Scriptiebank overzicht

“Syt ghy een man met eer?” 
Het duel in de Zuidelijke Nederlanden:
Aspecten van eer en oneer in de Nieuwe Tijd.
 
Niet de leeuw is de koning van het dierenrijk, maar wel… de vos! Dat was althans de mening van de Leuvense studenten Delbecq en Naveau, die in februari 1774 in herberg ’t Papegaaiken een verhitte discussie voerden over de juiste Latijnse vertaling van de zin “de vos is de koning der dieren”. Moest het nu “vulpes est rex animalium” zijn, of eerder “vulpes est regina animalium”?

Muziekinitiatie in het DKO: Een Duitse traditie, een Vlaamse uitdaging.
Een scriptie die in grote stappen de kleinste voetjes in het DKO Muziek aanbelangt …
door Ann Leemans, Muziekpedagoge
“Echt? Kunnen wij ook al naar de muziekschool?” De eerste en tweede klassers zitten wat ongeduldig op hun stoeltjes, met ogen vol spanning en in afwachting van wat nog gaat komen.

 
Martin Schongauer was een van de belangrijkste figuren in de laatmiddeleeuwse kunst ten noorden van de Alpen. Van zijn hand bleven 116 gravures en enkele schilderijen bewaard waarvan de toeschrijving zelden betwist wordt.
 
Schongauer was een enigmatisch figuur over wiens leven weinig vaststaande feiten gekend zijn. Over zijn geboortedatum noch over zijn opleiding bestaat een consensus. Dit totale ontbreken van informatie over zijn scholing heeft een belangrijke invloed gehad op het verdere onderzoek naar zijn werk.

Nieuwe elementaire bouwstenen voor innovatieve toepassingen
 
Dankzij hun uitzonderlijke eigenschappen zijn koolstof nanobuizen de elementaire bouwstenen in tal van innovatieve toepassingen. Hun uitgebreid potentieel sloeg de wetenschappelijke wereld met verstomming. De technologische revolutie staat op het punt in een nanotechnologische revolutie te transformeren.
 
Alles, werkelijk alles wat je je kan inbeelden is opgebouwd uit moleculen. Er bestaan ontzaglijk veel soorten moleculen en door de juiste combinaties ervan krijg je mensen, dieren, planten, planeten, sterren … .

 
Philippe Nuyts
Analyse van parodiërende en satirische elementen in ‘Alles kan beter’ en ‘In de gloria’
 
“Satire is een les, parodie is een spel.” Het is een van de ontelbare pogingen in de vakliteratuur om beide humorfenomenen van elkaar af te bakenen. Al eeuwen lang proberen humorspecialisten de gelijkenissen en verschillen tussen satire en parodie te beschrijven. Toch blijft de verwarring, want elke nieuwe publicatie veroorzaakt nieuwe discussies en doet zo het debat voortleven. Toch zijn al die pogingen geen vergeefse moeite.

Noodzakelijke Redundantie
een zoektocht naar nergens niets
 
In 1965 schilderde Roman Opalka op een zwart doek met witte verf het getal 1. Van 1 ging hij naar 2, vandaar naar drie en zo was hij begonnen aan een oneindig werk. Toen het eerste doek van boven tot beneden vol stond met opeenvolgende getallen ging hij op een tweede doek van identieke afmetingen verder. De jaren gingen voorbij en Opalka bleef verder tellen en verder getallen schilderen. Vanaf 1972 voegde hij voor elk nieuw doek één procent witte verf toe aan de aanvankelijk zwarte achtergrondkleur van het vorige doek.

Een nieuwe Afrikaanse dans
 
Afrika danst, Afrikanen dansen. Een oeroud cliché. Maar dansen ze enkel en alleen hun traditioneel repertoire? Heeft mondialisering dan geen impact gehad op hun danskunsten? Afrikaanse dans goes contemporary ! Hoort u het ook in Keulen donderen?
 
Artiesten uit Afrika worden nog steeds te vaak het imago van authentieke traditie, zoetzuur exotisme en een tikkeltje primitiviteit aangesmeerd: dansers met naakte torso opgesmukt met pluimen, armbanden, kaurischelpen, maskers en amuletten, begeleid op de eeuwig roffelende tamtam.

Het oude verhaal van vlees en woord.
Een intertekstuele studie over de verwantschap tussen het werk van Peter Verhelst en de beeldende kunst.
 
Kim Gorus
 
Intertekstualiteit vervult een belangrijke rol in literatuurtheorieën die geïnspireerd zijn op het Frans poststructuralisme. De aandacht die de hedendaagse literatuurwetenschap besteedt aan intertekstualiteit is kenmerkend voor een algemeen toenemende interesse in interdisciplinaire of grensoverschrijdende studies. Het concept benadrukt immers het onvermogen om een bepaalde discipline hermetisch af te bakenen.

 
Een “ei” belicht langs al zijn “zijden”
geeft onvoorstelbare geheimen prijs.
 




 


 






Een ei ?
“Ei” – Eén van de kortste woorden, amper twee letters … verbluft ons met de grootste historische en hedendaagse waarheden.
Het is een materie van alle tijden. Het woord staat symbool voor begin van leven,
een mijlpaal in de ontwikkelingsleer.
Maar tevens is dit een product van elke dag,  wie “ei” zegt, zegt : “koek en gebak”.
Tussen deze twee virtuele werelden kunnen we een ganse waaier van mogelijkheden en kenmerken laten ontluiken.

1
Marjan Dewulf
Begrensde verbeelding: El Greco en de contrareformatorische kunsteisen
Augustus 1605. De van oorsprong Kretenzische schilder El Greco (1541-1624) krijgt van
het Spaanse Hospital de la Caridad te horen dat een aantal personages uit zijn schilderij
Virgen de la Caridad overschilderd moeten worden. Het struikelblok vormen de portretten
van de burgers met hun rijke kanten kragen. Hun aardse aanwezigheid is niet gewenst in de
nabijheid van de maagd Maria.

 
Kunst te koop
De Brusselse avant-gardegalerie 1919-1932
 
Lotte De Voeght
 
Op 5 mei 2004 werd bij Sotheby’s in New York Picasso’s Garçon à la pipe uit 1905 geveild tegen een bedrag van 104,2 miljoen dollar (of 85 miljoen euro). Het werd daarmee het duurste schilderij aller tijden. Critici noemen deze recordprijs een ‘culturele obsceniteit’ die een gevolg is van een ‘hysterische markt’.

Vullende consolidanten op basis van kalk voor de conservatie van muurschilderkunst: injectiemengsels en -mortels
De conservatie en restauratie van muurschilderingen is geen actueel maar een chronisch probleem, het behoud van ons culturele erfgoed is een blijvende zorg. Velen kijken bij een muurschildering niet verder dan de picturale laag, maar bij de restauratie en conservatie ervan dient er verder gekeken te worden, naar de drager van deze picturale laag en zijn architecturale context, een muurschildering vormt dus een complex geheel.

Jongeren en cultuur
 
Het debat ‘jongeren en cultuur’ is vandaag niet meer weg te denken uit maatschappelijke discussies over cultuureducatie en -beleid. Dit onderwerp kent echter heel wat vooringenomenheden. Jongeren zouden weinig interesse hebben in culturele activiteiten en zich eerder terugtrekken in een eigen smaakuniversum, waarin popmuziek, jeugdmode en sport centraal staan. Een belangrijke factor is hierbij de opkomst van de cultuurindustrie, die de leefwereld van jongeren grondig heeft gewijzigd.

 
Het kijkende lichaam
 
De rol van narratieve elementen in de interpretatie van het hedendaagse danstheater in Vlaanderen
 
Sinds de pijlsnelle en internationale doorbraak van Vlaamse choreografen zoals Anne Teresa De Keersmaeker, Jan Fabre en Wim Vandekeybus tijdens de jaren ’80, is de ‘hedendaagse Vlaamse dansgolf’ nooit echt tot stilstand gekomen. De oprichting van de dansschool P.A.R.T.S., sterk georganiseerde festivals en actieve nieuwkomers zorgen al bijna vijfentwintig jaar voor grensverleggend en gedurfd danstheater dat bij een relatief groot publiek in de smaak valt.

Kunst vandaag: onbekend, onbemind?
 
De retrospectieve van Rik Poot in het Hanssenspark in Vilvoorde, de jazzy tunes van Marc Moulin of de laatste nieuwe film van de Spaanse cineast Pedro Almodóvar… Kunst en cultuur zijn weer helemaal hip.

Backspace (1996-1999)
een project ter stimulatie van Netkunst
Joke Vangheluwe
 
We schrijven 1994. Internet veroorzaakte een pré-dotcomboom, de voorbode op de commerciële doorbraak in 1999. Het Net werd op die moment nog bekeken als een opwindende spelruimte met op sociaal en cultureel vlak vele voordelen. Er kon een andere economie, een andere wereld op gepromoot worden. Het spreekt voor zich dat ook kunstenaars aangetrokken waren tot deze nieuwe vrijruimte waar men niet gebonden was aan de drie dimensionaliteit van de reële wereld.

 
Het nieuwe treinstation van Luik, de volksbuurt Brugse Poort te Gent, de ring van Antwerpen, het duivenhok van mijn grootvader,  een boomhut langs de vaart in Ravels. Op het eerste zicht hebben deze bouwwerken niets met elkaar te maken. Zo lijkt het althans. Hoe kan een nieuwe theorie rond architectuur deze zaken met elkaar verbinden ? En waarom zou je daar je tijd in steken ?
 



In de architectuur gebeurt de theorievorming op basis van een onderverdeling in stromingen, die op verschillende zaken gebaseerd kunnen  zijn.

In zijn laatste roman Siegfried schrijft Harry Mulisch niemand minder dan Adolf Hitler een zoon toe, maar toch gaat het in deze roman evengoed over Mulisch zelf. Het verhaal is opgezet als een proefopstelling; het is de bedoeling om Hitler beter – of eigenlijk nog ambitieuzer: definitief – te begrijpen via het hoofdpersonage, de schrijver Rudolf Herter, door hem “in een totaal gefingeerde, extreme situatie te plaatsen” en dan te kijken “hoe hij zich vervolgens gedraagt”.

Vlaamse Scriptieprijs Fonds Pascal Decroos 2003
Artikel ingeleverd door
Liesbeth Van Criekingen
 
De Kwakwaka’wakw potlatch. Dansen voor een eigen toekomst.
 
Wanneer een toeristische brochure omtrent Canada opengeslagen wordt, springen steeds opnieuw dezelfde beelden voor het oog: uitgestrekte landschappen waarin een kanotocht je terug dicht bij de natuur brengt, skiheuvels om u tegen te zeggen, een ontmoeting met walvissen, ruiters omgeven door bevers. Kortom, een waaier aan outdooractiviteiten waar de uitbaters in onze Belgische Ardennen slechts kunnen van dromen.

Carnaval is een periode van totale permissiviteit, van alles mag en niets moet, een periode van vermommingen, maskers, feestgewoel en uitingen van lichamelijke losbandigheid als drankzucht, gulzigheid, openbare seksuele beleving en de subsequente vrije loop van de respectieve lichaamsexcreties – een periode dus van het doorbreken van taboes. Zij sleurde en sleurt nog iedere keer weer vele gretigen mee in haar roes: bachanten, middeleeuwse vastenavondvierders of deelnemers aan het carnaval in Rio of Aalst.

Snapshots of Life
Onderzoek naar de recente geschiedenis van de “snapshot aesthetic”
 
De introductie van de draagbare Kodak boxcamera door G. Eastman ruim 110 jaar geleden droeg in belangrijke mate bij tot de popularisering van het medium fotografie. Het snapshot of kiekje groeide uit tot de visuele uitingsvorm bij uitstek voor de vele miljoenen ongeschoolde amateurs die uit waren op het vereeuwigen van de vergankelijke en alledaagse levenservaringen.

Teenpic Renaissance:
een kritische analyse van het teenpic-genre van na 1995
 
De houding van critici
De Amerikaanse teenpic is een enorm populair genre onder één van de meest betrouwbare onderdelen van het filmpubliek, namelijk tieners.  Films binnen dit genre worden massaal geproduceerd, kunnen rekenen op een immens succes bij tieners, en worden meestal goedkoop gemaakt in verhouding tot andere films die het kind zijn van de Hollywood-industrie, waardoor de makers vaak kunnen rekenen op een enorme winstmarge.  Hoewel er reeds decennia lang een markt bestaat voor deze films worden ze vaak bes

Die te hooghe vlieghen...
Icarus in de 16de eeuwse Nederlanden
door Heleen Schamp
 
Wie kent de jonge Icarus niet? In de Griekse mythologie ontsnapte hij samen met zijn vader Daedalus al vliegend aan de tirannie en uit het labyrinth van de Kretenzische koning Minos. Ondanks Daedalus' goede raad vloog Icarus echter te dicht bij de zon, de was die zijn vleugels bijeenhield smolt en de jongeling stortte in zee. Deze mythe werd via de Etrusken doorgegeven aan de Romeinen, van wie Ovidius in zijn Metamorfosen de bekendste versie schreef.
 
In haar eindverhandeling Die te hooghe vlieghen...

 
Het recht op eten kan niet verhandeld worden
 
door Louis Oostendorp
 
Artikel verbonden aan het eindwerk:
 
“De economische, sociale, ecologische en culturele consequenties van globalisatie: de soja-case”
 
Het recht op eten kan niet verhandeld worden
 
Een van de axioma's van de globalisering is dat elk land zich specialiseert in datgene waarin het een competitief voordeel heeft.

IMITATIE BOVEN INSPIRATIE
 
2003 was een recordzomer pur sang voor de Amerikaanse filmindustrie. Het geheim? Een beproefde combinatie van blockbusters à volonté en aloud spelen op veiligheid. Alles onder het motto financiële risico’s reduceren en winst verzekeren. 2003 gaat ‘en passant’ meteen ook de geschiedenisboeken in als het jaar van de sequels, remakes,… imitatie kortom.

Knorretje kwam wat dichterbij, om te kijken, wat het was. Iejoor had drie stokken op de grond liggen, en keek er naar. Twee ervan raakten elkaar aan het ene eind, maar niet aan het andere, en de derde stok lag er dwars overheen. Knorretje dacht, dat het wel eens zoiets als een val zou kunnen zijn.
   « Oh Iejoor, » begon hij weer. « Ik wou juist  - »
   « Is dat de kleine Knor, » zei Iejoor, die naar de stokken bleef kijken.
   « Ja Iejoor, en ik  - »
   « Weet je wat dit is ? »
   « Nee, » zei Knorretje.
   « Een A »
   « O, » zei Knorretje.
   « Geen O ! – A ! »  zei Iejoor streng.

 
In 1866 schildert Gustave Courbet, de Franse schilder van het Realisme, zijn meest provocerende naaktschilderij, ‘L’Origine du Monde’.
Een vrouw leunt achterover op een laken, de dijen gespreid, de toeschouwer een onbelemmerde blik gunnend op haar geslacht. Hoofd, armen en benen ontbreken. Dit lichaam is tegelijk seksueel en mooi; sensueel, uitdagend, en confronterend.
 
Provocatie was Courbet nooit vreemd.

 
DARWIN ONTMOET ROODKAPJE
 
Sinds het begin van de jaren negentig zijn evolutionaire psychologen op zoek naar de evolutionaire verklaring achter menselijk en dierlijk gedrag. Ze redeneren dat organismen gedrag stellen om hun overleving of reproductie te verhogen. Een theorie van bioloog Richard Dawkins stelt dat onze genen ‘egoïstisch’ zijn, met andere woorden, dat ze hun ‘drager’, het organisme, aanzetten om zijn genen zo goed mogelijk te beschermen en door te geven. Toch blijft een typisch menselijk fenomeen daarbij onverklaard: de mens heeft de aangeboren neiging om kunst te scheppen.

TRASH IN MAINSTREAM: Tim Burton en zijn allusies naar de geschiedenis van de horrorfilm.

Ze waren met zes, allemaal lang en smal, het ene al wat groter dan het andere. Hun kalfsleren en perkamenten banden omarmden honderden bladzijden gevuld met duizenden korte zinnetjes. Eeuwen geleden had Livina de Beer (1656-1741), de gravin van Bergeyck, ze één voor één neergepend in zwierige, wat kinderlijke letters. Van 1689 tot 1738 nam de gravin elke paar dagen plichtsbewust de ganzeveer ter hand om alle uitgaven van haar huishouden te noteren.