Dit ben ik, mezelf

Maarten Renckens
Persbericht

Dit ben ik, mezelf

Dit ben ik, mezelf

Moeten wij op de computer steeds  met dezelfde lettertypes werken, die  niet van ons zijn, die niets met onszelf te maken hebben en tamelijk onpersoonlijk zijn? De technologie laat tegenwoordig vele malen meer toe...

Inleiding

   De hedendaagse maatschappij wordt enorm beïnvloed door nieuwe media zoals computers en gsm’s, en communicatie verloopt steeds meer met behulp van deze technologieën. Eén van de gevolgen hiervan is dat het handschrift meer en meer naar de achtergrond verdrongen wordt. Voor de leesbaarheid van teksten kan men dit als positief beschouwen, maar anderzijds vermindert dit  het persoonlijke karakter van  communicatie tussen mensen onderling.

Wat verloren is gegaan, is een deel van de menselijke identiteit, de eigenheid van een persoon, het uniek zijn. Is het niet zonde dat iedereen dezelfde expressievorm gebruikt om te communiceren? Iedereen met een iPhone communiceert bijvoorbeeld in het lettertype 'Helvetica.' Kan daar niet terug een eigen (unieke) persoonlijkheid in gebracht worden? Het is om deze reden dat het gebrek aan handschriften voor computertoepassingen in vraag gesteld wordt, en onderzocht wordt in welke mate het mogelijk is om het menselijke handschrift te digitaliseren.

Vooronderzoek

   In de zoektocht naar de wijze waarop een handschrift digitaal te vertalen is, de digitale ‘wie ben ik,’ wordt begonnen met een onderzoek naar wat reeds op de markt bestaat. Vele schriftlettertypes worden in dit vooronderzoek bekeken, zoals eerdere pogingen om handschriften te digitaliseren, en anderen zoals Mr. Porter, Mister K., Only You... Haast elk programma waarin men kan typen op de computer heeft een keuzelijst met honderden lettertypes voor het vormgeven van de tekst. Er bestaan lettertypes in alle maten en soorten, maar er is weinig dat echt persoonlijk met onszelf te maken heeft.

Om dit gebrek aan persoonlijkheid in de typografische communicatie op te lossen grijpen vele mensen terug naar bestaande schriftlettertypen. Het meest bekende voorbeeld hiervan is Comic Sans (afb 1), een lettertype dat op elke computer geïnstalleerd is, en dat vaak te pas en onpas gebruikt wordt. “Het oogt huiselijk en handgeschreven, iets dat perfect past voor berichten die we willen laten overkomen als plezant en bevrijdend.” (Garfield, 2010)

Ontwerpen

   Na dit vooronderzoek worden drie schriftlettertypes op een onderzoekende manier ontworpen. Hiervoor zijn enquêtes afgenomen om handschriften te kunnen vergelijken. Na selectie wordt gekeken hoe de ingescande vormen van de handgeschreven letters het best vertaald kunnen worden naar letters voor een computerlettertype. Het aandachtspunt hierbinnen is dat handgeschreven letters bestaan uit kleurvlakken die overal verschillend van kleur zijn. Een letter op de computer daarentegen wordt bepaald door contourlijnen, en de computer vult dit op met één effen kleur.  Dit verschil wordt zo goed mogelijk opgevangen.

De technisch iets moeilijkere programmatie is doorheen de tekst geïllustreerd, om voor de lezer zo eenvoudig mogelijk te illustreren hoe de techniek werkt. Bijvoorbeeld: twee opeenvolgende letters, e.g. tweemaal de letter ‘a,’ mogen nooit hetzelfde ogen in een handschrift (afb 2). Een ander voorbeeld is het aan elkaar verbinden van de letters (afb 3). Dit alles is uitgevoerd binnen de lettertype-standaard ‘OpenType,' zodat deze lettertypes op elke computer gebruikt kunnen worden, zonder bijkomende software te installeren.

Ook de grootte waarop de lettertypes gebruikt dienen te worden is berekend, zodat de gedrukte grootte op papier overeen komt met de reële geschreven hoogte. Handtekeningen en imperfecties zoals doorhalingen zijn mede in deze uitgewerkte lettertypes opgenomen. Dit alles dient om een zo goed mogelijke vertaling van het handschrift naar een lettertype te verkrijgen, zodat  het echte handschrift niet van de kopie te onderscheiden is.

Het juiste gebruik

   Nadat bewezen wordt dat het effectief mogelijk is om handschriften op een behoorlijke wijze te digitaliseren in een lettertype wordt natuurlijk ook onderzocht wat de beste toepassing is van zulk een lettertype.

De voorzichtige conclusie is dat deze lettertypes het beste bruikbaar zijn in persoonlijke communicatie en specifieke reclameboodschappen, niet voor het opmaken van volledige teksten (de Castella, 2010). Als voorbeeld wordt de hetze aangehaald die rond het wijdverbreide gebruik van Comic Sans ontstaan is. “‘Alle lettertypes hebben een personaliteit en een doel’ en we zouden er niet voor moeten opteren om Comic Sans bijvoorbeeld voor ziekenhuisbewegwijzering te gebruiken.” (Dempsey, 2010) Omdat dit vrolijke lettertype toch vaak op verkeerde plaatsen gebruikt wordt, bijvoorbeeld op doodsbrieven, werd zelfs een site opgericht dat pleit om het te verbieden (bancomicsans.com).

Het is niet de bedoeling om te eindigen in een discussie zoals rond Comic Sans ontstaan is. Dit onderzoek wil de lezer er attent op maken dat het juiste lettertype voor de juiste case gebruikt dient te worden. Daarom wordt in het onderzoek met de enquêtes ook het thema aangehaald “Hoe komen lettertypes over op mensen?” Hierin wordt gewaarschuwd voor het feit dat een in een handschrift opgemaakte tekst op verschillende manieren bij de lezer kan overkomen. Dit is afhankelijk van verschillende factoren, zoals slordigheid, leesbaarheid, hoekigheid en zo verder. Er  wordt gepleit voor een algemeen doordacht gebruik bij de keuze van de gecreëerde lettertypes.

Conclusie

Door te communiceren met behulp van lettertypes zoals hier gecreëerd, wordt het mogelijk om communicatie persoonlijker te maken. Tevens kan men perfect zien welke persoon je een bericht verzonden heeft, zonder ook maar te kijken naar de naam. Stel dat iedereen zulk een lettertype zou gebruiken, dan zou alle communicatie vele malen persoonlijker worden.

Helaas ondersteunen vele programma's de techniek heden ten dage nog niet. Ook de gsm, welke juist het communicatiemiddel is dat men in toenemende mate gebruikt, vormt wat dit betreft een probleem. Een volledige toepassing zal voor de toekomst zijn.

Bibliografie

Combs, Dave & Combs Holly (1999 tot nu). ban comic sans; laatst geraadpleegd op 8 december 2012 op het www: http://bancomicsans.com

de Castella, Tom (20 juli 2010). Do typefaces really matter?; laatst geraadpleegd op 30 november 2012 op het www: http://www.bbc.co.uk/news/magazine-10689931

Dempsey, Matt (22 december 2012). comic sans criminal; laatst geraadpleegd op 8 december 2012 op het www: http://www.comicsanscriminal.com/

Garfield, Simon, 2012, Precies mijn type, Amsterdam, Uitgeverij Podium

 

* Een digitale pdf-versie van dit artikel is altijd terug te vinden op:

maartenrenckens.blogspot.be/2013/09/kandidatuur-vlaamse-scriptieprijs.html

Bibliografie

Illustratieverantwoording
Niet opgenomen illustraties zijn © de auteur
en ontworpen voor deze uitgave
2.1 Underware, (2011), Mr. Porter [jpg-afbeelding]
afkomstig van: www.mrporter.com [22 november 2012]
2.2 Creneau International (2011), hunkemöller, So Me
[jpg-afbeelding] afkomstig van: www.creneau.com [16
april 2013]
2.3 LeType (2013) Only You Pro lettertype [jpg-afbeelding]
afkomstig van: www.myfonts.com [13 april 2013]
3.1 Van In (n.d.) Vernieuwde Methode D’Haese [jpgafbeelding]
afkomstig van: vanin-methodes.be [1
december 2012]
3.3 Nishidai, Eiji (2011) iFontMaker [jpg-afbeelding]
afkomstig van: itunes.apple.com [22 december 2012]
4.7 Creneau International (2011), hunkemöller, So Me
[jpg-afbeelding] afkomstig van: www.creneau.com [16
april 2013]
4.8 LeType (2013) Only You Pro lettertype [jpg-afbeelding]
afkomstig van: www.myfonts.com [13 april 2013]
4.9 Yourfonts (n.d.) Yourfonts template [pdf document]
afkomstig van: www.yourfonts.com [22 december 2012]
4.1 Printpersonal (n.d.) marketingadvertentie voor hun
handschriften [jpg-afbeelding] afkomstig van: www.
handwriter.nl [22 december 2012]
4.12 Blue Vinyl Fonts (2006) Eye Catching lettertype [jpgafbeelding]
afkomstig van: www.myfonts.com [27 april
2013]
4.13 Ale Paul (2009) Adios Script [jpg-afbeelding]
afkomstig van: Adios Specimen
4.14 Renckens, Maarten, (2012) FlipperWriting [jpgafbeelding]
afkomstig van: eigen archief
4.15 Underware (2011) Mr. Porter lettertype [jpgafbeelding]
afkomstig van: de lettertypecatalogus
4.16 The K-Team (2010) Mister K lettertype [jpgafbeelding]
afkomstig van: ffmisterk.com [29 november
2013]
4.17 Underware (2009) Lisa Pro, lettres d’amour [jpgafbeelding]
afkomstig van: www.underware.nl [27 april
2013]
Documentatie
Ale, Paul, 2009, Adios Specimen, n.v.t.
Branston, Barry, 1997, Grafologie; Aartselaar (Oosterhout), Deltas
Bringhurst, Robert, 2008, Elements of Type; Vancouver, Hartley & Marks Publishers
Charles Bigelow, 2009, The Expressive Power of Print Compared to Screen
(presentatie)
Garfield, Simon, 2012, Precies mijn type, Amsterdam, Uitgeverij Podium
Pohlen, Joep, 2010, Letterfontein [over drukletters], Roermond, Fontana
Renckens, Maarten, 2012, Bachelorproef Grafisch ontwerp, n.v.t.
Underware, 7 September 2011, Mr. Porter is a typeface which is 100% human; n.v.t.
Haralambous, Yannis, september 2007, Fonts & Encodings: From Advanced Typography
to Unicode and Everything in Between, Sebastopol, O’Reilly Media
Kranten
Chahine, Nadine (5 juli 2012) The power of type (or why not to use Comic Sans to
present a scientific breakthrough); laatst geraadpleegd op 4 mei 2013 op het www:
http://www.designweek.co.uk/industry-voice/the-power-of-type-(or-why-not-to-usecomic-
sans-to-present-a-scientific-breakthrough)/3034857.article
de Castella, Tom (20 juli 2010). Do typefaces really matter?; laatst geraadpleegd op 30
november 2012 op het www:
http://www.bbc.co.uk/news/magazine-10689931
Garfield Simon (20 oktober 2010). What’s so wrong with Comic Sans?; laatst
geraadpleegd op 30 november 2012 op het www:
http://www.bbc.co.uk/news/magazine-11582548
Kingsley, Patrick (4 juli 2012). Higgs boson and Comic Sans: the perfect fusion; laatst
geraadpleegd op 8 december 2012 op het www:
http://www.guardian.co.uk/artanddesign/2012/jul/04/higgs-boson-comic-sa…
Morris Errol (8 augustus 2012). Hear, All Ye People; Hearken, O Earth (Part One); laatst
geraadpleegd op 29 november 2012 op het www:
http://opinionator.blogs.nytimes.com/2012/08/08/hear-all-ye-people-hear…
Belangrijke kenniscentra
Adobe OpenType Feature File Specification:
http://www.adobe.com/devnet/opentype/afdko/topic_feature_file_syntax.ht…
Microsoft Typography:
http://www.microsoft.com/typography/default.mspx
Internetbronnen
Internetbronnen zijn vaak subject van veranderingen. Als de originele bronnen
verdwenen of veranderd zijn, bestaat er een digitale kopie in het persoonlijk archief
over dit werk.
OpenType is continu in verandering, en de meest recente informatie staat op het
internet. Daarom zijn het internet en fora vaak de meest interessante plaatsen om zelf
documentatie op te zoeken. Daar zijn vaak de experts zoals Erik Van Blokland of de
programmeurs van de programma’s zoals Adam Twardoch of Georg Seifert te vinden.
Ook digitale winkels (foundry) van lettertypes beschikken vaak over behoorlijke knowhow.
Adobe (n.d.). OpenType; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op het www:
http://www.adobe.com/type/opentype/
Adobe (4 september 2012). OpenType Feature File Specification | Adobe Developer
Connection; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op het www:
http://www.adobe.com/devnet/opentype/afdko/topic_feature_file_syntax.ht…
Adobe (n.d.). The Glyph Positioning Table; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op het
www:
http://partners.adobe.com/public/developer/opentype/index_table_formats…
Blue Vinyl Fonts (13 juni 2006). Eye Catching; laatst geraadpleegd op 27 april 2013 op
het www:
http://www.myfonts.com/fonts/bluevinyl/eye-catching/
Combs, Dave & Combs Holly (1999 tot nu). ban comic sans; laatst geraadpleegd op 8
december 2012 op het
www: http://bancomicsans.com
Combs, Dave & Combs Holly (23 november 2012). Comic Sans Must Die!; laatst
geraadpleegd op 4 mei 2013 op het www:
http://bancomicsans.com
Creneau International (2011). Creneau International › Hunkemöller, Branding, Font,
Instore Communication; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op het www:
http://www.creneau.com/work/project/hunkem-ller-branding
DB (n.d.). Now Pilot Handwriting Helps You Send Emails In Your Own Handwriting;
laatst geraadpleegd op 22 december 2012 op het www:
http://www.smashingapps.com/2010/06/28/now-pilot-handwriting-helps-you-…-
in-your-own-handwriting.html
Dempsey, Matt (22 december 2012). comic sans criminal; laatst geraadpleegd op 8
december 2012 op het www:
http://www.comicsanscriminal.com/
FontFont (n.d.). FF Justlefthand fonts from the FontFont Library; laatst geraadpleegd
op 28 november 2012 op het www:
http://www.fontfont.com
FontFont (n.d.). FF Erikrighthand fonts from the FontFont Library; laatst geraadpleegd
op 28 november 2012 op het www:
http://www.fontfont.com
FontShop (n.d.). OpenType; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op het www:
http://www.fontshop.com/help/opentype.php
Gabrowitsch, Ivo (17 November 2008). FF Mister K: Franz Kafka’s Pen; laatst
geraadpleegd op 7 december 2012 op het www:
http://fontfeed.com/archives/upcoming-fontfont-mister-k-pro/
High-Logic (n.d.). High-Logic Produces Font Editing and Font Management Software
for the Professional; laatst geraadpleegd op 22 december 2012 op het www:
http://www.high-logic.com
Hudson, John, for Microsoft Typography (november 2000). Windows Glyph Processing:
An OpenType Primer; laatst geraadpleegd op 14 november 2012 op het www:
http://www.microsoft.com/typography/Glyph%20Processing/intro.mspx
Human-Computer Interface (n.d.). Fontifier - Your own handwriting on your computer!;
laatst geraadpleegd op 22 december 2012 op het www:
http://www.fontifier.com
Kuang, Cliff (n.d.). Create a Font From Your Own Handwriting; laatst geraadpleegd op
22 december 2012 op het www:
http://www.fastcodesign.com/1661951/create-a-font-from-your-own-handwri…
LeType (15 mei 2013). Only You Pro; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op het www:
http://www.myfonts.com/fonts/letype/only-you-pro/
Linotype (n.d.). Download Snell Roundhand® font family - Linotype.com; laatst
geraadpleegd op 29 november 2012 op het www:
http://www.linotype.com/1487/SnellRoundhand-family.html
LettError (n.d.). FontFontHands; laatst geraadpleegd op 25 april 2013 op het www:
http://letterror.com/fontcatalog/fontfont-hands/
Microsoft (n.d.). OpenType development (2 of 5): Encoding; laatst geraadpleegd op 24
januari 2013 op het www:
http://www.microsoft.com/typography/OpenTypeDevEncoding.mspx
Microsoft (13 Apr 2009). OpenType layout tags; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op
het www:
http://www.microsoft.com/typography/otspec/featurelist.htm
Microsoft (4 april 2002). OpenType Layout tag registry; laatst geraadpleegd op 16 april
2013 op het www:
http://www.microsoft.com/typography/otspec/featuretags.htm
Microsoft (21 september 2009). OpenType specification; laatst geraadpleegd op 16
april 2013 op het www:
http://www.microsoft.com/typography/otspec/
Microsoft (28 Mei 2010). Recommendations for OpenType Fonts; laatst geraadpleegd
op 16 april 2013 op het www:
http://www.microsoft.com/typography/otspec/recom.htm
Microsoft (24 mei 2001). Soft and curvy; laatst geraadpleegd op 16 april 2013 op het
www:
http://www.microsoft.com/typography/links/news.aspx?NID=1976
MyFonts (n.d.). OpenType support in applications; laatst geraadpleegd op 27 april 2013
op het www:
http://www.myfonts.com/info/opentype-support-in-applications/
MyFonts (n.d.). Snell Roundhand® - Desktop font « MyFonts; laatst geraadpleegd op
29 november 2012 op het www:
http://www.myfonts.com/fonts/adobe/snell-roundhand/
Nishidai, Eiji (25 oktober 2011). iFontMaker; laatst geraadpleegd op 22 december 2012
op het www:
https://itunes.apple.com/us/app/ifontmaker/id377381670?mt=8
Phillips, Max, e.a. (augustus 2012) Maximum UPM for .otf fonts?; laatst geraadpleegd
op 15 januari 2013 op het www:
http://typedrawers.com/discussion/123/maximum-upm-for-otf-fonts’ en sublinks
Printpersonal (n.d.). Handschriften - eigen handschrift; laatst geraadpleegd op 25 april
2013 op het www:
http://www.handwriter.nl/Default.aspx
Printpersonal (n.d.). Handwriter; laatst geraadpleegd op 22 december 2012 op het
www:
http://www.printpersonal.com/hs_eigen.html
Quantum Enterprises (17 augustus 2012). Turn your own Handwriting into a True Type
font!; laatst geraadpleegd op 22 december 2012 op het www:
http://www.quantumenterprises.co.uk/fonts
Reinhardt, T (n.d.). MyScriptFont: Free online tool to create a vector font from your own
handwriting.; laatst geraadpleegd op 22 december 2012 op het www:
http://www.myscriptfont.com
Strizver, Ilene (n.d.). The Story Behind Comic Sans; laatst geraadpleegd op 8 december
2012 op het www:
http://www.fonts.com/content/learning/fyti/typefaces/story-of-comic-sans
The K-Team (2010). FF Mister K; laatst geraadpleegd op 29 november 2012 op het
www:
http://ffmisterk.com/the-story
The Unicode Consortium (25 november 2012). The Unicode Consortium; laatst
geraadpleegd op 7 december 2012 op het www:
http://www.unicode.org
Underware (2009). Lisa Pro, lettres d’amour; laatst geraadpleegd op 27 april 2013 op
het www:
http://www.underware.nl/fonts/liza/
Underware (2011). Mr Porter, a human but intelligent script; laatst geraadpleegd op 22
november 2012 op het www:
http://www.underware.nl/custom_type/mr_porter
Seifert, Georg (20 december 2012a). Importing from illustrator; laatst geraadpleegd op
16 januari 2013 op het www:
http://glyphsapp.com/blog/importing-from-illustrator
Seifert, Georg (12 juli 2012g). Vertical Metrics; laatst geraadpleegd op 11 september
2012 op het www:
http://glyphsapp.com/blog/vertical-metrics
Solomon, Bobby (8 juli 2012). Mr Porter’s handwriting: Perhaps the first emotional,
human typeface?: laatst geraadpleegd op 22 november 2012 op het www:
http://www.thefoxisblack.com/2012/08/07/mr-porters-handwriting-perhaps-…-
human-typeface
Van In (n.d.), Vernieuwde Methode d’Haese; laatst geraadpleegd op 1 december 2012
op het www:
http://vanin-methodes.be
Writingfonts (2012). Writing Fonts | Free Handwriting Fonts | Handwritten Letters; laatst
geraadpleegd op 22 december 2012 op het www:
http://www.writing-fonts.com
Yanda (28 Augustus 2010). British Council Newsletter by Sara De Bondt; laatst
geraadpleegd op 23 december 2012 op het www:
http://theartistandhismodel.com/2010/08/british-council-newsletter-by-s…
YourFonts (n.d.). Font Generator - Make Your Own Handwriting Font With Your Fonts;
laatst geraadpleegd op 22 december 2012 op het www:
http://www.yourfonts.com

Universiteit of Hogeschool
Master of Arts in de beeldende kunsten afstudeerrichting Grafisch Ontwerp
Publicatiejaar
2013
Promotor(en)
Ann Bessemans
Kernwoorden
Share this on: