De grijze zone van medicinale cannabis in België 

“Als ik medicinale cannabis niet gebruikte, denk ik niet dat ik nu nog leefde. Ik kon niet meer van de pijn.” Zo begint fibromyalgie patiënte Sandra aan haar verhaal. Ze is een van de vele Vlamingen die medicinale cannabis als laatste uitweg ziet tegen haar chronische pijn.  

Wat is medicinaal aan cannabis? 

Medicinale cannabis is de vrouwelijke variant van de hennepplant die onder strenge voorwaarden wordt gekweekt. Zo is de patiënt zeker van continuïteit en kwaliteit van het product. De werkzame bestandsdelen van de plant zijn CBD en THC. Vooral de laatst opgenoemde stof is pijnstillend, maar zorgt tegelijkertijd ook voor een high-effect. CBD vermindert dan op zijn beurt de neveneffecten van THC en biedt een ontstekingsremmend effect. 

In heel de wereld is het gebruik van medicinale cannabis in opmars, ook bij ons in België. De medicijnen op basis van de cannabis worden vaak als pijnstiller bij chronische pijnlijders gebruikt, maar helpt ook vaak bij andere ziektesymptomen. Zo reduceert het epilepsieaanvallen, wekt de eetlust op bij kankerpatiënten en verminderd de misselijkheid na chemotherapie. 

België hinkt achterop 

Veel patiënten zijn al gewonnen voor de werkzame stoffen van medicinale cannabis, alleen de  aankopen verloopt nogal stroef. Een eerste obstakel waar vele patiënten tegen aanlopen is het voorschrift. Er zijn nog maar weinig artsen die medicinale cannabis voorschrijven, meestal omdat ze niet over de nodige kennis beschikken. Patrik Vankrunkelsven is een van de weinige artsen in Vlaanderen die de pijnstiller voorschrijft. Onder strikte voorwaarden weliswaar, zo schrijft hij het principieel niet voor aan minderjarige. Omdat het voor die doelgroep enkele neveneffecten zou kunnen veroorzaken: psychose en vormen van afhankelijkheid. 

Een tweede hekelpunt is de distributie, zo vind je het product nog niet in de rekken van de Belgische apothekers. Hiervoor moeten de patiënten naar onze Noorderburen. Waardoor de patiënten zich ongewild in de illegaliteit begeven, zodra ze terug de grens oversteken naar België. 

Zo zien de apothekers in Nederland het aandeel van Belgische patiënten elk jaar stijgen. De Transvaal Apotheek in Den Haag waar ze zelf hun CBD-olie produceren, is zelf bezig met uitbreidingen om zo te kunnen voldoen aan de enorme vraag. 

‘Je mag het wel in je maag hebben, maar niet in je zak’

Als artsen toch hun medewerking verlenen is de patiënt ten volle verantwoordelijk voor de oversteek naar Nederland. De grenspolitie geeft wel te verstaan dat er geen prioriteit ligt bij het controleren van die patiënten. Er is in het verleden ook nog nooit een voorval geweest bij controles en als er effectief een voorschrift kan voorgelegd worden zal er dan ook geen vervolg aan de zaak gegeven worden. 

Toekomst van medicinale cannabis

Natuurlijk is het altijd handiger als je in eigen land om je medicijnen kunt. De adviseur van mevrouw De Block, minister van Volksgezondheid, ziet zelf ook in dat de grijze zone in vraag moet gesteld worden. 

Er zijn onderzoeken bezig over hoe alles hier mogelijk zou kunnen zijn in België, maar dat neemt tijd in beslag. De adviseur wist ook meteen te zeggen dat het aankopen van medicinale cannabis niet meer voor deze legislatuur zal zijn. 

Charlotte Van Bogaert, Phebe Coppens en Celine De Roust