter meer dan dat: leerlingen worden er niet alleen onderwezen, maar voor een stuk ook opgevoed en gevormd. Van een schooldirecteur wordt verwacht dat hij/zij dit alles in goede banen leidt.

MARLEEN DE VRY UA- ONDERWIJSMANAGEMENT
DE WEG NAAR PARTICIPATIE MOEIZAMER DAN GEDACHT
"Participatie van leerlingen is meer dan vergaderingen organiseren. Het is een cultuur, een
ingesteldheid die ingebed is in het functioneren van onze school. Jongeren naar hun mening vragen
is bij ons een natuurlijke reflex geworden.", zo stelt directeur Annemie trots. De leerlingen rond de
tafel knikken energiek.