Groen doen in het bedrijfsleven: De weg naar succesOver ongeveer honderd jaar dreigen wij, mensen, uit te sterven. Tenminste, dat zeggen de wetenschappers uit De Club van Rome, een groep onderzoekers die zich bezig houdt met duurzaamheid. Het dreigt enorm mis te gaan met onze wereld, maar we kunnen het tij nu nog keren. Wij kunnen nu geschiedenis schrijven. Worden wij herinnerd als helden? Of is er niemand om zich ons te herinneren?

Dirty AntwerpA transition to a more qualitative way of life is made possible by technological solutions and behavioural changes, but an effective change is possible only if they are led by a transformation of the physical characteristics of the city through urban design (Frey, 1999).Zoals Hildebrand Frey schrijft in ‘Designing the city: towards a more sustainable form’ (1999) kan de overgang naar een meer kwalitatieve manier van leven mogelijk gemaakt worden door technologie, verandering van gedrag, maar voornamelijk door het ontwerpen van onze stedelijke omgeving.

 “Vergeten verhalen: ex-kindsoldaten in de gevangenis”“Het misdrijf waarvan ik verdacht word, is gebaseerd op een leugen. Mensen in m’n gemeenschap beschuldigden mij ervan omdat ik vroeger bij de rebellen leefde. Vandaag ben ik erg ongelukkig door de grote onzekerheid… hoe lang zal ik hier nog opgesloten zitten?” Jack is één van de tienduizenden jongeren die in Noord-Oeganda ontvoerd werd door de rebellen van het Lord’s Resistane Army (LRA) om hen in te zetten als kindsoldaat.

Goedkoper en milieuvriendelijker beton, vanaf wanneer?Wat als we beton veel goedkoper en milieuvriendelijker konden produceren? Op basis van de eerste twee woorden van de vraag zou je denken aan een komisch filmpje… Het antwoord op de vraag, en de cijfers daarachter, maken het echter eerder tragisch dan komisch.Beton is het materiaal dat het vaakst gebruikt wordt in de bouwsector. Tegelijk is het één van de meest vervuilende materialen. De productie van cement, één van de vier basiscomponenten van een betonmengsel, is gigantisch.

Schorreplanten zijn flexibele helden!De huidige klimaatsverandering vormt een serieuze bedreiging voor kustgebieden. Door de zeespiegelstijging en de toenemende hoeveelheid zware stormen lopen miljoenen mensen, waaronder ook wij Vlamingen, het risico om binnen enkele jaren met onze voeten in het water te staan. Het onderhouden en het verhogen van dijken is duur en stelt het probleem enkel maar uit. Bijgevolg moeten we snel alternatieve oplossingen vinden voordat deze tikkende tijdbom afloopt. Hier treden de zogenaamde schorreplanten op de voorgrond.

CONCEPTNOTAHet uitgangspunt van het ontwerp was een zoektocht naar duurzaamheid. Niet duurzaamheid door gebruik van ecologische materialen, maar ecologie door een duurzame relatie : emotionele duurzaamheid. Door een goede band met een meubel onderhouden we het beter, halen we er meer plezier uit en gooien we het minder snel weg. Dit betekent dat we minder snel een nieuw meubel nodig hebben en dus minder afval toevoegen aan de reeds veel te grote afvalberg.Een duurzame relatie kan opgebouwd worden door voor iets te zorgen, en er voor te willen blijven zorgen.

‘Twittering Trees’: bomen die vertellen hoe het met hen gaat Jonas von der CroneUniversiteit Gent, Laboratorium voor Plantecologie  Met hoogtechnologische plantsensoren is het mogelijk om bomen te laten twitteren over hoe het met hen gaat. Tijdens dit onderzoek werd het belang van deze technologie aangetoond tijdens het groeiseizoen van 2014. Ongeveer 385 miljoen jaar geleden ontstonden de eerste prehistorische bomen op onze aarde. Vandaag is 30% van het totale landoppervlak of 4.03 miljard hectare bedekt met bos, wat meer dan 1300 maal de oppervlakte van België is.

Onkruiden bestrijden met heet waterOvermatige onkruidgroei op wegen en voetpaden is niet enkel lelijk maar ook nog eens gevaarlijk. Onkruiden kunnen verhardingen glad maken en verkeersborden aan het zicht onttrekken. De onkruiden worden al jaren succesvol bestreden met herbiciden. Deze chemische middelen kunnen echter in het oppervlaktewater terechtkomen. Sinds dit jaar is er in Vlaanderen dan ook een totaalverbod van kracht op het gebruik van chemische middelen op verhardingen in het openbaar domein.

Vissen én vissen in de NoordzeeDe vooruitgang in de 21ste eeuw laat ook de Belgische visserij niet onberoerd :  grotere en krachtigere boten veroveren de sector en dit brengt bijgevolg ook grotere nadelen met zich mee. Strenge normen over de ‘juiste vis’ dicteren wat er uiteindelijk in de havens terechtkomt.De Noordzee is en blijft de belangrijkste visgrond voor ons land ; de gehele Belgische kustlijn is er immers mee verbonden. Van de vele verschillende vissoorten zijn de platvissen, met name de tong en de schol, het meest vertegenwoordigd in de vangsten.

Water zuiveren met plastic afvalWatertekort is één van de belangrijkste wereldproblemen. Een veelbelovende oplossing is het zuiveren en direct hergebruiken van afvalwater. Membraanfiltratie is hiervoor een uitstekende techniek, maar de kostprijs van de membranen is nog te hoog om de techniek op grote schaal toe te passen. Dit thesisonderzoek stelt een technologisch vernieuwende oplossing voor: de ontwikkeling van goedkopere, ecologische membranen door ze te produceren uit … plastic afval.We’ve become a plastic societyPlastic is niet meer weg te denken uit deze wereld.

Hoe bacteriën onze nieuwe waterzuivering bedreigen: back to the origins.“Yo listen up here's a storyAbout a little guy that lives in a blue worldAnd all day and all night and everything he seesIs just blue like him inside and outside […]”Met deze woorden veroverde de Italiaanse dance-act Eiffel 65 de hitparade in de zomer 1999. En hoewel vandaag niemand meer de pretentie heeft te verkondigen dat onze wereld nog uit zuiver blauw bestaat, hebben deze drie zangers de vinger gezet op een onderwerp dat nu essentiëler is dan ooit.

Duurzaam beleggen? Nee, bedankt!De psychologische afkeer van beleggers ten opzichte van duurzame beleggingsfondsenDuurzaamheid, we kunnen er begin 21ste eeuw niet meer omheen. Voedsel is organisch, energie is groen, zelfs kledij is ecologisch. Wanneer u echter uw bank binnenstapt, blijkt het vaak zoeken te zijn naar duurzame producten. België heeft een sterk ontwikkelde markt op vlak van duurzame beleggingsproducten, maar deze komen slechts weinig bij de particuliere belegger terecht. Ook de belegger zelf staat niet zomaar te springen voor dit soort fondsen.

Heeft klimaatsverandering effect op het waterverbruik van Afrikaanse bomen?Vraag jij je soms ook af hoe de klimaatsopwarming een invloed uitoefent op de groene long van onze Aarde? Grote bosgebieden zoals het Amazoneregenwoud en het Tropisch regenwoud in Congo hebben een effect op het klimaat maar worden er ook zelf door beïnvloed. Het fenomeen van stijgende CO2 concentratie is bewezen en heeft o.a. tot gevolg dan een boom efficiënter zal omgaan met zijn water. Een belangrijk gevolg is dus dat de boom productiever zal zijn naar de toekomst toe. Maar zijn hier ook nadelen aan verbonden?

Hoe kiezelalgen geschiedenis schrijvenWe bevinden ons in een tijd van snelle en ingrijpende milieuveranderingen als gevolg van de door de onszelf veroorzaakte klimaatsverandering. Maar hoe kunnen we de huidige impact van de klimaatsopwarming inschatten? Hoe kunnen we weten in welke mate onze omgeving al veranderd is? Waar metereologische waarnemingen niet beschikbaar zijn, kunnen kiezelalgen een tipje van de sluier oplichten!Kiezelalgen of diatomeeën zijn eencellige algen die gekenmerkt worden door een geelbruine pigmentatie en celwanden (schaaltjes) opgebouwd uit kiezel (siliciumdioxide).

Thorium, alternatieve kernenergie, minder vervuilend en goedkoperNaar aanleiding van de kernramp in Fukushima werd nogmaals bewezen dat het gebruik van kernenergie een mogelijk gevaar voor de samenleving vormt. Dat wil niet zeggen dat het in een slecht daglicht moet worden gesteld. Nucleaire energie is veel minder vervuilend dan energie opgewekt door middel van gas- of koolcentrales. De uitdaging voor onze generatie bestaat erin om de nucleaire sector veiliger te maken.

Virussen in het wild: gevaarlijk voor (n)u en voor morgenMaar liefst 60.3% van de opkomende infectieziekten in de wereld (de zogenaamde ‘Emerging Infectious Diseases’) is afkomstig van dieren. Het merendeel daarvan is afkomstig van dieren in het wild. Hun opmars is te wijten aan toenemende mondialisering en veranderende sociaaleconomische factoren. Ook ecologische problemen, zoals houtontginning en opwarming van de aarde, hebben tot gevolg dat wilde dieren steeds minder beschikken over een geschikte habitat, waardoor het aantal contacten tussen mensen en dieren toeneemt.

 Doel, waar economie en ecologie botsenJ. Janssen, Belgische striptekenaar, journalist maar zo veel meer„Ik vertel meestal verhalen die andere mensen vertellen”Jeroen Janssen is het type journalist dat wil weten wat hij ziet en wat erachter zit. „Ik ben meer het soort journalist dat over de gewone mens gaat schrijven”, zegt hij. Toch ziet hij zichzelf nog het meest als verhaalverteller. Hij luistert namelijk naar mensen in Doel en probeert met zijn journalistieke strip genaamd Doel hun verhalen door te geven aan een groter publiek.

 Er zijn van die woorden of begrippen die als een soort van mantra opduiken in elke visietekst of beleidsverklaring, ongeacht het thema. Duurzame ontwikkeling is daar zo een van. Van politiek over banksector, overheid, bedrijfswereld tot architectuur, mobiliteit en gezondheidszorg: alles moet solidair, verantwoordelijk, onderbouwd, visionair en voluntaristisch zijn, maar anno 2014 bovenal ook duurzaam. Ook de erfgoedwereld kon natuurlijk niet achterblijven en is zich sinds enkele jaren op duurzaamheid beginnen richten.

Journalistiek artikel Vlaamse Scriptieprijs 2013: Wouter Helsen – Leven in het ronde.Een revolutionaire vormenleer van bellen, globes en schuimWanneer Peter Sloterdijk enkele jaren geleden zijn sferen-trilogie presenteerde, waren de reacties van het grote publiek uiterst enthousiast, echter vanuit academische hoek bleef het muisstil. Toch is Peter Sloterdijk geen onbeduidend figuur binnen het hedendaags intellectueel landschap.

BRAND OP DE KALMTHOUTSE HEIDE: EEN RAMP VOOR BROEDVOGELS? Eind mei 2011 woedde een enorme brand over het natuurgebied ‘de Kalmthoutse Heide’. Meer dan 400 hectare heidegebied ging in de vlammen op. De timing van de brand viel midden in het broedseizoen. Verschillende vogelnesten met eieren of jongen gingen verloren in het vuur. Vooral soorten die op de grond of laag in de begroeiing nestelen, werden zwaar getroffen. Het getroffen gebied bleef achter als een troosteloze vlakte met zwartgeblakerde bomen. De media omschreef deze heidebrand als ‘de grootste ecologische ramp ooit in Vlaanderen’.

Bacteriën in de lucht: schadelijk interessant!Krachtige samenvatting:De mens is er zich vaak niet van bewust dat de lucht een leefwereld is voor diverse organismen. Zo zijn bacteriën in de lucht vaak overvloedig aanwezig en kunnen binnen één kubieke meter lucht honderdduizenden microben teruggevonden worden. De interactie menselijke gezondheid versus bacteriën in de lucht kan zowel positief als negatief zijn. Over de ecologie, de diversiteit, de verspreiding en de interacties van bacteriën in de lucht is nog maar weinig geweten.

Snelle detectie van ziekteverwekkende bacteriën op groenten en fruitEten van verse groenten en fruit wordt vandaag de dag meer en meer aangemoedigd. Verse groenten en fruit leveren immers de nodige dosis van onze dagdagelijkse voedingsstoffen. Talrijke studies hebben aangetoond dat je door het eten van groenten en fruit een verlaagd risico hebt op verschillende chronische ziekten zoals zwaarlijvigheid, hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker. Echter, zoals overal in onze omgeving, zijn bacteriën talrijk aanwezig op groenten en fruit.

A Common Tragedy: De Politieke Ecologie van de Visserij in Mweru-Luapula, Zambia21 september 2012: Zambiaans president Michael Sata roept voor het parlement op tot dringende maatregelen om de visvangst in de nationale meren en rivieren te behoeden van een ecologische ramp. “Het veelvuldig aanwenden van illegale vismethoden en het niet naleven van het jaarlijkse visverbod putten de gemeenschappelijke visvoorraden uit”.

Nieuw ontdekte interne CO2 flux beïnvloedt autotrofe bodemrespiratieEcosysteemrespiratie is, na fotosynthese, de grootste terrestrische koolstofflux in bosecosystemen. Deze flux zorgt voor de vrijstelling van 18 keer meer CO2 dan de wereldwijde verbranding van fossiele brandstoffen. Een goede kennis van de verschillende processen en fluxen in de koolstofcyclus is dus noodzakelijk om de impact en feedback tussen klimaatsverandering en ecosystemen correct te kunnen inschatten. Een belangrijk onderdeel van ecosysteemrespiratie is wortelrespiratie.

Opwarming aarde beschermt populier tegen bodemverontreiniging De opwarming van de aarde blijkt niet enkel negatieve effecten te hebben.