Rape myth acceptance: een experiment onder politieagenten in opleiding

Charlotte Decrock
Persbericht

Mannelijke mytheaanvaarding onder inspecteurs in opleiding

Een blik achter de schermen

Charlotte Decrock studeerde in 2019 af als criminologe aan de Universiteit Gent. Als slotstuk van haar opleiding schreef ze het masterproefonderzoek ´Rape myth acceptance: een experiment onder politieagenten in opleiding´, met als doel de vaak onderbelichte populatie van mannelijke slachtoffers van seksueel geweld onder de aandacht te brengen.

Dit onderzoek kon succesvol vervolledigd worden onder de begeleiding en het promotorschap van Dr. Christophe Vandeviver en leescommissaris Joke Depraetere.

 

 

Seksueel geweld is een veelvoorkomend probleem in onze samenleving. Verschillende taboes omgeven de problematiek. Voor mannelijke slachtoffers is er opvallend weinig aandacht in de media, het beleid en onderzoek. Bovendien leven heel wat vooroordelen over slachtoffers en daders van seksueel geweld in de maatschappij. Dit beïnvloedt het herstelproces van slachtoffers op negatieve wijze en kan ertoe leiden dat de slachtoffers hun slachtofferschap herbeleven door de wijze waarop zij behandeld worden bij het naar buiten komen met hun ervaringen. In het masterproefonderzoek werd gepeild naar de mate waarin mythes over mannelijk slachtofferschap van seksueel geweld aanvaard worden. Het onderzoek werd uitgevoerd onder politie-inspecteurs in opleiding, want zij zijn vaak de eerste professionals waarmee slachtoffers in contact komen na hun slachtofferschap. Dat contact kan bepalend zijn voor hoe die slachtoffers hun slachtofferschap beleven.

Methodologie

Voor dit onderzoek werd een experiment uitgevoerd in twee Vlaamse politiescholen. Dit experiment werd afgenomen aan de hand van een online survey. In de pre- en posttest werden dezelfde mythe-aanvaardingsvragen gesteld, waarbij men telkens diende aan te duiden in welke mate men akkoord ging met de stelling. In de interventiefase werd een geschreven verkrachtingsscenario geschetst. Hier situeert zich het verschil tussen de experimentele en de controlegroep. In de controlegroep ging het om een scenario met een vrouwelijk slachtoffer en een mannelijke dader. In de experimentele groep waren zowel de dader als het slachtoffer van het mannelijke geslacht. De toewijzing aan de verschillende groepen gebeurde aan de hand van randomisatie.

image 438

Onderzoeksvragen

De onderzoeksvragen van deze studie trachtten drie zaken in kaart te brengen. Deze zijn:

  • De algemene mate van mannelijke mytheaanvaarding bij inspecteurs in opleiding.
  • Het al dan niet bestaan van een significant verschil in de mate van mannelijke mytheaanvaarding tussen de experimentele en controlegroep na blootstelling aan de interventie.

  • De samenhang tussen mannelijke mytheaanvaarding en enkele demografische kenmerken van de respondenten.

Resultaten

Aan de hand van statistische data-analyse konden enkele belangrijke bevindingen geconstateerd worden. Bij de interpretatie van de resultaten dient steeds in gedachten gehouden te worden dat zij enkel van toepassing zijn op inspecteurs in opleiding bij de twee geselecteerde Vlaamse politiescholen. De resultaten kunnen dus niet zonder meer gegeneraliseerd worden, maar zij geven wel inzicht in politieattitudes ten aanzien van mannelijk slachtofferschap. Ze kunnen dan ook bijdragen aan het formuleren van aanbevelingen om de politieopleiding te verbeteren.

Over het algemeen hechtten inspecteurs in opleiding weinig geloof aan de hun voorgelegde mythes over mannelijk slachtofferschap van seksueel geweld. Dat wil zeggen dat de algemene mate van mannelijke mytheaanvaarding laag lag binnen dit onderzoek. Vervolgens bleek het geslacht van het slachtoffer geen invloed uit te oefenen op de mate waarin de respondenten mythes over mannelijk slachtofferschap van seksueel geweld aanvaarden. Met andere woorden, het geslacht van het slachtoffer speelt geen rol in de mate waarin de politie-inspecteurs geloof hechten aan de slachtofferstatus van mannelijke slachtoffers. Ten slotte werd significante samenhang opgemerkt tussen enkele demografische kenmerken en de mate van mannelijke mytheaanvaarding. Zo scoorden mannen, respondenten die niet in België geboren waren en respondenten waarvan de moeder of vader niet in België geboren was op significante wijze hoger op de mate van mannelijke mytheaanvaarding.

image 437

Let op: de kwantitatieve aard van het onderzoek laat enkel toe na te gaan of er significante resultaten kunnen worden opgemerkt, zonder meteen één sluitende verklaring te geven voor die bevindingen. Een kwalitatief vervolgonderzoek kan hier meer duidelijkheid over scheppen.

Aanbevelingen

Het masterproefonderzoek werd opgezet om aandacht te creëren voor de vaak onderbelichte populatie van mannelijke slachtoffers van seksueel geweld. Door het gebrek aan aandacht voor deze problematiek binnen de samenleving dreigt een vicieuze cirkel tot stand te komen, waarbij onderkenning en taboe omtrent het probleem leiden tot de aanvaarding van verkrachtingsmythes. Wanneer dit optreedt bij actoren zoals politie, kan dit de impact van het slachtofferschap vergroten. Dit kan er vervolgens toe leiden dat slachtoffers afzien van aangifte, waardoor onderrapportage optreedt en de aandacht voor het probleem verder afneemt. Deze studie zette een eerste belangrijke stap in het doorbreken van deze vicieuze cirkel.

image-20191006200032-3

Hoewel de resultaten van deze studie hoopgevend zijn over de beperkte mate van mannelijke mytheaanvaarding onder inspecteurs in opleiding, blijft het van belang enkele praktische aanbevelingen te noteren.

Allereerst is sensibilisering van belang. Het trachten doorbreken van het taboe rond de problematiek is het voornaamste aandachtspunt. Hierin is ook een belangrijke rol voor de media weggelegd, die zich nog vaak beperken tot stereotiepe beelden van seksueel geweld en zo bijdragen aan de beperkte aandacht voor minder typische slachtoffers.

Vervolgens kan het belang van een genderneutraal en -toegankelijk beleid onderstreept worden, zodat ieder slachtoffer van seksueel geweld de kans krijgt gehoord en geholpen te worden. Voor de garantie van effectiviteit dienen beleid en onderzoek steeds in onderlinge wisselwerking met elkaar te treden, zodat initiatieven worden opgezet op grond van empirische evidentie.

Bibliografie
  • Anderson, C. L. (1982). Males as sexual assault victims: Multiple levels of trauma. Journal of Homosexuality, 7(2-3), 145-162.
  • Aosved, A. C., & Long, P. J. (2006). Co-occurence of Rape Myth Acceptance, Sexism, Racism, Homophobia, Ageism, Classism, and Religious Intolerance. Sex Roles, 55(7-8), 481-492.
  • Barnhoorn, J. S., Haasnoot, E., Bocanegra, B. R., & Van Steenbergen, H. (2015). QRTEngine: An easy solution for running online reaction time experiments using Qualtrics. Behavior Research Methods, 47(4), 918-929.
  • Barter, C., & Renold, E. (2000). 'I wanna tell you a story': exploring the application of vignettes in qualitative research with children and young people. International Journal of Social Research Methodology, 3(4), 307-323.
  • Bijleveld, C. (2013). Methoden en technieken van onderzoek in de criminologie (5e gewijzigde druk). Den Haag, Nederland: Boom Lemma.
  • Bohner, G., Eyssel, F., Pina, A., Siebler, F., & Viki, G. T. (2009). Rape myth acceptance: Cognitive, affective, and behavioural effects of beliefs that blame the victim and exonerate the perpetrator. In M. Horvath, & J. Brown (Reds.), Rape: Challenging contemporary thinking, (pp. 17-45). Cullompton, Verenigd Koninkrijk: Willan.
  • Brinkgreve, C., & Van Daalen, R. (1991). Huiselijk geweld. Amsterdams Sociologisch Tijdschrift, 18(3), 138-164.
  • Campbell, R., & Raja, S. (1999). Secondary victimization of rape victims: Insights from mental health professionals who treat survivors of violence. Violence and Victims, 14(3), 261-275.
  • Chapleau, K. M., Oswald, D. L., & Russell, B. L. (2008). Male Rape Myths: The Role of Gender, Violence and Sexism. Journal of Interpersonal Violence, 23(5), 600-615.
  • Curtis, E. A., Comiskey, C., & Dempsey, O. (2016). Importance and use of correlational research. Nurse researcher, 23(6), 20-25.
  • Davies, M., Gilston, J., & Rogers, P. (2012). Examining the relationship between male rape myth acceptance, female rape myth acceptance, victim blame, homophobia, gender roles, and ambivalent sexism. Journal of Interpersonal Violence, 27(14), 2807-2823.
  • Davies, M., Pollard, P., & Archer, J. (2001). The influence of victim gender and sexual orientation on judgments of the victim in a depicted stranger rape. Violence and Victims, 16(6), 607-619.
  • Davies, M., Pollard, P., & Archer, J. (2006). Effects of perpetrator gender and victim sexuality on blame toward male victims of sexual assault. The Journal of Social Psychology, 146(3), 275-291.
  • Davies, M., & Rogers, P. (2006). Perceptions of male victims in depicted sexual assaults: A review of the literature. Agression and Violent Behavior, 11(4), 367-377.
  • Evans, J. R., & Mathur, A. (2005). The value of online surveys. Internet research, 15(2), 195-219.
  • Finch, J. (1987). The vignette technique in survey research. Sociology, 21(1), 105-114.
  • Fisher, N. L., & Pina, A. (2013). An overview of the literature on female-perpetrated adult male sexual victimization. Agression and Violent Behavior, 18(1), 54-61.
  • Gaines, B. J., Kuklinski, J. H., & Quirk, P. J. (2007). The logic of the survey experiment reexamined. Political Analysis, 15(1), 1-20.
  • Garson, G. D. (2012). Testing statistical assumptions (6e editie). Asheboro, North Carolina: Statistical Associates Publishing.
  • Gliem, J. A., & Gliem, R. R. (2003). Calculating, interpreting, and reporting Cronbach’s alpha reliability coefficient for Likert-type scales. Paper gepresenteerd op the Midwest Research-to-Practice Conference in Adult, Continuing, and Community Education, The Ohio State University, Columbus, Ohio. Geraadpleegd van https://scholarworks.iupui.edu/handle/1805/344.
  • Hardyns, W. (2018). Onderzoeksontwerp in de criminologie. Gent, België: Institute for International Research on Criminal Policy – UGent.
  • Hellemans, S., & Buysse, A. (2013). Seksueel grensoverschrijdend gedrag. Sexpert: Seksuele gezondheid in Vlaanderen, 217-240.
  • Herche, J., & Engelland, B. (1996). Reversed-polarity items and scale unidimensionality. Journal of the Academy of Marketing Science, 24(4), 366-374.
  • Herkes, G., Bisschop, L., Vandeviver, C., Delefortrie, D., & Vander Beken T. (2015). Male victims of sexual violence: a review of the literature. Gent, België: Institute for International Research on Criminal Policy – UGent.
  • Hughes, R. (1998). Considering the vignette technique and its application to a study of drug injecting and HIV risk and safer behaviour. Sociology of Health and Illness, 20(3), 381–400.
  • Javaid, A. (2016). Feminism, masculinity and male rape: bringing male rape ‘out of the closet’. Journal of Gender Studies, 25(3), 283-293.
  • Javaid, A. (2018). Male rape, masculinities, and sexualities. International Journal of Law, Crime and Justice, 52, 199-210.
  • Jewkes, R., Sen, P., & Garcia-Moreno, C. (2002). Sexual violence. World report on violence and health. Geneva, World Health Organization, 147-181.
  • Kassing, L. R., Beesley, D., & Frey, L. L. (2005). Gender role conflict, homophobia, age, and education as predictors of male rape myth acceptance. Journal of Mental Health Counseling, 27(4), 311-328.
  • Katz-Schiavone, S., Levenson, J. S., & Ackerman, A. R. (2008). Myths and facts about sexual violence: Public perceptions and implications for prevention. Journal of Criminal Justice and Popular Culture, 15(3), 291-311.
  • Keygnaert, I., Vandeviver, C., Nisen, L., De Schrijver, L., Depraetere, J., Nobels, A., Cismaru Inescu, A., Lemonne, A., Renard, B., & Vander Beken, T. (2018). Seksueel geweld in België: Eerste representatieve prevalentiestudie naar de aard, omvang en impact van seksueel geweld in België. Science Connection, 59, 28-31.
  • Kim, H., & Lee, T. H. (2018). Strategic CSR Communication: A Moderating Role of Transparency in Trust Building. International Journal of Strategic Communication, 12(2), 107-124.
  • Laerd Statistics (2017). One-way ANCOVA using SPSS Statistics. Statistical tutorials and software guides. Geraadpleegd van https://statistics.laerd.com/.
  • Laerd Statistics (2018). Pearson's product-moment correlation using SPSS Statistics. Statistical tutorials and software guides. Geraadpleegd van https://statistics.laerd.com/.
  • Lowe, M., & Rogers, P. (2017). The scope of male rape: A selective review of research, policy and practice. Agression and Violent Behavior, 35, 38-43.
  • Lünnemann, K. D., Mein, A. G., Drost, L., & Verwijs, R. (2014). Maatregelen ter voorkoming van secundair en herhaald slachtofferschap. Utrecht, Nederland: Verwey-Jonker Instituut.
  • Makhubela, M., & Mashegoane, S. (2019). Establishing factorial validity of the Rosenberg Self-Esteem Scale. In S. Laher, A. Fynn, & S. Kramer (Reds.), Transforming Research Methods in the Social Sciences: Case Studies from South-Africa (pp. 52-68). Johannesburg, Zuid-Afrika: Wits University Press.
  • Mason, F., & Lodrick, Z. (2013). Psychological consequences of sexual assault. Best Practice & Research Clinical Obstetrics and Gynaecology, 27(1), 27-37.
  • McLeod, S. A. (2007). The milgram experiment. Simply Psychology. Geraadpleegd van www.simplypsychology.org/milgram.html.
  • Melanson, K. P. (1999). Belief in male rape myths: A test of two competing theories. (Doctoral dissertation, Queen’s University). Dissertation Abstracts International, 59, 1-159.
  • Mitchell, D., Hirschman, R., & Nagayama Hall, G. C. (1999). Attributions of victim responsibility, pleasure, and trauma in male rape. Journal of Sex Research, 36(4), 369-373.
  • Muehlenhard, C. L., & Kimes, L. A. (1999). The social construction of violence: The case of sexual and domestic violence. Personality and Social Psychology Review, 3(3), 234-245.
  • Nakonezny, P. A., & Shull, R. D. (2007). JMASM 26: Hettmansperger and McKean linear model aligned rank test for the single covariate and one-way ANCOVA case (SAS). Journal of Modern Applied Statistical Methods, 6(1), 336-340.
  • Nichols, P. (1991). Social survey methods: A Fieldguide for Development Workers. Oxford, Verenigd Koninkrijk: Oxfam.
  • Pauwels, L. (2012). Toegepaste statistiek met SPSS voor criminologen. Antwerpen, België: Maklu.
  • Pauwels, L. (2015). Kwantitatieve criminologie: basishandboek kwantitatieve methoden van criminologisch onderzoek. Gent, België: Academia Press.
  • Payne, D. L., Lonsway, K. A., & Fitzgerald, L. F. (1999). Rape myth acceptance: Exploration of its structure and its measurement using the Illinois rape myth acceptance scale. Journal of Research in Personality, 33(1), 27-68.
  • Peterson, Z. D., & Muehlenhard, C. L. (2004). Was it rape? The function of women's rape myth acceptance and definitions of sex in labeling their own experiences. Sex Roles, 51(3-4), 129-144.
  • Pino, N. W., & Meier, R. F. (1999). Gender differences in rape reporting. Sex Roles, 40(11-12), 979-990.
  • Piquero, A. R., & Weisburd, D. (2010). Handbook of quantitative criminology. New York, Verenigde Staten: Springer.
  • Pollard, P. (1992). Judgements about victims and attackers in depicted rapes: A review. British Journal of Social Psychology, 31(4), 307-326.
  • Ponsaers, P. (2012). Academisering van het Hoger Politieonderwijs - Kansen en Gevaren. Cahiers Politiestudies, 3(22), 53-68.
  • Prentky, R. A., & Knight, R. A. (1991). Identifying critical dimensions for discriminating among rapists. Journal of consulting and clinical psychology, 59(5), 643-661.
  • Schmidt, N. B., Richey, J. A., Zvolensky, M. J., & Maner, J. K. (2008). Exploring human freeze responses to a threat stressor. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 39(3), 292-304.
  • Sivakumaran, S. (2005). Male/Male Rape and the “Taint” of Homosexuality. Human Rights Quarterly, 27, 1274-1306.
  • Smith, R. E., Pine, C. J., & Hawley, M. E. (1988). Social Cognitions about Adult Male Victims of Female Sexual Assault. The Journal of Sex Research, 24(1), 101-112.
  • Struckman‐Johnson, C. (1988). Forced sex on dates: It happens to men, too. Journal of Sex Research, 24(1), 234-241.
  • Suarez, E., & Gadalla, T. M. (2010). Stop Blaming the Victim: A Meta-Analysis on Rape Myths. Journal of Interpersonal Violence, 25(11), 2010-2035.
  • Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach's alpha. International Journal of Medical Education, 2, 53-55.
  • Turchik, J. A., & Edwards, K. M. (2012). Myths about male rape: A literature review. Psychology of Men & Masculinity, 13(2), 211-226.
  • Ullman, S. E., & Filipas, H. H. (2001). Correlates of formal and informal support seeking in sexual assault victims. Journal of Interpersonal Violence, 16(10), 1028-1047.
  • Van Damme, A., Pauwels, L., Pleysier, S., & Van de Velde, M. (2010). Beelden van vertrouwen: het vertrouwen in politie en justitie in perspectief geplaatst (locomotieftekst). Orde van de Dag: Criminaliteit en Samenleving, 52, 7-20.
  • Van der Laan, P., Van Busschbach, J., & Bijleveld, C. (2007). Experimentele criminologie en criminologische experimenten. Tijdschrift voor Criminologie, 50(1), 3-11.
  • Verhoeven, N. (2007). Wat is onderzoek: Praktijkboek methoden en technieken voor het hoger (6e editie). Amsterdam, Nederland: Boom.
  • Vickers, A. J. (2005). Parametric versus non-parametric statistics in the analysis of randomized trials with non-normally distributed data. BMC medical research methodology, 5(1), 1-12.
  • West, P. (1982). Reproducing naturally occurring stories: vignettes in survey research. Working Paper. Glasgow, Verenigd Koninkrijk: MRC Social and Public Health Sciences Unit.
  • Whatley, M. A., & Riggio, R. E. (1993). Gender differences in attributions of blame for male rape victims. Journal of Interpersonal Violence, 8(4), 502-511.
  • Wijkman, M., Bijleveld, C., & Hendriks, J. (2010). Women don’t do such things! Characteristics of female sex offenders and offender types. Sexual Abuse, 22(2), 135-156.
Universiteit of Hogeschool
Master in de Criminologische Wetenschappen
Publicatiejaar
2019
Promotor(en)
Dr. Christophe Vandeviver
Kernwoorden
Share this on: