L'INFLUENCE D'UN COIN FRANÇAIS DANS L'ENSEIGNEMENT DALTON
De integratie van de Franse cultuur in het Daltononderwijs: een verrijking?
Hoe kan een Franse hoek vol van de Franse cultuur de motivatie van de leerlingen op de Daltonschool Campus Portus vergroten? Dit was voor ons de hamvraag nadat we vorig jaar tijdens onze stages een sterke demotivatie bij de leerlingen opmerkten. Als toekomstige leerkrachten Frans vonden we het onze verantwoordelijkheid om iets aan die demotivatie te doen. Wat demotiveert hen en wat zou hen kunnen helpen om hun liefde voor het vak aan te wakkeren?
Tijdens ons eerste en tweede jaar stage merkten we de enorme demotivatie bij de leerlingen. Die demotivatie werd onze inspiratiebron voor het onderzoek dat we in het tweede jaar hebben gevoerd: waar komt deze demotivatie vandaan?
Het antwoord op deze vraag is simpel: grammaticale en lexicale oefeningen die te repetitief en niet authentiek genoeg zijn, vormen de basis voor demotivatie van leerlingen.
De conclusie van dit onderzoek werd ons uitgangspunt voor het onderwerp voor ons proefschrift: hoe kunnen we leerlingen opnieuw motiveren voor het onderwerp dat wij het meest liefhebben?
Een literatuurstudie over de motivatie gaf ons veel inspiratie hoe we deze demotivatie zouden moeten aanpakken: de theorie rond de zelfbeschikking van Deci en Ryan werd voor ons een centraal punt in onze activiteiten. Onder zelfbeschikking begrijpen we vooral het recht op een eigen keuze waarin zelfstandigheid primeert.
We kozen Franse cultuur als motivatiemiddel omdat de leerlingen zelf aangaven dat ze houden van muziek, films, strips en dergelijke. Dat Franse cultuur ook onze passie is, was mooi meegenomen. Kwakernaak, een Nederlandse expert die zich bezighoudt met de didactiek van de moderne vreemde talen, bevestigt dat dit onderwerp een goed hulpmiddel zou kunnen zijn bij het lesgeven in het vreemdetalenonderwijs.
Cultuur is een te breed onderwerp dus we hebben het beperkt. We kozen zelf drie belangrijke aspecten van de Franse cultuur, waaronder: muziek, strips en films. Voor elk onderwerp hebben we een handleiding vol leuke activiteiten gemaakt, activerend maar vooral motiverend.
Er rest ons dus nog één ding te doen: de handleidingen en materialen zelf gebruiken tijdens onze lessen. Madame Demol biedt ons een samenwerking aan met een Daltonschool in Gent. We hebben de activiteiten eveneens in twee basisscholen getest waar de reacties van studenten en docenten ultrapositief zijn.
“Een taal kan alleen gevormd en geleefd worden als het de linguïstische uitdrukking van een cultuur is. Een taal moet in context leven, anders sterft hij aan zijn mooie dood.” (Cuq et Gruca, 2003)
BIBLIOGRAPHIE
- Block, J. & Durinck, K. & Steenhout, P. (2016-2017). Diverse en krachtige leeromgevingen. Gent: HoGent
- Boiron Michel CAVILAM, VICHY – approches pédagogiques de la chanson
- Brillant, C. & Erlich, S. & Himber, C. (2016). Adomania 1. Vanves: Hachette.
- Butzbach, M. & Martin, C. & Pastor, D. & Saracibar, I. (2015). Décibel 1. Paris: Didier.
- Deci et Ryan. (2000). Self-Determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development, and Well-Being. Rochester: University of Rochester.
- Devolder, E. (2010). Comment intégrer le film français en classe de FLE. Hogent.
- Filippini, H. (2005). Dictionnaire de la bande dessinée. Paris: Bordas.
- Hattie, J. (2014). Leren zichtbaar maken. Rotterdam: Bazalt educatieve uitgaven.
- Heu, E. & Mabilat, J.J. (2015). Edito. Paris : Didier
- Kwakernaak, E. (2017). Cultuur in het vreemdetalenonderwijs: franje of kern? Deel I: terugblik op vijf eeuwen. Levende Talen Magazine, 8, 10-15. Geraadpleegd op 25 mei 2018 van http://www.lttijdschriften.nl/ojs/index.php/ltm/article/view/1726/1334.
- Kwakernaak, E. (2017). Cultuur in het vreemdetalenonderwijs: Franje of kern? Deel 2: Literatuur en cultuur. Levende Talen Magazine, 8, 12-17. Geraadpleegd op 25 mei 2018 van http://www.lttijdschriften.nl/ojs/index.php/ltm/article/view/1742
- Lamote, B. & Desmet, P. (2014). Frans in de balans. Antwerpen: Maklu
- Lycops, V. (2007). “Comment motiver les élèves pour le cours de Français?” Hogent.
- Morrssens, K. & Cumps, J. (2007). Laat ze strips lezen! : informatie en suggesties voor school, thuis en bibliotheek. Leuven: Acco.
- Quaegebeur,J. (2007). Ze kennen geen Frans meer. Klasse voor leraren. nr. 173, 40-41.
- Reis, Scheldon, Gable, Roscoe, & Ryan. (2000). Daily Well-Being: The Role of Autonomy, Competence, and Relatedness. Columbia: University of Missouri.
- Snoeks, M-J. (1998). Over strips en… Antwerpen: KCLB.
- Van den Bossche, H. Strips in de klas? Ja hoor! Tijdschrift Taal, jaargang 1, nummer 1
- Van den Broeck, Vansteenkiste, & De Witte (2008). De Zelf-Determinatie Theorie: kwalitatief goed motiveren op de werkvloer. Leuven: KULeuven.
- Van der Donk,C. & Van Lanen,B. (2016).Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Uitgeverij Couthino
- Van der Vegt, S. & Van Royen, R. (2000). Astérix en de wijde wereld. Amsterdam: Bakker.
- Van Laere, M. (2012). In de klas. Klasse voor leraren. nr. 251, 25-28
SITOGRAPHIE
- ARTMANIA STUDIO. (2017). 10 conseils pour apprendre le français. Consulté sur http://www.stralang.com/blog/10-conseils-pour-apprendre-le-francais.
- AYDOĞU, C. (2015). La bande dessinee: un exemple d’exploitation en classe de fle. La Turquie : Balıkesir University. Consulté sur http://sbe.balikesir.edu.tr/dergi/edergi/c18s33/1-14.pdf
- Bannier, A. (2013-2014). La bande dessinée en classe de fle. Consulté le 10 mai 2018 sur http://dune.univ-angers.fr/fichiers/20125143/20142MDLA2609/fichier/2609…
- Cases d’histoire. (2017). Les bandes dessinées d’histoire. Consulté sur https://casesdhistoire.com/.
- Centre Belge de la Bande Dessinée. (2017). Musée de la bande dessinée. Consulté sur https://www.cbbd.be/fr/accueil.
- Chevalier-Karfis, C. (2010). Top 10 French “Texto” (SMS). Consulté sur https://www.frenchtoday.com/blog/10-top-french-texto-10-top-french-sms.
- Chrisminot. (2014). Pour le CONCOURS de BD voici Les Planches à compléter. Consulté sur https://lussaultsurloire.wordpress.com/2013/04/07/nos-planches-b-d/.
- Collomb, S. (2013) Pour le CONCOURS de BD voici Les Planches à compléter. Consulté sur https://www.pinterest.com/pin/255508978838535932/.
- Cornet, R. (2013). Français: du dialogue à la bande dessinée - cycle 3 - partie 1 le
- dialogue. Consulté sur http://www.lepetitcoindepartagederomy.fr/francais-du-dialogue-a-labande….
- Cornet, R. (2014). Ecole BD. Consulté sur https://www.pinterest.com/pin/328340629062839741/.
- Crevette (2011). Les symboles de la république. Consulté sur http://www.ecoledecrevette.fr/lessymboles-de-la-republique-a3055927. Daltononderwijs. (2016-2018). Dalton scholen in België. Consulté le 5 avril 2018 sur https://www.dalton-onderwijs.net/nl/dalton-scholen-in-belgie
- D’Hollander, P. (2014). Frans leren: waarom vervelend doen als het ook leuk kan?. Geraadpleegd op 4 februari 2018 ophttp://computertaal.info/2014/10/24/frans-leren-waarom-vervelend-doenwa…
- Denizot, V. (2012). Le langage texto de A à Z. Consulté sur http://www.magicmaman.com/,lelangage-texto-de-a-a-z,332,1103560.asp.
- Derder, P. (2013). La bande dessinée, alliée pédagogique de la transmission de l’histoire de l’immigration. Consulté le 14 avril sur https://specials.han.nl/sites/studiecentra/auteursrechten/bronnen-verme….
- Dupuis-Dargaud. (2017). Gaston Lagaffe. Consulté sur http://www.gastonlagaffe.com/. Eichelberger, H. (z.d.). Concepts de l’Education Nouvelle. (mémoire). Consulté le 5 avril 2018 sur https://www.blikk.it/angebote/reformpaedagogik/downloads/rp_franzoesisc…
- Enseignement du FLE (régisseur). (2016, 15 maart). La République française : Les symboles et valeurs de la République française (niveau débutant). [Vidéo] Consulté sur https://www.youtube.com/watch?v=R7h-3-GBJ_M.
- Escola, M. (2018, 11 décembre). Usages didactiques d ela bande dessinée (revue Tréma). Consulté le 7 mai 2018 sur https://www.fabula.org/actualites/usages-didactiques-de-la-bandedessine…
- Fratini, S. (s.d.) Oefeningen ILS-IL2. Consulté sur http://static.skynetblogs.be/media/36391/dyn004_original_451_597_pjpeg_… 1770820bd0271a173c44a87b.jpg.
- Gentil. A. (2016). 10 conseils pour apprendre une langue étrangère. Consulté sur http://www.huffingtonpost.fr/antoine-gentil/10-conseils-apprentissage-l….
- Hurenkamp, M. (2018). 7 redenen om strips te lezen. Consulté le 8 mai 2018 sur http://www.kidsweek.nl/nieuws/7-redenen-om-strips-te-lezen
- Jalette, J. & Demers, T. (2006). La bande dessinée en classe ! Pour lire, écrire et créer. Consulté le 28 avril 2018 sur file:///C:/Users/Gebruiker/Downloads/la-bande-dessinee-en-classe.pdf. Jelinkova, J. (2010). Les principes du plan Dalton dans l’enseignement du FLE. (mémoire). Consulté le 2 avril 2018 sur https://is.muni.cz/th/ko3ul/Diplomova_prace.pdf
- Karrewiet. (2014). WK-lied in het Frans. Consulté le 6 janvier 2018 sur https://www.ketnet.be/karrewiet/20-maart-2014-stromae-test
- Karrewiet. (z.j.). Lees je liever een strip of een boek?. Consulté le 28 décembre 2017 sur https://www.ketnet.be/programma/wrap/vind-jij-strips-of-boeken-leuker
- Korte handleiding Pixton. (2017). Consulté sur https://www.scribd.com/document/338401004/handleiding-pixton-uitgebreid.
- La FIPF. (2012). La bande dessinée en classe de FLE. Consulté le 10 mai sur http://www.francparleroif.org/la-bande-dessinee-en-classe-de-fle/.
- Lawless, L.K. (2017). How to text in French. Consulté le 12-10-2017 sur https://www.thoughtco.com/how-to-text-in-french-4086528.9
- Lerarenredactie (2012 , 5 novembre). Strips in de klas. [videobestand]. Consulté le 30 avril sur https://specials.han.nl/sites/studiecentra/auteursrechten/bronnen-verme…
- Loustics. (2014). Lecture/ Expression écrite : la BD. Consulté sur http://www.loustics.eu/lectureexpression-ecrite-la-bd-a104765074.
- Maak je eigen strip (deel 1). (2010). Consulté sur http://www.nucia.eu/forum/threads/55910-Maakje-eigen-strip!-(deel-1)?s=5246ecdf2f2e6e9933a1d43cb5cbdea7.
- Margerin, F. (2015) Les symboles de la France. Consulté sur https://www.thinglink.com/scene/731578320843440129. Masterscripties toegepaste taalwetenschap en Frans voor H.N. Werkmancollege.(2018). Iedereen spreekt hier Frans. Geraadpleegd op 5 januari 2018 op https://www.rug.nl/societybusiness/science-shops/taal-cultuur-en-commun…
- May, L. (2015). Symbols of France. Consulté sur http://www.lachambredessecrets.com/symbols-offrance/.
- Meirieu, P. (2012). 10 conseils pour rendre les élèves autonomes ! Consulté sur http://onaya.eklablog.com/10-conseils-pour-rendre-les-eleves-autonomes-….
- Missiou, M & Anagnostopoulou, D. La bande dessinée - œuvre littéraire en classe de français langue étrangère : étude de cas en Grèce. Consulté sur http://www.unige.ch/litteratures2010/contributions_files/Missiou%20Anag… 010.pdf
- Paternoster, T. (2017) Hoe krijg je de pubers terug aan het lezen. Consulté sur https://www.klasse.be/113745/pubers-graag-boeken-lezen-feestje/
- Présidence de la République française. (2015). Les symboles de la République française. Consulté sur http://www.elysee.fr/la-presidence/les-symboles-de-la-republique-franca….
- Ringoot, K. (2015, 28 april). Het Vlaamse schoolsysteem werkt schoolmoeheid en demotivatie in de hand. Knack. Geraadpleegd op 6 februari 2018 op http://www.knack.be/nieuws/belgie/hetvlaams-schoolsysteem-werkt-schoolm…
- Rouga, C. & Morillas Ciment, J. (2014). Liste d’onomatopées en français. Consulté sur www.languagelearningbase.com.
- Rouvière, N. (2013). Enseignement (1) : enseigner avec la bande dessiné. Consulté sur http://neuviemeart.citebd.org/spip.php?article52310
- RTBF.(2017). Culture : bande dessinée. Consulté sur https://www.rtbf.be/culture/bande-dessinee. Secretariaat Nederlandse Dalton Vereniging. (2014). Dalton. Consulté le 3 avril 2018 sur http://www.dalton.nl/
- Sylvie. (2018, 19 janvier). La bande dessinée en classe des langues – FLE. Consulté le premier mai 2018.
- Taboola. (2017). Les bd adaptées au cinéma français. Consulté sur http://www.cinetrafic.fr/listefilm/3107/1/les-bd-adaptees-au-cinema-fra….
- Trampe, K. (2015). Les symboles français. Consulté sur http://wp.digischool.nl/frans/files/2015/01/Les-symboles-franc%C3%8C%C2….
- TV5monde. (2016) Les symboles français. Consulté sur http://focus.tv5monde.com/symbolesfrance/.
- Viau, R. (2000). Des conditions à respecter pour susciter la motivation des élèves. Consulté le 1 février 2018 sur http://correspo.ccdmd.qc.ca/index.php/document/connaitre-les-reglesgram…