Vergrijzing van de gevangenispopulatie. Is een gevangenis voor oudere gedetineerden de toekomst voor België?

Doris Giele
Persbericht

Vergrijzing van de gevangenispopulatie. Is een gevangenis voor oudere gedetineerden de toekomst voor België?

Een gevangenis voor ouderen. De toekomst voor België?

 

“Waarom ik voor ouderen een aparte gevangenis wil? Omdat jongeren agressief en luidruchtig zijn. Er wordt veel ingezet op fitness, veel voor jongeren. Je mag de grens zelfs naar 40 jaar trekken''.

 

Aan het woord is een 51-jarige gedetineerde uit de strafinrichting te Oudenaarde.

 

De meeste mensen zullen een gevangenis associëren met jonge gedetineerden die gevangenisarbeid verrichten en af en toe met elkaar op de vuist gaan. Het laatste waar men aan denkt is een bejaard persoon, al dan niet met allerlei kwalen en gebreken. Toch zitten er veel ouderen in de gevangenis. Volgens cijfers van de Raad van Europa waren in 2012 in totaal 1.542 vijftig-plus gedetineerden in België, 12,5% van de totale gevangenispopulatie. Door de aanhoudende vergrijzing en de steeds langere detentietijd zal dit aantal hoogstwaarschijnlijk toenemen. Dit geldt niet enkel voor België, maar ook voor veel andere landen.

 

Hoe is het om als bejaarde, of als ouder persoon, in de gevangenis te zitten? Uit mijn onderzoek blijkt dat dit niet altijd even gemakkelijk is, voornamelijk in de grotere gesloten inrichtingen. Ouderen kampen met zowel fysieke als psychische problemen waar in de gevangenis geen of weinig rekening mee wordt gehouden.

 

Een aantal landen is zich meer bewust van de noden van hun oudere gedetineerden en hebben voorzieningen voor hen getroffen. Engeland heeft ouderenafdelingen in reguliere gevangenissen. De ouderen krijgen hier de benodigde hulp en zorg. Ook hebben zij zo minder last van de drukte van de jongere groep gedetineerden. In Duitsland gaat men nog een stap verder. Daar bestaat namelijk al sinds 1970 de 'Seniorenknast', een geheel aparte seniorengevangenis. Deze gevangenis in Singen liep toen al vooruit op het huidige probleem van vergrijzing. De gevangenis is een groot succes en er is een wachtlijst voor overplaatsing naar Singen. De gedetineerden zijn erg tevreden over dit concept. De dagindeling is aangepast aan de behoeften van de gedetineerden. Zo verklaart directeur Thomas Maus: ''Om een gevangene mobiel en actief te houden, moet je hem ontplooiingsmogelijkheden bieden. Je moet zijn zelfstandigheid stimuleren. Hij moet z'n dag zelf kunnen indelen''. Ook vanuit de rest van de wereld toont men interesse voor dit gevangenisconcept.

 

Ik heb voor mijn onderzoek de ondergrens van vijftig jaar gehanteerd voor de definitie van oudere gedetineerde. In enkele onderzoeken van het Prison Reform Trust werd deze norm namelijk ook gehanteerd.

 

De vraag is of België ook toe is aan een ouderenafdeling of ouderengevangenis. Om deze vraag te beantwoorden heb ik een kleinschalig onderzoek verricht in vijf Vlaamse gevangenissen, namelijk Ieper, Ruiselede, Oudenaarde, Leuven Centraal en Beveren. Zowel de directieleden als de gedetineerden zelf zijn naar hun bevindingen en gevoelens gevraagd. De directieleden hebben hun mening over een aparte ouderenafdeling en gevangenis kunnen geven in een diepte-interview en 66 gedetineerden hebben een vragenlijst ingevuld. Ook vroeg ik hen naar de huidige leefomstandigheden in de gevangenis voor oudere gedetineerden.

 

De directieleden gaven aan dat er een algemeen regime geldt. Dit lijkt handig en overzichtelijk, maar het heeft ook nadelen. Zo blijkt uit de antwoorden van de gedetineerden dat door dit algemeen regime niet of onvoldoende wordt voldaan aan hun specifieke behoeften. Zij zijn met name ontevreden over de wijze waarop zij behandeld zijn voor hun fysieke of psychische probleem. Zo zijn veel gedetineerden van mening dat zij nog een bijkomende behandeling nodig hebben, naast de behandeling die zij al krijgen.

Opvallend is dat de directieleden er juist van overtuigd zijn dat zij in het algemeen de juiste zorg verlenen. 

Er heerst meer ontevredenheid onder oudere gedetineerden in de grotere gesloten afdelingen, zoals Leuven Centraal en Beveren. In de kleinere instellingen waren de gedetineerden over het algemeen meer tevreden over hun leefsituatie. Hier leven minder gedetineerden samen en er is meer direct contact met het personeel. Wanneer zich in de kleinere instellingen problemen voordoen, zal dit dan ook sneller bekend zijn en kan sneller worden ingegrepen. Maar in de grotere gesloten instellingen laat de zorg soms nog te wensen over. Zo verklaart een 65-jarige gedetineerde uit Leuven Centraal: ''De noden van ouderen zijn gans anders dan de gemiddelde gedetineerde, er wordt daar absoluut geen rekening mee gehouden''. De vraag is of de mate van zorg en behandeling van gedetineerden beter zou zijn in een aparte afdeling of gevangenis voor ouderen.

De meningen van de directieleden lopen wat betreft dit vraagstuk uiteen. De meesten staan positief tegenover een aparte afdeling of gevangenis, maar dan op voorwaarde dat er naar meer zaken wordt gekeken dan enkel leeftijd. Een belangrijk aspect moet bijvoorbeeld zijn dat een gedetineerde duidelijke fysieke en/of psychische klachten heeft en dus daadwerkelijk hulpbehoevend is. Op deze manier kan een dergelijke afdeling zeker een meerwaarde bieden. Men vergelijkt het als het ware met een rusthuis.

Wat betreft de gedetineerden is 51,5% een voorstander van een afdeling en 45,5% een voorstander van een geheel aparte seniorengevangenis.

 

Samengevat kan worden dat men wisselend is over een afdeling of gevangenis voor senioren. De minderheid vindt een afdeling of gevangenis speciaal voor ouderen totaal overbodig. ''Geen aparte afdeling, mix is beter. Ook maatschappij op dezelfde wijze''. Een krappe meerderheid vindt het een goed idee. Zo verklaart een 58-jarige gedetineerde: ''Het zou fijn zijn een vleugel te hebben met alleen 50-plus, dan is er rust en geen geroep of vechtpartijen door jongere gedetineerden''. Een andere 56-jarige gedetineerde meldt: ''Een aparte gevangenis zal veiliger zijn, betere verstandhouding, aangenamer zijn en algemeen heel positief zijn. Hoe vlugger hoe beter''. Opvallend is dat alle gedetineerden van 70 jaar of ouder een voorstander zijn van zowel een afdeling of gevangenis voor ouderen.

 

Na dit onderzoek zijn zaken naar voren gekomen waar zeker meer aandacht moet komen op het gebied van oudere gedetineerden. Dit bijvoorbeeld met betrekking tot behandeling en zorg van fysieke en psychische problemen, maar ook tot reïntegratie. Echter, om tot meer duidelijkheid te komen, zou de overheid meer en grootschaliger onderzoek moeten doen omtrent de noden en behoeften van oudere gevangenen. Zo wordt ook de noodzaak duidelijk van een aparte afdeling of gevangenis voor ouderen.

 

 

Bibliografie

 Bibliografie

Boeken

 

Fiselier, J. P. S. (2007). Oud (worden) in de gevangenis. Rijksuniversiteit Groningen, p. 43-62. Retrieved 06/11/2014, from http://rechten.eldoc.ub.rug.nl/FILES/root/Feestbundels/liberamicoromjon…

 

Hayes, A. J., Burns, A., Turnbull, P., & Shaw, J. (2013). Social and custodial needs of older adults in prison. Oxford University Press, p. 589-593. Retrieved 01/10/2014, from http://ageing.oxfordjournals.org

 

Kaiser, G., Kerner H-J., & Schöch, H. (1991). Strafvollzug. C. F. Müller Juristischer Verlag Heidelberg, p. 135-265. Retrieved 06/11/2014, from http://epub.ub.uni-muenchen.de/6553/1/6553.pdf

 

Krüger, M. (2010). Soziale Beziehungen und spezielles Übergangsmanagement bei älterenen gefangenen. Kriminologischen Dienstes, p. 3-21. Retrieved 10/11/2014, from http://www.justiz.sachsen.de/kd/download/2010_krueger_aeltere-gefangene…

 

Muncie, J., & Sparks, R. (1991). Imprisonment: European perspectives. Harvester Wheatsheaf in association with the Open University, p. 7 – 177.

 

Newman, E. S., & Newman, D. J., & Gewirtz, M. L. (1984). Elderly Criminals. Oelgeschlager, Gunn and Hain Publishers, p. 93-247.

 

Roose, R., Vander Laenen, F., Aertsen, I., & van Garsse, L. (2012). Forensisch Welzijnswerk. Ontwikkeling, beleid, organisatie & praktijk. Academia Press. p. 47 -56 & p. 259 - 270.

 

Shover, N. (1985). Aging criminals. SAGE Publications, p. 77-169.

 

Smaers, G. (1994). Gedetineerden en mensenrechten. Maklu, p. 40-323.

 

Vermeulen, G. (2012). Strafrecht. Strafwetboek. Wetboek van strafvordering. Bijzondere wetten. Maklu, p. 487-491.

 

Wacquant, L. (2004). Straf de armen. Het nieuwe beleid van de sociale onzekerheid. Drukkerij EPO, p. 243 – 264.

 

Documentaires

 

Fröbe, M. (2013). Seniorenknast. Ende hintern Gittern? Retrieved 04/10/2014, from http://www.spiegel.tv/filme/senioren-gefaengnis

 

Zembla. (2007). Bejaarden op dievenpad. Retrieved 10/10/2014, from zembla.vara.nl/seizoenen/2007/afleveringen/04-11-2007

 

Jaarverslagen

 

Archivolt architecten bv. (2012-2013). P.I.'s De Poort van Dendermonde en De Poort van Beveren. DBFM-contracten / PPP. p.1 – 2.

 

Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. De Vlaamse gemeenschap in de gevangenis (2011). Jaarverslag Gevangenis Ieper. p. 5 – 133.

 

Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. De Vlaamse gemeenschap in de gevangenis (2013). Jaarverslag Gevangenis Ieper. p.1 – 12.

 

Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. De Vlaamse gemeenschap in de gevangenis (2013). Jaarverslag Strafinrichting Oudenaarde. p.1 – 12.

 

Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. De Vlaamse gemeenschap in de gevangenis (2013). Jaarverslag Penitentiair Landbouwcentrum Ruiselede. p.1 – 10.

 

Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. De Vlaamse gemeenschap in de gevangenis (2010). Jaarverslag Centrale gevangenis Leuven. p. 1 – 46.

 

Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden. De Vlaamse gemeenschap in de gevangenis (2011). Jaarverslag Centrale gevangenis Leuven p. 1 – 53.

 

Strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden (2013-2015). p. 1 – 38.

 

Nieuwsartikelen en websites

 

Age UK. Retrieved 14/01/2015, from http://www.ageuk.org.uk/

 

De Heide, T. (2014). Steeds meer ouderen in de cel. MAX Magazine, p. 8-10. Retrieved 02/09/2014, from https://pure.uvt.nl/portal/files/3019363/Interview_T.I._Oei_Max_Magazin…

 

Ebo-enterprises (2015). PrisonCloud. Retrieved 12/03/2015, from http://www.ebo-enterprises.com/en/prisoncloud

 

FOD Justitie, retrieved on several data, from http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/gevangenissen/

 

Hürlimann, B. (2012). Das Gefängnis als Altersheim. Neue Zürcher Zeitung, p. 1. Retrieved 10/12/2014, from http://www.paulus-akademie.ch/upload/20121004194903.pdf

 

Judd, E. (2013). Prison guards stand down from Portsmouth's HMP Kingston. The News. Retrieved 15/04/2015, from http://www.portsmouth.co.uk/news/crime/prison-guards-stand-down-from-po…

 

HLN. (2015). Gevangenis is eindelijk volzet. Retrieved 09/03/2015, from http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-beveren/gevangenis-eindelijk-volzet-…

 

Het Nieuwsblad. (2015). Gevangenis Beveren is op minder dan een jaar volzet. Retrieved 09/03/2015, from http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20150205_01512662

 

National Offender Management Service. Retrieved 12/10/2014, from https://www.gov.uk/government/organisations/national-offender-managemen…

Statistics Belgium, retrieved on several data, from http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/bevolking/andere/gevange…

 

The News. (2013). Kingston prison in Portsmouth to shut. Retrieved 15/04/2015, from http://www.portsmouth.co.uk/news/local/kingston-prison-in-portsmouth-to-shut-1-4664842

 

Onderzoeken, rapporten en brochures

 

Age Concern England o.l.v. Lishman, G. (2007). On the right track? A progress review of the human rights of older people in health and social care. Policy unit – Age Concern England, p. 5-31. Retrieved 09/10/2014, from http://image.guardian.co.uk/sys-files/Society/documents/2008/08/28/On_t…

 

Baldwin, J., & Leete, J. (2012). Behind bars: the challenge of an ageing prison population. Australian Journal of Dementia Care, 1(2), p. 16-19. Retrieved 06/11/2014, from http://journalofdementiacare.com/wp-content/uploads/2014/04/AJDC-Prison…

 

Baumeister, B., & Keller, S. (2011). Alt werden im Straf- und Massnahmenvollzug. Zürcher Hochschule für Angewandte Wissenschaften, Soziale arbeit Forschung & Entwicklung, p. 4-20. Retrieved 06/11/2014, from http://sozialearbeit.zhaw.ch/fileadmin/user_upload/zhaw/medienmitteilun…

 

CAW De Kempen (2014). Informatiebrochure voor familieleden en naastbestaanden van gedetineerden. Afdeling Justitieel Welzijnswerk Turnhout in samenwerking met gevangenis Wortel, p. 11. Retrieved 05/05/2015, from www.cawdekempen.be/sites/.../info_gevangenis_wortel_mei_14.doc

 

Cooney, F., & Braggins, J. (2010). Doing Time: Good practice with older people in prison – the views of prison staff. Prison Reform Trust, p. 1-70. Retrieved 02/11/2014, from http://www.prisonreformtrust.org.uk/Portals/0/Documents/doing%20time%20…

 

CSIP South West. (2007). A pathway to care for older offenders; A toolkit for good practice. Department of Health, p. 4-39. Retrieved 06/11/2014, from http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20130107105354/http://www.dh…

 

Council of Europe. (2002). Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. European court of human rights, p. 5-56. Retrieved 23/10/2014, from http://www.echr.coe.int/Documents/Convention_NLD.pdf

 

Davies, M. (2011). The reintegration of elderly prisoners: an exploration of services provided in England and Wales. Internet Journal of Criminology, p. 1-26. Retrieved 09/10/2014, from http://www.internetjournalofcriminology.com/davies_the_reintegration_of…

 

Dünkel, F., Drenkhahn, K., & Morgenstern, C. (2008). Humanisierung des Strafvollzugs – Konzepte und Praxismodelle. Forum Verlag Godesberg, p. 107-114. Retrieved 11/12/2014, from http://www.archiv1864.ch/data/dokumente/international/ForumVerlagGodesb…

Fazel, S., Hope, T., O'Donnell, I., Piper. M., & Jacoby, R. (2001). Health of elderly male prisoners: worse than the general population, worse than younger prisoners. British Geriatrics Society, p. 403-407. Retrieved 24/10/2014, from http://ageing.oxfordjournals.org/

 

Fazel, S., Hope, T., O'Donnell, I., & Jacoby, R. (2004). Unmet treatment needs of older prisoners: a primary care survey. British Geriatrics Society, Age and Ageing, 33(4), p. 396-398. Retrieved 24/10/2014, from http://ageing.oxfordjournals.org/

 

Fletcher, A. (2012). Palliative and end of life care in prisons in England and Wales – do inequalities exist? A survey of healthcare managers. Powerpoint-presentatie. Retrieved 09/10/2014, from http://www2.mariecurie.org.uk/Global/Research/Andrew_Fletcher.pdf

 

Ginn, S. (2012). Healthcare in prisons: Elderly Prisoners. BMJ, p. 1-6. Retrieved 09/10/2014, from http://211.144.68.84:9998/91keshi/Public/File/38/345-7879/pdf/bmj.e6263…

 

Griffiths, L. (2011). A Pathway to Care for Older Prisoners. A Guide to Improving the Health, Well-Being & Healthcare of Older Prisoners. Ministry of Justice, p. 1-26. Retrieved 09/10/2014, from www.wales.nhs.uk

 

Grimwood, G, G., & Strickland, P. (2013). Early release from prison in England and Wales: an overview. House of Commons, p. 3-8. Retrieved 09/10/2014, from www.parliament.uk/briefing-papers/SN05199.pdf

 

Grimwood, G, G. (2013). Meeting the needs of older prisoners. House of commons, p. 3-14. Retrieved 09/10/2014, from http://www.parliament.uk/business/publications/research/briefing-papers…

 

Hanson, D. (2006). Speech for 'Doing Time', the Launch of the Prison Reform Trust's work on Older Prisoners. p. 1-10. Retrieved 30/09/2014, from http://www.prisonreformtrust.org.uk/Portals/0/Documents/David%20Hanson%…

 

Hastings, R, J. (2010). Growing old in prison? A review of national and international research on ageing offenders. Department of Justice, Melbourne, Victoria, Australia. Corrections Research Paper Series, no.3, p. 6-25. Retrieved 24/10/2014, from http://assets.justice.vic.gov.au/corrections/resources/747b26d2-675b-45…

 

HM Inspectorate of Prisons o.l.v. Owers, A. (2009). Disabled prisoners: a short thematic review on the care and support of prisoners with a disability. HM Inspectorate of Prisons, p. 7-65. Retrieved 24/10/2014, from http://www.justice.gov.uk/downloads/publications/inspectorate-reports/h…

 

HM Chief Inspector of Prisons o.l.v. Owers, A. (2004). 'No problems – old and quiet': Older prisoners in England and Wales. A thematic review by HM Chief Inspector of Prisons. HM Inspectorate of Prisons, p. 1-58. Retrieved 09/10/2014, from http://www.justice.gov.uk/downloads/publications/inspectorate-reports/h…

 

Howse, K. (2003). Growing Old in Prison. A scoping study on older prisoners. Centre for Policy on Ageing and Prison Reform Trust, p. 1-37. Retrieved 01/10/2014, from http://www.prisonreformtrust.org.uk/uploads/documents/Growing.Old.Book_…

 

House of Commons Justice Committee (2013). Older Prisoners. The House of Commons, p. 3-56. Retrieved 23/12/2014, from http://www.parliament.uk/documents/commons-committees/Justice/Older-pri…

 

Kuhlmann, R., & Ruddell, R. (2005). Elderly Jail Inmates: Problems, Prevalence and Public Health. Californian Journal of Health Promotion, 3(2), p. 49-60. Retrieved 09/10/2014, from http://cjhp.fullerton.edu/Volume3_2005/Issue2/49-60-kuhlmann.pdf

 

Le Mesurier, N. (2011). Older people in prison. A monitoring guide for IMBs. Walker, G., Chair, Older People in Prison forum, Age UK, p. 3-10. Retrieved 09/10/2014, from http://ageactionalliance.org/wordpress/wp-content/uploads/2014/03/ID107…

 

Le Mesurier, N. (2011). Supporting older people in prison: ideas of practice. Age UK, p. 4-33. Retrieved 01/10/2014, from http://www.ageuk.org.uk/documents/en-gb/for-professionals/government-an…

 

Liverpool care pathway. (2011). Treatment for the dying patient: The Liverpool Care pathway. BPJ, issue 36, p. 7-13. Retrieved 24/10/2014, from http://www.bpac.org.nz/BPJ/2011/june/docs/BPJ36pages6-13.pdf

 

Marti, I., Hostettler, H., & Richter, M. (2014). Sterben im geschlossenen Vollzug: inhaltliche und methodische Herausforderungen für die Forschung. National Research Programme ''End of Life'',

p. 1-16. Retrieved 06/11/2014, from http://prisonresearch.ch/files/2012/07/SZK13_1_2014_26-43.pdf

 

Matthews, L. (2009) & Sanz, R. (2011). Older People and Human Rights. British Institute of Human Rights & Age UK, p. 1-36. Retrieved 09/10/2014, from http://www.ageuk.org.uk/documents/en-gb/for-professionals/equality-and-…

 

Nacro (2009). A resource pack for working with older prisoners. Department of Health, p. 3-42. Retrieved 24/10/2014, from http://socialwelfare.bl.uk/subject-areas/services-client-groups/adult-o…

 

Nacro's Communication Department. (2009). Working with older prisoners workshop. Department of Health, p. 3-68. Retrieved 24/10/2014, from http://www.nacro.org.uk/data/files/older-prisoners-workshop-pack-09-940…

 

O'Neill, J., & Vella, S. (2011). Irish Probation Journal. The Probation Service, vol. 8, p. 6-215. Retrieved 09/10/2014, from http://www.probation.ie/pws/websitepublishingdec09.nsf/AttachmentsByTit…

 

Prison Reform Trust. (2008). Doing Time: the experiences and needs of older people in prison. Prison Reform Trust, p. 1-15. Retrieved 30/09/2014, from http://www.prisonreformtrust.org.uk/Portals/0/Documents/Doing%20Time%20…

Prison Reform Trust. (2006). Prisoner’s Pension Rights. Prison Reform Trust, p. 3-15. Retrieved 09/10/2014, from http://www.prisonreformtrust.org.uk/Portals/0/Documents/Prisoners%27%20…

 

Solomon, E., & Edgar, K. (2004). Having their say: The work of prisoner councils. Prison Reform Trust, p. 1-38. Retrieved 09/10/2014, from http://www.prisonreformtrust.org.uk/uploads/documents/HAVING_THEIR_SAY…

 

Walsh, E., Forsyth, K., Senior, J., O'Hara, K., & Shaw, J. (2014). Undertaking action research in prison: Developing the Older prisoner Health and Sociale Care Assessment and Plan. SAGE Publications, 12(2), p. 136-150. Retrieved 01/10/2014, from http://arj.sagepub.com/content/12/2/136

 

Williams, J. (2012). Social care and older prisoners. SAGE Publications, 13(5), p. 471-491. Retrieved 01/10/2014, from http://jsw.sagepub.com/content/13/5/471

 

Van Alphen, S.P.J., & Oei, T.I. (2008). De toename van 60+ criminaliteit in Nederland: Een verkenning. Proces: Tijdschrift voor strafrechtspleging, 87 (3). p. 99 – 105.

 

Van Bueren, G. (2009). The Protection of the Human Rights of Older Persons in Europe: A legal perspective. International Symposium on the Rights of Older People, p. 1-9. Retrieved 09/10/2014, from http://www.globalaging.org/elderrights/world/2009/humanrightseurope.pdf

 

Zoutendijk, A. (2007). Bejaarde boeven. Bejaarde gedetineerden in Nederland en hun detentiebeleving. Universiteit Utrecht, p.11 & p.37-64.

 

Respondenten

 

Beckers, M. (2015). Attaché-gevangenisdirectrice Leuven Centraal.

 

De Groot, M. (2015). Hoofd penitentiair assistent strafinrichting Oudenaarde.

 

De Vidts, C. (2015). Strafinrichtingshoofd Oudenaarde.

 

Deloof, E. (2015). Adviseur-gevangenisdirectrice Ieper.

 

Maere, S. (2015). Attaché-gevangenisdirectrice Ruiselede.

 

Van De Vijver, K. (2015). Adviseur-gevangenisdirectrice Beveren.

 

66 gedetineerden uit de gevangenis van Ieper, Ruiselede, Oudenaarde, Leuven Centraal en Beveren.

 

Scripties ter inspiratie

 

Deceuninck, M. (2009-2010). De problematiek van oudere gedetineerden. Een behoefteonderzoek naar de hulp- en dienstverlening in gevangenissen. Universiteit Gent, faculteit rechtsgeleerdheid, p. 1-13 & p. 112 – 142.

 

Dheedene, B. (2010-2011). De implementatie van de Basiswet. Gevangeniswezen in de Belgische gevangenenissen. Universiteit Gent, faculteit rechtsgeleerdheid, p.1-5.

Kazadi, Tshikala, T. (2013-2014). Tussen theorie en praktijk? Een casestudy naar het Belgisch penitentiair drugsbeleid. Universiteit Gent, faculteit rechtsgeleerdheid, p. 1-9 & p. 105-127.

 

Poort, B. (2010). Toename van ouderen in het strafrechtelijk systeem: Zijn er redenen om bij de straftoemeting en strafuitvoering bijzondere voorzieningen te treffen met betrekking tot ouderen en zo ja waar zouden die dan uit moeten bestaan? Universiteit van Tilburg, p. 6-62. Retrieved 02/09/2014, from http://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=132825

 

 

Universiteit of Hogeschool
Criminologie
Publicatiejaar
2015
Kernwoorden
Share this on: