Scriptiebank overzicht

Schaliegas: vloek of zegen? De race om het blauwe goud.In de naweeën van de economische en financiële crisis, lijkt het belangrijker dan ooit om sterke economische groeicijfers te presenteren. Goedkope energiebronnen vormen hierbij de basisingrediënten om de groeihonger te stillen en de economische motor – al dan niet ten koste van het klimaat – aan te sturen. Schaliegas luidt de naam van de nieuwe rijzende ster aan het energiefirmament. In navolging van Amerika lijkt ook de Europese Unie jacht te maken op dit nieuwe blauw goud.

Perovskiet zonnecellen: Toekomst in hernieuwbare energie?Debatten rond het thema energie krijgen steeds meer aandacht in de hedendaagse maatschappij als gevolg van de alarmerende uitputting van conventionele en niet-hernieuwbare energiebronnen zoals steenkool, aardolie en aardgas. Gekoppeld aan de parallelle aantasting van het milieu bij het ontginnen van deze energiebronnen wordt de ontwikkeling van onuitputtelijke, groene en toch nog economisch gunstige energietechnologieën alsmaar relevanter.

Valorisatie van organisch afval voor een meer rendabele en duurzame bio-economieDe voorlopige achterstand van de bio-gebaseerde op de petrochemische industrie is, naast de duurdere grondstoffen, te wijten aan een aantal uitdagingen waar de bio-gebaseerde industrie mee worstelt. De competitiviteit wordt kunstmatig in stand gehouden door subsidiëring en er rijzen vragen over het gebruik van landbouwgrond voor de productie van materialen en brandstof. Bovendien wordt bij het verwerken van biomassa een grote hoeveelheid afvalwater geproduceerd, die een aanzienlijke fractie van de biomassa bevat.

U rijdt toch ook op groene diesel? Een nieuwe productieroute blootgelegdBussen die rijden op waterstof, hybride wagens, de exotische BMW i8 of een snelle Tesla… Meer en meer worden we geconfronteerd met “groene” alternatieve voertuigen. Maar ook binnen 60 jaar zal nog de helft van alle transport gebeuren met behulp van vloeibare brandstoffen.

De toekomst van ons elektriciteitsnetwerk“Gaat deze winter het licht uit?” Het is een wederkerende krantenkop de laatste drie jaar, maar is deze vrees ook gegrond?Niemand zal ontkennen dat het elektriciteitsnetwerk voor grote uitdagingen staat. Onze huidige productiemiddelen voor de opwekking van elektriciteit hebben een groot aandeel in de totale uitstoot van broeikasgassen en werken zo de opwarming van de aarde in hand. De Europese Unie heeft daarom beslist dat we op lange termijn moeten overgaan naar propere en hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie.

Zonne-energie 2.0: transparant, flexibel en goedkoopOveral in Vlaanderen zie je ze tegenwoordig op de daken liggen, die typische blauwzwarte silicium zonnepanelen. Zonne-energie wordt dan ook beschouwd als een van de beloftevolste hernieuwbare energiebronnen en er wordt volop op ingezet in de strijd tegen de klimaatopwarming. Enig idee hoeveel al die zonnepanelen nu werkelijk bijdragen tot de totale elektriciteitsproductie wereldwijd? Slechts 0.9%. Met andere woorden, bijna niets.

In de overgang naar een wereld waar hernieuwbare energie de hoofdbrok uitmaakt van de elektrische productiecapaciteit kan warmte-krachtkoppeling dienen als overgangstechnologie. Grote installaties zijn momenteel al in werking in België maar de technologie voor de residentiële markt raakt moeilijk ingeburgerd. Wereldwijd zijn bepaalde landen er echter wel al in geslaagd om deze residentiële markt te ontwikkelen voor (micro-)WKK.

I.     IntroductieDe toenemende wereldpopulatie, gecombineerd met een stijgende levenswelvaart, zorgt voor een exponentiële groei van de wereldwijde energiebehoefte. De milieuproblematiek die fossiele brandstoffen zoals olie, kolen en gas met zich meebrengen, heeft het onderzoek naar hernieuwbare energiebronnen een enorme stimulans gegeven. Aangezien de transportsector sterk afhankelijk is van aardolie, is de interesse in alternatieven voor vloeibare transportbrandstoffen sterk gegroeid. Biomassa wordt beschouwd als een veelbelovend alternatief voor traditionele transportbrandstoffen1, 2.

Goedkopere offshore windenergie door verbeterde funderingsmodellenOm de kost van offshore windenergie te reduceren, lopen binnen de EU verschillende onderzoeksprojecten.  De grootste onzekerheid bij het ontwerp van de structuren ligt nog steeds in het funderingsontwerp. De ontwikkeling van een vernieuwde ontwerprichtlijn voor de funderingen van offshore windturbines kan de totale projectkost van offshore windparken significant terugdringen.

Slimme elektriciteitsnetten: de oplossing voor het energieprobleem?door Jonas Engels en Dries GuldentopsDe opwarming van de aarde leidt tot een groeiende bewustwording dat de uitstoot van broeikasgassen sterk verminderd moet worden om de globale temperatuurstijging te beperken. Dit zorgt ervoor dat het aandeel van fluctuerende hernieuwbare energiebronnen in de elektriciteitsproductie toeneemt. Opdat het elektriciteitssysteem zou kunnen omgaan met deze onvoorspelbare, variërende energiebronnen heeft het een grote graad van flexibiliteit nodig.

Geduld is een schone zaakdoor Hannah Daled en Raf SchoenaersGeduld is een schone zaak, in het geval van de elektrische auto is het letterlijk een schone zaak. Elektrische wagens zijn een oud concept in de auto-industrie, maar de toekomst van de elektrische wagen zag er niet rooskleurig uit in 1999. Het leek erop dat de ontwikkeling bruut werd stopgezet toen de eerste massa geproduceerde elektrische wagen, de EV1, van zijn eigenaars werd teruggenomen en vernield door de fabrikant zelf, General Motors.

Een stap richting een efficiëntereelektriciteitsvoorziening Hoewel het aandeel hernieuwbare energie en elektrische wagens in de lift zit,is het huidige elektriciteitsnet daarop niet voorzien. Technici denken dan ookgrondig na over hoe het anders en efficiënter kan. Een aanbeveling om onzeenergiefactuur te verminderen: gebruik meer gelijkspanning i.p.v.wisselspanning in het elektriciteitsnet. Uitdagingen voor het huidige elektriciteitsnetEen van de problemen waarvoor weinig media-aandacht bestaat, is demodernisering en uitbreiding van het bestaande elektriciteitsnet.

Een schakel in het sluiten van de stikstofkringloopDe mestproblematiek in Vlaanderen is alom bekend. Stikstof (N) komt op de velden terecht via onder andere ammonium in kunstmeststoffen en wordt slechts gedeeltelijk opgenomen door de gewassen, die N inbouwen in eiwitten. De overige fractie wordt uitgespoeld naar het oppervlakte- en grondwater, waardoor de milieukwaliteit wordt aangetast. Daarnaast kan je je afvragen of we de opgenomen N in gewassen ook effectief volledig consumeren. Het antwoord is neen, helemaal niet.

Naar een sociaal rechtvaardige en duurzame transitie, in Nyrstar en elders15 oktober 2008: de directie van Nyrstar Balen en Overpelt kondigt een zware herstructurering aan, waarbij ongeveer 25 % van de arbeidsplaatsen verloren gaan. In het crisisjaar 2009 sluit het bedrijf gedurende negen maanden haar deuren. De directie klaagt over hoge loon- en energiekosten. Het bedrijf kent recent ook heel wat moeilijkheden met een belangrijke partner. De mijngroep Talvivaara staat erg moeizaam op na een bijna-faillissement.

Examination of Plasma Current Spikes and General Analysis of H-mode Shots in the Tokomak COMPASS.Arne Van Londersele,Ingenieurswetenschappen, Engineering Physics “We say that we will put the sun into a box. The idea is pretty. The problem is, we don’t know how to make the box.”S. Balibar, Director of Research, CNRSIedereen wenst een duurzame omgang met onze planeet. De term ‘groen’ is zelfs zo populair dat het ondertussen de naam geworden is van een Vlaamse politieke partij.

Klimaat en energie, beladen begrippen in de actualiteitEen rechts-gebonden thema met actualiteitswaarde, dat was mijn doelstelling bij het kiezen van een thesisonderwerp. Het lezen van kranten bracht mij al gauw op de thema’s klimaat en energie. Electrabel lag de laatste jaren onder vuur omwille van zijn hoge prijzen. De privésector gaat geld pompen in windenergie. De subsidiëring van zonnepanelen wordt teruggedraaid. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de synergie tussen milieu en energie.

Alcohol en auto’s: een gevaarlijk efficiënte mixUiteraard blijft rijden onder invloed onaanvaardbaar, maar als het van de vakgroep vervoerstechniek aan de Gentse universiteit afhangt dan worden alcohol en personenauto’s in de toekomst onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Lichte alcoholen zijn namelijk een veelbelovend en duurzaam alternatief voor de huidige benzine. Wanneer u morgen benzine in uw wagen tankt dan zit daar reeds tot 5% ethanol bij. In Brazilië wordt alcohol zo al sinds de jaren ’70 gebruikt als alternatief voor de fossiele brandstoffen.

De visuele impact van windturbinesWindturbines zijn vaak van heinde en ver zichtbaar. Door de recente stijging van de energieprijzen en de vraag naar alternatieve energiebronnen in de strijd tegen de klimaatsveranderingen komt het gebruik van windenergie in Vlaanderen in een stroomversnelling. Volgens beleidsdocumenten is het noodzakelijk om windturbines ‘zorgvuldig in te passen in het landschap’. Meestal weet men echter niet hoe dit geïnterpreteerd moet worden.

Van plaag tot zonneoven, het (haast) onbeperkte potentieel van Fab Lab’s en informatiedelenEen invasieve waterplantensoort die gebruikt wordt als voornaamste bouwmateriaal bij de constructie van milieuvriendelijke zonneovens.

CO2-uitstoot van elektriciteitscentrales tot 30 % lager door Europees energiebeleidDe CO2-uitstoot van elektriciteitscentrales draagt in grote mate bij tot de opwarming van de aarde. In Europa is 35 % van de totale CO2-emissie afkomstig van elektriciteitscentrales. Het verminderen van deze CO2-uitstoot is dan ook belangrijk in het bestrijden van de opwarming van de aarde. In Europa heeft men dit begrepen. Het Europese energie- en klimaatbeleid heeft de CO2-emissies van elektriciteitscentrales sterk teruggedrongen. Een deel van deze emissies is echter verschoven naar andere sectoren.

Nanodeeltjes versus Energieschaarste=David versus GoliathEen blik op de toekomst zonder fossiele brandstoffen Energie is het fundament waarop elke vorm van leven of technologie gebaseerd is. Onze klassieke energiebronnen belasten echter het milieu en geraken stilaan uitgeput. Een duurzame energievoorziening vormt dus één van de grootste uitdagingen van de 21ste eeuw. Verschillende oplossingen worden naar voren geschoven en nanotechnologie speelt daarin vaak een belangrijke rol.Ten eerste biedt waterstofgas een waardig alternatief voor fossiele brandstoffen.

Meer energie uit hout!Bio-energiewinning uit inheemse houtsoortenDe laatste decennia wint houtige biomassa terug aan belang als gevolg van de stijgende vraag naar energie, de slinkende fossiele brandstofreserves en de stijgende broeikasgasconcentraties in de atmosfeer. Om de efficiëntie van de energiewinning te verbeteren is het noodzakelijk de mogelijk verkrijgbare energie uit een hoeveelheid hout te kennen.

 Sven De SchampheleireKan schuim de wereld redden?Energie wordt de komende decennia belangrijker dan ooit tevoren. Olie en natuurlijke gasbronnen geraken uitgeput, steenkool zorgt voor een te hoge CO2-uitstoot en hernieuwbare energiebronnen (wind, zon en biomassa) staan nog in hun kinderschoenen. Op korte en middellange termijn zijn prestatieverbeteringen aan bestaande toestellen daarom van groot belang. Verwarmingstoestellen zijn volgens een studie van een gerenommeerd consultancybureau, McKinsey, verantwoordelijk voor 30% van de totale energieconsumptie bij gezinnen.

 Supergeleiding: de toekomst?In een belangrijk deel van de geïndustrialiseerde wereld wordt de elektriciteitopwekking momenteel ingenomen door kerncentrales. De controversiële discussie omtrent kernafval en milieuvervuiling voor de volgende generaties zijn alom bekend. Mede na de ramp in Fukushima wordt daarom zeer intensief op zoek gegaan naar methoden die elektriciteit op een groene en duurzame manier produceren. Hierbij hebben zonnecellen een goede opmars gemaakt, maar deze alleen voldoen niet aan de grote vraag naar efficiënte en milieuvriendelijke elektriciteit.

 CHARGE & SERVICE: EEN PARAMETRISCHE ARCHITECTUUR
INLEIDING
               
De autoconstructeurs zijn er allemaal mee bezig: ‘de wagen van de toekomst’. Hij is milieuvriendelijk, maakt geen lawaai, is gemakkelijk en goedkoop in het onderhoud en toch zie je er zelden eentje rijden. Waar blijft de elektrische auto? De idealist die voor dit voertuig kiest komt al snel tot de ontnuchterende vaststelling: ik kan nergens bijtanken…
Als je vandaag op het internet zoekt, merk je dat de meeste elektrische wagens pas in 2011 of later zullen verschijnen.

Silicium-nanodraden, een middel tegen de opwarming van de aarde
De gevolgen van de orkaan Katrina, de overstromingen in Pakistan, de extremere weersomstandigheden … te wijten aan de opwarming van de aarde? Zeker is dat dit iedereen met de neus op de feiten drukt. Daarnaast hebben de olieramp in de Verenigde Staten, de onzekere situatie in het Midden-Oosten, de problemen met gastoevoer vanuit Rusland, … geleid tot een ander bewustzijn. Hernieuwbare energie is hot!
 
Zo ook zonnepanelen.

 
Groen, groener, groenst
 
 
Na de Industriële Revolutie in de negentiende eeuw is er tegenwoordig sprake van een groene revolutie met ‘groen’ in de betekenis van ‘groene energie’. Wereldwijd houdt de bevolking de klimaatverandering nauwlettend in de gaten. Talrijke initiatieven moeten de mensen ervan overtuigen dat iedereen zijn steentje kan bijdragen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. In het kader van dit erg actuele thema wordt ook het gebruik van groene of hernieuwbare energie in toenemende mate gestimuleerd.

 Duitsland en de Europese klimaatpolitiek:
Van beste leerling van de klas tot beste leerling van de klas
 
De reputatie van de Duitsers op het vlak van milieu heet traditioneel uitmuntend: Toen de Europese Unie besloot Europawijde recyclage-regels in te voeren waren die gebaseerd op het Duitse afvalsysteem. Een label voor milieuvriendelijke producten? De inspiratie kwam van onze groene buur. Klimaatverandering, ze waren er al jaren mee weg: hun zon, hun wind en hun rivieren vonden aansluiting op het hoogspanningsnet.

De Noordzee kleurt groenU hoeft niet ver te rijen op onze Belgische autowegen om er wel één tegen te komen; overal schieten windturbines als paddenstoelen uit de grond. Maar niet alleen op land kent de windindustrie een explosieve groei.

 
Gistadhesie, of waarom kleven zoveel meer is dan vasthangen alleen
Maarten Ghequire
 
Energie kost geld, zoveel is zeker. Iedereen zal het de laatste maanden dan ook wel gevoeld hebben in zijn portemonnee: de brandstofprijzen zijn allesbehalve gedaald. Te sterke afhankelijkheid van oliestaten uit het Midden-Oosten bewees hierbij grote industrieën volledig vleugellam te kunnen maken. Westerse smeekbeden naar goedkopere ruwe olie bleven daarbij onbeantwoord… Anderzijds is de aandacht voor hernieuwbare energie niet uit de media weg te slaan.