Screening op bioactieve peptiden met CCK1-receptoractiviteit als hulpmiddel in de strijd tegen obesitas

Sarah De Schepper
Persbericht

Screening op bioactieve peptiden met CCK1-receptoractiviteit als hulpmiddel in de strijd tegen obesitas

XXXL: graag enkele maatjes kleiner                                                                                                                                                                                                                                        Sarah De Schepper

Ongetwijfeld hebt u al gehoord van het wereldberoemde Weight Watchers-dieet, of kent u alle flitsende reclamecommercials die beloven dat u binnen de kortste keren uw figuur kan herboetseren zonder enige moeite…Wel, jammer genoeg bieden al deze aantrekkelijke aanbiedingen geen blijvende oplossing voor mensen die lijden aan obesitas of zwaarlijvigheid. Omdat de bevolking steeds dikker wordt en dagelijks meer calorieën naar binnen slokt, moet gezocht worden naar een nieuw hulpmiddel dat werkt op lange termijn. Een functioneel voedingsmiddel dat voorkomt dat het aantal gevallen van vroegtijdige sterfte door overgewicht verder de hoogte wordt ingejaagd. 

Obesitas of zwaarlijvigheid is een ziekte die in onze Westerse wereld, maar ook in verschillende ontwikkelingslanden steeds meer voorkomt door rijkelijke diners in fastfoodketens, talrijke zoete of zoute tussendoortjes en liters frisdrank. Door een ongezond eetpatroon kan overgewicht zowel bij jongeren als volwassenen het risico op hart- en vaatziekten, diabetes (type 2) of suikerziekte en op andere gezondheidsproblemen verhogen.

Zwaarlijvige mensen vragen vaak naar geneesmiddelen om te vermageren, eerder omwille van cosmetische redenen dan om gezondheidsredenen. De medicamenteuze aanpak van obesitas brengt niet altijd de verhoopte sensationele vermagering teweeg en een ander belangrijk probleem in de behandeling van obesitas is het gebrek aan therapietrouw bij de meeste patiënten. Het is ondertussen algemeen bekend dat een gezond dieet en meer lichaamsbeweging de belangrijkste maatregelen blijven bij de behandeling van overgewicht. Geneesmiddelen hebben in de behandeling van obesitas slechts een beperkte plaats omdat de winst vaak verloren gaat bij stopzetten van de medicamenteuze interventie. Er is dus nood aan een nieuw baanbrekend product dat op natuurlijke wijze de eetlust kan controleren.

Uit studies is reeds bekend dat obesitas kan ontstaan doordat het regelmechanisme van de darmhormonen in het lichaam verstoord is. Darmhormonen zijn belangrijke boodschapperstoffen die in het maag-darmkanaal worden vrijgesteld en via de bloedbaan aan doelcellen of -organen worden afgegeven. Darmhormonen zorgen er ook voor dat verschillende delen van het spijsverteringsstelsel met elkaar kunnen communiceren en dat op langere afstand boodschappen en signalen worden overgedragen.

Een belangrijke boodschapperstof die in het maag-darmkanaal voorkomt is CCK of cholecystokinine.  Dit darmhormoon zorgt ervoor dat de verschillende processen die in het maag-darmstelsel plaats vinden, vlot verlopen. Het darmhormoon kan ook de omvang van een maaltijd beïnvloeden en regelt daarnaast ook de eetlust en voedselinname.

In het lichaam bindt CCK op een CCK-receptor en dit mechanisme kan voorgesteld worden als een sleutel-slot principe. De CCK-receptor stelt in dit geval het “slot” voor waarin CCK past als een soort “sleutel”. In het menselijk lichaam wordt niets aan het toeval overgelaten en dus enkel wanneer de sleutel in het slot past, kunnen verschillende processen worden geactiveerd of worden beëindigd.

In een recent opgestart onderzoek wordt gezocht naar peptiden die aanwezig kunnen zijn in voedingsmiddelen zoals melk, soja en aardappelen. Peptiden zijn de bouwstenen van eiwitten en ze worden opgezuiverd uit de natuurlijke voedingsproducten. Na opzuivering wordt bestudeerd of ze ook kunnen binden op de CCK-receptor en of ze een biologische activiteit vertonen. Indien de peptiden een soort “sleutel” vormen die past in de CCK-receptor, zouden deze natuurlijke stoffen er voor kunnen zorgen dat we minder gaan eten en dat ons lichaam dus sneller verzadigd is. De biologisch actieve peptiden zouden dan dezelfde werking kunnen hebben als het natuurlijk darmhormoon CCK en patiënten met overgewicht in de toekomst kunnen helpen om hun eetlust onder controle te houden.

De ontwikkeling van een functioneel voedingsmiddel dat rijk is aan biologisch actieve peptiden zou een enorme vooruitgang kunnen betekenen in de (preventieve) behandeling van obesitas en zou als hulpmiddel kunnen aangewend worden naast een goede gewoonte van voldoende lichaamsbeweging en een gezond en gevarieerd dieet. Zodra het nieuwe product op de markt zou verschijnen, rest er ons enkel nog de vraag: wie wordt "the biggest loser"?

Bibliografie

 LITERATUURLIJST

  1. Heijboer, A.C., A.M.v.d. Hoek, and E.P.M.v.d. Kleij-Corssmit, Darmhormonen: nieuwe spelers bij de behandeling van obesitas en type-2-diabetes-mellitus? Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2007. 32: p. 19-23.
  2. Moran, T.H. and K.P. Kinzig, Gastrointestinal satiety signals II. Cholecystokinin. Am J Physiol Gastrointest Liver Physiol, 2004. 286(2): p. G183-G188.
  3. Foltz, M., et al., Protein Hydrolysates Induce CCK Release from Enteroendocrine Cells and Act as Partial Agonists of the CCK1 Receptor. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 2008. 56(3): p. 837-843.
  4. de Tullio P, D.J., Pirotte B., Therapeutic and chemical developments of cholecystokinin receptor ligands. Expert Opin Investig Drugs., 2000. 9(1): p. 129-46.
  5. Nishi, T., H. Hara, and F. Tomita, Soybean beta-conglycinin peptone suppresses food intake and gastric emptying by increasing plasma cholecystokinin levels in rats. J Nutr, 2003. 133(2): p. 352-7.
  6. Sufian, M.K., et al., Pork peptone stimulates cholecystokinin secretion from enteroendocrine cells and suppresses appetite in rats. Biosci Biotechnol Biochem, 2006. 70(8): p. 1869-74.
  7. Farmacotherapeutisch Kompas, www.fk.cvz.nl, 02/05/2010
  8. Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie, Transparantiefiche "Behandeling van obesitas" (juli 2007), www.bcfi.be, 02/05/2010
  9. Fabuless™, http://www.dsm.com/le/en_US/fabuless/html/homepage.htm, 05/05/2010
  10. A A Burns, M.B.E.L., R W Welch, A Dunne, C A Reid and I R Rowland, The effects of yoghurt containing a novel fat emulsion on energy and macronutrient intakes in non-overweight, overweight and obese subjects. Internation Journal of Obesity, 2001. 25(10): p. 1487-1496.
  11. A A Burns, M.B.E.L., R W Welch, A Dunne, P J Robson, L Lindmark, C A Reid, Ú Mullaney and I R Rowland, Short-term effects of yoghurt containing a novel fat emulsion on energy and macronutrient intakes in non-obese subjects. Internation Journal of Obesity, 2000. 24(11): p. 1419-1425.
  12. C M Logan, T.A.M., J M W Wallace, P J Robson, R W Welch, A Dunne and M B E Livingstone, Investigation of the medium-term effects of Olibra™ fat emulsion on food intake in non-obese subjects. European Journal of Clinical Nutrition, 2006. 60: p. 1081–1091.
  13. Rutherfurd-Markwick, K.J.M., P. J., Bioactive peptides derived from food. Journal of AOAC International., 2005. 88(3): p. 955-966.
  14. Dufresne, M., C. Seva, and D. Fourmy, Cholecystokinin and gastrin receptors. Physiol Rev, 2006. 86(3): p. 805-47.
  15. Noble, F., et al., International Union of Pharmacology. XXI. Structure, distribution, and functions of cholecystokinin receptors. Pharmacol Rev, 1999. 51(4): p. 745-81.
  16. Liddle, R.A., Regulation of cholecystokinin secretion in humans. J Gastroenterol, 2000. 35(3): p. 181-7.
  17. Berna MJ, J.R., Role of CCK/gastrin receptors in gastrointestinal/metabolic diseases and results of human studies using gastrin/CCK receptor agonists/antagonists in these diseases. Curr Top Med Chem., 2007. 7(12): p. 1211-31.
  18. Peter, S.A., M. D'Amato, and C. Beglinger, CCK1 antagonists: are they ready for clinical use? Dig Dis, 2006. 24(1-2): p. 70-82.
  19. Foucaud, M., et al., Insights into the binding and activation sites of the receptors for cholecystokinin and gastrin. Regul Pept, 2008. 145(1-3): p. 17-23.
  20. Liu, C., et al., Optimization of extraction and isolation for 11S and 7S globulins of soybean seed storage protein. Food Chemistry, 2007. 102(4): p. 1310-1316.
  21. Nagano, T., et al., Dynamc viscoelastic study on the gelation of 7S globulin from soybeans. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 1992. 40(6): p. 941-944.
  22. Thanh, V.H.S., K., Major proteins of soybean seeds. A straightforward fraction and their characterization. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 1976. 24: p. 1117-1121.

 

Universiteit of Hogeschool
Professionele Bachelor Biomedische Laboratoriumtechnologie, afstudeerrichting Farmaceutische en biologische laboratoriumtechnologie
Publicatiejaar
2010
Kernwoorden
Share this on: