Scriptiebank overzicht

Een vaccin tegen huisstofmijtallergieAllergie, het is haast niet weg te denken uit onze Westerse wereld. Wie heeft geen vriend, broer, moeder of neef die allergisch is? Hangen de eerste pollen in de lucht, dan worden de zakdoeken boven gehaald. Maar mensen allergisch aan huisstofmijt snotteren en niezen het hele jaar door. Zou het niet interessant zijn een vaccin te vinden om hen te helpen?InleidingAllergieën komen steeds vaker voor: in Europa heeft 25 % van de bevolking last van allergische rhinitis. Een onevenwicht in de cellen van het immuunsysteem draagt hiertoe bij.

Zit er iets in mijn oog?Iedereen kent wel de klassieke oogdruppels of -zalven uit de apotheek. Producten die je je herinnert uit je kindertijd, of die je grootouders misschien nu dagelijks moeten gebruiken. De producten inbrengen is nooit een leuke ervaring. Als kind had je hier al een hekel aan en ook voor ouderen is dit erg vervelend. Bovendien bleef het nooit bij een enkele toediening, maar moeten de preparaten steeds meermaals per dag worden aangewend. Wat is hier nu eigenlijk de reden voor?

Ziektes opsporen via temperatuurmetingen: weg met die koortsthermometer !Aan de hand van de evolutie van de temperatuur in de tijd kunnen ziektes gedetecteerd worden. De warmte dat wordt toegevoegd aan het lichaam, waardoor de temperatuur verandert, geeft voor gezonde en zieke mensen een verschillend patroon weer. Het vergelijken van beide patronen wijst op de aanwezigheid van een bepaalde ziekte, waardoor verdere stappen kunnen ondernomen worden in de juiste richting om de patiënt te genezen. Het patroon vertelt de patiënt onmiddellijk met welke ziekte hij te kampen heeft.

Een stap dichter bij het genezen van kanker.Multipel myeloom of de ziekte van Kahler is één van de meest voorkomende hematologische kankers (tumoren in bloed, beenmerg en lymfeknopen). Deze ziekte is gekarakteriseerd door een ongecontroleerde groei van plasmacellen in het beenmerg. Plasmacellen behoren tot de witte bloedcellen en worden samen met andere bloedcellen aangemaakt in het beenmerg. Door een overwoekering van de tumorcellen ontstaat er echter een tekort aan normale bloedcellen.

Een kleine stap richting gentherapie met DNA-bindende peptidenHet verstarren van peptiden, een methode waarbij de 3D-structuur van de molecule wordt vastgezet, gebruikt men al enkele jaren binnen de medicinale chemie om een betere binding aan eiwitten te verkrijgen en om het peptide te beschermen tegen enzymatische afbraak.

Seks, virus en kanker: een gevaarlijk triootjeSeks, virus en kanker: wat hebben zij met elkaar gemeen? Het is een gevaarlijk trio dat jaarlijks voor meer dan 500 000 nieuwe patiënten en meer dan 300 000 doden per jaar zorgt. De uitkomst van het trio wordt vaak pas na tien jaar zichtbaar en dan is het seksuele avontuurtje van toen al lang vergeten. De harde diagnose: baarmoederhalskanker.Baarmoederhalskanker is een vaak voorkomende kanker bij vrouwen. De kanker wordt veroorzaakt door het seksueel overdraagbare high risk humaan papillomavirus (hrHPV).

Ontrafeling en genezing van vroegtijdige veroudering: genetisch gewijzigde cellenDe vroegtijdige verouderingsziekte HGPS (Hutchinson-Gilford Progeria Syndroom) of simpelweg progeria zorgt ervoor dat je lichaam acht keer sneller oud wordt dan normaal. De ziekte wordt veroorzaakt door een kleine verandering in het DNA, een mutatie. Waarom dit leidt tot vroegtijdige veroudering is nog grotendeels onduidelijk. Om dit beter te kunnen onderzoeken wordt de ziekte nagebootst in dieren en cellen. In deze masterproef werden genetische veranderingen aangebracht in cellen met zeer moderne technieken.

Een schakel in het sluiten van de stikstofkringloopDe mestproblematiek in Vlaanderen is alom bekend. Stikstof (N) komt op de velden terecht via onder andere ammonium in kunstmeststoffen en wordt slechts gedeeltelijk opgenomen door de gewassen, die N inbouwen in eiwitten. De overige fractie wordt uitgespoeld naar het oppervlakte- en grondwater, waardoor de milieukwaliteit wordt aangetast. Daarnaast kan je je afvragen of we de opgenomen N in gewassen ook effectief volledig consumeren. Het antwoord is neen, helemaal niet.

Malaria uitroeien?The battle continuesElke minuut sterft een kind aan malaria. Ondanks grote inspanningen is dit nog steeds de verontrustende werkelijkheid. Bovendien raken de geneesmiddelen waarmee tegen malaria gestreden kan worden schaars. Heel veel malaria parasieten hebben immers resistentie ontwikkeld tegen de bestaande antimalaria geneesmiddelen.

Wat is het effect van zuurstofarmoede op je spiermassa?Stel je voor dat je twee weken in een omgeving vertoeft waar de ingeademde hoeveelheid zuurstof verminderd is tot twee derde van de zuurstofhoeveelheid aanwezig op zeeniveau. Heeft dat effect op je spiermassa? ZuurstofarmoedeLeven op aarde is voor de mens enkel mogelijk door de aanwezigheid van de atmosfeer. De atmosfeer is het luchtomhulsel rond de aarde en bestaat uit een mengeling van verschillende gassen (de belangrijkste zijn 78% stikstof, 21% zuurstof en 0.03% CO2).

Malaria-eliminatie: bereikbaar of utopie?Wereldwijd lopen 3,4 miljard mensen jaarlijks het risico op een malaria-infectie. In 2012 veroorzaakte malaria nog steeds 627 000 slachtoffers, waarvan 77% bestaat uit kinderen onder de vijf jaar. Dit wil zeggen dat dagelijks 1300 kinderlevens verloren gaan, slechts door één enkele muggenbeet. Malaria wordt daarom nog steeds gezien als één van de dodelijkste infectieziekten ter wereld.Het is noodzakelijk om dit sterftecijfer omlaag te trekken en uiteindelijk malaria de kop in te drukken. Makkelijker gezegd dan gedaan.

Voetjes van immuuncellen verdwijnen met alpaca antilichamenIedereen lijdt wel eens aan een verstoring van het immuunsysteem. Een te zwak reagerend immuunsysteem maakt ons gevoelig voor infecties. Een te sterk reagerend immuunsysteem kan leiden tot auto-immuunziekten of allergieën. Het is dus belangrijk dat ons immuunsysteem in balans is en daar zorgen onze dendritische cellen voor.  Dendritische cellenDendritische cellen zijn belangrijke verdedigingscellen die binnentredende micro-organismen vangen en vervolgens de andere immuuncellen verwittigen om een immuunreactie te starten.

3D printen van een hoornvlies‘Tissue engineering’ (TE) is vandaag de dag een van de meest prikkelende onderzoeksdomeinen in de medische wereld. Bovendien veroorzaken de via deze weg geleverde donorweefsels een ethische discussie, wat van TE een veelbesproken onderwerp maakt bij zowel specialisten als leken. Deze studie onderzoekt de mogelijkheid naar het 3D printen van een hoornvlies. Het hoornvlies is de buitenste laag van het oog en is samen met de pupil en de lens verantwoordelijk voor lichttransmissie naar het netvlies.

Ontdekking nieuw gen geeft hoop in ontrafeling pancreaskanker.Wat hebben Luciano Pavarotti, Steve Jobbs, Patrick Swayze en Joan Crawford met elkaar gemeen op hun bekendheid na? Ze stierven allen aan pancreaskanker. Hoewel pancreaskanker niet behoort tot de top 10 van de meest voorkomende kankergevallen in België, is het de 4de hoogste kanker-gerelateerde doodsoorzaak in de wereld. Kersvers VUB-alumnus Mathias Van Bulck legde zijn master thesis jaar af aan het gerenommeerde Australische ‘Garvan Institute of Medical Research’ waar hij onder leiding van Prof. Dr.

Het belang van de vergeten schakel: roeipootkreeftjes beïnvloeden de stikstofcyclusIn de Westerschelde worden dagelijks grote hoeveelheden nitraat geloosd. Wanneer deze stof in zee stroomt, wordt het natuurlijk biochemisch evenwicht verstoord. Gelukkig zijn er bacteriën in de riviermonding aanwezig, die het nitraat kunnen omzetten tot onschadelijk stikstofgas. Willem Stock onderzocht in zijn masterproef hoe deze micro-organismen beïnvloed worden door de organismen waarmee ze samenleven.Alle levende organismen hebben stikstof nodig. Het is een essentieel onderdeel van eiwitten en DNA.

Ook hommels hebben een allatotropine receptorNeuropeptiden zijn kleine hormonen die afgescheiden worden door de hersenen. Ze kunnen gezien worden als signalen die de hersenen gebruiken om te communiceren met de rest van het lichaam. Bij dieren sturen deze neuropeptiden diverse fysiologische reacties zoals bijvoorbeeld het hongergevoel of paargedrag.

De kap van suikerbomen gaat onverbiddelijk door!“Ik heb nog nooit een suikerboom gezien, in welk sprookjesland komen deze voor?” hoor ik u al vragen. Deze bomen bezetten het oppervlak van eiwitten, dus niet meteen vergelijkbaar met een doordeweekse berk of beuk. Recent werd een technologie ontwikkeld om deze suikerbomen weg te maaien. Een vorm van ontbossing met vele voordelen, vooral in de farmaceutische industrie. Eiwitten zijn één van de voornaamste bouwstenen van ons lichaam, ze komen voor in en op elke cel en stromen rijkelijk in het bloed.

Hypoxie? Prestatie bevorderend en toch schadelijk!Wat zeggen onze spieren?Is het niet fascinerend om te zien hoe het menselijk lichaam zich altijd weer aanpast aan de meest extreme leefomstandigheden? Van de koudste poolgebieden tot broeierige regenwouden, van droge en barre plekken in  woestijnen tot ijle hoogvlaktes, overal vind je wel mensen of sporen van menselijke beschaving. Hoe slaagt de mens er toch in om altijd weer een soort van ‘biologisch compromis’ te sluiten met moeder natuur om op zulke extreme locaties te kunnen gedijen?

Kan leucine de gekende negatieve gevolgen van aandoeningen zoals bloedarmoede en chronisch longlijden op spiermassa verminderen?Iedereen weet hoe het voelt als je een inspanning doet op hoogte. Skiën, fietsen, wandelen of lopen voelt veel uitputtender aan op 3000m hoogte dan bij ons in België op zeeniveau. De hoogte zorgt er immers voor dat je minder zuurstof kan inademen.Patiënten die lijden aan bepaalde bloed- of longziekten kampen met zo’n chronisch tekort aan zuurstof, ook ‘hypoxie’ genoemd. Één van de belangrijkste symptomen van zulke ziektes is een zeer sterk verlies aan spiermassa.

Je bent zwanger en krijgt de griep: vergroot dit werkelijk de kans op schizofrenie bij je kind?Een studie van de hersenen en het gedrag van de rat…Tijdens mijn masterproef werden zwangere ratten ingespoten met een virale nabootser, die een immuunrespons opwekt in het lichaam alsof je de griep zou hebben. De immuun-eiwitten die worden opgewekt in het lichaam van de moeder circuleren in het bloed en kunnen via de placenta de foetussen bereiken.

Het bestuderen van een zenuwcel met licht.                                                                                                                       Jan WATTEYNEPromotor: Prof. Dr. L. SchoofsCo-promotor: Prof. Dr. Ir. S. HussonOns lichaam ontvangt voortdurend prikkels uit onze omgeving. Zo weet je na het horen van een belsignaal dat je zonet een nieuw berichtje ontvangen hebt en voel je reeds bij de eerste slok dat je soep nog net iets te warm is om er echt van te genieten. Eén van de belangrijkste prikkels in ons leven is inderdaad pijn.

 Een grote stap vooruit naar de uitroeiing van malaria in Cambodja! Een nieuwe aanpak om de laatste malaria haarden op te sporen en uit te roeien. Malaria is wereldwijd de meest voorkomende infectieziekte, veroorzaakt door een parasiet die wordt overgedragen door de steek van malariamuggen.Volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie leven 3.3 miljard mensen verspreid over 107 landen in risicogebieden. In Cambodja lopen ongeveer 2.1 miljoen mensen risico op malaria.

Identificatie van nieuwe potentiële targets betrokken bij allergische reacties Astma en allergieIedereen heeft wel een familielid of kennis die aan astma of een allergie lijdt. De cijfers liegen er nietom; momenteel zijn ongeveer 1 op 5 personen allergisch. Men kan dus spreken van een wareepidemie. Maar wat leidt precies tot die hoge cijfers? Hoe kunnen die cijfers naar beneden gehaaldworden?

Het onderzoek naar ALS in een stroomversnelling?LEUVEN - ‘Wat wanneer amyotrofe laterale sclerose (ALS) je lichaam binnensluipt?’. Met deze slogan kreeg de zenuwspierziekte ALS de jongste maanden heel wat media-aandacht. Het antwoord is helaas niet erg hoopgevend. De aandoening is doorgaans fataal 2 à 5 jaar na diagnose aangezien er nog geen doeltreffende therapie beschikbaar is. Wat is nu de precieze oorzaak van ALS? Dat houdt het biomedisch onderzoek al ettelijke jaren bezig. Een eenduidige verklaring hiervoor heeft men echter nog niet gevonden.

Op zoek naar de oorzaak van de broze bottenziekteToen de film ‘Unbreakable’ in de zalen kwam, had niemand verwacht dat hij zo succesvol ging zijn. Nu, vele jaren later, hebben reeds miljoenen mensen deze thriller gezien. Wat echter weinigen weten is dat de slechterik van dienst, gespeeld door Samuel L. Jackson, lijdt aan een zeldzame genetische aandoening genaamd Osteogenesis Imperfecta of kortweg OI.  Recent is er een enorme vooruitgang geboekt in het onderzoek naar de oorzaak van deze ziekte.

Een grote boezem: vloek of zegen?Het borstvetweefsel is niet louter een onschuldige opslagplaats voor vet of een mooie vulling van de boezem. Uit het in vitro onderzoek van deze scriptie bleek namelijk dat het vetweefsel uit de borst stoffen vrijstelt die de progressie van borstkanker in de hand werken. Het is al langer geweten dat obesitas een negatieve factor is bij de prognose van borstkanker.

Nematoden zijn er in veel maten en gewichten. M. graminicola, die bestudeerd werd in deze masterthesis, ziet er onder de microscoop uit als een doorzichtig wormpje, maar is met het blote oog amper waar te nemen. Deze nematode is een parasiet: hij vestigt zich in planten en leeft van de voedingsstoffen die hij in zijn gastheer vindt. Is de gastheer een landbouwgewas, dan is dit synoniem voor minder opbrengst. Daarbij komt nog dat de nematode zijn gastheer verwondt. Een plant waarin nematoden huizen is een zieke plant.

Geoxideerd cholesterol: de heilige graal in het obesitasverhaal? Obesitas is één van de grootste gezondheidsproblemen van de 21ste eeuw. De media, wetenschap en bovenal de gezondheidszorg hebben al uitgebreid onze aandacht gevestigd op het risico van hart- en vaataandoeningen, maar obesitas heeft ook schadelijke gevolgen op andere organen zoals de lever.

Studie werpt nieuw licht op zwangerschapsvergiftiging.ZwangerschapsvergiftigingZwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie) wordt gekenmerkt door een hoge bloeddruk en eiwitten in de urine. Het is een levensbedreigende aandoening die zich voordoet bij 2 tot 7% van alle zwangerschappen in het late 2de trimester en het 3de trimester van de zwangerschap en gepaard gaat met een verstoorde werking van alle orgaansystemen. Het is geassocieerd met een hoge moedersterfte en foetale sterfte. Tot op heden is er slechts één effectieve behandeling van zwangerschapsvergiftiging, namelijk de spoedbevalling.

Signaaloverdracht tussen zenuwcellen: onderzoek op de rondworm C. elegansHet belang van de vrijlevende rondworm Caenorhabditis elegans in wetenschappelijk onderzoek is niet te onderschatten, zoals blijkt uit de bekroning van zes C. elegans onderzoekers met maar liefst drie Nobelprijzen in de laatste elf jaar. Ook de onderzoeksgroep Functionele Genomics en Proteomics maakt dankbaar gebruik van de unieke eigenschappen van deze worm om meer inzicht te krijgen in de functies van neuropeptiden.