Scriptiebank overzicht

Een empirisch onderzoek dat tracht te achterhalen of 'het hebben van sociale impact' een motivator is, of kan zijn, voor Vlaamse jongeren met een migratieachtergrond om zélf leerkracht te worden - hetgeen onrustwekkend weinig gebeurt en daardoor talloze negatieve gevolgen voortbrengt.

Deze scriptie start met een overzicht van de theorie over CLIL en beklemtoont een gezonde, opbouwende kritiek van de CLIL-aanpak, die onderbelicht werd door de populariteit en hipheid van CLIL. Verschillende academische studies worden aangehaald (Bruton, 2011 en 2013; Dallinger, 2016) die de bewering ontkrachten dat CLIL "geen impact zou hebben op inhoudverwerving" (Spratt, 2011). Dallinger (2016: 30) gaat nog een stapje verder en constateert "een negatief CLIL-effect". Zoekende naar een remedie, stelt dit onderzoeksproject als hypothese dat digitale tools en 'flipping the classroom' kunnen compenseren voor het "negatieve CLIL-effect" (ibid.). Als methode werd eerst digitaal CLIL-materiaal ontwikkeld en vervolgens in de lespraktijk gebruikt van de Broederschool Humaniora in Sint-Niklaas. Daarna werden alle betrokken leerkrachten en leerlingen bevraagd over hun perceptie van het digitaal CLIL-materiaal. De resultaten waren gematigd positief: alle leerkrachten waren voorstander en 54,5% van de leerlingen gaf aan dat het digitaal materiaal hen hielp tijdens de les.

Dit onderzoek gaat de ervaringen van schoolleiders met het referentiekader voor onderwijskwaliteit (OK) en met de nieuwe doorlichtingsmethode, Inspectie 2.0, na. Daarnaast wordt onderzocht of de innovatiecapaciteit en kwaliteitszorg van scholen samenhangen met het verkregen advies van de onderwijsinspectie.

Een onderzoek naar het onbewust verwerven van nieuwe Franse woordenschat bij jongeren met en zonder dyslexie. Deze woordenschat wordt onbewust opgepikt terwijl de deelnemers naar een aflevering kijken van een Franse kinderserie.

Peer Support in het secundair onderwijs gaat over de kracht van jongeren inzetten in het schoolmilieu. Jongeren die anderen jongeren helpen bij moeilijkheden en een luisterend oor bieden.

In deze masterproef wordt onderzocht in welke mate het inzetten van tolken Vlaamse Gebarentaal in onderwijssituaties een invloed heeft op het opleidings- en tewerkstellingsniveau van doven.

10 maart 2020, de start van de coronacrisis in België. De start van een parcours met ingeperkte vrijheden, opschorting van lessen, sluiting van winkels en horeca. De start van een periode waarin het gebruik van termen als ‘bubbels’, ‘social-distancing’, ‘anderhalve meter’, ‘blijf-in-uw-kot’ en ‘lockdown’ al snel normaal werd. Allemaal maatregelen essentieel om de verspreiding van het COVID-19virus een halt toe te roepen. Maar helaas ook allemaal maatregelen met een enorme impact op de mentale toestand van de Belgische jongeren, in het bijzonder gevoelens van eenzaamheid.

Dagelijks komen we massaal in contact met drukwerk. We besteden er weinig aandacht aan en raken er al lang niet meer door verwonderd. De grafische druktechnieken raken in de vergetelheid en komen nauwelijks nog aanbod tijdens de lessen Beeld. Wanneer ze dan toch eens aanbod komen worden ze louter als een methode/techniek aangeboden, verder wordt er weinig aandacht aan besteed. Hier wil ik verandering in brengen door een lespakket te ontwikkelen waarin de grafische druktechnieken als volwaardige lessen worden aangeboden en waarbij ook de minder gekende vormen en alternatieven aanbod komen.

Door aan de slag te gaan met onbekende technieken gaan leerlingen anders leren denken en opent een nieuwe deur om zich expressief te kunnen uiten. Het drukprocedé is een zeer speciaal gebeuren iedere drukfamilie heeft zijn eigen karakteristieken. Via de grafische technieken komen leerlingen in aanraking met zeer authentieke en traditionele werkwijzen. De huidige generatie leerlingen is opgegroeid in een digitaal tijdperk waarin met nog weinig aandacht besteed aan het met de hand creëren.

Hoewel de etnisch-culturele diversiteit in de maatschappij als een meerwaarde kan gezien worden, neemt de etnische ongelijkheid in het onderwijs toe. Deze etnische ongelijkheid leidt tot verschillen in schoolprestaties, en vervolgens tot de reproductie van ongelijkheid in het onderwijs. Om deze onderwijsongelijkheid te overbruggen zijn succesvolle leerkrachten, en bijgevolg succesvolle lerarenopleidingen nodig. In dit onderzoek wordt nagegaan hoe lerarenopleidingen leerkrachten kunnen voorbereiden op de etnisch-culturele diversiteit onder leerlingen in het lager onderwijs, met aandacht voor de culturele competenties (attitudes, kennis en vaardigheden) van de leraar. De grote uitdaging hierbij is om de theoriepraktijkkloof te overbruggen en gelijke onderwijskansen te bieden aan alle leerlingen, ongeacht hun etnisch-culturele achtergrond. In het eerste deel van de studie werd een systematische literatuurstudie uitgevoerd van 19 literatuurreviews. De meest frequente theorieën en het belang van de culturele competenties werden toegelicht. Vervolgens werden er tien praktijken geïdentificeerd die effectief zouden zijn om leraren voor te bereiden op het omgaan met etnisch-culturele diversiteit bij leerlingen: (1) Een geïntegreerd curriculum op lange termijn, (2) De selectie van toekomstige leraren, (3) Kritische zelfreflectie, (4) Mentoring & coaching tijdens en na praktijkervaringen, (5) Community-based learning, (6) Continued professional development, (7) Voortdurende ondersteuning en samenwerking in de toekomstige praktijk, (8) Ontwikkelen van een veilige omgeving, (9) Focus op specifieke soorten behoeftes en de focus op algemene theorie, en (10) Innovatie en technologie.
In het tweede deel van de studie werd een multiple case studie uitgevoerd op twee lerarenopleidingen Lager Onderwijs in Brussel. Daarbij werd onderzocht in welke mate de tien praktijken tot curriculumdesign aan bod kwamen in het curriculum. Door triangulatie van drie soorten data (documentanalyse, interviews en online enquête) werden enkele resultaten gevonden. De praktijken die het sterkst aanwezig waren in de curricula van beide opleidingen zijn ‘Kritische zelfreflectie’ en ‘Community-based learning’. De praktijken ‘Focus op specifieke soorten behoeftes en de focus op algemene theorie’, en ‘Innovatie en technologie’ waren opvallend afwezig in het curriculum van beide opleidingen. Hoewel studenten uit beide opleidingen zich goed voorbereid voelen voor etnisch-culturele diversiteit, is er enige voorzichtigheid hieromtrent nodig. Zo kan de transitie naar het lerarenberoep als een praktijkschok aanvoelen en hun doeltreffendheidsbeleving doen dalen. Dit onderzoek is slechts een kleine stap voorwaarts in het opleiden van leerkrachten voor etnisch-culturele diversiteit. De systematische literatuurstudie, gebaseerd op reviews uit eerder internationaal onderzoek, duidt wel cruciale elementen aan die noodzakelijk zijn voor lerarenopleidingen in het opleiden van studenten voor etnisch-culturele diversiteit. Alle lerarenopleidingen zouden bijgevolg hun curriculum kunnen analyseren en evalueren in functie van de elementen geïdentificeerd uit de literatuurstudie.

Deze scriptie omvat praktijkgericht onderzoek over de perceptie en kennis van de Europese Unie bij jongeren. Dit onderzoek werd uitgevoerd door middel van een bevraging in het Vlaams en Spaans secundair onderwijsveld, met name bij leerlingen van de eerste en derde graad doorstroomfinaliteit van het vrij onderwijs. Naast de onderzoeksresultaten bevat de scriptie een ruim aanbod aan didactische hulpmiddelen.

Deze scriptie kadert binnen het thema warme en vlotte transities. Het onderzoek gaat meer specifiek over de micro-transitie van het reftergebeuren, met als focus het verhogen van het welbevinden van de kleuters tijdens het reftergebeuren. Dit door middel van participatie en het verkorten van de wachttijden.

Er werd een online cross-sectioneel onderzoek uitgevoerd naar het welbevinden bij 187 leerlingen in het Vlaamse basisonderwijs met een vermoeden of diagnose van hoogbegaafdheid en hun ouders.
Onderzoeksvraag: “Is het welbevinden van cognitief sterke leerlingen die naar een gespecialiseerde lagere school (GS) gaan hoger dan dat van vergelijkbare leerlingen in traditionele scholen?” Aanvullend werd het verschil onderzocht in een gewone school: zonder extra ondersteuning (GO), individueel aangepast moeilijker leeraanbod (IA), deeltijds les met ontwikkelingsgelijken (‘peer grouping’) (PG) en individueel leeraanbod met ook ‘peer grouping’ (IP). Ten slotte werden leerlingen die één of meer leerjaren overgeslagen hebben vergeleken met niet-versnelde leerlingen.
Deze studie toont d.m.v. ANOVA en contrasten grote en positieve effecten aan van ondersteuningsmaatregelen (GS+IA+PG+IP) aan cognitief sterke leerlingen (versus GO) op algemeen welbevinden (d=2.369), tevredenheid algemeen (d=2.819), dingen die je hebt (d=1.825), waar je goed in wil zijn (d=2.616), die je dagelijks doet (d=1.42), relaties (d=1.589)) en schools welbevinden (welbevinden (d=2.977), tevredenheid (d=2.72), betrokkenheid (d=2.472), sociale relaties (d=1.823), pedagogisch klimaat (d=2.906)) en prestaties op rekenen (d=2.638). Volgens de ouders gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=1.623), sociaal emotioneel welzijn (d=3.187), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=5.369) en creativiteit (d=2.179) dan in andere scholen.
Wanneer cognitief sterke leerlingen in een gespecialiseerde school (GS) les volgen, zijn er bijkomende positieve en grote effecten tegenover ondersteuning in gewone school (IA+PG+IP) op totaal schools welbevinden (d=.983), schoolse tevredenheid (d=.98), betrokkenheid (d=.994), sociale relaties (d=2.177) en pedagogisch klimaat (d=.98). Op academisch zelfconcept, prestaties voor rekenen (d=-1.354) en begrijpend lezen (d=-1.048) is er een negatief effect (referentiegroep verschilt). Er gaat meer aandacht naar kennis verwerven (d=3.402), sociaal emotioneel welzijn (d=3.916), differentiatie en persoonlijke aanpak (d=3.464) en creativiteit (d=2.820).
Er werden geen significante verschillen aangetoond tussen leerlingen in een gewone school met beide maatregelen versus één maatregel (IP vs IA+PG) en tussen versnelde leerlingen versus niet-versnelde leerlingen.

Als je nog niet over Instagram hebt gehoord, moet je wel onder een grot leven. Het is één van de meest bekende sociale medium die momenteel aanwezig is. Het draagt echter wel een negatieve reputatie wanneer het aankomt op het psychische welzijn van jongvolwassenen. Maar is het allemaal wel echt zo zwart-wit zoals we denken? En welke rol speelt FoMO hierin?

Onderzoekend leren speelt een steeds belangrijkere rol in het hedendaags onderwijs. De basisschool Guido Gezelle te Waregem had daarom de vraag om onderzoekend leren binnen te brengen in hun kleuterschool. Om dit te bereiken werd er een onderzoeksproject opgestart waarbij zowel de kleuterleerkrachten als de kleuters onderzoekend leren zelf konden ontdekken en ervaren. Binnen het project was er de uitdaging om in elke kleuterklas een eigen poppenkast te maken vanuit de ideeën van de kleuters, wat voor verrassende resultaten zorgde...

Dit onderzoek bij Vlaamse holebileerkrachten in het secundair onderwijs gaat dieper in op hun betekenisgeving aan zichtbaarheidsmanagement.

Dit onderzoek gaat over drop-out bij schakelstudenten. Zo wordt onderzocht waarom schakelstudenten hun opleiding al dan niet stopzetten en welke ondersteuningsnoden ze hebben.

In het Duits kan je met zgn. 'om het even'-bijzinnen een boodschap overtuigender maken, zonder dat je daarvoor met je gesprekspartner in discussie hoeft te treden. Een voorbeeld van zo'n bijzin is 'egal welche Behinderung er hat' in de zin 'Wir nehmen jeden auf, egal welche Behinderung er hat' ('We nemen iedereen op, om het even welke beperking die heeft'). In mijn onderzoek toon ik op basis van 25.000 voorbeelden van 'om het even'-bijzinnen aan dat ze een nieuwe, autonome constructie vormen in het hedendaags Duits. Daarnaast ontwikkel ik in mijn masterscriptie een lessenreeks, waarin gevorderde leerlingen Duits 'om het even'-bijzinnen in verschillende communicatieve scenario's leren toepassen.

Deze scriptie ging met een kwantitatief onderzoek na welke leerkrachtfactoren gerelateerd zijn aan het stimuleren van zelfregulerend leren bij leerlingen in het Vlaams secundair onderwijs. Dit vanuit de vaststelling dat er veel variatie is tussen leerkrachten in de mate waarin ze inzetten op het stimuleren van zelfregulerend leren. Aan de hand van vragenlijstdata van 261 leerkrachten secundair onderwijs werd een model getoetst waarin zowel demografische variabelen, (self-efficacy) beliefs, als kennis omtrent zelfregulerend leren opgenomen werden.

Deze masterscriptie onderzocht de visie van justitiële en gemeenschapsactoren op een digitaal leeraanbod in de Belgische gevangenissen. Concreet werd er bestudeerd hoe deze actoren het huidig digitaal leeraanbod in de gevangenissen ervaren, welke meerwaarde een digitaal leer- aanbod met zich meebrengt en hoe zo’n leeraanbod ideaal ingevuld wordt.

Ter bevordering van het georuimtelijk denken worden drie verschillende visualisatiemethoden vergeleken met elkaar met als doelstelling de implementatie in het onderwijs. De visualisaties werden vervaardigd met lidardata, een toonaangevende laserscantechnologie, waarbij de methode van de hillshading uiteindelijk de voorkeursvisualisatie bleek te zijn voor leerlingen en studenten uit België en Mexico. Aan de hand van een viertal competenties kunnen deze beelden in de klas stapsgewijs worden geïmplementeerd ter bevordering van het ruimtelijk denken.

Onderzoek naar de bruikbaarheid van klassieke werken uit zowel de Nederlandse als uit de wereldliteratuur ter bevordering van de identiteitsvorming van jongeren.

Deze studie onderzocht of er een verband is tussen buitenschoolse blootstelling aan Engels en luister- en leesvaardigheid. Daarvoor werden er gegevens verzameld bij 108 leerlingen uit het basis- en secundair onderwijs. Daarnaast werd er nagegaan of motivatie en spreekangst gecorreleerd waren met de luister- en leesvaardigheid van 72 leerlingen uit het secundair onderwijs.

Statistiek wordt niet altijd als het leukste en eenvoudigste lesonderwerp beschouwd door leerlingen en leerkrachten. Het onderwerp aanbieden aan een iets complexere doelgroep, leerlingen uit de eerste graad B-stroom van het secundair onderwijs, kan toch wel een heikel punt zijn, mede door de invoering van vernieuwde eindtermen in de B-stroom.
In dit onderzoek onderzocht ik wat deze eindtermen vernieuwend maken, waarom de leerlingen uit de B-stroom als een complexere doelgroep worden beschouwd en wat zowel leerkrachten als leerlingen verlangen van het ondersteunend materiaal voor dit onderwerp. Vanuit deze verzamelde gegevens ben ik aan de slag gegaan met het ontwikkelen van een inspiratiegids voor leerkrachten die wiskunde, afzonderlijk of geïntegreerd in een ander vak, onderwijzen in de B-stroom. Hiermee kunnen de leerkrachten statistiek stapsgewijs en op een maatschappelijk en leerlinggebonden manier aanbrengen. Tevens geeft deze gids ook meer achtergrond over enkele onderdelen die pas in de 2de en 3de graad arbeidsfinaliteit worden behandeld.

Een kleinschalig onderzoek naar het effect van het kader van CCR op de angst - en plezierlevels van de leerlingen die deelnemen aan het CLIL-onderwijs. Hierbij worden motiverende leeractiviteiten aangeboden met de plus - en minpunten. Bovendien is er ook een werkboek ontwikkeld die leerkrachten in het CLIL-traject kunnen ondersteunen.

Praten over seksualiteit en het geven van relationele en seksuele vorming aan jongeren is een
belangrijk hedendaags thema. Om ervoor te zorgen dat alle jongeren, ook degenen die in een
organisatie voor bijzondere jeugdzorg (OVBJ) verblijven, dit krijgen, is het van belang om zo veel
mogelijk drempels weg te werken en tegemoet te komen aan de noden die professionals ervaren.

Ervoor zorgen dat alle leerlingen van de eerste graad secundair onderwijs voldoen aan de nieuwe eindtermen historisch bewustzijn is een hele uitdaging voor de leerkrachten geschiedenis. Om deze uitdaging aan te pakken, werden er voor deze bachelorproef twee instructiemethodes uitgewerkt, met name lessenreeks A en B. Voorafgaand aan deze uitwerking, werd er een uitvoerige literatuurstudie gedaan naar “Wat is differentiatie?” en “Welke differentiatie is bruikbaar voor het geschiedenisonderwijs?”. Vervolgens werden via een enquête en instaptoets de knelpunten van de nieuwe eindtermen (specifiek voor bouwsteen 1) bepaald. Via dezelfde enquête werd ook bevraagd hoe de leerlingen het liefst les willen krijgen. Op basis daarvan, kwamen de twee instructiemethodes tot stand. Lessenreeks A is leerkracht gecentreerd onderwijs waarbinnen er tal van verdiepings- en uitbreidingsoefeningen worden aangeboden. Lessenreeks B, leerling gecentreerd onderwijs, onderzoekt het effect van zelfstandig werk via een stappenplan. Op die manier wordt er onderzocht welke methode van lesgeven het meest efficiënt is om ervoor te zorgen dat alle leerlingen de nieuwe eindtermen historisch bewustzijn vlot kunnen behalen.

Deze masterproef onderzoekt het effect van beweging op leerresultaten van adolescenten in een klascontext. Draagt beweging daadwerkelijk bij tot het behalen van betere resultaten? Hoe werken lichaam en geest samen? En wat zijn de achterliggende processen? Dit onderzoek beantwoordt al deze vragen.

Deze masterproef onderzoekt en vergelijkt de taalmotivatie van Vlaamse en Waalse jongeren in de laatste graad secundair onderwijs. Wat is het motivatieprofiel van de Belgische leerling? Zijn er verschillen in de taalmotivatie
van Vlaamse en Waalse leerlingen? Zijn er verschillen tussen jongens en meisjes? Heeft CLIL een
effect op de taalmotivatie van Belgische leerlingen? Deze onderzoeksvragen komen uitgebreid aan bod in deze masterthesis.

De studie onderzocht of een interventie in klascontext progressie bevordert in Engelse woordenschatverwerving. De bevindingen en resultaten wijzen in die richting. Motivatie is een cruciaal element en niet minder dan 41% van de jonge kinderen geeft ZELF aan dat ze Engels willen leren in de klas.

Blended learning is een nieuwe onderwijsvorm waarbij traditioneel onderwijs wordt aangevuld met digitale componenten. Toch komt er meer bij kijken dan enkel componenten toevoegen aan het onderwijs. Aan de hand van een stappenplan trachten we leerkrachten en/of scholen stapsgewijs te begeleiden naar blended leanring.