Scriptiebank overzicht

Golf van diefstallen overspoelt België tijdens de Eerste WereldoorlogRien de plus immoralisant que la Guerre?“Er zijn geen kolen meer. De bomen worden allemaal afgezaagd en gestolen. Wat gaat er nog allemaal gebeuren in deze wrede oorlog?”Waar Cortvrindt, april 1917.Diefstal. Het is een fenomeen dat altijd en overal voorkomt. In oorlogssituaties nog net dat tikkeltje meer dan in vredestijd, zo blijkt.

Van vondelingenluik tot wettelijke regeling? Geen anonieme bevalling, wel discrete.In februari was er baby Jules in het vondelingenluik, in augustus baby Marie in een berm. Ook dit jaar zijn er in de media reeds verschillende verhalen verschenen over pasgeboren kinderen die ergens worden achtergelaten. Waarom zijn er vrouwen die ervoor kiezen om ergens in het geheim te bevallen en hun kind te dumpen in plaats van naar het ziekenhuis te trekken? Het antwoord is simpel: wie in België van een kind bevalt, wordt door het Burgerlijk Wetboek automatisch als juridische moeder aanzien.

SOCIALEZEKERHEIDSRECHTEN: EEN MENSENRECHT, OOK ACHTER DE TRALIES.Dit onderzoek focust op de gevangenis, dat toch wel een heel bijzonder deel van de samenleving is. Als we de inwoners van de gevangenis bekijken, zien we vooral maatschappelijk zwakkere groepen. Velen bevonden zich voor de detentie reeds in een moeilijke situatie: ze leven van een werkloosheidsuitkering of een leefloon, ze hebben schulden, ... Deze grote kwetsbaarheid voor de veroordeling, gaat bovendien gepaard met een grotere kwetsbaarheid door de vrijheidsberoving.

Het strafuitvoeringsonderzoek. Een meerwaarde?Straffen zijn pas effectief indien ze ook echt worden uitgevoerd. Bij de invordering van strafrechtelijke geldelijke sancties worden echter heel wat problemen ervaren. Om hieraan tegemoet te komen, heeft de Belgische wetgever in februari 2011 een vermogensonderzoek in de fase van de strafuitvoering mogelijk gemaakt: het strafuitvoeringsonderzoek of in het kort, het SUO. Dit SUO maakt verder onderzoek mogelijk naar het vermogen van de veroordeelde indien twee voorwaarden vervult zijn.

“Hij heeft levenslang, maar wij hebben ook levenslang!” Joke is de moeder van Bart, een geïnterneerde man die na een langdurig verblijf in de gevangenis momenteel in de psychiatrie is opgenomen. Over de diagnose (schizofrenie), de maatregel (internering) en de mogelijke gevolgen, kreeg ze tekst noch uitleg. Ze ervoer heel wat stigmatisering en stootte meermaals op onbegrip en gebrek aan ondersteuning. Joke besloot zich daarom zelf actief in te zetten voor de toekomst van haar zoon. Jokes getuigenis illustreert de situatie van vele sociaal netwerkleden van geïnterneerden in Vlaanderen.

De Europese Unie heeft de voorbije jaren te kampen met enkele bijzondere opeenvolgende crisissen. De interne markt en de gemeenschappelijke munt stonden onder aanzienlijke druk op het moment dat de financiële crisis in enkele Europese lidstaten een overheidsschuldencrisis veroorzaakte. Deze crisis legde enkele structurele en institutionele zwaktes die inherent zijn aan de economische en monetaire unie bloot. De manier waarop de Europese Unie omgaat met deze crisissituaties staan toe een inzicht te verkrijgen over de toekomst van de Unie als een geheel, een organisatie en als een ideaal.

Stadsvernieuwing verbetert ook het sociale buurtlevenDe opwaardering van lagere inkomensbuurten zorgt ervoor dat de buurtbewoners meer gehecht worden aan elkaar en aan de buurt zelf. Dat is de conclusie van de thesis van Eva Christiaens, master in de sociologie aan de UGent, die de sociale gevolgen van stadsvernieuwing in Gentse wijken onderzocht.

De invloed van het Hof van Justitie op de wetswijziging van het Europees AanhoudingsbevelHet Hof van Justitie oefent sterke invloed uit op het sturen van de Europese wetgeving. In de masterproef werd onderzocht of deze stelling van toepassing is op de wetswijziging van het Kaderbesluit van het Europees Aanhoudingsbevel.

Vanity is a sickness - ook in het Belgisch strafonderzoekIn Schotland kwamen in tien jaar tijd 25 gerechtelijke dwalingen naar boven. In Engeland en Wales gaat het tot nu toe om 320 zaken. In België staat de teller op 0. Van het idee dat onze rechters onfeilbaar zijn moeten we afstappen. Dit komt waarschijnlijk omdat er bij ons geen instantie bestaat die mogelijke fouten van de gerechten onderzoekt. Hier voldoet ons rechtsstelsel niet meer aan de moderne standaarden.In een strafrechtelijk onderzoek zijn er een aantal problemen die er voor kunnen zorgen dat we afwijken van de waarheid.

Straffen bij de vleetHet strafrecht vertoont nog steeds een heleboel gebreken. Ellenlange procedures, overvolle gevangenissen, een gevoel van straffeloosheid, etc. Enkele van deze problemen lijken te herleiden tot het disfunctioneren van de gevangenisstraf. Meer dan ooit blijkt men in de rechtsleer en politiek dan ook overtuigd van de nood aan alternatieve straffen. Dit zijn straffen die de klassieke gevangenisstraf zo vaak als mogelijk dienen te vervangen.

Een nieuwe relatie tussen de Maori en de Nieuw-Zeelandse Kroon.Vele mensen hebben er geen weet van maar in Nieuw Zeeland hebben talrijke onschuldige families geleden aan inbeslagname van woning en grond. Dit dateerde van ongeveer tijdens de kolonisatie van het land. Het ging om eigendommen van de oorspronkelijke bevolking (genaamd ‘de Maori’). De feiten brachten onvermijdbaar vele landdisputen en zelf landoorlogen teweeg. De oorzaak is te wijten aan illegale handelingen van de overheid van toen. Daardoor heeft dit nog steeds een invloed op de gehele maatschappij van Nieuw Zeeland.

Huwelijk voor holebi’s in Europa? Hoe zit dat nu echt?1.    InleidingStel je voor: je bent holebi (homo, lesbienne of biseksueel), inwoner van de Europese Unie, echt gelukkig met je partner en je gaat trouwen! Proficiat, je geluk kan niet meer op!Maar dan stel je jezelf de vraag: kan ik wel trouwen in mijn land? Als je een Belg bent is dat geen probleem.Maar kan deze Belg overal trouwen in Europa? Neen, er zijn enkele landen waar dat niet is toegelaten.

Het Belgisch cannabisbeleid onder de loep: gedoogbeleid te ondoorzichtig?!Cannabis, althans de discussie over welk beleidsmodel het best gehanteerd wordt bij cannabis, is een actueel thema. De recente voorbeelden van legalisering van cannabis in Washington en Colorado hebben het debat over hoe idealiter zou moeten opgetreden worden bij cannabis opnieuw doen oplaaien. Zoals men een blikje cola uit de automaat kan halen is het nu zelfs mogelijk in bepaalde staten van de VS om cannabis te verkrijgen door middel van een wietautomaat.

Van Babylonische toestanden bij politie naar echte communicatie dankzij de gerechtstolk.Blablabla... Bla?... BLA! Zo moeten de woorden van de politiemannen geklonken hebben voor de twee jongens van amper 25 jaar die als verstekeling op een schip zaten. Als toekomstige gerechtstolk stond ik machteloos toe te kijken terwijl er op dat moment over twee mensenlevens beslist werd.

TRANSPARANTIE IN EEN WERELD VAN GEHEIMHOUDING"The only sure bulwark of continuing liberty is a government strong enough to protect the interests of its people, and a people strong enough and well informed enough to maintain its sovereign control over its government." Amerikaans President Franklin D. Roosevelt, ‘fireside chat’ radiotoespraak, 1938.Toegang tot informatie, meer in het bijzonder tot documenten in het bezit van de instellingen van de Europese Unie (EU), vormt een fundamenteel recht van elke EU burger.

DE AANSTURING VAN DE LOKALE POLITIEEen balans tussen aansturingsinvloeden of een strijd tussen gezagsdragers?Wie is de stuurman achter de lokale politie? Kunnen we spreken van één stuurman of zijn het er meer? De rol van de stuurman bestaat erin ervoor te zorgen dat vooropgestelde doelstellingen worden nagestreefd. Dit onderscheidt hem van de leider die directe bevelen geeft aan zijn korps. De leiderschapsrol wordt toegeschreven aan de korpschef, maar welke positie heeft hij ten aanzien van de stuurman?

De gerechtstolk: neutrale vertaalmachine of actieve gesprekspartner?Drugskoerier vrijgelaten door gebrek aan tolk, meldt de Redactie. Tolkentekort kwelt rechtbanken, kopt de Standaard. Gerechtstolken en –vertalers eisen eenvormig statuut, voegt de Morgen daaraan toe. Zelden kregen gerechtstolken zoveel media-aandacht als tijdens de eerste maanden van 2014.Het klopt, rechtbanken hebben te kampen met een schrijnend gebrek aan gerechtstolken.

Europese Financial Transaction Tax onder versterkte samenwerking: realiteit of utopie?Probleemstelling en onderzoeksvraagIn 2008 gaat Lehman brothers failliet, hetgeen een wereldwijde financiële-en economische crisis veroorzaakt.Naar aanleiding van de G-20 top in 2010 stelt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een verslag op waarin voorgesteld wordt de financiële instellingen over de gehele wereld een eerlijke en substantiële bijdrage te laten betalen aan de maatschappij (IMF, 2010, p.1).Op de bijeenkomst in Canada (2010) aanvaarden de G-20 leden, waaronder de Europese Unie, verscheidene he

Europa Ziet SterretjesDe toetredingsperikelen van de ex-Joegoslavische landen leggen de ziel van de Europese Unie blootEuropa staat in een spreidstand: terwijl de kreet voor minder EU in veel lidstaten steeds luider klinkt, willen verschillende kandidaat-lidstaten net niets liever dan het lidmaatschap. Dankzij een onderzoek naar het toetredingsparcours van de kandidaat-lidstaten uit ex-Joegoslavië kunnen lessen getrokken worden voor een vernieuwde, hechtere EU.Een eengemaakt, maar verbrokkeld EuropaDe EU telt momenteel 28 lidstaten.

Juridische image building uit vervlogen tijdenAls we het hebben over recht, flitsen dan spontaan allerlei gortdroge rechtsartikels door je hoofd of zie je voor je de rechter in toga, het eeuwig in de steigers staande Justitiepaleis of de gesticulerende advocaat? Een krachtig beeld blijkt vaak bepalender dan (enkel door insiders begrepen) woorden. Ook toen er van massamedia zoals we die nu kennen nog geen sprake was, deed het rechtswereldje al aan image building.

Overgang van onderneming: De situatie van het overheidspersoneel met betrekking tot Richtlijn 2001/23/EG.SitueringAls gevolg van verscheidene economische omstandigheden worden ondernemingen er vaak toe gedwongen structurele maatregelen te nemen die een impact kunnen hebben op het personeelsbestand. Zo kan een onderneming overgaan tot een collectief ontslag teneinde het personeelsbestand terug te dringen. Ook kunnen ondernemingen besluiten dat de onderneming, of een onderdeel ervan gesloten dient te worden.

Europees burgerschap: dialoog tussen het Hof van Justitie en de Europese wetgever Het jaar 2013 werd door de Europese Commissie uitgeroepen tot het “jaar van de burger”. Onder de slagzin “Het gaat om Europa. Het gaat om u”, wilde de Commissie de rechten van EU-burgers onder de publieke aandacht brengen. De mediaoperatie van de Commissie leek aan te wijzen dat meer dan twintig jaar na zijn introductie in het Verdrag van Maastricht, het EU-burgerschap nog steeds niet tot in de brede lagen van de samenleving was doorgedrongen.

De Financial Fair Play regels werden door de UEFA in het leven geroepen om tegemoet te komen aan enkele fundamentele problemen waarmee het huidige Europese clubvoetbal te kampen heeft. Voornaamste probleem lijkt de drang te zijn naar succes op een korte termijn. Dit leidt al te vaak tot onverantwoorde investeringen in bijvoorbeeld transferbedragen en spelerslonen.

De politie: bont en blauw op straat?Politie- en detectiveseries zijn populairder dan ooit. Politieagenten krijgen daarbij vaak heroïsche eigenschappen toebedeeld, staan immer paraat ‘to protect and serve’ en worden vaak als onoverwinnelijk afgeschilderd. Wat men echter in deze series én in de realiteit vaak over het hoofd ziet, is het feit dat politieagenten ook zelf slachtoffer van geweld kunnen worden tijdens het uitoefenen van hun job. Maar liefst 43% van de politieagenten wordt jaarlijks geconfronteerd met fysiek geweld. Intimidatie en bedreigingen worden hier niet bijgeteld.

Straffen burgers even streng als rechters?Anno 2013 is het niet meer ondenkbaar de uitspraak van een assisenzaak live op televisie te volgen. Deze grote processen hebben dan ook een groot draagvlak bij de bevolking en worden met grote aandacht door de pers gevolgd. Vaak heeft ook de bevolking een kritische mening over deze zaken. Opmerkingen als “hij komt er te eenvoudig vanaf”, “hij zou levenslang moeten krijgen” of “ze kunnen hem niet lang genoeg straffen” zijn vaak voorkomend.

Strafverzwaring van homofoob geweld betreft ‘slechts’ een signaalReeds na de moord op Ihsane Jarfi op 22 april 2012 kondigde de regering aan homofoob en transfoob geweld zwaarder aan te pakken. Het was echter wachten tot twee volgende incidenten vooraleer de regering werkelijk tot actie overging. De strafverzwaring van homofoob geweld - voorgesteld door Annemie Turtelboom, huidige minister van Justitie - is één van de elementen van het Nationaal Actieplan tegen homo- en transfoob geweld. Deze nieuwe wetgeving lijkt echter niet overal in goede aarde te vallen.

Belgische ziekenhuizen zijn klaar voor buitenlandse patiëntenDe Richtlijn 2011/24 markeert een nieuwe evolutie binnen het vrij verkeer van medische diensten. Deze Richtlijn kwam niet uit de lucht gevallen.

GAS? Nee bedankt! Een belevingsonderzoek bij jongerenDoor de wet van 13 mei 1999[1], gewijzigd in 2004[2] en 2005[3] kregen de lokale besturen de mogelijkheid om vormen van 'openbare overlast' en 'kleine criminaliteit' aan hun politieverordeningen toe te voegen en zelf administratief af te handelen.[4] De zogenaamde gemeentelijke administratieve sancties (GAS) werden het Belgisch instrument bij uitstek om ‘overlast’ aan te pakken.

 Een nieuwe kijk op het profiel van de veelpleger Krantenartikelen en nieuwsberichten over veelplegers verschijnen om de haverklap, maar wie zijn deze veelplegers eigenlijk? Mariska Vaes heeft het voorbije jaar in functie van haar masterscriptie criminologische wetenschappen gezocht naar een antwoord op de vraag wie de veelplegers zijn. De veelpleger wordt omschreven als iemand die één zwaar delict heeft gepleegd (bestraft met een gevangenisstraf van minstens 3 jaar) en daarenboven minstens 4 bijkomende veroordelingen heeft.

Michelle Martin, Marc Dutroux en Michel Lelievre: terugkeer in de samenleving?Door de aanvragen voor penitentiair verlof (meerdere dagen buiten de gevangenis) van Marc Dutroux en Michel Lelièvre heeft iedereen de strafuitvoeringsrechtbank (SURB) leren kennen. Het Belgisch strafuitvoeringsbeleid is inderdaad gericht op de geleidelijke terugkeer van de gedetineerden in de samenleving. Tijdens de duurtijd van de gevangenisstraf heeft elke gedetineerde het recht om deze geleidelijke terugkeer voor te bereiden door één of meerdere dagen buiten de gevangenismuren door te brengen.