Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de Vlaamse Scriptieprijs.

DE INVLOED VAN DIGITALISERING OP DE WERKBELEVING VAN TECHNISCHE WERKNEMERS

Fabio Severini
Onderzoek waarbij de invloed van digitalisering bij technische werknemers op hun werkbeleving in kaart gebracht wordt aan de hand van de method of empathy-based stories of afgekort de MEBS.

Leraarperformantie: welke indicatoren vinden schoolleiders belangrijk en hoe brengen zij dit in kaart?

Frank Cauterman
Welke indicatoren van leraarperformantie vinden schoolleiders in het basisonderwijs belangrijk? Welke informatiebronnen gebruiken zij om zich een beeld te vormen over de performantie van de leraren binnen het team? Tussen de verschillende indicatoren bestaan correlaties die door exploratieve factoranalyse leiden tot verschillende leraarprofielen.

Het gebruik van doorlichtingsverslagen door ouders

Charlotte Aerts Joeri Berloo
Elke Vlaamse school wordt elke zes jaar doorgelicht door de Vlaamse onderwijsinspectie. Na het doorlopen van een inspectie volgt een doorlichtingsverslag. Doorlichtingsverslagen worden online en openbaar gepubliceerd. Dit doorlichtingsverslag kan voor een kwaliteitsverbeteringsproces zorgen wanneer verschillende actoren, zoals ouders, reageren op het doorlichtingsverslag. Deze reactie kan de vorm aannemen van een Choice, Voice of Exit.

Dit artikel rapporteert over een kwalitatief onderzoek naar het gebruik en de beleving van doorlichtingsverslagen door ouders. Daarnaast wordt onderzocht of het raadplegen van een doorlichtingsverslag invloed heeft op de Choice- , Voice- en Exit-opties van ouders met schoolgaande kinderen. Dit onderzoek werd gevoerd bij 20 ouders door middel van semi-gestructureerde interviews. Uit dit onderzoek blijkt dat ouders amper gebruik maken van doorlichtingsverslagen bij het maken van een schoolkeuze en dat ze niet weten waar ze een doorlichtingsverslag moeten vinden. De meerderheid van de ouders zou de school niet aanspreken na het lezen van een doorlichtingsverslag en slechts een kleine minderheid van de ouders zou de school verlaten na een ongunstig doorlichtingsverslag. Alle ouders zouden in de toekomst gebruik maken van een doorlichtingsverslag bij het maken van een schoolkeuze.

Bringing the future into the classroom. Action research based on Theory U (Otto Scharmer, MIT). Impact from a student-centered competence-oriented learning environment on learning approach.

Kristien Verbist
We leven in ontwrichtende tijden. Volgens de sociale innovatietheorie Theory U (Otto Scharmer, Massachussets Institute of Technology, MIT) hebben we daarom een 4.0 Onderwijs nodig, een ondernemende, co-creatieve, participatieve manier van leren die de student en zijn hoogst mogelijke potentieel centraal stelt. In dit praktijkonderzoek wordt onderzocht wat de impact van zo'n leeromgeving is op de leerapproach van leerlingen (kwantitatief onderzoek) én op de aanpak van de leerkracht (kwalitatief onderzoek). Uit het onderzoek blijkt dat de 4.0. aanpak een positieve impact heeft op de leerapproach van leerlingen én dat de leerkracht anders voor de klas staat.

Docentgedrag als student bekeken

Linde Domus
In onze snel veranderende maatschappij dient ook het onderwijs mee te evolueren. Binnen de leeromgeving speelt de docent een belangrijke rol. Het gedrag dat een docent stelt, heeft invloed op de relatie tussen student en docent enerzijds en, op onrechtstreekse wijze, op de motivatie van de student anderzijds. In het voortgezet onderwijs is er reeds veel bekend over de invloed van de docent-studentrelatie maar in het hoger onderwijs is hier nog weinig onderzoek naar gedaan. Het doel van dit praktijkonderzoek is te achterhalen welke docentgedragingen in het hoger onderwijs volgens studenten een positieve invloed hebben op de docent-studentrelatie, welke betekenis studenten hieraan toekennen en welke invloed dit heeft op hun motivatie. Vervolgens gaat dit onderzoek na welke verschillen er zijn in perceptie tussen docenten en studenten betreffende het docentgedrag.
Via twee vragenlijsten en een focusgroep werd data verzameld bij eerstejaars bachelorstudenten TEW en hun wiskundedocenten aan de Universiteit Antwerpen. Uit de antwoorden op de eerste vragenlijst bleek dat studenten voornamelijk leidend docentgedrag prefereerden gevolgd door helpend/vriendelijk en begrijpend docentgedrag. De focusgroep bevestigde deze resultaten enerzijds, maar voegde ook de meerwaarde van een meer terughoudende docent toe waardoor de student meer zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en vrijheid verkrijgt afhankelijk van de werkvorm. De tweede vragenlijst peilde naar de percepties van de docenten en studenten betreffende de waargenomen geprefereerde docentgedragingen. Beschrijvende statistiek en t-testen toonden grotendeels significante discrepanties tussen de percepties van docenten en studenten. Volgens studenten voldeden de meeste docenten in grote mate aan het geprefereerde docentgedrag maar de inschattingen van de docenten varieerden onderling sterk.
De resultaten van dit onderzoek kunnen een aanknopingspunt vormen voor een grootschalig onderzoek naar docent-studentrelaties in het Vlaams hoger onderwijs. Dit ter verbetering van de onderwijskwaliteit en in functie van de professionalisering van docenten om een bewustwording te creëren over de invloed van hun gedrag.

Invloed van instructionele kwaliteit op plezier en academisch zelfconcept bij wiskunde

Laura Doens
In deze kwantitatieve studie wordt de invloed van instructionele kwaliteit op twee attitudes van leerlingen in het Vlaamse lager onderwijs ten opzicht van wiskunde bestudeerd: plezier in wiskunde en academisch zelfconcept voor wiskunde. Daarvoor wordt gebruikgemaakt van de vragenlijsten voor leerlingen uit het TIMSS-onderzoek van 2015.

Compassie in het onderwijs: effecten op persoonlijk welbevinden en professioneel functioneren van leerkrachten

Ludwig Peeters
Deze scriptie bracht in kaart in welke mate leerkrachten in het Vlaamse secundair onderwijs op moeilijke momenten compassie ervaren vanwege naaste collega's en directie. Er blijken belangrijke effecten te zijn op het persoonlijk welbevinden en het professioneel functioneren (bv. ziekteverzuim en burn-out).

Transitie van secundair naar hoger onderwijs: Samenhang tussen academische aanpassing en studiesucces en de rol van studieondersteuning

Evelyne Mancel
In de laatste jaren werd er wereldwijd onderzoek gedaan naar de transitie van secundair naar hoger onderwijs. Het Vlaams onderwijsbeleid oefende ook invloed uit op de kwaliteit van hoger onderwijs door zich te richten op de instroomproblematiek. Momenteel gaat er wel minder aandacht uit naar initiatieven in de eerste maanden van het hoger onderwijs inzake academische aanpassing. Onderzoek stelt echter dat studenten meer kans hebben om te slagen indien ze zich gedurende deze eerste maanden verbinden met het academisch leven. Daarnaast wordt door onderzoekers het belang van studiebegeleiding aangehaald.

Dit onderzoek is een onderdeel van een groter onderzoeksproject van de UA en is kwalitatief bedoeld. Het heeft als doel een beter zicht te krijgen op de factoren die bijdragen tot academische aanpassing, meer bepaald op de ervaringen van de eerstejaarsstudenten inzake academische aanpassing en studieondersteuning.

Het effect van het gebruik van webcolleges op het studieresultaat van studenten

Elke Bernaerts
In dit onderzoek wordt nagegaan wat het effect is van het gebruik van webcolleges op het studieresultaat van studenten. De studieresultaten van studenten van twee opleidingsonderdelen aan de UAntwerpen worden bekeken in het licht van de gebruikspatronen bij webcolleges.

Hoe lerarenopleiders van STEM-richtingen hun studenten een onderzoekende houding bijbrengen.

Bart Huyghe
In onze maatschappij is er nood aan afgestudeerden met een STEM-profiel en een sterk onderzoekende houding. Het spreekt dus voor zich dat STEM-leerkrachten in secundaire scholen van grote invloed zijn en daarmee dus hun opleiding. In deze scriptie onderzocht men hoe lerarenopleiders van STEM vakken invulling geven aan deze specifieke taak en of er beïnvloedende factoren zijn.

Haal de leerkracht van zijn eiland: collegiale visitatie bij leerkrachten secundair onderwijs in Vlaanderen

Bram Van Cauteren
Van elkaars lespraktijk leren door elkaar te observeren en werkpunten voor elkaar te formuleren is een krachtig leerconcept. Het heeft positieve effecten op de professionalisering van de leerkracht, maar toch gebeurt het te weinig.

ONDERWIJS AAN GEDETINEERDEN Een kwantitatief onderzoek naar de evolutie van en de deelname aan het kwalificerend aanbod van centra voor basiseducatie en volwassenenonderwijs voor gedetineerden in Vlaamse en Brusselse gevangenissen sinds 2009 t.e.m. 2014

Ines Neefs
“De evolutie van het onderwijsaanbod en de deelname hieraan in de Vlaamse en Brusselse gevangenissen: een succesverhaal ? ”Levenslang leren is een thema dat niet meer weg te denken is uit de nationale en Europese beleidsagenda’s. Laaggeschoolden nemen echter het minst deel aan levenslang leren, maar net zij hebben er het meeste baat bij omdat het hun kansen en dus integratie in de maatschappij bevordert. Dit geldt nog in sterkere mate voor laaggeschoolden met een gevangenisverleden.

De invloed van flexibiliteit in leertrajectorganisatie op leermotivatie van jonge cursisten in het tweedekansonderwijs

Mariska Hendrickx Mariska Hendrickx
Wat het secundair onderwijs niet kan, kan het tweedekansonderwijs wel.Steeds meer jongeren die vroegtijdig het secundair onderwijs verlaten, vinden hun weg naar het tweedekansonderwijs om alsnog een diploma te halen. De centra voor volwassenenonderwijs die tweedekansonderwijs aanbieden, zien al enkele jaren dat het aantal cursisten onder de 25 jaar alsmaar toeneemt.

Het effect van feedback op motivatie bij leerkrachten in een uitdagende klascontext

Sarah van Hoof
FEEDBACK: STOORZENDER VOOR AUTONOMIE OF TOPPUNT VAN VERBONDENHEID?Recent onderzoek toont aan dat leerkrachten hun motivatie vooral halen uit feedback die ze krijgen van collega's en leerlingen. Leerkrachten zeggen ook bevestigende en verbeterende feedback van hun directie te missen en daar knelt het schoentje in Antwerpse scholen, zo blijkt. Als masterstudent Opleidings- en onderwijswetenschappen onderzocht Sarah van Hoof het effect van feedback op motivatie bij leerkrachten. Ze deed dit naar aanleiding van de resultaten van het TALIS-onderzoek van 2013.

Paarsgewijze vergelijking als evaluatietechniek voor wiskundig probleemoplossen

Kristof Vermeiren Kristof Vermeiren
Het beoordelen van wiskundige probleemoplossingsvaardigheden: kan het ook anders?De evaluatiemethodes voor wiskundig probleemoplossen die binnen ons onderwijssysteem gangbaar zijn, worden de laatste jaren alsmaar vaker bekritiseerd. Ze zouden oppervlakkig leergedrag uitlokken, wat op zijn beurt ervoor zorgt dat leerlingen in een verdere school- of werkloopbaan onvoldoende in staat zijn om wiskunde efficiënt toe te passen op nieuwe problemen.

Een verkenning naar de invloed van een doorlichting op emoties en professionele identiteit van leerkrachten.

Nathalie Heyninck
Welke leerkrachten trotseren een doorlichting?In Vlaanderen bewaakt en stimuleert de inspectie de onderwijskwaliteit met de doorlichting van scholen. Leerkrachten hebben een sleutelpositie in het voortdurend verbeteren van de kwaliteit van ons onderwijs. Een doorlichting is voor leerkrachten een spannende zaak. Hoe zij de schoolevaluatie beleven en ermee omgaan bepaalt of het al dan niet een leerrijke ervaring wordt.

WAARIN SCHUILT DE KRACHT BIJ POWER POSING? EEN VERKENNING VAN KRACHTIG NON-VERBAAL GEDRAG BIJ STUDENT LERAREN

Luk Smits
Waarin schuilt de kracht bij power posing ...… en hoe zorgt Wonder Woman voor een sterke start in onderwijs?Sommige leerkrachten hebben ‘het’, anderen hebben ‘het’ (nog) niet. Spijtig genoeg voelen ook leerlingen dit heel snel aan. Een slechte start kan zomaar betekenen dat je als leerkracht de rest van het jaar, of erger nog, de rest van je carrière achter de feiten aanloopt.De cijfers spreken dan ook tot de verbeelding.

De invloed van persoonlijkheid, gender en motivatie op de evolutie in leerstrategieën gedurende de transitieperiode van het secundair onderwijs naar het hoger onderwijs

Leen Catrysse
Hoe leren studenten tijdens de transitie van secundair naar hoger onderwijs?De overgang van het secundair naar het hoger onderwijs verloopt lang niet altijd even gemakkelijk en is niet voor elke student een evidentie. Leen Catrysse (Universiteit Antwerpen) concludeert in haar masterproef dat studenten tijdens de transitie een soort transitie-effect ervaren waarbij alle leerstrategieën toenemen.Leen Catrysse, een studente Opleidings- en Onderwijswetenschappen, onderzocht hoe studenten leren tijdens de transitieperiode van het secundair naar het hoger onderwijs.

De professionalisering van toekomstige leerkrachten lager onderwijs met betrekking tot de sociale, emotionele en persoonlijke begeleiding en ondersteuning in de klas

Katrien Hens
 Wat mogen we verwachten van onze toekomstige leerkrachten?Jonge kinderen krijgen meer dan ooit te maken met echtscheidingen, eenzaamheid, een druk gevulde agenda, werkende ouders, een laag zelfbeeld,... De vraag van deze kinderen om hierin begeleid te worden is groter dan ooit. De leerkracht is vaak de eerste persoon die deze signalen kan opvangen en aanpakken omdat ze samen veel tijd doorbrengen op school. Maar willen en kunnen onze leerkrachten dat wel?

Schoolreglementen: een kwarteeuw later

Julie Sels
“Schoolreglement of wetboek?”Dagelijks hebben duizenden leerlingen, ouders en leerkrachten in Vlaanderen te maken met het schoolreglement. Wie van hen kent de bepalingen in de schoolreglementen nog? Of meer nog, wie heeft het schoolreglement gelezen? De toenemende juridisering in onze maatschappij heeft een invloed op het onderwijs en dus ook op de schoolreglementen. Het gemiddelde schoolreglement van vandaag is 12,52 keer groter dan dat van 25 jaar geleden.

Zorg voor Nazorg

Patrisia van Holewinckel
Persbericht 21/05/2014“Het huidige zorgaanbod voor Vlaamse adoptieouders en -kinderen schiet tekort.”Uit het onderzoek van Patrisia Van Holewinckel, student Opleidings- en onderwijswetenschappen van de Universiteit Antwerpen, blijkt dat de meerderheid van de Vlaamse adoptieouders vindt dat leerkrachten in het basisonderwijs onvoldoende vertrouwd zijn met adoptie, en dat ze bijgevolg ook onvoldoende kunnen inspelen op de specifieke behoeften van hun kinderen. Of, zoals een ouder het stelde: “Adoptiekinderen hebben niet alleen een fysieke en cognitieve achterstand.

De ontwikkeling en validering van een beoordelingsinstrument voor dans in het Deeltijds Kunstonderwijs

Kathleen Harre
Toolkit voor juryleden in het dansonderwijs Jaarlijks volgen heel wat kinderen, jongeren en volwassenen dansles in het Deeltijds Kunstonderwijs. Ze doen dat na schooltijd, na het werk of in het weekend. Op het einde van elk jaar leggen ze een examen af om te mogen overgaan naar het volgende jaar of om een getuigschrift te behalen. Deze examens gebeuren klassikaal: de hele klasgroep voert gelijktijdig een reeks aangeleerde danspassen uit. Eén of meerdere juryleden zitten vooraan in het lokaal en beoordelen deze danspassen terwijl ze worden uitgevoerd.

Secundair onderwijs door de bril van ouders

Lieve Smeyers
Weten scholen wel wat ouders van hen verwachten?Scholen en leerkrachten worden geconfronteerd met leerlingen wiens ouders verschillende verwachtingen en opvattingen hebben over kwaliteitsvol onderwijs. Dat blijkt uit de masterscriptie van Lieve Smeyers (Universiteit Antwerpen). Zij onderzocht de verwachtingen van ouders ten aanzien van de kwaliteit van het secundair onderwijs.Smeyers, student in de Opleidings- en Onderwijswetenschappen, interviewde ouders met minstens één kind in de eerste graad van het secundair onderwijs.

Masterproef “Toepassing van de rechten van het kind in het Vlaams basisonderwijs” - Casestudy van ‘kinderrechtenscholen’

Hilde De Vleeschouwer
Masterscriptie als inspiratiebron (5/07/2013)Nieuw denkkader legt focus op kinderrechten in de basisschool Enkele Vlaamse scholen dragen de rechten van het kind bijzonder hoog in het vaandel en groeien uit tot ware ‘kinderrechtenscholen’.

Het leren van kenniswerkers op de werkplek: Onderzoek naar leermotivatie, leeraanpak en invloed van het werkplekklimaat

Dorien Noyens
 Kenniswerkers: kwalitatief goed gemotiveerde diepgaande leerders!In Vlaanderen stellen we een stijgende tewerkstelling aan kenniswerkers vast. Kenniswerkers moeten steeds op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen om hun job goed uit te voeren. Omdat kennis snel veroudert, is voortdurend leren essentieel voor een kenniswerker. Elke kenniswerkers leert op een andere manier en heeft andere redenen om zich in te zetten om bij te leren op het werk. In de wetenschappelijke literatuur is hier echter nog maar over geweten.