Het recht op een geschikte job na een voetbalcarrière

Stel u eens voor: na een lang keuzeproces heb je eindelijk besloten welke studie je gaat volgen. Vol enthousiasme vertrek je naar de betreffende universiteit of hogeschool om je inschrijving te voltooien, maar reeds tijdens het eerste gesprek wordt er vanuit de onderwijsinstelling met je gelachen als je vertelt dat je naast je studies ook nog professioneel voetballer bent. Stel u eens voor: je bent werknemer in een bedrijf en met het oog op de toekomst krijg je van je werkgever niet de mogelijkheid je verder (intellectueel) te ontwikkelen omdat je focus enkel op je huidige job gelegd mag worden. En waarom? Omdat je huidige werkgever toevallig een voetbalclub is?

Jammer genoeg krijgen tal van Belgische profvoetballers te maken met deze problematiek. Er wordt zowel vanuit de arbeidsmarkt, de sportwereld als de onderwijsinstellingen te weinig aandacht gevestigd op de loopbaanbegeleiding van profvoetballers in België.

Studeren en profvoetbal

“Op een gegeven moment stond ik vast in de ploeg en durfde ik niet goed vragen om een training te skippen omdat je dan vreest voor je plaats.”

Eén van de redenen waarom Belgische profvoetballers moeite hebben om een leven na hun carrière uit te bouwen, is het gebrek aan begeleiding tijdens hun studies. Wanneer zij bij de jeugd spelen en in het secundair onderwijs les volgen, krijgen ze nog voldoende begeleiding van een mentor. Deze mentor kan zowel op school als op de club tewerkgesteld zijn. Daarnaast trainen ze vaak ’s avonds en zijn ze nog in de mogelijkheid om overdag les te volgen. Wanneer men de overstap naar de senioren maakt, die bovendien samen gaat met de overstap van secundair naar hoger onderwijs, valt deze begeleiding weg en is de focus vanuit de club vooral gericht op sportieve successen. Dit maakt dat de speler zelfstandig te werk moet gaan om de combinatie sport en studie tot een goed einde te brengen. Bovendien wordt er bij de senioren overdag getraind waardoor de speler op die momenten geen lessen kan volgen. Het gevolg hiervan is dat stress en prestatiedruk vaak hun tol eisen waardoor spelers stoppen met hun studies.

Studiebegeleiding

Een meer flexibele begeleiding vanuit de onderwijsinstelling is een noodzaak om zulke problemen het hoofd te bieden. Zo’n flexibele begeleiding kan bestaan uit het verplaatsen van examens, het opnemen van lessen zodat deze op een tijdstip bekeken kunnen worden wanneer het de student past, advies omtrent het aantal op te nemen studiepunten, etc.

Daarnaast blijkt uit dit onderzoek dat jongere profvoetballers onder de 20 jaar hun studies sneller opgeven bij het ervaren van succes aan het begin van hun prille voetbalcarrière. Ze worden vaak positief benaderd en ontvangen bovendien een meer dan gemiddeld loon, wat maakt dat zij eerder op korte dan op lange termijn denken. Ook hier is een doordachte begeleiding noodzakelijk zodat spelers reële verwachtingen meekrijgen aan het begin van hun carrière.

Loopbaanbegeleiding

83% van de bevraagde profvoetballers maakt zich zorgen of zij na hun actieve carrière als voetballer meteen een geschikte job gaan vinden. Ze beseffen dat deze zoektocht een lang proces kan zijn en willen dan ook van de eerste keer de juiste keuze maken, wat zij als zeer stresserend ervaren. Des te meer omdat er niemand van hen weet waar ze momenteel met vragen omtrent hun loopbaan terecht kunnen. Een aantal willen wel in de sportwereld blijven, maar anderen willen ook niets meer met de voetbalwereld te maken hebben aangezien zij deze als oneerlijk en hard ervaren.

Daarnaast leiden profvoetballers een zeer gestructureerd leven waarbij alles voor hen op voorhand wordt gepland, van het ontbijt tot het wassen van kledij. En laat nu net dat de grootste bezorgdheid zijn wanneer profvoetballers nadenken over het einde van hun carrière. Ze vragen zich af of ze wel een structuur in hun leven kunnen brengen als ze in een rol terecht komen waarin zij zelfstandig beslissingen moeten nemen.

Profvoetballers moeten tijdens hun carrière reeds de ruimte krijgen om gesprekken te voeren met loopbaancoaches, stages te volgen in bedrijven en de mogelijkheid hebben om zich in te schrijven voor cursussen en/of opleidingen.

De Ideale Wereld van een profvoetballer

Zou het niet mooi zijn dat de profvoetballer zich in de ideale wereld kan inschrijven voor een bacheloropleiding die via blended learning wordt uitgewerkt? Dat hij zo tijdens zijn carrière op eigen tempo bijvoorbeeld een opleiding Sportmanagement kan volgen zodat hij verspreid over meerdere jaren een bachelordiploma kan behalen? Een opleiding waarbij hij zijn competenties die hij tijdens zijn carrière reeds ontwikkeld heeft, kan toepassen? Of zich nieuwe competenties omtrent werkattitudes kan aanmeten door het volgen van stages op de werkvloer? Een opleiding waarbij docenten gemotiveerd zijn zich in te zetten voor een maatschappelijk project?

Zou het niet mooi zijn dat de clubs in de ideale wereld meer de focus leggen op de ontwikkeling van de speler als persoon en niet enkel op sportieve successen? Dat zij contractueel vastleggen zich ertoe te verbinden dat spelers de mogelijkheid krijgen om op regelmatige basis workshops of opleidingen te volgen om zo hun competenties verder te ontwikkelen en zich zo beter voorbereid op de arbeidsmarkt kunnen presenteren?

Het zou mooi zijn… Ik hoop dat deze bachelorproef hiermee een steentje kan bijdragen en zo de stress die voetballers hieromtrent ervaren een stuk kan wegnemen.

Kalmte (en een goede begeleiding) zal u redden.

Geert Van Dun