Scriptiebank overzicht

In deze scriptie wordt onderzocht hoe het samenleven tussen mensen en dieren vormgegeven heeft aan het landschap in het Zoniënwoud tijdens het late Ancien Régime. Dit gebeurt door middel van een landschapsarcheologische analyse van nog in het woud zichtbare landschapsrelicten.

Onderzoek naar ‘heteroseksualiteit’ in de late middeleeuwen in de Lage Landen aan de hand van seksuele insignes.

Onderzoek naar ‘heteroseksualiteit’ in de late middeleeuwen in de Lage Landen aan de hand van seksuele insignes.

Deze masterproef probeert na te gaan in welke mate de verwezenlijking van eindtermen georiënteerd op cultuuruitingen kan bevorderd worden door de implementatie van inzichten uit de zoöarcheologie. Dit gebeurde door een selectie van eindtermen georiënteerd op cultuuruitingen die realiseerbaar werden geacht door middel van leerinhouden gebaseerd op zoöarcheologische inzichten. Door het opstellen van een didactisch pakket werd experimenteel onderzocht of deze realiseerbaar geachte eindtermen ook effectief konden worden verwezenlijkt door leerinhouden gebaseerd op zoöarcheologische inzichten. Het didactisch pakket toont aan dat er in alle graden van het secundair onderwijs in Vlaanderen een gelijklopend aantal eindtermen georiënteerd op cultuuruitingen, gerealiseerd kan worden.

Ter bevordering van het georuimtelijk denken worden drie verschillende visualisatiemethoden vergeleken met elkaar met als doelstelling de implementatie in het onderwijs. De visualisaties werden vervaardigd met lidardata, een toonaangevende laserscantechnologie, waarbij de methode van de hillshading uiteindelijk de voorkeursvisualisatie bleek te zijn voor leerlingen en studenten uit België en Mexico. Aan de hand van een viertal competenties kunnen deze beelden in de klas stapsgewijs worden geïmplementeerd ter bevordering van het ruimtelijk denken.

Deze scriptie handelt over stakeholder management binnen de archeologische sector in Vlaanderen.

De huidige studie gaat over stakeholdermanagement in de Vlaamse archeologische sector. Er wordt vertrokken vanuit de twee belangrijkste spelers in de sector: de archeologische bedrijven en het Kabinet Onroerend Erfgoed. De volgende zaken staan centraal in de thesis: 1) het stakeholdernetwerk en de werking ervan; 2) de belangen van de stakeholdergroepen; 3) de stakeholderproblematieken; 4) Mogelijkheden tot samenwerking tussen verschillende stakeholdergroepen. Het werk onderscheidt zich door een sterke achtergrond in zowel archeologie als stakeholdermanagement.

Deze scriptie gaat over fytolietenonderzoek, uitgevoerd op een archeologische site in Brussel. De archeologische site bood de kans om informatie in te winnen over de evolutie van de vegetatie in de Zenne-vallei tijdens het Holoceen en over de vegetatie van laatmiddeleeuwse stedelijke tuinbouw in Brussel. Daarnaast focust de studie op het algemene methodologisch kader van fytolietenonderzoek aan de hand van de case study.

Deze thesis onderzoekt waar het idee van het hiernamaals en de onsterfelijkheid van de ziel uit Het Nieuwe Testament vandaan komt. Het is vooral een literatuuronderzoek samen met een exegetische studie van de
verschillende verzen hieromtrent. Het vertrekpunt is dan ook de Joodse of Hebreeuwse Bijbel. Eerst wordt onderzocht of er daadwerkelijk sprake is in de Hebreeuwse Bijbel van een leven na de dood. De bedoeling is vooral dit tekstueel te onderzoeken, al kan men niet onderuit om even de archeologie van de periode aan te stippen. Daar zien we dat bepaalde gebruiken uit de omringende volkeren zich ook voordeden binnen het Judaïsme, en die een
zekere mate van geloof dat er een leven na de dood was, tentoonspreiden. Ook zien we uit bepaalde contexten, zoals de opwekking van Samuël op vraag van Saul, dat verschillende schrijvers ervan overtuigd zijn dat de schrijver van het boek Samuël die deze gebeurtenis verhaalt, ondanks de verbodsbepaling
geloofde in de effectiviteit van necromantie.
Het belangrijkste idee voor deze studie was het onderzoek naar wat Sheol nu eigenlijk betekende en wat het voorstelde voor het antieke Israël. Sommigen, zoals Harris, zien in Sheol een synoniem voor graf. Maar dat is zeker niet de algemene zienswijze. Als we de Bijbelverzen erop na slaan waar Sheol wordt gebruikt, merken we dat in verschillende van deze verzen Sheol inderdaad kan vertaald worden met graf, maar er zijn echter uitzonderingen waar Sheol niet anders kan dan Onderwereld betekenen. De manier waarop dit
vooral wordt onderzocht is een exegetische. Er wordt in de tekst ingegaan, en onderzocht wat hun context is.
In deze thesis wordt er ook bijzonder veel aandacht besteed aan de opwekking van de doden. Exegetisch wordt eerst en vooral het vers in Daniel 12,3 onderzocht waar voor het eerst hierover ondubbelzinnig lijkt
gesproken te worden. Vervolgens worden bepaalde teksten uit de Tweede Tempelperiode onder de loep genomen, waar het boek Daniël opnieuw op de voorgrond treedt omdat zijn ideeën rond de opwekking als
het ware als een begin kunnen gezien worden van hoe dit verder vorm wordt gegeven in de Tweede Tempelperiode. Als we dan ook het boek Daniël bekijken in zijn datering, dan wordt dit boek eigenlijk ook
onder de informatie uit de Tweede Tempelperiode geschaard. Verder worden ook de stukken in het boek 1 Enoch waar het over het hiernamaals en over een opwekking lijkt te gaan, exegetisch bijzonder nauw
onderzocht, omdat 1 Enoch een verwantschap met het boek Daniël lijkt te hebben. Zo worden ze tot dezelfde tijdsperiode gerekend, meer nog, sommigen geloven dat 1 Enoch vroeger is geschreven dan Daniël.
We kunnen vooral concluderen dat het idee van een hiernamaals in het antieke Jodendom, zich vooral situeert in een opwekking, laten we in het midden houden of dit een lichamelijke of geestelijke opwekking is. Ook de onsterfelijkheid van de ziel, die we tegenwoordig vooral als een Platoons idee onderkennen, moet in dit licht gezien worden binnen het antieke Jodendom.

Een ontwerpend onderzoek in het tijdperk van Plinius de Jongere nl. de Klassieke oudheid, waarbij fictie wordt ingezet als instrument voor het maken van architectuur.

Onderzoek naar veranderingen in Romeinse steden in de Late Oudheid, met focus op de informatie die hierover te verkrijgen is uit de analyse van archeozoölogische resten. Dierlijke resten van archeologische sites uit Romeins en Laat-Antiek Italië zijn onderzocht, zowel specifiek voor de stad Luni, als vergelijkend voor centraal Italië, om veranderingen aan te tonen van de Romeinse tijd naar de Late Oudheid.

Deze scriptie bestudeert de toepassing van het duurzaamheidsconcept, in al haar vormen, in archeologisch onderzoek. De hypothese wordt vooropgesteld dat het concept van duurzaamheid een nuttige bijdrage kan leveren een toekomstig archeologisch onderzoek. De geattesteerde verandering in het archeologisch bestand kan verklaard worden door te onderzoeken of een site, regio of samenleving aan haar steeds complexer wordende energiebehoefte kon voorzien in overeenstemming met het milieu.

Deze scriptie analyseert nieuwe en oude historische, archeologische en ecologische gegevens om tot een nieuw begrip te komen van de middeleeuwse ontginningen rond Gent

Deze masterthesis behandelt twee aspecten van het transitionele justitie- en verzoeningsproces: enerzijds de forensische archeologie, haar technieken, toepassing en belang voor internationale strafhoven zoals het ICTY en het ICTR, en anderzijds de inspanningen om gebeurtenissen te memorialiseren, en hun impact op de gemeenschap. Beide onderdelen worden benaderd vanuit een algemeen oogpunt via een theoretisch kader dat telkens toegepast kan worden op de gekozen case study, namelijk de genocide tegen de Tutsi in Rwanda uit 1994.

Muziek uit de tijd van de Egyptische piramiden               Ongeveer vier en een half millennium geleden liet de Egyptische prinses Meresankh twee harpspelers uitbeitelen in haar grafkapel in Giza, niet ver van de piramide van haar vader. Deze zouden de eerste voorbeelden zijn van de honderden harpisten, lierspelers en luitspelers die de volgende tweeëneenhalf duizend jaar de muren van Egyptische tombes en tempels zouden vullen.

De Nederlandse leger en vloot film (1917)In een tijd waarin we via YouTube en Twitter het bewegende beeld letterlijk in onze broekzak hebben, lijkt het bijna ondenkbaar dat het nog maar honderd jaar geleden is dat de eerste Nederlandse overheidsfilm in de bioscopen verscheen.De leger en vloot film Holland Neutraal draaide in de eerste helft van 1917, enwas, voor zover bekend, de eerste poging van de Nederlandse regering om via bewegend beeld naar haar bevolking te communiceren.

Germaans en Semitisch zijn verwant. Een groot geheim of je reinste onzin? In enkele Noord-Afrikaanse en Zuid-West-Aziatische talen, die de Afro-Aziatische talen worden genoemd, bestaat er een woord ‘hot’, dat ‘vuur’ betekent. Een grappig toeval, denk je dan, want het begrip lijkt wel heel erg op ‘heet’ in het Nederlands. Als ze ‘boos (zijn)’ willen zeggen, maken ze gebruik van de term ‘fus’. Op zich niet zo bijzonder, ware het niet dat wij de woorden ‘furie’ en ‘furieus’ kennen, die ook ‘razen(d)’ betekenen.

Naar aanleiding van de negatieve berichtgeving over archeologie, die de laatste jaren een grote impact had - zowel binnen en buiten de erfgoed sector - op de identiteit van onze discipline, werd in 2012-2013 een Public Archaeology project opgezet door Lien Van der Dooren, die peilde naar de beeldvorming en maatschappelijk positie van de archeologie in Vlaanderen.

Journalistiek artikel Vlaamse Scriptieprijs 2013: Wouter Helsen – Leven in het ronde.Een revolutionaire vormenleer van bellen, globes en schuimWanneer Peter Sloterdijk enkele jaren geleden zijn sferen-trilogie presenteerde, waren de reacties van het grote publiek uiterst enthousiast, echter vanuit academische hoek bleef het muisstil. Toch is Peter Sloterdijk geen onbeduidend figuur binnen het hedendaags intellectueel landschap.

Archeologen en journalisten zijn geen goede maatjesArcheologie is meer dan ooit een hot topic. In 2012 verschenen maar liefst 800 kranten-artikelen over archeologie, waarvan er 600 gingen over Vlaanderen. Toch heeft de helft van de Vlaamse archeologische instanties naar eigen zeggen nauwelijks contact met de pers. 18 procent is zelfs ronduit ontevreden over de berichtgeving. INE LEONARDEen nieuw masteronderzoek van de Hogeschool-Universiteit Brussel heeft de berichtgeving over archeologie van 2012 in de Vlaamse kranten doorgelicht.

 Digitale geografische technieken leggen kwetsbaar archeologisch erfgoed vast.Op de grens van Zuid-Siberië met Centraal Azië, waar Rusland, Mongolië, China en Kazachstan elkaar raken, ligt het Altai-gebergte. Het maakt deel uit van de Euraziatische steppegordel, die zich over meer dan 5000 km uitstrekt, van de Zwarte Zee tot Mantsjoerije. Enkele van ‘s werelds langste rivieren ontspringen hier. Het Altai-gebergte is één van de belangrijkste archeologische streken ter wereld. Over de uitgestrekte steppes en plateaus liggen duizenden monumenten goed zichtbaar verspreid.

 
 
 
Freuds studie van de Gradiva van Jensen
 
Freuds essay over de novelle Gradiva van Jensen inaugureerde de zogenaamde toegepaste psychoanalyse. Zowel dit essay als de novelle zelf werden naderhand herhaald onderwerp van kritische lezing. In deze literatuurstudie bestuderen we in een eerste luik de verzamelde secundaire literatuur en confronteren deze enerzijds met Freuds essay, anderzijds met de oorspronkelijke tekst van Jensens novelle.

- U bedoelt misschien theologie?  - Nee hoor, the-o-so-fie.  Een godsdienstpsychologische wind doorheen het Maeterlinckjaar"Helena Petrovna Blavatsky en de theosofie". Zo luidde het onderwerp van mijn masterproef. U wou ook spontaan bovenstaande vraag stellen? Wees niet ongerust, het klonk velen onbekend in de oren. Wanneer ik startte met mijn opzoekingswerk en de eerste boeken in de bibliotheek wou ontlenen, werd ik tot mijn verbazing zelfs naar de afdeling “esoterie en occultisme” verwezen.

 Hoe ver reikt de archeologie? Het mysterie van de Antwerpse ‘zwarte laag’Enkele maanden geleden ontstond er in de media heel wat ophef over de archeologie in Vlaanderen – haar kostenplaatje, maar ook haar nut, draagvlak en publiekswerking lagen zwaar onder vuur. Het doel van mijn thesis was niet om dit probleem rechtstreeks aan te pakken, maar ze kan er wel toe bijdragen om dit negatieve beeld te weerleggen. De archeologie is immers een erg actuele wetenschap die zich voortdurend ontwikkelt.

‘Op het snijvlak van geschiedenis, natuurwetenschappen en ambachtelijke metaalbewerking.’Deze scriptie van Klaas Remmen, student conservatie en restauratie van metalen, heeft een merkwaardig onderwerp. Boeken zijn er al vol over geschreven, mythes zijn over ontstaan, wetenschappers trekken zich al eeuwen de haren uit het hoofd en toch zijn er nog altijd veel onduidelijkheden. We hebben het hier niet over zwarte gaten of levende dinosaurusvissen, maar over een soort staal. Meer bepaald gaat de scriptie over het beroemde kroezenstaal, ook wel Wootz, Bulat of Damascusstaal genoemd.

 Marian Verstraeten, drager van een cultuur
Geschiedenis is een veelvoud aan paden waarop we worden geleid door ‘compagnons de route’. Deze ‘reisleiders’ zijn de historische bronnen, verhalen of figuren die ons langs gebeurtenissen loodsen en ons helpen ze in het juiste licht te zien – of alleszins in een nieuw licht. De kunstgeschiedenis, en bij uitbreiding de cultuurgeschiedenis, in Vlaanderen volgt al decennia dezelfde afgetreden paden: zij laat zich gidsen door steeds dezelfde protagonisten en ideeën om een welbekend verhaal te reproduceren. Deze historische wandeling is reducerend.

                                                                     Stieglitz Jenny

Het werkveld van een illustrator wordt vaak geassocieerd met kinderboeken maar gaat in werkelijkheid veel verder dan dat. Binnen het illustreren kunnen verschillende domeinen onderscheiden worden. Twee grote richtingen daarbij zijn fictie en non-fictie. Voor non-fictie gaat het vaak over documenttekeningen, realistische illustraties voor wetenschappelijke doeleinden. Een specifieke toepassing van wetenschappelijke illustratie vindt men binnen de archeologie.

 
Damage control: is een eerlijke opdeling van Jeruzalem nog mogelijk?
 
De geïntensiveerde geografische en demografische strijd in de ‘Holy Basin’ van Jeruzalem en Silwan als case study van de vergevorderde judaïsering van een Palestijns dorp.
 
Op één dag tijd: negen Palestijnse families worden door de Israëlische politie in het Palestijnse dorp Sheikh Jarrah uit hun huis gezet. Een paar uur later komen joodse kolonisten de meubels verwijderen en nemen hun intrek in de verlaten huizen.

 
Isis Sturtewagen
 
Goed gemutst!?
 
Nog niet zo heel lang geleden (ik spreek over de tijd toen mijn overgrootmoeder en grootmoeder nog jong waren) was het voor de westerse vrouw de gewoonste zaak van de wereld om dagelijks hoofddoeken of andere hoofdbedekking te dragen, zeker wanneer zij zich buitenshuis begaf.

Archeologie van een denkbeeldig bouwwerk: Paul Otlets wereldstadutopie



Een alternatief voor het Atomium
Als een paal boven water staat het Atomium te blinken op de Heizel. Een bouwwerk is een onweerlegbaar feit, dat weinig discussie duldt. Onwrikbaar bezet het Atomium niet alleen de fysieke ruimte, maar ook de mentale ruimte van ons collectief nationaal geheugen. Men zou bijna vergeten dat het ook anders had kunnen lopen. Bijna.
In 1958 was immers niet iedereen tevreden met de plannen voor de wereldtentoonstelling. Le Corbusier had het bijvoorbeeld liever anders gezien.