Storyboarding en leren presenteren

Jolien Dhaenens
Persbericht

Storyboarding en leren presenteren

Storyboarding en leren presenteren

In een onderwijscontext is de presentatie de communicatievorm bij uitstek om informatie over te dragen. Hierdoor is het relevant dat het onderwijs aandacht besteedt aan het aanbrengen van presentatievaardigheden bij leerlingen. Presentatievaardigheden draaien om meer dan spreken alleen. Ook de structuur van de presentatie en de eventuele visuele ondersteuning zijn van groot belang. Nu rijst de vraag hoe we leerlingen dit alles kunnen aanleren. We kunnen hiervoor inspiratie zoeken in de ideeën van presentatieprofessionals als Garr Reynolds, Nancy Duarte en Cliff Atkinson. Zij beschouwen de presentatie als het vertellen van een verhaal aan het publiek en benadrukken dan ook het belang van een verhaalstructuur in een presentatie. Zij zien ook potentieel in het gebruik van een techniek uit de filmwereld genaamd storyboarding in het voorbereiden van de visuele ondersteuning voor een presentatie. Bij de animatiefilms van Pixar bijvoorbeeld, gaan de makers eerst het verhaal uitwerken. Vervolgens maken zij hiervan een storyboard. Dit is een opeenvolging van schetsen die het verloop van het verhaal weergeeft. Pas als het storyboard helemaal goed zit wordt gestart met het maken van de digitale animaties. Dit proces kan ook gebruikt worden bij het voorbereiden van een presentatie.

Voor het masterproefonderzoek Storyboarding en leren presenteren werd een training uitgewerkt waarin leerlingen uit het secundair onderwijs leren hoe zij een presentatie kunnen voorbereiden met focus op de verhalende structuur van een presentatie. Verder leren de leerlingen ook hoe zij aan de hand van een storyboard de slides bij hun presentatie kunnen ontwerpen.

Concreet begint de training met een voorbereidende oefening voor de leerlingen. Zij brengen een krantenartikel rond een actueel probleem mee naar de les. Nadien volgt een klassikale instructie van twee à drie lesuren. Deze instructie begint met een introductie over verhalen en presenteren door de leraar. Nadien leren de leerlingen aan de hand van een schema hoe zij een structuur kunnen uitwerken voor hun presentatie rond de problematiek uit hun eigen krantenartikel. Eens de structuur is uitgewerkt maken de leerlingen een storyboard. Hierbij maken ze eigenlijk een voorontwerp voor hun slides op werkbladen. Ze nemen telkens de kernzin uit hun verhaalstructuur en gebruiken deze als titel van hun toekomstige slide. Per titel denken ze na welk beeld ze hierbij willen tonen en maken daarvan een ruwe schets. Ook denken de leerlingen verder na over wat ze bij elke slide willen vertellen, maar deze tekst komt later niet op de slides. Eens dit klaar is kunnen de leerlingen hun visuele ondersteuning uitwerken in een programma als PowerPoint. Zij werken dit thuis af en oefenen ook hun presentatie. Uiteindelijk brengt elke leerling zijn of haar presentatie van ongeveer 5 minuten voor de klas.

Deze training werd in de loop van het schooljaar 2014-2015 gegeven aan twee klassen uit het 6de en twee klassen uit het 7dejaar secundair. Uit de onderzoeksresultaten bij deze groep blijkt dat de presentatiecompetentie van de leerlingen na de training hoger ligt dan ervoor. Uit interviews met de leerlingen bleek dat zij vooral positief staan tegenover het gebruik van de verhaalstructuur. Het volledig uittekenen van de storyboardoefening vonden de meesten onder hen tijdrovend. Het feit dat er door deze oefening minder tekst op de uiteindelijke slides staat vonden de leerlingen wel zeer goed. Enkele leerlingen stelden dan ook voor om de storyboardoefening te behouden, maar het gewenste beeld per slide kort in woorden te beschrijven of echt een heel ruwe schets te maken.

Uit dit onderzoek blijkt dus dat deze aanpak een boeiende piste kan zijn in het aanleren van presentatievaardigheden. Meer specifiek in het leren structureren van een presentatie en het leren voorbereiden van de visuele ondersteuning bij een presentatie. De lesmaterialen (presentatie, werkbladen…) en de handleiding die voor dit onderzoek ontwikkeld zijn beschikbaar via een webpagina. Geïnteresseerde leraren kunnen direct aan de slag met de aanpak uit dit onderzoek of er elementen uithalen en deze aanpassen aan de eigen lespraktijk.

Bibliografie

REFERENTIELIJSTAtkinson, C. (2008). Beyond bullet points: using Microsoft Office PowerPoint 2007 to create presentations that inform, motivate and inspire. Redmond, WA: Microsoft Press.Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215. http://dx.doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191 Bruner, J. (2010). Narrative, culture, and mind. In M. Schiffrin, A. De Fina & A. Nylund (Eds.), Telling stories: language, narrative, and social life (pp. 45-50). DC: Georgetown University Press.Bruner, J. (2004). Life as narrative. Social Research: An International Quarterly 71(3), 691-710. Retrieved from http://www.newschool.edu/cps/social-research/Bruner, J. (1986). Two modes of thought. Actual minds, possible worlds (pp. 11-25). Cambridge, MA: Harvard University Press.Bulca, M., & Safaei, L. A. (2013). Public Presentation: Who Fears?. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 70, 574-579. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.01.095Casteleyn, J. (2013a). De ‘const van rhetoriken’ in digitale communicatie. Over taal, 52(4). Retrieved from http://www.overtaal.be/Casteleyn, J. (2013b). New media and the rhetoric of presentations: explorations in education. Gent, Belgium: Academia Press.Casteleyn, J. (2010). Slidecast yourself: studenten geven presentaties op het internet. Vierentwintigste conferentie Het Schoolvak Nederlands, 133-139. Retrieved from http://taalunieversum.org/inhoud/hsn-conferentie Casteleyn, J., Mottart, A., & Van Vooren, V. (2013). Web 2.0 presentation tools as an alternative to real-life performance. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 221-224. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.09.181Chan, V. (2011). Teaching oral communication in undergraduate science: Are we doing enough and doing it right? Journal of Learning Design, 4(3), 71–79. http://dx.doi.org/10.5204/jld.v4i3.82 Connelly, F. M., & Clandinin, D. J. (1990). Stories of experience and narrative inquiry. Educational researcher, 19(5), 2-14. http://dx.doi.org/10.3102/0013189X019005002Cyphert, D. (2007). Presentation Technology in the Age of Electronic Eloquence: From Visual Aid to Visual Rhetoric. Communication Education, 56(2), 168-192. http://dx.doi.org/10.1080/03634520601173136 De Grez, L., Valcke, M., & Berings, D. (2010a). Peer assessment of oral presentation skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 1776-1780. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.983 De Grez, L., Valcke, M., & Berings, D. (2010b). Student response system and learning oral presentation skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 1786-1789. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.985 De Grez, L., Valcke, M., & Roozen, I. (2009a). The impact of goal orientation, self-reflection and personal characteristics on the acquisition of oral presentation skills. European journal of psychology of education, 24(3), 293-306. http://dx.doi.org/10.1007/BF03174762 De Grez, L., Valcke, M., & Roozen, I. (2009b). The impact of an innovative instructional intervention on the acquisition of oral presentation skills in higher education. Computers & Education, 53(1), 112-120. http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2009.01.005Dhaenens, J., Devos, B., & Casteleyn, J. (2014). Storyboarding en leren presenteren. In A. Mottart & S. Vanhooren (red.). 28ste HSN-Conferentie (pp. 193 – 197). Gent, Belgium: Academia Press.Duarte, N. (2010). Resonate: Present visual stories that transform audiences. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.Eng, T.L. (2009). Teaching oral communication at MIT: the previous project module (pp. 556-560). In Proceedings of the World Congress on Engineering and Computer Science, 1. Hong Kong, China: Newswood Limited. Retrieved from http://www.iaeng.org/conferences.htmlFarkas, D. (2005). Understanding and using PowerPoint. In Proceedings of the STC annual conference, 3 (pp. 3-320). Retrieved from http://www.stc.org/Garner, J. K., Alley, M., Gaudelli, A. F., & Zappe, S. E. (2009). Common use of PowerPoint versus assertion-evidence slide structure: a cognitive psychology perspective. Technical Communication, 56(4), 331-245. Retrieved from http://www.stc.org/publications/technical-communicationHart, J. (1999). The art of the storyboard: Storyboarding for film, TV and animation. Oxford, United Kingdom: Focal Press.Jones, I. (2008). Storyboarding: A method for bootstrapping the design of computer-based educational tasks. Computers & Education, 51, 1353–1364. http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2008.01.002McKee, R., & Fryer, B. (2003). Storytelling that moves people. Harvard Business Review, 81(6), 51-55. Retrieved from https://hbr.org/Mayer, R. E. (2005). Cognitive theory of multimedia learning. In R. E. Mayer (Ed.), The Cambridge handbook of multimedia learning (pp. 31–48). NY: Cambridge University Press.Monteagudo, J. G. (2011). Jerome Bruner and the challenges of the narrative turn: Then and now. Narrative Inquiry, 21(2), 295-302. http://dx.doi.org/10.1075/ni.21.2.07gonOnderwijs Vlaanderen (n.d.). Secundair onderwijs - Derde graad: Vakgebonden-, vakoverschrijdende eindtermen, uitgangspunten en specifieke eindtermen. Retrieved fom http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/secundair-onderwijs/derde-graad…, F. (2003). Self-efficacy beliefs, motivation and achievement in writing: A review of the literature. Reading & Writing Quarterly, 19(2), 139-158. http://dx.doi.org/10.1080/10573560308222Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66, 543-578. http://dx.doi.org/10.3102/00346543066004543Pixar (n.d.). Pixar Storyboarding mini doc [Video file]. Retrieved from https://youtu.be/7LKPVAIcDXYReynolds, G. (2014, May 01). Storyboarding and the art of finding your story [Web log post]. Retrieved from http://www.presentationzen.com/Reynolds, G. (2014, April 25). No amount of technology will make a bad story good [Web log post]. Retrieved from http://www.presentationzen.com/Reynolds, G. (2011). The naked presenter: Delivering Powerful Presentations with or without slides. Berkeley, CA: New Riders.Reynolds, G. (2008). Presentatiezen. Amsterdam, Netherlands: Pearson Education.Schmeck, A., Mayer, R. E., Opfermann, M., Pfeiffer, V., & Leutner, D. (2014). Drawing pictures during learning from scientific text: testing the generative drawing effect and the prognostic drawing effect. Contemporary Educational Psychology, 39(4), 275-286. http://dx.doi.org/10.1016/j.cedpsych.2014.07.003 Schunk, D. H., & Pajares, F. (2009). Self-efficacy theory. In K. Wentzel & A. Wigfield (Eds.). Handbook of motivation at school, 35-53. Retrieved from http://www.routledge.com/Sims, D., Huxham, C., & Beech, N. (2009). On telling stories but hearing snippets: Sense-taking from presentations of practice. Organization, 16(3), 371-388. http://dx.doi.org/10.1177/1350508409102301Stahl, S.M., & Davis, R.L. (2009). Applying the Principles of Adult Learning to the Teaching of Psychopharmacology- Storyboarding a Presentation and the Rule of Small Multiples. CNS Spectr 14(6). 288-294. Retrieved from http://www.cnsspectrums.com/Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2007). Using Multivariate Statistics. Boston, MA: Pearson Education.Tangen, J. M., Constable, M. D., Durrant, E., Teeter, C., Beston, B. R., & Kim, J. A. (2011). The role of interest and images in slideware presentations. Computers & Education, 56(3), 865-872. http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2010.10.028 van Ginkel, S., Gulikers, J., Biemans, H., & Mulder, M. (2015). Towards a set of design principles for developing oral presentation competence: A synthesis of research in higher education. Educational Research Review 14, 62-80. http://dx.doi.org/10.1016/j.edurev.2015.02.002Venkatesh, V., Morris, M., Davis, G., & Davis, F. (2003). User acceptance of information technology: Toward a unified view. MIS quarterly, 27(3), 425-478. Retrieved from http://www.misq.org/Vik, G.N. (2004). Breaking bad habits: Teaching effective PowerPoint use to working graduate students. Business Communication Quarterly, 67, 225–228. http://dx.doi.org/10.1177/1080569904672012 Zak, P.J. (2014, October 28). Why your brain loves good storytelling [Web log post]. Retrieved from https://hbr.org/Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary educational psychology, 25(1), 82-91. http://dx.doi.org/10.1006/ceps.1999.1016

Universiteit of Hogeschool
Master of science in de pedagogische wetenschappen (pedagogiek en onderwijskunde)
Publicatiejaar
2015
Kernwoorden
Share this on: