De positie van de Adornes in Brugge aan de hand van hun huwelijken en enkele kennissen (eind 13de eeuw- ca. 1512)

Sarah Kesteloot
Persbericht

De positie van de Adornes in Brugge aan de hand van hun huwelijken en enkele kennissen (eind 13de eeuw- ca. 1512)

De positie van de Adornes in Brugge toegelicht via hun huwelijken en enkele kennissen (eind 13de eeuw – ca. 1512).

Vandaag de dag kent menig Bruggeling de naam Adornes. Dat is niet verwonderlijk, aangezien de familienaam regelmatig in het Brugse straatbeeld opduikt. Voor vele scholieren is het pakket ‘Adornes achterna’ een eerste kennismaking met het laatmiddeleeuwse Brugge. Daarnaast is er sinds vorig jaar een museum aan de familie gewijd, waardoor ook toeristen met de familie kunnen kennismaken. Daarbij krijgt Anselmus Adornes de meeste aandacht. Naast activiteit in het Brugse stadsbestuur verleende hij immers ook diensten aan de Bourgondische machtshebbers en aan de Schotse koning James III, wat van hem de gekendste telg van de familie maakt. De meeste studies hebben tot nu toe dan ook vooral Anselmus onderzocht. De andere familieleden zijn echter ook de moeite waard om te bestuderen. Zo kan er immers meer duidelijkheid ontstaan over de eventuele evolutie van de positie van de familie, wat op zijn beurt kan bijdragen tot een beter begrip van het laatmiddeleeuwse Brugge.

De positie van een familie kan op vele manieren bestudeerd worden. Deze paper tracht dat te doen door vooral de huwelijken en enkele kennissen van de familie te onderzoeken. Door na te gaan hoe invloedrijk die families waren, kunnen immers de belangen van de Adornes en eventuele veranderingen daarin verklaard worden. Dat er veranderingen plaatsvonden, is meer dan duidelijk geworden in deze masterproef. Zo kwamen hun huwelijkspartners geleidelijk aan uit families van meer aanzien. Daarnaast waren de wederhelften van de Adornes ook steeds meer uit andere steden in het graafschap Vlaanderen afkomstig. Die evolutie was overigens niet uniek voor de Adornes en is onder andere te kaderen in het Bourgondisch staatsvormingsproces.

Naast de huwelijken besteedt deze masterpaper ook aandacht aan enkele kennissen van de Adornes. Vier hoofdthema’s van deze masterpaper behandelen de commerciële en politieke activiteiten, het verenigingsleven en de religieuze bezigheden van de familie. Via de kennissen en huwelijken proberen eventuele veranderingen binnen die hoofdthema’s verduidelijkt te worden. Aangezien elk van die thema’s eigenlijk een aparte studie waard is, is deze aanpak relatief beperkt. Toch kunnen er zo enkele uitspraken gedaan worden. Lang is bijvoorbeeld aangenomen dat de familie vooral met handel bezig was. Ze waren immers oorspronkelijk van Genua afkomstig en vele Genuezen te Brugge waren in die sector actief. De huwelijken van de Adornes doen echter vermoeden dat de vestiging in het graafschap Vlaanderen eerder met grafelijke connecties zou verband houden. Daarbij moet echter opgemerkt worden dat het bronnenmateriaal daarover beperkt is tot genealogieën, waardoor er zeer weinig zekere uitspraken daarover mogelijk zijn. Van zodra er meer bronnenmateriaal voor handen is, wordt echter ook duidelijk dat de handel slechts een van de vele domeinen was waar de Adornes terug te vinden waren. De Adornes echt als ‘handelaars’ aanduiden is dus iets te ongenuanceerd.

In het politieke thema wordt ingegaan op de Adornes in het Brugse stadsbestuur, met aandacht voor de opstanden te Brugge. Zo zou de opstand van 1477 een van de redenen kunnen zijn waarom Pieter IV Adornes uit Brugge wegtrok. Het thema neemt ook de trouw van verschillende familieleden aan de machthebbers onder de loep. In het bijzonder wordt gekeken naar hoe de huwelijken van de Adornes te linken zijn aan het Bourgondische staatsvormingsproces. Voor de positie van de familie in de Brugse samenleving moet echter meer dan alleen commerciële en politieke activiteit bestudeerd worden. Ook het verenigingsleven en culturele verwezenlijkingen, waarop het derde thema ingaat, kunnen de positie van de Adornes toelichten. Zo namen vele leden van de familie deel aan de steekspelen van de Witte Beer, een prestigieus gezelschap. Al voor het einde van dat gezelschap begon echter de belangstelling voor die steekspelen af te nemen, iets wat bij de Adornes ook te zien is. Naast aandacht voor steekspelen komen er ook enkele andere verenigingen aan bod, zoals de vooraanstaande broederschap van Onze-Lieve-Vrouw van de Droge Boom.

Een laatste thema behandelt enkele religieuze aspecten van de Adornes. Enkele familieleden trokken op bedevaart, wat dan ook meer aandacht verdient. In het bijzonder komen de Jeruzalembedevaarders aan bod, met aandacht voor enkele kennissen die zich ook aan de gevaarlijke tocht waagden. Bij een thema over religie moet echter ook ingegaan worden op de religieuzen van de familie. Ook dat kan soms iets meer zeggen over de positie van de familie. Zo waren twee vrouwelijke Adornes in de Benedictinessenabdij te Mesen te vinden. Die Benedictinessenabdij was vooral voor vrouwelijke adel toegankelijk. Dat de Adornes al op het einde van de veertiende eeuw een lid daar konden doen intreden, zegt dan ook iets over de positie van de familie.

Hoewel deze masterpaper de vier hoofdthema’s los behandelt, dient beklemtoond te worden dat ze eigenlijk samenhangen. Vele Adornes waren immers in alle vier de thema’s terug te vinden. Bovendien zijn in deze paper de thema’s relatief beperkt, aangezien elk thema eigenlijk een aparte studie waard is. Hoewel er zeker nog veel onderzoek kan gebeuren naar de familie, vormt deze masterpaper een goede basis voor wie meer wil weten over de familie. Bovendien kan meer inzicht in de Adornes ook leiden tot een beter begrip van het laatmiddeleeuwse Brugge, wat deze paper dan ook zeker de moeite waard maakt om te lezen.  

Bibliografie

Bibliografie[1]

Bronnen

A.Onuitgegeven Bronnen[2]

BRUGGE, Stadsarchief, Het archief van de familie Adornes en de Jeruzalemstichting te Brugge,

-             nr. 1: inventaris van het archief van de familie De Draeck, de Adornes en de Jeruzalemkapel, 1768.

-             nr. 3: memoriaelboucxkin van Pieter Adornes, 16de eeuw, afschrift eerste helft 20ste eeuw.

-             nr. 4: genealogie van de familie Adornes, 16de en 17de eeuw.

-             nr. 7: genealogische aantekeningen betreffende de familie Adornes en aanverwante families, 17de en 18de eeuw.

-             nr. 9: uittreksel uit het archief van het kartuizerklooster Genadedal in Brugge betreffende de          familie Adornes, 17de eeuw.

-             nr. 11: lijst van geleverd materiaal in opdracht van Pieter Adornes, laatste kwart 14de eeuw.

-             *nr. 12: oorkonde van het commun van de Sint-Walburgakerk voor een vermeerdering van de inkomsten van het jaargetijde van Pieter Adornes door Agnes Adornes, 6 augustus 1526.

-             nr. 13: huwelijkscontract van Pieter en Elizabeth Adornes, 8 maart 1421 n.s.

-             *nr. 14: bul van paus Martinus V waarin Pieter Adornes toestemming krijgt in zijn huis een draagbaar altaar te hebben, 14 juli 1435.

-             *nr. 15: bul van paus Eugenius IV waarin Pieter Adornes toegestaan wordt een eigen biechtvader te kiezen, 14 juli 1435.

-             nr. 16: testament van Pieter Adornes, 1452.

-             nr. 18: schuldbekentenis aan Anselm Adornes vanwege zijn bemiddeling tussen een Brugse en Genuese handelaar, 2 augustus 1459.

-             *nr. 19: schuldbekentenis aan Anselm Adornes vanwege zijn bemiddeling tussen Brugse en Genuese handelaars, 16 juli 1461.

-             nr. 20: notarieel instrument betreffende de bemiddeling van Anselm Adornes ten voordele van Genuese kooplieden in een geschil, 11 maart 1467 n.s.

-             *nr. 21: kwitantie van een halfjaarlijkse betaling van een lijfrente ten laste van Anselm Adornes, 25 december 1461.

-             *nr. 22: notarieel instrument voor een rente overgedragen aan Anselm Adornes met vidimering, 19 december 1463 en 9 augustus 1466.

-             nr. 23: kopieën van stukken betreffende een diplomatieke zending van Anselm Adornes naar Schotland, 1468.

-             nr. 24: aanstelling van Anselm Adornes tot raadsheer door James III, 15 januari 1469 n.s.

-             *nr. 25: vrijgeleide door Karel de Stoute aan Anselm Adornes om Maria van Schotland naar Schotland te begeleiden, 25 juli 1471.

-             *nr. 26: kopieën van de voorrechten door James III aan Anselm Adornes verleend, 1472.

-             nr. 27: brief van James III aan Anselm Adornes, tussen 1472 en 1477.

-             nr. 28: vrijgeleide door Karel de Stoute aan Anselm Adornes voor een tocht naar Jeruzalem, 16 februari 1474 n.s.

-             nr. 29: brief van het stadsbestuur van Lübeck aan dat van Wismar, 26 maart 1474 n.s.

-             *nr. 30: vrijgeleide van Stibor von Boyssun voor pauselijke Legaat Ludowicus, die in gezelschap van Anselm Adornes reisde, 4 juni 1474.

-             *nr. 31: vrijgeleide door het stadsbestuur van Gdansk verleend aan Ludowicus en Anselm Adornes, 15 juni 1474.

-             *nr. 32: brief van het stadsbestuur van Lübeck aan dat van Bremen met verzoek voor vrijgeleide aan Anselm Adornes, 1 juli 1474.

-             nr. 33: aanstelling van Anselm Adornes tot commissaris, raadsheer en lid van de hofhouding van Pierre de Luxembourg, 1 februari 1477 n.s.

-             nr. 34: stukken betreffende het testament en de nalatenschap van Anselm Adornes, 7 december 1482, 31 augustus 1483, 16 juli 1487.

-             *nr. 35: relaas van de dood van Anselm Adornes, 20 februari 1483.

-             nr. 36: verdeling van de nalatenschap van Anselm Adornes, 16 mei 1483.

-             nr. 38: vonnis van het leenhof van de Burg van Brugge in een proces tussen Joos van Varssenaere en Margareta Adorrnes, 5 januari 1473 n.s.

-             nr. 39: cartularium van Jan Adornes, kort na 1483 tot begin 16de eeuw.

-             *nr. 40: ontvangstbewijs van de prior van het kartuizerklooster Genadedal van twee koffers van Jan Adornes, ca. 1484-1491.

-             *nr. 41: handboek van Jan Adornes voor beheer van zijn goederen, eind 15de eeuw.

-             *nr.44: oorkonde waarbij paus Sixtus IV aan kanunnik Jan Adornes zijn prebende verleent, 11 juli 1479.

-             *nr.47: kwitantie van de prior van Genadedal voor de som van 80 ponden groten ontvangen van Jan Adornes, 5 december 1485.

-             *nr.48: overdracht van het leenhof van de burg in Brugge van het recht op een renteloze schuld door Arnoud Adornes aan Jan Adornes, 7 december 1499 met transfixen, 26 juli 1493 en 7 december 1499, beide betreffende deze lening.

-             *nr.49: Jooris Centurion en zijn vrouw Katheline Adornes schelden de schulden van Jan Adornes kwijt, 20 oktober 1503.

-             nr.54: akkoord over de verdeling van de nalatenschap van Jan Adornes, 14 augustus 1511, met transfix, 20 september 1511.

-             *nr.55: identiek akkoord als nr. 54, 14 augustus 1511.

-             nr.56: overeenkomst van afstand van het erfdeel van Anselm Adornes voor zijn intrede in de orde van Rhodos, 5 september 1481.

-             *nr.58: kwitantie van kapittel van Sint-Donaaskerk voor een bedrag ontvangen van Agnes Adornes, 31 maart 1526 n.s.

-             *nr.60: toestemming van Antoniotus en Hieronimus Adurni aan Johannes en zijn nakomeling om de naam Adornes te behouden, 4 mei 1512.

-             *nr.61: bekrachtiging door keizer Maximiliaan en aartshertog Karel van Oostenrijk, 23 juli 1512.

-             *nr.63: reeks kopieën van oorkonden uit 1512 over de toestemming, 17 juli 1752.

-             *nr.65: huishoudboek van Jan Adornes, begonnen op 1 oktober 1528 tot 1536.

-             *nr.66: fragment van een huishoudboek van Jan Adornes, ca. 1520-1530.

-             *nr.68: register van goederen en inkomsten van Jan Adornes, begonnen op 10 oktober 1533.

-             *nr.69: idem als nr. 68, 1 september 1536.

-             nr.712: cartularium van de Jeruzalemstichting, tweede kwart 16de eeuw.

-             *nr.713: gedeeltelijke kopie van de stichtingsakte van de jeruzalemstichting, 17de eeuw.

-             *nr.714: kopie van de wijdingsakte van de Jeruzalemkapel, 17de eeuw.

-             *nr.715: bul van paus Martinus V voor de omvorming van de Jeruzalemkapel tot klooster van de Orde van het Heilig Graf, 22 augustus 1430.

-             *nr.716: bul van paus Eugenius IV voor enkele privileges toegestaan aan Pieter en Jacob Adornes, 13 juli 1435.

-             *nr.717: notarieel instrument betreffende het beroep door het kapittel van Sint-Donaas tegen de privileges van de Jeruzalemkapel, 16de en/of 17de eeuw.

-             *nr.718: twee kopieën van de overeenkomst tussen het kapittel van Sint-Donaas en Pieter en Jacob Adornes, 16de en/of 17de eeuw.

-             *nr.719: kopie van de Nederlandse vertaling van de overeenkomst in nr. 718., 17de eeuw.

-             *nr.720: bul van paus Eugenius IV voor aflaten voor de afwerking van de Jeruzalemkapel, 3 januari 1439 n.s.

-             *nr.721: minuut of kopie van een akte waarbij goederen aan de Jeruzalemkapel worden overgedragen en de rechten van de Adornes als patroons worden                         vastgelegd, oktober 1454.

-             *nr.722: authentieke kopie van een vidimus van het Brugs stadsbestuur, 16de eeuw.

-             nr.723(1): authentieke kopie van hetzelfde stuk als nr. 722.

-             *nr.723(2): kopie van een vidimus van het stadsbestuur van Brugge, 16de eeuw.

-             *nr.724: notarieel transsumpt van vier oorkonden, 24 augustus 1464.

-             *nr.725: overeenkomst waarbij Amselm Adornes alle rechten op de Jeruzalemstichting verkrijgt, 3 december 1469.

-             *nr.726: kopie van nr. 725, 1599.

-             *nr.727: kopie van nr. 725, 16de eeuw.

-             *nr.731: notarieel transsumpt van de akte van 16 mei 1483 over de verdeling van de nalatenschap van Anselm Adornes, 6 mei 1485.

-             *nr.734: prior en communiteit van kartuizerklooster Brugge bekrachtigen de overname van Johannes de la Costa van de naam Adurnus, 20-21 september 1512.

-             *nr.735: oorkonde waarbij Jaques de la Trouliere en Charles de Luxemburg afstand doen van hun rechten op de Jeruzalemstichting en die overdragen aan Jan                Adornes, 25 mei 1522.

-             *nr.744: genealogie van de familie Adornes, 30 juli 1754.

-             *nr.1090: oorkonde van de schepenen van Rijsel over aanstelling door Jan Adornes van gevolmachtigden voor de overdracht van twee huizen te Brugge, 29                    januari 1511.

-             nr.1155(1): rekening voor de afhandeling van het testament van kanunnik Jan Adornes, 1512-1520.

-             *nr.1155(2): afschriften van akten betreffende Jan Adornes voor de Jeruzalemstichting, 17de eeuw.

BRUGGE, Stadsarchief, Oud Archief, nr.114: Register van de wetsvernieuwingen, 1363-1795.

BRUGGE, Stadsarchief, Oud Archief, nr. 505: Ledenlijst en inschrijvingsregister van de confrérie van Onze-Lieve-Vrouw van de Droge Boom.

*BRUGGE, Rijksarchief, Aanwinsten, nr. 6: cartularium van de oorkonden over de Jeruzalemstichting, 16de eeuw.

*BRUGGE, Rijksarchief, Afgeschafte kloosters, nr 1.: 2.verschillende redacties van het testament van Jan Adornes, 1494-1502.

BRUGGE, Rijksarchief, Familiearchief de Baenst,

-             *nr. 7: minuten van akten in verband met de bemiddeling van Anselm Adornes bij verdeling van de nalatenschap van Jan de Baenst, 1468.

-             *nr. 16: afschrift van diverse stukken over uitvoering van testament van Guido de Baenst door Maarten Adornes, 1499-1500.

-             nr. 63: akte waarbij Joseph de Baenst volmacht krijgt bij de uitvoering van het testament van Jehan Adornes, 1511.

-             *nr. 64: stuk in verband met proces voor schepenen van Brugge van Joseph de Baenst tegen Jan de Coste voor het gebruik van de naam Adornes, 1522.

BRUGGE, Rijksarchief, Het archief van de familie Adornes en de Jeruzalemstichting te Brugge,

-             nr. 2: uittreksels gekopieerd door Arnoud Adornes uit de verdeling van de nalatenschap van Pieter Adornes (mei 1399), die van Hendrik Braderic (1407) en uit                 het huwelijkscontract van Pieter Adornes en Elisabeth Braderic (maart 1421 n.s.), ca. 1500.

-             *nr. 5: genealogieën van de familie Adornes, De Draeck, Gage en aanverwante families, 16de-19de eeuw.

-             nr. 6: genealogische documenten betreffende de families Adornes en De Draeck, 16de-18de eeuw.

-             nr. 8: genealogieën van de familie Adornes en de Draeck, 18de eeuw.

-             *nr. 10: beschrijving van vijftien familiewapens, waaronder Adornes, 17de eeuw.

-             nr. 17: overeenkomst tussen Pieter Adornes en de erfgenamen van zijn vrouw betreffende de verdeling van haar nalatenschap, 1 februari 1454.

-             nr. 37: inventaris van de documenten over het nalatenschap van Anselm Adornes, 4 mei 1519.

-             nr. 42: rekening van het beheer van de goederen van Jan Adornes, 31 augustus 1503.

-             *nr.43: rekening van het beheer van de goederen van Jan Adornes, 2 september 1505.

-             *nr.45: toestemming van paus Innocentius VIII aan Jan Adornes om de getijden en het officie ook elders te mogen bidden, 19 augustus 1485.

-             nr.46: oorkonde waarin Antonius Adornes bevestigt dat zijn broer Jan hem voor zijn geplande huwelijk verschillende leengoederen heeft overgedragen, 7                         januari 1484 n.s.

-             nr.50:Jan en Arnoud Adornes vergeven de kapelanie van het altaar van het Heilig Kruis in de Sint-Walburgakerk aan Johannes de Wind, tussen 1488 en 1511.

-             nr.51: testament van Jan Adornes, 11 december 1486.

-             nr.52: testament van Jan Adornes, 1 oktober 1492, met codicil van 21 oktober 1493.

-             nr.53: testament van Jan Adornes, kopie 1597.

-             nr.57: gedeeltelijke rekening van broeder Maarten Adornes als uitvoerder van het testament van Guy de Baenst, begin 16de eeuw.

-             *nr.59: staat van goederen die toebehoren aan Andries de la Coste, 10 november 1529.

-             *nr.62: onvolledige kopie van toestemming keizer Maximiliaan van 22 december 1512, 16de eeuw.

-             *nr.67: fragmenten van een goederenregister van Jan Adornes, 16de eeuw.

-             *nr.72: beschrijving van goederen van Jan Adornes afkomstig van zijn ouders en van zijn broer Arnoud de la Coste, 1523.

-             nr.73: afrekening tussen Jan le Maire en Jan Adornes voor verkoop van goud uit de erfenis van zijn achternicht, 4 maart 1534 n.s.

-             *nr.74: lijst van goederen geërfd door Jan Adornes, eerste helft 16de eeuw.

-             *nr.77: brief van Andries de la Coste aan Jan Adornes, s.d.

-             *nr.86: testament van Jan Adornes en Catelyne de Matynee, tweede kwart 16de eeuw.

-             *nr.87: testament van Jan Adornes, tweede kwart 16de eeuw.

-             *nr.88: testament van Kateline de Matynee, tweede kwart 16de eeuw.

-             *nr.89: schatting van een deel van de roerende goederen van de nalatenschap van Jan Adornes, 27 juni 1537.

-             *nr.728: uittreksel uit een codicil van het testament van Anselm Adornes, 9 januari 1602.

-             *nr.729: uittreksel van dezelfde tekst als nr. 728, begin 16de eeuw.

-             *nr.730: uittreksel van dezelfde tekst als nr. 728, 1749.

-             *nr.732: uittreksel uit zelfde akte van 16 mei 1483, ca. 1600.

-             *nr.733: bepaling van Jan Adornes over beheer Jeruzalemstichting, 16 mei 1487.

*BRUGGE, Rijksarchief, Kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw Brugge: oud archief, nr. 1291: Overdracht door Jacob Adooren en Tanne aan Willem vander Meerschh van een goed te Sint-Katharina, 5 augustus 1458.

*BRUGGE, Rijksarchief, Kerkfabriek Sint-Anna, nr.305: Akte van overeenkomst tussen het kapittel van Sint-Donaas, de pastoors van Sint-Kruis en Pieter en Jacob Adornes bij de stichting van een kapelanie in de Jeruzalemkapel, afschrift 17de eeuw.

*BRUGGE, Rijksarchief, Kerkfabriek Sint-Walburga, nr. 594: Overdracht door de erfgenamen van Pieter Adornes van 20 groten torn. rente in het ambacht Oostkerke, 10 februari 1400.

*BRUGGE, Rijksarchief, Sint-Donaaskerk: nieuw kerkarchief, nr. 1041: Uittreksel uit de stichtingsbrief van Andries della Costa en Agnes Adornes, 16de eeuw.

BRUGGE, Rijksarchief, Verzameling ‘Cumulus Ecclesiasticus’, nr. 1187: testament van Marie Adornes, weduwe van Joos de Baenst, 1507.

*BRUSSEL, Algemeen Rijksarchief, Grote raad der Nederlanden te Mechelen: processen, beroepen uit Vlaanderen, Ordinaris processen, nr. 801: Teruggave van processtukken in verband met Jehan Pieters en Andrieu de la Coste als voogden van de kinderen van Joos de Baenst en Marie Adornes, 1508.

*GENT, Stadsarchief, Familiefonds Handboeken, nr. 196: Adornes.

GENT, Stadsarchief, Familiepapieren, nr. 20: stukken betreffende de Adornes.

GENT, Stadsarchief, Familiepapieren, nr. 21: Adourne, vier oorkonden van een rente die terecht komt bij Jan Adores op 12 april 1508 n.s.[3]

C.Uitgegeven Bronnen

-             DESPARS, N., Cronijcke van den lande ende graefscepe van Vlaenderen, van de jaeren 405 tot 1492, J. DE JONGHE ed., 4dln., Brugge, 1839-1840.                

-             *JEAN ADORNO, Adorne: Introduction, Texte et Traduction, in R. BRUNSCHVIG ed., Deux récits de voyage inédits en Afrique du Nord au XVe siècle, Parijs,                     1936, 137-225.

-             JEAN ADORNO, Itinéraire d’Anselme Adorno en Terre Sainte (1470-1471), J. HEERS  en G. DE GROER ed., Parijs, 1978.

-             *JOHANNE DE BRUGIS, Anselmi Adournes itinerarium in Asiam et Africam descriptum a filio ejusdem, Johanne De Brugis, per annum 1470, in A. LE GLAY ed.,               Catalogue descriptif des manuscrits de la bibliothèque de Lille, Rijsel, 1848, 112-117.

-             Kronyk van Vlaenderen van 580 tot 1467, P. M. BLOMMAERT en C.P. SERRURE ed., 2 dln., Gent, 1839-1840.

-             *ROMBOUT DE DOPPERE, Reisgids voor de Rome- en Jeruzalembedevaarder, in Historische Bronnen Brugge                                                                                                      (www.historischebronnenbrugge.be/index.php?option=com_content&task=view&…). Geraadpleegd op 20 mei 2015.

-             *RUMOLDUS DE DOPPERE, Vademecum voor de Rome-en Jeruzalemvaarder, in FEYS, E. ed., Voyage d’Anselme Adornes à Jérusalem et au mont Sinaï en                  1470, Brugge, 1893.

-              *VERBRUGGEN, J.F., The battle of the Golden Spurs (Courtrai, 11 juli 1302): a contribution to the history of Flanders’ War of liberation, 1297-1302, D.R.                              FERGUSON vert., Woodbridge, 2002.

Werken

  • Adornes achterna, 2006 (www.adornesachterna.be). Geraadpleegd op 20 mei 2015.
  • Adornes Domein since 1439, 2014 (www.adornes.org/nl). Geraadpleegd op 20 mei 2015.
  • *AERTS, E., Geschiedenis en archief van de Rekenkamers (Algemeen rijksarchief en rijksarchief in de provinciën. Overzichten en gidsen; 27), Brussel, 1996.
  • AMPE, ‘Bevoegdheden van de kamerheer ten aanzien van de duinen (einde 13de, begin 14de eeuw)’, Biekorf, 87 (1987), 257-258.
  • *ARBEL, B.. red., Intercultural contacts in the Medieval Mediterranean, Londen, 1996.
  • *Archiefbank Vlaanderen, 2014 (www.archiefbank.be). Geraadpleegd op 11 mei 2015.
  • *Archives Portal Europe, 2013 (www.archivesportaleurope.net). Geraadpleegd op 30 maart 2015.
  • *BALARD, M., ‘The urban landscape of Rhodes as perceived by fourteenth- and fifteenth-century travellers’, Mediterranean Historical Review, 10 (1995), 24-34.
  • BALTHAU, E. en D’HOOGHE, C., ‘Een bijdrage tot de studie van het stadspatriciaat in de late middeleeuwen: De Brugse familie de Vos’, Castellum, 5 (1988), 4-81.
  • *BANGE, P., ‘Het huwelijk in middeleeuwse ogen’, Spiegel historiael, 20 (1985), 16-20.
  • *BECKINGHAM, C.F., Between Islam and Chistendom: Travelers, facts and legends in the middle ages and the renaissance, Aldershot, 1983.
  • *Beeldbank Brugge, ‘Adornes’ (http://www.beeldbankbrugge.be/beeldbank/indeling/grid?q_searchfield=ado…). Geraadpleegd op 12 november 2014.
  • *BETHUNE, J., Méraux des familles brugeoises : essai descriptif, Brugge, 1890.
  • *BIGGI, F., ‘A Florence, la joyeuse cité: musici en wereldlijke muziek in de late Middeleeuwen in Brugge en Florence’, Vlaanderen, 53 (2003), 18-23.
  • *BLOCKMANS, W. en PREVENIER, W. In de ban van Bourgondië, Houten, 1988.
  • *BLOCKMANS, W., ‘Corruptie, patronage, makelaardij en venaliteit als symptonen van een ontluikende staatsvorming in de Bourgondisch-Habsburgse staat’, Tijdschrift voor sociale geschiedenis, 11 (1985), 231-247.
  • *BLOCKMANS, W.P. e.a. red., Studiën betreffende de sociale strukturen te Brugge, Kortrijk en Gent in de 14de en 15de eeuw (Standen en landen; 54; 57; 63), 3 dln., Heule, 1971-1973.
  • *BLOK, D.P. e.a. red., Algemene Geschiedenis der Nederlanden, 15 dln., Haarlem, 1977-1983.
  • BOONE, M, DANNEEL, M. en GEIRNAERT, N., ‘Pieter IV Adornes (1460-ca.1496): een Brugs patriciër in Gent’, Handelingen der Maatschappij voor geschiedenis en oudheidkunde te Gent, 39 (1985), 123-147.
  • *BOONE, M., ‘La terre, les hommes et les villes. Quelques considérations autour du thème de l’urbanisation des propriétaires terriens’, La ville et la transmission des valeurs culturelles au bas Moyen Age et aux Temps Modernes :17e Colloque international, Spa, Actes (Pro Civitate, Coll. Histoire n°96), Brussel, 1996, 153-173.
  • BOS-ROPS, J.A.M.Y., ‘Kamerheer, kanselier, tresaurier: financieel beheer in de Nederlandse gewesten voor de overgang naar het Bourgondisch-Habsburgse statencomplex’, T. DE SMIDT red., Van tresorier tot thesaurier-generaal: zes eeuwen financieel beleid in handen van een hoge Nederlandse ambtsdrager, Hilversum, 1996, 3-15.
  • BOSSUYT, S., “Rijke Stinkerds”: editie en analyse van middeleeuwse grafinscripties te Ieper (1118-1566), Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2 dln., 2000.
  • *BOTTIN, J. en CALABI, D. red.,  Les étrangers dans la ville: minorités et espace urbain du bas Moyen Age à l’époque modern, Parijs, 1999.
  • *BOUSMAR, E., ‘Mariage et maternité en Flandre et Brabant (1250-1600). A propos d’un livre de Mariyam Greilsammer’, Revue d’Histoire ecclésiastique, 88 (1993), 805-815.
  • *BOUSQUET-LABOURIE, C., ‘La ville d’autre’, Medieval Encounters, 11, 2005, 37-49.
  • *BRACKE, W. en DEROLEZ, A. red., Middeleeuwse bibliotheken en boekenlijsten in de Zuidelijke Nederlanden (Koninklijke Vlaamse academie van België voor wetenschappen en kunsten. Contactfora), Brussel, 2005.
  • *BRAEKEVELT, J. e.a., ‘Factiestrijd in laatmiddeleeuws Vlaanderen’, Tijdschrift voor Geschiedenis, 123 (2010), 209-225.
  • *BRAND, H., Over macht en overwicht: stedelijke elites in Leiden (1420-1510) (Studies in urban social, economic and political history of the medieval and early modern Low Countries; 6), Leuven, 1996.
  • *BRINKMAN, H., ‘De Brugse pelgrims in het Gruuthuse-handschrift’, J. OOSTERMAN red., Stad van koopmanschap en vrede: Literatuur in Brugge tussen Middeleeuwen en Rederijkerstijd (Antwerpse studies over Nederlandse Literatuurgeschiedenis; 12), Leuven, 2005, 9-40.
  • *BROWN, A., ‘Civic ritual: Bruges and the count of Flanders in the later Middle Ages’, English Historical Review, 112 (1997), 277-299.
  • BROWN, A., ‘Urban jousts in the Later Middle Ages: The White Bear of Bruges’, Revue Belge de philology et d’histoire, 78 (2000), 315-330.
  • *BROWN, A., Civic ceremony and religion in medieval Bruges c. 1300-1520, Cambridge, 2011.
  • *BRYS, J., Sociale gelaagdheid binnen het laatmiddeleeuwe Brugse weversambacht: een prosopografische studie, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit letteren en wijsbegeerte, 2009.
  • *BUYLAERT, F., Crisis en continuïteit: de strategie van adelijke staatsfeodale families in de crisis van de late vijftiende eeuw in de Bourgonidsch-Habsburgse Nederlanden (1477-1792): een vergelijkende case-study van de Vlaamse familie de Baenst en de Hollandse familie van Boschuyten, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit letteren en wijsbegeerte, 2003;
  • *BULAERT, F., ‘Edelen in de Vlaamse stedelijke samenleving: een kwantitatieve benadering van de elite van het laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Brugge’, Tijdschrift voor geschiedenis, 120 (2007), 29-56.
  • *BUYLAERT , F., ‘Gevaarlijke tijden : een vergelijking van machtsverwerving en machtsbehoud bij stedelijke elites in laatmiddeleeuws Holland en Vlaanderen’, Tijdschrift voor geschiedenis, 119 (2006), 312-327.
  • *BUYLAERT, F. e.a., ‘De adel ingelijst: “Adelslijsten” voor het graafschap Vlaanderen in de veertiende en vijftiende eeuw’, Handelingen van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, 173 (2007), 47-187.
  • *BUYLAERT, F., ‘Edelen in de Vlaamse stedelijke samenleving: een kwantitatieve benadering van de elite van het laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Brugge’, Tijdschrift voor sociale en economische geschiedenis, 4 (2007), 29-56.
  • BUYLAERT, F., ‘Sociale mobiliteit bij stedelijke elites in laatmiddeleeuws Vlaanderen. Een gevalstudie over de Vlaame familie De Baenst’, Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis, 8 (2005), 201-251.
  • BUYLAERT, F., Eeuwen van ambitie: de adel in laatmiddeleeuws Vlaanderen (Verhandelingen van de Koninklijke Vlaamse academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, Nieuwe Reeks; 21), Brussel, 2010.
  • BUYLAERT, F., Repertorium van de Vlaamse adel (ca.1300- ca.1500) (Historische monografieën Vlaanderen; 1), Gent, 2011.
  • *BYRNE, E., Genoese Shipping in the Twelfth and Thirteenth Centuries, Cambridge, 1930.
  • CALLEWIER, H., De papen van Brugge: de seculiere clerus in een middeleeuwse wereldstad (1411-1477), Leuven, 2014.
  • *CAPPON, C.M., ‘Erfelijk pacht of erfpacht? Over de methode in de rechtsgeschiedenis’, Signum, 9 (1997), 41-48.
  • *CARASSO-KOK, M., Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen: heiligenlevens, annalen, kronieken en andere in Nederland geschreven verhalende bronnen, Nijhof, 1981.
  • CARLIER, M., ‘Solidariteit of sociale controle? De rol van vrienden en magen en buren in een middeleeuwse stad’, M. CARLIER e.a. red., Hart en marge in de laat-middeleeuwse stedelijke maatschappij: Handelingen van het colloquium te Gent (22-23 augustus 1996) (Studies in Urban Social, Economic and Political History of the Medieval and Modern Low Countries; 7), Leuven, 1997, 71-91.
  • CATRY, M. en VAN DEN ABEELE, A., Makelaars en handelaars: van middeleeuwse nering der makelaars naar moderne kamer van koophandel in het XVIIde eeuwse Brugge met de lijst van de leden (1281- 1795) en van de besturen (1340-1791), Brugge, 1992 (users.skynet.be/sb176943/AndriesVandenAbeele/AVDA273.htm#) (users.skynet.be/sb176943/AndriesVandenAbeele/makelaars_leden.htm) (users.skynet.be/sb176943/AndriesVandenAbeele/makelaars_eed.htm). Geraadpleegd op 31 maart 2015.
  • *Centro Storico Genova, ‚‘La storia dell’urbanistica di Genova‘, 1999 (www.centrostoricogenova.com/index_storia.php3). Geraadpleegd op 10 november 2014.
  • CHAPPELLE, C., Interstedelijke conflicten in de Bourgondisch-Habsburgse periode: een machtsstrijd tussen Brugge en haar voorhaven Sluis met economische drijfveren, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2007 (http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/309/908/RUG01-001309908_2010_0001…). Geraadpleegd op 23 maart 2015.
  • CLAEYS, A., Vlaamse adel op de Azoren sinds de 15de eeuw, Brugge, 2011 (www.bparah.azores.gov.pt/genealogias/genealogias+a.clayes/pdfs/andre_cl…). Geraadpleegd op 10 april 2015.
  • *Contributions à l’histoire des bibliothèques et de la lecture aux Pays-Bas avant 1600/ Studies over het boekenbezit en boekengebruik in de Nederlanden voor 1600 (Archives et bibliothèques de belgiques. Numéros spéciaux ; 11/Archief- en bibliotheekwezen in België. Extranummers; 11), Brussel, 1974.
  • COOLS, H., Mannen met macht: edellieden en de moderne staat in de Bourgondisch-Habsburgse landen (1475-1530), [Zutphen], 2001.
  • *CROMBIE, L., ‘ Honour, community and hierarchy in the feasts of the archery and crossbow guilds of Bruges, 1445-1481’, Journal of medieval history, 37 (2011), 102-113.
  • *CROMBIE, L., From war to peace: archery and crossbow guilds in Flanders c. 1300-1500, Onuitgegeven doctoraatsproefschrift, University of Glasgow, History: medieval area (http://core.ac.uk/download/pdf/9655824.pdf). Geraadpleegd op 02 mei 2015.
  • Cultuurbibliotheek, ‘E-publicaties: Onderzoek die excellente chroni >*CUSTIS, A., ‘Confrérie de Notre-Dame de l’arbre sec’, Annales de la société d’émulation pour l’étude de l’histoire et des antiquités de la Flandre, 1 (1843), 379-385.
  • *DANIEL, N., Islam and the West: The Making of an Image, Edinburg, 1960.
  • DANNEEL, M, ‘Vrienden en magen in de bronnen van de laatmiddeleeuwse Brugse weeskamer’, Handelingen van de Koninklijke Zuidnederlandse Maatschappij voor Taal-en Letterkunde, 36 (1982), 33-39.
  • *DAVIS, I. e.a. red., Love, Marriage and Family ties in the later Middle Ages, Turnhout, 2003.
  • DE BEAUCOURT DE NOORTVELDE, P.A., Jaer-boeken van den Lande van den Vryen, zydert zyn eerste beginzelen, tot en met den jaere 1784, 3 dln., Brugge, 1785.
  • *DBNL, 2014 (www.dbnl.org/index.php). Geraadpleegd op 03 april 2015.
  • *DEBRABANDERE, F., Verklarend woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk/ Dictionnaire étymologique des noms de famille de Belgique et du nord de la France/ Etymologisches Wörterbuch der Familiennamen in Belgien und Nordfrankreich, 2 dln., Brussel, 1993.
  • *DE BRUIJN, M.W.J., ‘Het gebruik van anachronistische begrippen als eigendom en erfpacht voor de middeleeuwse rechten op onroerend goed’, Signum, 9 (1997), 48-57.
  • *DEBRUYNE, K., Prosopografie van de Vlaamse adellijke familie van Gryspeere, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2009.
  • DE CLERCQ, G., ‘In Brugge is er een Plein. Brugge als financiële markt in de 14de en 15de eeuw’, G. DE CLERQC red., Ter Beurze: geschiedenis van de aandelenhandel in België 1300-1990, Brugge, 1992, 15-30.
  • *DECLERCQ, W., DUMOLYN, J. en HAEMERS, J., ‘Vivre noblement: material culture and elite identity in late medieval Flanders: the case of Peter Bladelin ans William Hugonet’, Journal of Interdisciplinary History, 38 (2007), 1-31.
  • *DE DECKER, S., Adel en ridderschap in de dertiende en veertiende eeuw: een analyse op basis van volkstalige historiografie uit de Zuidelijke Nederlanden, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit letteren en wijsbegeerte, 2013.
  • De Geïntegreerde Taalbank, 2010 (gtb.inl.nl/). Geraadpleegd op 1 april 2015.
  • DE GRAUWE, J. en GAENS, T., De kracht van de stilte: geest & geschiedenis van de kartuizerorde, Leuven, 2006.
  • DE GRAUWE, J. en TIMMERMANS, F., Prosopographia Cartusiana Belgica renovata  (1314-1796) (Analecta cartusiana, 154), 2 dln., 1999.
  • *DE GRAUWE, J., ‘De bewoners van de Gentse kartuize Koningsdal: een index’, Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent 53 (1999), 125-193.
  • *DE GRIECK, P.J., De Benedictijnse geschiedschrijving in de Zuidelijke Nederlanden (c. 1150-1550): Historisch bewustzijn en monastieke identiteit, Leuven, 2010.
  • *DE GROOTE, J., ‘Tolrol van Damme’, Sint-guthago Tijdingen, 219 (1995), 6.
  • DEHAECK, S., Voedselconsumptie te Brugge in de middeleeuwen (1280- 1470): casestudy van het Sint-Janshospitaal en het hospitaal van de Potterie, Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 1999 (www.ethesis.net/sint_jan/inhoud.htm). Geraadpleegd op 18 november 2014.
  • *DE HEMPTINNE, T. en VANDERMAESEN, M., ‘De ambtenaren van de centrale administratie van het graafschap Vlaanderen van de 12de tot de 14de eeuw’, Tijdschrift voor geschiedenis, 93 (1980), 177-209.
  • *DE KEYSER, R., ‘Anselm en Jan Adornes, Jeruzalemvaarders tussen traditie en vernieuwing’, Biekorf, 83 (1983), 325-331.
  • *DE KEYSER, R., ‘Individueel en collectief boekenbezit bij de kanunniken van het Sint-Donaas-Kapittel te Brugge tijdens de late Middeleeuwen (1350-1450)’, Archives et bibliothèques de Belgique, 43 (1972), 493-516.
  • DE KOK, J.A., Acht eeuwen minderbroeders in Nederland: een oriëntatie, Hilversum, 2007.
  • DE LA COSTE, E., Anselme Adorne, sire de Corthuy, pèlerin de Terre-Sainte : sa famille, sa vie, ses voyages et son temps, récit historique, Brussel, 1855.
  • DE LIMBURG STIRUM, T., La cour des comtes de Flandre: Leurs officiers héréditaires. I : Le Chambellan de Flandre et les sires de Ghistelles, Gent, 1868.
  • DEMAREST, H., ‘Vlamingen in de frontlijn voor Catharina Adornes (1447-1510)’, ’t Beertje, 53 (1990), 43-68.
  • *DEMYTTENAERE, A. e.a., Literatuur en samenleving in de middeleeuwen, Wassenaar, 1976.
  • *DEMYTTENAERE, A., ‘De auteur en zijn publiek in de Middeleeuwen’, M. MOSTERT red., Communicatie in de middeleeuwen: studies over de verschriftelijking van de middeleeuwse cultuur (Amsterdamse historische reeks; 23), Hilversum, 1995, 39-66.
  • DE POORTER, A., ‘Testament van Anselmus Adornes: 10 febr. 1470 (n.s.)’, Biekorf, 37 (1931), 225-239.
  • *DE RIDDER-SYMOENS, H., ‘Stad en kennis’, M. CARLIER e.a. red., Hart en marge in de laat-middeleeuwse stedelijke maatschappij: Handelingen van het colloquium te Gent (22-23 augustus 1996) (Studies in Urban Social, Economic and Political History of the Medieval and Modern Low Countries; 7), Leuven, 1997, 131-151.
  • DEROLEZ, A. en GEIRNAERT, N., ‘Was Jacob Adorne schenker of gebruiker van boeken in de bibliotheek van de Jeruzalemkerk te Brugge?’, Biekorf, 90 (1990), 331-337.
  • *DEROLEZ, A. en VICTOR, B. red., Corpus Catalogorum Belgii: the medieval booklists of the Southern Low Countries. 1: Province of West Flanders, Brussel, 1997.
  • *DEROLEZ, A., ‘Vroeg humanisme en middeleeuwse bibliotheken: De bibliotheek van de Adorne’s en van de Jeruzalemkapel te Brugge’, Tijdschrift voor Geschiedenis, 85 (1972), 161-170.
  • *DEROLEZ, A., VICTOR, B. en BRACKE, W. red., Corpus Catalogorum Belgii: the medieval booklists of the Southern Low Countries. 7:The surviving manuscripts and incunables from medieval Belgian libraries, Brussel, 2009.
  • DE ROOVER, R., Money Banking And Credit In Mediaeval Bruges Italian Merchant Bankers Lombards And Money Changer A Study In The Origins Of Banking (The emergence of international business, 1200-1800; 2 ) Londen, 2002. 
  • *DERVILLE, A., ‘Les élites urbaines en Flandre et en Artois’, Les Elites urbaines au Moyen Age: Actes du XXVIIe Congrès de la Société des Historiens Médiévistes de l'Enseignement Supérieur public (Rome, mai 1996) (Collection de l'Ecole Française de Rome, 238), Parijs, 1997, 119-135.
  • *DE SAGHER, H.E., Recueil de documents relatifs a l’histoire de l’industrie drapière en Flandre: 2 : Le sud-ouest de la Flandre depuis l »époque bourguignonne, Brussel, 1951.
  • *DE SAINT-GENOIS, J., Les voyageurs belges du XIII au XVI siècle, Brussel, 1847.
  • DE SMET, A., De geschiedenis van het Zwin, Antwerpen, s.d.
  • *DE SMET, J, Brugge op het einde van de XIIIe eeuw. Een sociaal, politiek en economisch Overzicht, Brugge, 1941.
  • DE SMET, J., ‘De reis van Anselm Adornes naar het H. Land in 1470’, Brugs Ommeland, 14 (1974), 146-153.
  • DESPODT, V., “Dat du best, was ic ende wat ic bem, dat sal tu werden…”: Gentse grafmonumenten en grafschriften tot het einde van de Calvinistische Republiek (1584), Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 3 dln., 2001.
  • *DE TROEYER, B. e.a., ‘Een kroniek van het voormalig monasterium Bethlehem der Klarissen-koletienen te Gent, geschreven tussen 1509 en 1530’, Franciscana, 47 (1992), 1-162.
  • *DEVLIEGHER, L., ‘De Blijde inkomst van Karel de Stoute en Margaretha van York te Damme in 1468’, Handelingen van het genootschap voor geschiedenis gesticht onder de benaming société d’émulation te Brugge, 101 (1964), 232-236.
  • DEVLIEGHER, L., ‘Jan van Eyck en Adornes’, Handelingen van het Genootschap Geschiedenis te Brugge, 138 (2001), 173-176.
  • *DEWITTE, A., ‘De 173 gildebroeders van onser vrauwe vanden droghebome 1498’, Biekorf, 99 (1999), 149-159.
  • *DEWITTE, A., ‘In en rond Sint-Donaas in Brugge. Sprokkelingen uit de kapittelakten 1395-1438’, Biekorf, 110 (2010), 224-229.
  • *DEWITTE, A., ‘Jehan Adourne, seigneur de Nieuwenhove et de Nieuwvliet, 1494-1537’, Biekorf, 101 (2001), 158-165.
  • *DEWITTE, A., ‘Scholen en onderwijs te Brugge gedurende de Middeleeuwen’, Handelingen van het genootschap voor geschiedenis gesticht onder de benaming société d’émulation te Brugge, 109 (1972), 145-217.
  • ‘De Watering van het Veurne-Ambacht 1411-1412’, Biekorf, 46 (1940-1945), 20-23.
  • *DE WIN, P., ‘Queeste naar de rechtspositie van de edelman in de Bourgondische Nederlanden’, Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis, 53 (1985), 223-275.
  • D’HAENE, B., De Portinaribank te Brugge: het sociaal kapitaal, de leningen en de liquidatie, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2008 (lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/314/144/RUG01-001314144_2010_0001_AC.pdf). Geraadpleegd op 1 april 2015.
  • *DIEGERICK, I.L.A., Inventaire analytique et chronologique des chartes et documents appartenant aux archivers de l’ancienne abbaye de Messines, Brugge, 1876.
  • DIRIX, E., ‘‘...similitudinem sepulchri Dominici’: over het nachleben van de Heilig Grafkerk van Jeruzalem te Brugge’, B. BAERT en N. SCHALLEY red., De lagen van Jeruzalem: facetten van een hemelse stad op aarde (illuminare.be/sites/default/files/uploads/bijlagen/DE%20LAGEN%20VAN%20JERUZALEfinal.pdf). Geraadpleegd op 10 april 2015, 68-89.
  • *DOEHAERD, R., ‘Les Galères génoises dans la manche et la mer du Nord à la fin du XIIIe et au début du XIVe siècle‘, Bulletin de l’institution historique Belge de Rome, 19 (1938), 1-76. .
  • DONCHE, P., ‘104 Jeruzalemvaarders (1404-1560) verzameld door wapenheraut Cornelis Gailliard a° 1548-1560’, Handelingen van het Genootschap Geschiedenis te Brugge, 47 (2010), 329-150.
  • DONCHE, P.A., Edelen en leenmannen van Vlaanderen 1437: overgeleverd als ‘de metgezellen van hertog Filips de Goede op zijn militaire expeditie van 1421 tegen de Franse dauphin om de moord op zijn vader Jan zonder Vrees te wreken, Berchem, 2010.
  • DONCHE, P.A., Geschiedenis en genealogie van de familie de Baenst: vorstelijke en stedelijke ambtenaren in Vlaanderen 1305-1676, Antwerpen, 2014.
  • *DONCHE, P.A., Edelen, leenmannen en vorstelijke ambtenaren van Vlaanderen, 1464 - 1481 - 1495, Berchem, 2012.
  • *DUMOLYN, J. en VAN TRICHT, F., ‘Adel en nobilitiseringsprocessen in het laatmiddeleeuwse Vlaanderen: een status quaestionis’, Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden, 65 (2000) 197-222.
  • *DUMOLYN, J., ‘De Brugse ambachtsbesturen tijdens de late middeleeuwen: enkele institutionele en rechtshistorische aspecten’, Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis, 147 (2010), 309-327.
  • DUMOLYN, J., De Brugse opstand van 1436-1438 (Standen en landen 101), Heule, 1997.
  • DUMOLYN, J., ‘Investeren in sociaal kapitaal: netwerken en sociale transacties van Bourgondische ambtenaren’, Tijdschrift voor sociale geschiedenis, 38 (2002), 417-438. 
  • *DUMOLYN, J., ‘Nobles, patricians and officers: the making of a regional political elite in late medieval Flanders’, Journal of Social history, 40 (2006), 431-452.
  • DUMOLYN, J., ‘Patriarchaal patrimonialisme: de vrouw als object in sociale transacties in het laatmiddeleeuwse Vlaanderen: familiale strategieën en genderposities’, Verslagen van het centrum voor genderstudies, 12 (2003), 1-28.

  • *DUMOLYN, J., ‘Population et structures professionelles à Bruges aux XIVe et XVe siècles’, Revue du Nord, 81 (1999), 43-64.

  • DUMOLYN, J., Staatsvorming en vorstelijke ambtenaren in het graafschap Vlaanderen 1419-1477, Antwerpen, 2003.

  • *DUPONT, G., ‘“Eene gheheeten Zwarte Mine biden Rooden Hond”: naamgeving en identificatie in het Brugse prostitutiemilieu tijdens de late middeleeuwen’, Taal en Tongval, 17 (2004), 30-63.
  • D’YDEWALLE, S., De kartuize Sint-Anna-ter-Woestijne te Sint-Andries en te Brugge 1350-1792 (Andreana-reeks; 1), Brussel en Brugge, [1945].
  • *EISENBICHLER, K. red., The premodern teenager: youth in society 1150-1650, Toronto, 2002.

  • *ENGLISH, M., ‘De kruiskapel en S. Joriskapel te Damme’, Biekorf, 43 (1937), 33-40.

  • *ESPINAS, G. en PIRENNE, H., Recueil de documents relatifs a l’histoire de l’industrie drapière en Flandre : 1: Des origines à l’époque bourguignonne, 4 dln., Brussel, 1906-1924.

  • *ESTHER, J.P., ‘Monumentenbeschrijving en bouwgeschiedenis van de Jeruzalemkapel’, N. GEIRNAERT en A. VANDEWALLE red., Adornes en Jeruzalem: internationaal leven in het 15de-en 16de-eeuwse Brugge: Brugge Jeruzalemkapel 9-25 sept. 1983, Brugge, 1983, 51-82.

  • *Familiegeschiedenis, (www.familiegeschiedenis.be/). Geraadpleegd op 3 april 2015.
  •  FINOT, J., Etude historique sur les relations commerciales entre la Flandre et la République Gênes au Moyen Age, Paris, 1906.
  • GAILLARD, J., Bruges et le Franc ou lers magistratures et leur noblesse, 6 dln., Brugge, 1857-1864.
  • *GAILLARD, J., Inscriptions funéraires et monumentales de la Flandre Occidentale, avec des données historiques et généalogiques, 3 dln., Brugge, 1861-1867.
  • *GALVIN, M., ‘Credit and parochial charity in fifteenth-century Bruges’, Journal of Medieval history, 28 (2002), 131-154.
  • *GARCIN, J.C., Grandes villes méditerranéennes du monde musulman médiéval, Rome, 2000.
  • *GEIRNAERT, N. en VANDAMME, L., Brugge: een verhaal van 2000 jaar, Brugge, 1996.
  • *GEIRNAERT, N. en VANDEWALLE, A. red., Adornes en Jeruzalem: internationaal leven in het 15de en 16de eeuwse Brugge: Brugge Jeruzalemkapel 9-25 sept. 1983, Brugge, 1983.
  • *GEIRNAERT, N.,  ‘Aanwinsten voor het Brugse stadsarchief’, Handelingen van het Genootschap Geschiedenis te Brugge, 118 (1981), 139-140.
  • GEIRNAERT, N., ‘47.Anselm Adornes’ nalatenschap: afwikkeling van zijn commerciële activiteiten, 1483’, N. GEIRNAERT en A. VANDEWALLE red., Adornes en Jeruzalem: internationaal leven in het 15de-en 16de-eeuwse Brugge: Brugge Jeruzalemkapel 9-25 sept. 1983, Brugge, 1983, 130.
  • GEIRNAERT, N., ‘Adornes (adourne, dadourne, adoerne, dadoerne, adorne, adoorne, adoren, adorens), Jacob’, Nationaal Biografisch Woordenboek, XII, Brussel, 1987, 13-15.
  • GEIRNAERT, N., ‘Adornes (adourne, dadourne, adoerne, dadoerne, adorne, adoorne, adoren, adorens), Pieter II’, Nationaal Biografisch Woordenboek, XII, Brussel, 1987, 21-25.
  • GEIRNAERT, N., ‘Adornes (adournes, adoerne, adorne, adorni, adoorne, adoren, adorens, adurnus), Anselm’, Nationaal Biografisch Woordenboek, XII, Brussel, 1987, 2-13.
  • GEIRNAERT, N., ‘Adornes (adournes, adourne, adoren, adoorne, adorne, adurnus), Jan’, Nationaal Biografisch Woordenboek, XII, Brussel, 1987, 15-19.
  • GEIRNAERT, N., ‘Adornes (adournes, dadourne, adoerne, dadoerne, adorne, adoorne, adoren, adorens), pieter I’, Nationaal Biografisch Woordenboek, XII, Brussel, 1987, 19-21.
  • GEIRNAERT, N., ‘Anselm Adornes (1424-1483): koopman, aristocraat, bedevaarder en avonturier. Een Bruggeling met Italiaanse wortels en Schotse connecties’, Vlaanderen, 51 (2002), 8-10.
  • GEIRNAERT, N., ‘Anselm Adornes and his Daughters: owners of Two Paintings of Saint Francis by Jan van Eyck?’, S. FOISTER, S. JONES en D. COOL red., Investigating Jan van Eyck, Turnhout, 2000, 163-168.
  • GEIRNAERT, N., ‘De Adornes en de Jeruzalemkapel: internationale contacten in het laatmiddeleeuws Brugge’, N. GEIRNAERT en A. VANDEWALLE red., Adornes en Jeruzalem: internationaal leven in het 15de en 16de eeuwse Brugge: Brugge Jeruzalemkapel 9-25 sept. 1983, Brugge, 1983, 11-50.
  • GEIRNAERT, N., ‘De Brugse familie Adornes: bedevaarders naar Jeruzalem?’, Biekorf, 107 (2007), 343-351.
  • *GEIRNAERT, N., ‘De eerste jaren van het zusterhuis Bethanië te Brugge’, Sacris erudiri, 26 (1983), 249-273.
  • *GEIRNAERT, N., ‘De wereld van Anselmus Adornes 1424-1483’, Brugge die Scone, 4 (1983), 3.
  • GEIRNAERT, N., ‘Kunst- en geestesleven te Brugge in de schaduw van de Bourgondische hertogen ca. 1450-1482’, Vlaanderen, 31 (1982), 133-139.
  • *GEIRNAERT, N., ‘Membra disiecta Brugensia II: Fragmenten in het fonds ‘Adornes en Jeruzalem’’, Koninklijke Zuidnederlandse maatschappij voor taal-en letterkunde en geschiedenis, 37 (1983), 87-99.
  • GEIRNAERT, N., ‘Putten uit honderd jaar biekorf: II: Het testament van Anselm Adornes (1470)’, Biekorf, 101 (2001), 102-105.
  • GEIRNAERT, N., ‘Sporen van Windesheimse invloed in en rond het laatmiddeleeuwse Brugge’, W. VERBEKE e.a. red., Serta devota in memoriam Guillelmi Loudaux. Pars Prior: Devotio Windeshemensis (Mediaevalia Lovaniensa; Series 1/Studia XX), Leuven, 1992, 115-132.
  • GEIRNAERT, N., Het archief van de familie Adornes en de Jeruzalemstichting te Brugge, 2 dln., Brugge, 1987-1989.
  • *GEIRNAERT, N., 'Moderne devotie en onderwijs te Damme', Biekorf, 76 (1975-1976), 374-377.
  • *GELDERBLOM, O., ‘The decline of fairs and merchant guilds in the Low Countries, 1250-1650’, Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis, 7 (2004), 199-238.
  • *GELDHOF, J., Pelgrims, dulle lieden en vondelingen te Brugge 1275-1975: zeven eeuwen geschiedenis van het Sint-Juliaangasthuis, Brugge, 1975.
  • *Geschiedenis van het huis Adornes en van de Jeruzalemkerk, s.l., s.d.
  • *Ghilde van myn heere Sint-Sebastiaen die d’aerchiers houden binnen der stede van Brugghen Brugge, 1990.
  • *GIES, F. en GIES, J., Marriage and the family in the Middle Ages, New York, 1987.
  • GILLIODTS-VAN SEVEREN, L., Cartulaire de l’ancienne estaple de Bruges: recueil de documents concernant le commerce intérieur et maritime, les relations internationales et l’histoire économique de cette ville, 4 dln., Brugge, 1904-1906.
  • *GILLIODTS-VAN SEVEREN, L. red., Coutume de la ville de Bruges (Coutumes des pays et comté de Flandre. Quartier de Bruges), 2 dln., Brussel, 1874-1875.
  • *GILLIODTS-VAN SEVEREN, L., Coutumes des Pays et comté de Flandre: Quartier de Bruges: Coutumes des petites villes et seigneuries enclavées : Tome deuxième : Cadsant, Caprycke, Damme, Dixmude, Eecloo, Brussel, 1891.
  • GILLIODTS-VAN SEVEREN, L., Inventaire des archives de la ville de Bruges : Inventaire des chartes : Section première, 9 dln., Brugge, 1871-1885.
  • GLORIEUX, P., 'Un chanoine de Saint-Pierre de Lille: Jean Adournes', Bulletin du Comité flamand de France, 18 (1971), 295-324.
  • GODDING, P., Le droit privé dans les pays-bas méridionaux du 12 au 18 siècle, Brussel, 1987.
  • *GOETHALS, F., Dictionnaire généalogique et héraldique des familles nobles du royaume de Belgique, 4 dln., Brussel, 1849-1852.
  •  *GOETINCK, M., ‘De drie loden penningen uit het graf van Anselm Adornes en Margaretha van der Banck’, Brugs Ommeland, 24 (1984), 232-233.
  • *GREVE, A., ‘Brokerage and trade in medieval Bruges: regulation and reality’, P. STABEL, B. BLONDE en A.GREVE red., International Trade in the Low Countries (14th-16th Centuries): Merchants, Organisation, Infrastructure. Proceedings of the International Conference, Ghent-Antwerp, 12th-13th January 1997 (Studies in Urban Social, Economic and Political History of the Medieval and Early Modern Low Countries; 10), Leuven, 2000, 37-44.
  • GREVE, A., ‘Hanseatic merchants: banking customs in 14th century Bruges’, M. BOONE en W. PREVENIER red., Finances publiques et finances privies au bas Moyen Age/ Public and private finances in the late middle ages (Studies in urban social, economic and political history of the medieval and early modern Low Countries; 4), Leuven, 1996, 3-14.
  • *GREVE, A., ‘Jacob Sconebergh and his short career as a hosteller in fourteenth-century Bruges’, W. BLOCKMANS, M. BOONE en T. DE HEMPTINNE red., Secretum scriptorum: Liber alumnorum Walter Prevenier, Leuven, 1999, 213-224.
  • *GREVE, A., ‘Vreemdelingen in de stad: integratie of uitsluiting?’, M. CARLIER e.a. red., Hart en marge in de laat-middeleeuwse stedelijke maatschappij: Handelingen van het colloquium te Gent (22-23 augustus 1996) (Studies in Urban Social, Economic and Political History of the Medieval and Modern Low Countries; 7), Leuven, 1997, 153-163.
  • *GREVE, A., Hansen, Hosteliers und Herbergen : Studien zum Aufenhalt hansischer Kaufleute in Brügge im 14. und 15. Jahrhundert: Teil 2: Prosopographischer Katalog Brügger Hosteliers des 14. und 15. Jahrhunderts, Onuitgegeven Doctoraatsproefschrift, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 1999.
  • *GUMBERT, J.P., ‘Over kartuizerbibliotheken in de Nederlanden’, Contributions à l’histoire des bibliothèques et de la lecture aux Pays-Bas avant 1600/ Studies over het boekenbezit en boekengebruik in de Nederlanden voor 1600 (Archives et bibliothèques de belgiques. Numéros spéciaux ; 11/Archief- en bibliotheekwezen in België. Extranummers; 11), Brussel, 1974, 159-186.
  • HAEMERS, J., For the Common Good: State Power and Urban Revolts in the Reign of Mary of Burgundy (1477-1482) (Studies in European Urban History; 17), Turnhout, 2008.
  • *HAUTCOEUR, E., Histoire de l'église collégiale et du chapitre de Saint-Pierre de Lille, II, Rijsel, 1897.
  •  *HAYWARD, P.A., en HOWARD-JOHNSTON, J.D. red., The Cult of Saints in Late Antiquity and the Middle Ages: Essays on the Contribution of Peter Brown, Oxford, 1999. 
  • HEERS, J., ‘Anselm Adornes en de bedevaart naar het Heilig Land’, N. GEIRNAERT en A. VANDEWALLE red., Adornes en Jeruzalem: internationaal leven in het 15de en 16de eeuwse Brugge: Brugge Jeruzalemkapel 9-25 sept. 1983, Brugge, 1983, 83-86.
  • *HEERS, J., Gênes au XVe siècle. Activité économique et problèmes sociaux, Parijs, 1961.
  • *HEERS, M., ’Les Genois et le commerce de l’alun à la fin d Moyen Age‘, Revue d’Histoire économique et sociale, 32 (1954), 30-53.
  • *HEIRBAUT, D., ‘Weduwen, erfgenamen en lenen: de evolutie van het feodale erf- en huwelijksvermogensrecht in Vlaanderen (1000-1300)’, Jaarboek voor middeleeuwse geschiedenis, 1 (1998), 7-26.
  • Het Rijksarchief in België, 2014 (www.arch.be/index.php?l=nl). Geraadpleegd op 17 december 2014.
  • *HOUTART, J., Anciennes familles de Belgique (Recueil de l’office généalogique et héraldique de Belgique, 61), Brussel, 2008.
  • *HOWELL, M.C., ‘Citizenship and gender: women's political status in northern medieval cities’, M. ERLER en M. KOWALESKI, Women and Power in the Middle Ages, Athene, 1988, 37-60.
  • *HOWELL, M.C., The marriage exchange: property, social place and gender in cities of the Low Countries, 1300-1550, Chicago, 1998.
  • *HUSAIN, A.A. en FLEMING, K.E., A Faithful Sea: The Religious Culture of the Mediterranean, 1200–1700, Oxford, 2007.
  • HUYGHEBAERT, N., ‘Adela van Frankrijk, gravin van Vlaanderen, stichteres van de abdij van Mesen’, Iepers Kwartier, 15 (1979), 67-132.
  • HUYGHEBAERT, N., ‘Een kroniek van de Sint-Trudo abdij te Brugge over de jaren 1475-1480’, Sacris Erudiri, 5 (1953), 402-422.
  • *JAMEES, A., Brugse poorters: opgetekend uit de stadsrekeningen en ingeleid door A. Jamees, 3 dln., Handzame, 1974-1990.
  • *JANSE, A., Ridderschap in Holland : portret van een adellijke elite in de late Middeleeuwen, Hilversum, 2001.
  • *JANSSEN DE BISTHOVEN, R., ‚La loge des Génois à Bruges‘, Atti della Società Ligure di Storia Patria,53 (1915), 163-183.
  • JANSSENS, A., ‘Macht en onmacht van de Brugse schepenbank in de periode 1477-1490’, Handelingen van het genootschap voor geschiedenis te Brugge, 133 (1996), 5-45.
  • *JANSSENS, A., ‘Over de horeca tijdens de regeerperiode van Karel de Stoute: het voorbeeld van Brugge, een maritieme en commerciële draaischijf’, Vlaanderen, 58 (2009), 108-113.
  • *JANSSENS, H., Het Sint-Janshospitaal te Damme 1249(n.s.)-1795, 3 dln., Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven, departement Geschiedenis, 1988.
  • *JANSSENS, J., De middeleeuwen zijn anders: Cultuur en literatuur van de 12de tot de 15de eeuw, Leuven, 1993.
  • *JANSSENS, L., Feodaliteit in het Brugse vrije: de ambachten Moerkerke, Oostkerke, Dudzele, Lissewege en Stad Damme (begin XIVde-begin XVIde eeuw), 3 dln., Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven, departement Geschiedenis, 1984.
  • *JENKINS, J. en LEWIS, K.J. red, St Katherine of Alexandria: Texst and Contexts in Western Medieval Europe, Turnhout, 2003.
  • *JENKINS, J., ‘“This lyf en Englyssh tunge”: translation anxiety in late medieval lives of St Katherine’, r., VOADEN, The theory and practice of translation in the Middle Ages (The medieval translator ; 8), Turnhout, 2003.
  • *John BARTIER, Légistes et gens de finances au XVe siècle: les conseillers des ducs de Bourgogne Philippe le Bon et Charles le Téméraire, Brussel, 1952-55.
  • *KAMERMANS, H., K(c)am(m)erman(n)(s)-“slechtbok”-info, Maastricht, [2008] (www.kcammermanns-family.com/KCammermanns-slechtbok-Info.pdf). Geraadpleegd op 22 maart 2015.
  • KAUFMANN, J.E. en KAUFMANN H.W. The Medieval fortress: castles, forts, and walled cities of the Middle Ages, Cambridge, 2001.
  • *KLEINSCHMIDT, H., Understanding the Middle Ages: the transformation of ideas and attitudes in the medieval world, Woodbridge, 2000.
  • *KOCH, E., ‘Kloosterintrede, huwelijk en familiefortuin. De kosten van klooster en huwelijk voor adelijke vrouwen in Zuidoost Nederland in de late middeleeuwen’, N. LETTINCK e.a. red., In de schaduw van de eeuwigheid: tien studies over religie en samenleving in laatmiddeleeuws Nederland aangeboden aan prof. dr. A. H. Bredero, Utrecht, 1986, 242-257.
  • *KOCH, E., ‘‘Tot een echte wijff ende rechte beddeghenoet’: huwelijkssluiting en huwelijksmedegave van adellijke vrouwen in de late middeleeuwen’, Tijdschrift voor Sociale Geschiedenis, 19 (1993), 141-167.
  •  *KOLDEWEIJ, A.M., ‘Opgespelde vroomheid: middeleeuwse pelgrimstekens in het algemeen en het insigne van het Heilig Kruis in Damme in het bijzonder volksbedevaarten’, Ons Heem, 47 (1996), 66-73.
  • *KOLIAS, E., The Knights of Rhodes: the palace and the city, Athene, 1991.
  • *KOSTA-THEFAINE, J.F., Travels and Travelogues in the Middle Ages, New York, 2009.
  • KROESEN, J. E. A., The Sepulchrum Domini through the ages: its form and functies, M. KOFOD vert., Leuven, 2000.
  • *KUSMAN, D., ‘Mariage et résaux financiers internationaux à la fin du XIIIe siècle’, Francia, 32 (2005), 121-156.
  • *LABARGE, M.W., Medieval Travellers: the rich and restless, Londen, 1982.
  • LACY, A.D., ‘The Siege of Rhodes, 1480’, History Today, 18 (1968), 344-350.
  • *LARDINOIS, P., ‘Symptonen van een middeleeuwse clan : de erfachtige lieden te Gent in de eerste helft van de 14de eeuw’, Handelingen der maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent Nieuwe Reeks, 31 (1977), 65-76.
  • *LAURENT, R., De havens aan de kust en aan het Zwin (doorheen oude plannen en luchtfoto’s), Brussel, 1986.
  • *LAUWERS, D., De leden van de Raad van Vlaanderen onder Jan zonder Vrees (1405-1419), Licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 1999 (http://www.ethesis.net/jan_zonder_vrees/leden_rvv_inhoud.htm). Geraadpleegd op 3 maart 2015.
  • LAVAERT, J., ‘Para Tutum: de wapenspreuk van Anselm Adornes’, Biekorf, 84 (1984), 15-16.
  • *LE GOFF, J., De intellectuelen in de Middeleeuwen, L. KNIPPENBERG vert., Amsterdam, 1989.
  • *LEENAERTS, R., Algemeen genealogisch-heraldisch repertorium voor de Zuidelijke Nederlanden, 8 dln., Torhout, 1985-1988.
  • *LELOUX, H., ‚De Oosterlingen en andere vreemde kooplieden te Brugge‘,Handelingen van het genootschap voor geschiedenis gesticht onder de benaming société d’émulation de Bruges, 110 (1973), 21-39.
  • LENOIR , M., De politieke verhoudingen in Brugge tssen 1328 en 1361: een woelige periode in de Brugse geschiedenis, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2013 (lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/060/171/RUG01-002060171_2013_0001_AC.pdf). Geraadpleegd op 19 april 2015.
  • *LIAGRE-DE STURLER, R. red., Les relations commerciales entre Gênes, la Belgique et l‟Outremont. D‟aprés les archives notariales génoises (1320-1400), 2 dln., Brussel, 1969.
  • *LIEVENS, R., ‘De blijde inkomst van Margaretha van York’, Vlaanderen. Tweemaandelijks tijdschrift voor kunst en letteren, 31 (1982), 171-173.
  • *LIMOR, O., ‘‘Holy Journey’: Pilgrimage and Christian sacred landscape’, O., LIMOR en G. G., STROUMSA red., Cultural encounters in late antiquity and the middle ages, V, Turnhout, 2006.
  • LLOYD, S., ‘The crusades of St Louis’, History Today, 47 (1997), 37-43.
  • *LOPEZ, R., ‘Le marchand génois: un profil collectif’, Annales: économies, Sociétés, Civilisations, 13 (1958), 501-515. 
  • *LOWER, M., ‘Conversion and St. Louis’s Last Crusade’, Journal of Ecclesiastical History, 58 (2007), 211-231.
  • *LUYKC, T, De grafelijke financiële bestuursinstellingen en het grafelijk patrimonium in Vlaanderen tijdens de regering van Margareta van Constantinopel (1244-1278), (Verhandelingen van de koninklijke Vlaamse academie voor wetenschappen, letteren en schone kunsten van België klasse der letteren; 39), Brussel, 1961.
  • *MACDOUGALL, N., James III. A Political Study, Edinburg, 1982. 
  • *MACQUARRIE, A., ‘Anselm Adornes of Bruges: Traveller in the East and Friend of James III’, Innes Review, 33 (1982), 15-22.
  • *MALDEN, J. ‘Anselm Adornes and the two collars’, The Double Tressure : journal of the Heraldry Society of Scotland, 10 (1988), 6-12.
  • MANDONX, S., Spinola en Spinolarei: La Famiglia Spinola in middeleeuws Brugge en de naamgeving van de Spinolarei, Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2004 (http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/315/070/RUG01-001315070_2010_0001…). Geraadpleegd op 30 april 2015.
  • *MARECHAL, G., ‘De zwarte Dood te Brugge (1349-1351)’, Biekorf, 80 (1980), 377-392.
  • *MARECHAL, G., De sociale en politieke gebondenheid van het Brugse hospitaalwezen in de Middeleeuwen (Standen en Landen; 73), Kortrijk, 1978.
  • MARECHAL, J., Bijdragen tot de geschiedenis van het Bankwezen te Brugge, Brugge, 1955.
  • *MAREEL, S., Voor vorst en stad : rederijkersliteratuur en vorstenfeest in Vlaanderen en Brabant (1432 - 1561), Amsterdam, 2010.
  • MATTHEUS, A., Prosopografie van het Brugse stadsbestuur 1467-1477, Onuitgegeven Masterproef, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2 dln., 2011.
  • Medieval Memoria Online (MeMo), 2013 (http://memo.hum.uu.nl/database/index.html). Geraadpleegd op 01 april 2015.
  • *MEIJERS, E.M., Het Ligurische erfrecht in de Nederlanden. Deel II: Het West-Vlaamsche erfrecht, Haarlem, 1932.
  • MERTENS, J., ‘De XIVde eeuwse voornaamste Brugse schepenfamilies’, Ons Heem, 9 (1951), 233-236.
  • *MERTENS, J., De laat-middeleeuwse landbouweconomie in enkele gemeenten van het Brugse platteland, Brussel, 1970.
  • *MERTES, J., ‘De verdeling van de Brugse schepenzetels op social gebied (XIVe eeuw)’, Wetenschappelijke tijdingen, 21 (1961), 451-466.
  • *Messines et ses abbesses, Brugge, 1876.
  • MONBALLYU, J., Geschiedenis van het familierecht: van de late middeleeuwen tot heden, Leuven, 2006.
  • *MORELLI, A., ‘Vergeten of verholen geschiedenis? De plaats van migratie in de geschiedenis van België’, S. HERTMANS e.a. red., Het vergeten van het geheugen (Studium generale; 6), Gent, 2008, 71-78.
  •  *MOSTERT, M. red., Communicatie in de middeleeuwen: studies over de verschriftelijking van de middeleeuwse cultuur (Amsterdamse historische reeks; 23), Hilversum, 1995.
  • MOZEJKO, B., ‘Die Gesandtschaft des Anselm Adornes im Jahr 1474 nach Polen: Zur Geschichte der Kontakte zwischen dern Herzogtum Burgund und dem König Kasimir IV. Jagellonicus (Jagiellończyk)’, Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis gesticht onder de benaming Société d’émulation de Bruges, 149 (2012), 45-69.
  • *MULDOON, J. red., Travellers, Intellectuals, and the World beyond Medieval Europe, Ashgate, 2010.
  • *MURRAY, J., ‘Een bakermat van het kapitalisme: Brugge in de 14de eeuw’, Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis gesticht onder de benaming Société d’émulation de Bruges, 131 (1994), 167-177.
  • *MURRAY, J.M., ‘Family, marriage and moneychanging in medieval Bruges’, Journal of Medieval History, 14 (1988), 115-125.
  • MURRAY, J.M., Bruges, cradle of capitalism: 1280-1390, Cambridge, 2005.
  • *Narrative Sources (www.narrative-sources.be). Geraadpleegd op 22 mei 2015.
  • *NEEL, C. red., Medieval families: perspectives on mariage, household and children (Medieval Academy reprints for teaching; 40), Toronto, 2004.
  • *NICHOLSON, H., The knights hospitaller, Woodbridge, 2001.
  • NUYTTENS, M., Repertorium van kloosters en abdijen in West-Vlaanderen, Brussel, 1997.
  • O’MALLEY, G., ‘British and Irish visitors to and residents in Rhodes, 1409-1522’, K. BORCHARDT, N. JASPERT en H.J. NICHOLSON red., The Hospitallers, the Mediterranean and Europe: Festschrift for Anthony Luttrell, Aldershot en Burlington, 2007, 163-178.
  • *OBBEMA, P., De middeleeuwen in handen: over de boekcultuur in de late middeleeuwen, Hilversum, 1996.
  • ODIS: Onderzoekssteunpunt en Databank Intermediaire Structuren in Vlaanderen 19de en 20ste eeuw. Geraadpleegd op 14 mei 2015.
  • *OHLER, N., Reisen im Mittelalter, Mïnchen, 1991.
  • *OOSTERMAN, J. red., Stad van koopmanschap en vrede: Literatuur in Brugge tussen Middeleeuwen en Rederijkerstijd (Antwerpse studies over Nederlandse Literatuurgeschiedenis; 12), Leuven, 2005.
  • *OPDEDRINCK, J., Sint-Janshospitaal te Damme: geschiedkundige aanteekeningen, Tielt, *1951.
  • *OPSOMMER, R., Het leenrecht in het graafschap Vlaanderen 14de-15de eeuw: na recht, wet, costume ende usage van den hove, Onuitgegeven doctoraatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven, departement Geschiedenis, 1993.
  • *PARAVICINI, W., ‘Invitations au marriage: pratique sociale, abus de pouvoir, intérêt de l’état à la cour des ducs de Bourgogne au XVe siècle’, Comptes rendus des séances de l’Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, 139 (1995), 687-711.
  • PARMA, E., ‘Genoa-Bruges the art market and cultural exchange in the fifteenth century’, V.M. SCHMIDT red., Italy and the Low Countries: Artistic Relations: The fifteenth Century, Firenze, 1999, 79-96.
  • *PARMENTIER, W., Indices op de Brugsche Poortersboeken, 2 dln., Brugge, 1938.
  • PAVIOT, J., Bruges: 1300-1500 (Serie Mémoires; 79), Parijs, 2002.
  • PENNINCK, J., De Jeruzalemkerk te Brugge, Brugge, 1977.
  • PETIET, C., Au temps de chevaliers de Rhodes, Parijs, 2000.
  • *PHILIPS, M. en LEMAIRE, J., Vision de l'Egypte médiévale par des pélerins du bas Moyen Age : Emmanuel Piloti, le seigneur d'Anglure, Georges Lengherrand, Anselme Adorno et Ghillebert de Lannoy, onuitgegeven masterproef, Université Libre de Bruxelle, subfaculteit Geschiedenis, 2007.
  • *PLEIJ, H. e.a., Op belofte van profijt: Stadsliteratuur en burgermoraal in de Nederlandse letterkunde van de middeleeuwen (Nederlandse literatuur en cultuur in de middeleeuwen; 4), Amsterdam, 1991.
  • *PREVENIER, W. red., Marriage and social mobility in the late Middle Ages/ Mariage et mobilité sociale au bas Moyen Ages (Studia historica Gandensia; 274), Gent, 1989.
  • *PREVENIER, W., ‘Bevolkingscijfer en professionele structuren der bevolking van Gent en Brugge in de XIVde eeuw’, Album aangeboden aan Charles Verlinden ter gelegenheid van zijn dertig jaar professoraat, Gent, 1975, 269-303.
  • *PREVENIER, W., ‘Chronologie’, J. ART red,  Hoe schrijf ik de geschiedenis van mijn gemeente?3b: Hulpwetenschappen, Gent, 1996, 91-128.
  • *PREVENIER, W., Prinsen en poorters: beelden van de laat-middeleeuwse samenleving in de Bougondische Nederlanden (1384-1530), Antwerpen, 1998.
  • *RAMAKERS, B. red., Conformisten en rebellen : rederijkerscultuur in de Nederlanden (1400-1650), Amsterdam, 2003.
  • *REMO, ‘Middeleeuwsche handelsbetrekkingen tusschen Vlaanderen en Genova’, Biekorf, 29 (1923), 145-166.
  • *RENETTE, H., ‘In de schaduw van de geschiedenis: het leven van Adriaan Opitius Adornes’, Biekorf, 100 (2000), 148-159.
  • *RICHARD, J., Les récits de voyages et de pèlerinages, Turnhout, 1981-1985.
  • ROGGHE, P., ‘De samenstelling van de Gentse schepenbanken in de 2e helft der 14e eeuw’, Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, 4 (1950), 22-31.

  • *ROMBOUT, H. en VERHULST, A., Bronnen voor de agrarische geschiedenis van het middeleeuwse graafschap Vlaanderen: een analytische inventaris van onroerende goederen (tot 1500), 3dln., Gent, 1983-1991.

  • *RUDY, K.M., ‘A Pilgrim's Memories of Jerusalem: London, Wallace Collection MS M319’, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 70 (2007), 311-325.

  • RYCKAERT, M., ‘Adornes en Jeruzalem’, Brugs Ommeland, 24 (1984), 57-59.

  • *SABBATINO LOPEZ, R., ‘Le marchand génois: un profil collectif’, Annales, économies, sociétés, civilisations, 13 (1958), 501-515.
  • SABBE, J., ‘Heinric Braderic: een Brugse ‘homo novs’ uit de 14de eeuw’, Album Albert Schouteet, Brugge, 1973, 169-175.
  • *SCHOUTEET, A., ‘De broederschap van Onze-Lieve-Vrouw van Hulsterlo, 14de-16de eeuw. Archief en Ledenlijst’, Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis gesticht onder de benaming Société d’émulation de Bruges, 127 (1990), 109-144.
  • *SCHOUTEET, A., ‘Inventaris van het archief van de Brugse rederijkersgilden van de H. Geest, van de Drie Santinnen en van het H.Kruis op het stadsarchief van Brugge, Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis gesticht onder de benaming Société d’émulation de Bruges, 114 (1977), 361-385.
  • *SIDNEY, H., Pilgrim life in the Middle Ages, Londen, 1911.
  • SMITS, A., Arnold van Tiegem, ridder-bisschop: leven van de stichtier van de abdij van Oudenburg, Tielt, 2005.
  • *SOENS, T., De rentmeesters van de graaf van Vlaanderen: beheer en beheerders van het grafelijke domein in de late middeleeuwen (Verhandelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten, N.R.; 9), Brussel, 2002.
  • *SOENS, T., De spade in de dijk? Waterbeheer en rurale samenleving in de Vlaamse kustvlakte (1280-1580), Gent, 2009.
  • STABEL, P., ‘De gewenste vreemdeling: Italiaanse kooplieden en stedelijke maatschappij in het laat-middeleeuws Brugge’, Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis, 4 (2001), 189-221.
  • *STABEL, P., ‘From the market to the shop: retail and urban space in late medieval Bruges’, B. BLONDE e.a. red., Buyers and sellers: retail circuits and practices in medieval and early modern Europe, Turnhout, 2006, 79-108..
  • *STABEL, P., ‘Marketing cloth in the Low Countries: manufacturers, brokers and merchants (14th-16th centuries)’, P. STABEL, B. BLONDE en A.GREVE red., International Trade in the Low Countries (14th-16th Centuries): Merchants, Organisation, Infrastructure. Proceedings of the International Conference, Ghent-Antwerp, 12th-13th January 1997 (Studies in Urban Social, Economic and Political History of the Medieval and Early Modern Low Countries; 10), Leuven, 2000, 15-36.
  • *STEIN, R., De hertog en zijn staten: de eenwording van de Bourgondische Nederlanden, ca. 1380-1480 (Middeleeuwse studies en bronnen; 148), Hilversum, 2014.
  • STEVENSON, K., ‘The Unicorn, St Andrew and the Thistle: Was there an Order of Chivalry in Late Medieval Scotland?’, Scottish Historical Review, 83 (2004), 3-22.
  • STROHM, R., ‘Muzikaal en artistiek beschermheerschap in het Brugse Ghilde vanden Droghen Boom’, Biekorf, 83 (1983), 5-18.
  • *STROHM, R., Music in late medieval Bruges, Oxford, 2de uitg., Oxford, 1990.
  •  *STUIP, R.E.V. en VELLEKOOP, C. red., Culturen in contact: botsing en integratie in de middeleeuwen (Utrechtse bijdragen tot de mediëvisitiek: 8), Utrecht, 1988.
  • *SYMOENS, H., ‘Prosopografie en middeleeuwse geschiedenis: een onmogelijke mogelijkheid?’, Handelingen der maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, 45 (1991), 95-117.
  • TERRIER, H.R.., Historie de l’ancienne abbaye de Messines suivie d’un inventaire de ses archives (Ieperse Historische Studies ; 7) , Ieper, 1912 (anast. herdruk Ieper, 2000).
  • *THOEN, E., ‘Immigration to Bruges during the late Middle Ages’, S. CAVACIOCCHI red., Le Migrazioni in Europa secc. XIII-XVIII: Atti della Venticinquesima Settimana di Studi, 3-8 maggio 1993 (Atti delle Settimane di Studi e altri Convegni, 25), Firenze, 1994, 335-353.
  • *THOEN, E., ‘Verhuizen naar Brugge in de late Middeleeuwen: de rol van de immigratie van de poorters in de aanpassing van de stad Brugge aan de wijzigende ekonomische omstandigheden (14de-16de eeuw), H. SOLY en R. VERMEIR red., Beleid en bestuur in de oude Nederlanden: Liber amicorum prof. Dr. M. Baelde, Gent, 1993, 329-349.
  • *TOURNOY, G., ‘An Italian scribe at Bruges in the second half of the fifteenth century: Francesco Florio’, G. CLAASSENS en W. VERBEKE red., Medieval manuscripts in transition: tradition and creative recycling, Leuven, 2006, 261-308.
  • *TRIO, P., ‘Een Brugs handboek uit 1491-1492 voor pelgrims naar Jeruzalem en Rome?’, Historische Bronnen Brugge (www.historischebronnenbrugge.be/index.php?option=com_content&task=view&…). Geraadpleegd op 23 april 2015.
  • *TRIO, P., Adellijke families geprangd tussen landsheerlijke en stedelijke belangen : Gent, de familie van Liedekerke en de graaf van Vlaanderen (dertiende-veertiende eeuw): I: Een nieuwe grondslag voor het onderzoek naar de adellijke families van Gaver-van Liedekerke-van Herzele, Kortrijk, 2012.
  • *VAN ACKER, J., ‘Abdijen in de middeleeuwse kustvlakte’, Vlaanderen, 49 (2000), 143-147.
  • *VAN ACKER, L., ‘Een Adornes roi des estimax’, Biekorf, 110 (2010), 447-450.
  • *VAN BELLE, R., ‘De riddergrafzerk van Anselm Adornes (+1483) en zijn echtgenote’, Biekorf, 84 (1984), 147-151.
  • VANBOSSELE, J., De geschiedenis van het Onze-Lieve-Vrouwehospitaal in Kortrijk, Kortrijk, 1982.
  • *VAN BRUAENE, A.L., Om beters wille : rederijkerskamers en de stedelijke cultuur in de Zuidelijke Nederlanden 1400-1650, Amsterdam, 2008.
  • *VAN BRUAENE, A.L., Repertorium van rederijkerskamers in de Zuidelijke Nederlanden en Luik 1400-1650, 2008 (www.dbnl.org/tekst/brua002repe01_01/index.php). Geraadpleegd op 01 mei 2015.
  • *VAN DE WALLE, B., ‘Souvenirs burgondo-médians au Sinaï’, Publications du Centre Européen d'Etudes Bourguignonnes, 17 (1976), 95-99.
  • *VAN DE WALLE, B., ‘Voyages de quelques Brugeois en Egypte et en Palestine au XVe et au XVIIe siècle', .A. Van Houtte, E.I. Strubbe en A. Viaene red., Ad Harenas. Gedenkboek van de jubelviering Sint-Lodewijkscollege Brugge, Brugge, 1960, 257-286.
  • *VAN DEN  AUWEELE, D., Schepenbank en schepenen te Brugge (1127-1384): Bijdrage tot de studie van een gewone stedelijke rechts-en bestuursinstelling, Onuitgegeven doctoraatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven, Departement Geschiedenis, 1977.
  •  *VAN DEN ABEELE, A., Brugge van toen en nu: de adellijke stad, 2006 (www.andriesvandenabeele.net/AndriesVandenAbeele/AVDA394.htm) Geraadpleegd op 9 november 2014.
  • VANDEN ABEELE, A., ‘De “geestelijke vaders en moeders” van het klooster der Arme Klaren Coletienen in Brugge’, Biekorf, 103 (2003), 110-130 (users.skynet.be/sb176943/AndriesVandenAbeele/AVDA363.htm). Geraadpleegd op 01 mei 2015.
  • *VANDEN ABEELE, A., ‘De abdissen van de Arme Klaren Coletienen in Brugge’, Biekorf, 103 (2003), 362-380 (users.skynet.be/sb176943/AndriesVandenAbeele/AVDA364.htm). Geraadpleegd op 01 mei 2015.
  • VAN DEN ABEELE, A., Het ridderlijk gezelschap van de Witte Beer: steekspelen in Brugge tijdens de late middeleeuwen, Brugge, 2000 (users.skynet.be/sb176943/AndriesVandenAbeele/AVDA293.htm). Geraadpleegd op 30 maart 2015.
  • VAN DEN ABEELE, A., Lijst van de zusters Arme Klaren Coletienen in het klooster van de Berg Sinaï in Brugge (users.skynet.be/sb176943/AndriesVandenAbeele/AVDA365.htm). Geraadpleegd op 01 mei 2015.
  • *VAN DER ELST, E., L’hôpital Saint-Jean de Bruges (de 1188 à 1500), Brugge, 1975.
  • *VANDERHAEGHEN, J., Het buitenstedelijk grondbezit van de Gentse burgerij in het begin van de 15de eeuw (1400-1410), Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, Faculteit Sociale Wetenschappen, 2005 (www.ethesis.net/gent_grondbezit/gent_grondbezit.pdf). Geraadpleegd op 30 december 2014.
  • VAN DER MEULEN, J., ‘Onze Lieve Vrouw van de Droge Boom in Brugge: devotiebeeld en literaire traditie’, B. BAERT en V. FRATERS red., Aan de vruchten kent men de boom: de boom in tekst en beeld in de middeleeuwse Nederlanden, Leuven, 2001, 209-237.
  • *VAN DER VELDEN, H., ‘Petrus Christus’s Our Lady of the Dry Tree’, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, 60 (1997), 89-110.
  • *VANDEWALLE, A. e.a. red., Hanzekooplui en Medicibankiers: Brugge, wisselmarkt van Europese culturen, Brugge, 2002.
  • *VANDEWALLE, A., Beknopte inventaris van het stadsarchief van Brugge: oud archief, Brugge, 1979.
  • *VANDEWALLE, P., Oude maten, gewichten en muntstelsels in Vlaanderen, Brabant en Limburg, Gent, 1984 (www.familiegeschiedenis.be/toolsenhulp/oude-maten-en-gewichten). Geraadpleegd op 20 december 2014.   
  • *VAN DIJK, H. en RAMAKERS, B. red., Spel en spektakel: Middeleeuws toneel in de Lage Landen, Amsterdam, 2001.
  • *VAN GIJSEN, A., ‘Love and Marriage : fictional perspectives’, W. BLOCKMANS en A. JANSE red., Showing status: representation of social positions in the late middle ages, Turnhout, 1999, 227-263.
  • VANHAVERBEKE, K., ‘De reële machtsstructuren binnen het stadsbestuur van Brugge in de periode 1375-1407: Verslag van een prosopografische studie’, Handelingen van het genootschap voor geschiedenis te Brugge, 135 (1998), 3-54.
  • VANHAVERBEKE, K., Het stadsbestuur in Brugge in de periode 1375-1407: sociaal institutionele benadering aan de hand van de prosopografische methode, Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven, departement Geschiedenis, 2 dln., 1997.
  • *VAN HEMELRYCK, T. en VAN HOOREBEECK, C., L’écrit et le manuscrit à la fin du Moyen Âge, Turnhout, 2006.
  • VAN HERWAARDEN, J., 'Geloof en geloofsuitingen in de late middeleeuwen in de Nederlanden', Bijdragen voor de geschiedenis der Nederlanden, 97 (1983), 400-429.
  • *VAN HERWAARDEN, J., 'Geloof en geloofsuitingen in de late middeleeuwen in de Nederlanden: Jeruzalembedevaarten, lijdensdevotie en kruiswegverering', P. VAN DE LAAR, P.J. MARGRY en C. G. SANTING red., Een profane pelgrimage naar de Middeleeuwen: opstellen van prof. dr. Jan van Herwaarden over geloof en samenleving in de laatmiddeleeuwse Nederlanden, Hilversum, 2005, 35-82.
  • VANHOUTRYVE, A., De Brugse kruisbooggilde van Sint-Joris: historische schets 13de eeuw tot 1872, Handzame, 1968.
  • *VANHOUTTE, J.A. e.a., De geschiedenis van Brugge, Tielt, 1982.
  • VAN HOUTTE, J.A., ‘Makelaars en waarden te Brugge van de 13de tot de 16de eeuw’, Bijdragen tot de Geschiedenis der Nederlanden, 5 (1950), 1-30.
  • *VAN HOUTTE, J.A., ‘Makelaars en waarden te Brugge van de 13de tot de 16de eeuw’, Bijdragen tot de Geschiedenis der Nederlanden, 5 (1950), 177-197.
  • *VAN HOUTTE, J.A., ‘The Rise and Decline of the Market of Bruges’, The Economic History Review, 19 (1966), 29-47.
  • *VAN HOUTTE, J.A., ‘Welvaart en politiek te Brugge, ca. 1430-1482’, Vlaanderen. Tweemaandelijks tijdschrift voor kunst en letteren, 31 (1982), 133-139.
  • *VAN LEEUWEN, J., ‘Rebels, texts and triumph: the use of written documents during the revolut of 1477 in Bruges’, P. SCHULTE, M. MOSTERT en I. VAN RENSWOUDE, Strategies of Writing: Studies on Text and Trust in the Middle Ages. Papers from “Trust in Writing in the Middle Ages” (Utrecht, 28-29 November 2002) (Utrecht Studies in Medieval Literacy; 13), Turnhout:, 2008, 301-322. 
  • *VAN OOST, A., ‘Sociale stratifikatie van de Brugse opstandigen en van de opstandige ingezetenen van de kleinere kasselrijsteden en van de kasselrijdorpen in Vlaanderen van 1379-1385 (Kritische benadering van konfiskatiedokumenten)’, Revue belge de philologie et d’histoire, 56 (1978), 830-877.
  • *VAN SEVEREN, B., De sociaal-economische netwerkverwantschappen in het kasboek van de filippo Borromei &co: een bijdrage tot de financiële geschiedenis van het 15de eeuwse Brugge, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit letteren en wijsbegeerte, 2010.
  • *VAN STEENSEL, A., ‘Kinship, Property and Identity: noble family strategies in Late-Medieval Zeeland’, Journal of Family History 37 (2012), 247-269.
  • VAN STEENSEL, A., Edelen in Zeeland: macht, rijkdom en status in een laatmiddeleeuwse samenleving (Adelsgeschiedenis; 8), Hilversum, 2010.
  • *VERBRUGGEN, J.F., The battle of the Golden Spurs (Courtrai, 11 juli 1302): a contribution to the history of Flanders’ War of liberation, 1297-1302, D.R. FERGUSON vert., Woodbridge, 2002.
  • *VERCRUYCE, S., Sociale differentiatie in de begrafeniscultuur van laatmiddeleeuwse elites in het Brugse Vrije (1350-1500), Onuitgegeven masterproef, Universiteit gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2010 (http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/457/764/RUG01-001457764_2011_0001…). Geraadpleegd op 5 april 2015.
  • *VERKERK, C., Coulissen van de macht: een sociaal-institutionele studie betreffende de samenstelling van het bestuur van Arnhem in de middeleeuwen en een bijdrage tot de studie van stedelijke elitevorming, Hilversum, 1992.
  • *VERNACKT, E., De stedelijke gelaagdheid in de Brugse zestendelen Sint-Jan en Carmers in de zestiende eeuw aan de hand van het stadsplan van Marcus Gerards : digitale analyse met aandacht voor open ruimte in de stad, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2011 (http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/792/654/RUG01-001792654_2012_0001…). Geraadpleegd op 28 oktober 2014
  • *VERSTRAETEN, A., De Morte patris et matris: een sociaal-economische studie van het ambacht Oostkerke tijdens de tweede helft van de 15de en de 16de eeuw aan de hand van de registers van wezengoederen, Onuitgegeven masterproef, Universiteit Gent,, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, 2013.
  • VERVLOET, M., Een familienaam is je gegeven (home.scarlet.be/marcel.vervloet/page9.htm). Geraadpleegd op 19 april 2015.
  • VIAENE, A., ‘Bedevaarten bij testament’, Biekorf, 63 (1962), 289-296.
  • *VIAENE, A., ‘Het Kapittel van Meesen 1445’, Biekorf, 46 (1940-1945), 44-46.
  • [VIAENE, A.], ‘O.-L.-Vrouw van den Drogen Boom: Gilde van devotie bij de Minderbroeders te Brugge 1396-1819’, Biekorf, 60 (1959), 373.
  • VIAENE, A., ‘Vlaamse jeruzalemvaarders in de Bourgondische eeuw’, Biekorf, 65 (1964), 5-16.
  • *VIAENE, A., Vlaamse pelgrimstochten : een verzameling opstellen over bedevaarten en bedevaarders vanuit Vlaanderen in de late middeleeuwen, Brugge, 1982.
  • *WALSH, R. J., 'Charles the Bold and the Crusade: Politics and Propaganda', Journal of Medieval History, 3 (1977), 53-86.
  • *WALSH, R.J., Charles the Bold and Italy (1467-1477): politics and personnel, Liverpool, 2005.
  • *WARLOP, E., The Flemish nobility before 1300, 4 dln., Kortrijk, 1975-1976.
  • *WARNKÖNIG, L.A., Flandrische Staats- und Rechtsgeschichte bis zum Jahr 1305. Zweiten Bandes zweite Abteiling, Tübingen, 1837.
  • *WASSER, B., Dit is de pelgrimage van het Heilig Land en daaromtrent: bloemlezing uit de reisverslagen van Jeruzalemgangers uit de Nederlanden, 1450-1650, Hilversum, 2014.
  •  *WASSER, B.A.J., ‘Die peregrinatie van Iherusalem: Pelgrimsverslagen van nederlandse jerusalemgangers in de 15e, 16e en 17e eeuw: Ontstaan en ontwikkeling’, De Gulden Passer, 69 (1991), 5-72.
  • WESTSTRATE, J., In het kielzog van moderne markten: handel en scheepvaart op de Rijn, Waal en Ijsel, ca. 1360-1560 (Middeleeuwse studies en bronnen; 113), Hilversum, 2008.
  • *WYSEUR, J., De familie Utenhove en de Bourgondische staatsvorming (ca. 1384-ca. 1460),
  • *ZUMTHOR, P., 'The Medieval Travel Narrative', New Literary History, 25 (1994), 809-824. 

 

 

 

 

 

 

[1] Een * betekent dat het werk wel is ingekeken, maar niet is gebruikt in de voetnoten.

[2] De beschrijvingen van de archiefnummers zijn grotendeels gebaseerd op GEIRNAERT, N., Het archief van           de familie Adornes en de Jeruzalemstichting te Brugge,I, Brugge, 1987; Het rijksarchief in België, ‘Zoeken           naar archieven’.

[3] BOONE, DANNEEL en GEIRNAERT, ‘Pieter IV Adornes (1460-ca.1496): een Brugs patriciër in Gent’, 143

    (noot 83).

 

Universiteit of Hogeschool
geschiedenis
Publicatiejaar
2015
Kernwoorden
Share this on: