Conflictoplossing op de speelplaats aan de hand van 'peer-mediation': opgeleide, neutrale leerlingen bemiddelen bij conflicten op de speelplaats
Spelen is belangrijk voor de sociaal-emotionele en fysieke ontwikkeling van kinderen. Spelenderwijs leren kinderen veel bij over hun eigen mogelijkheden, ze doen aan motorische ontwikkeling. Ze leren ook hoe andere kinderen kunnen reageren op gedrag dat ze uitoefenen. Op de speelplaats, waar kinderen even alles zouden moeten vergeten, loopt het vaak mis. Kinderen leren enorm veel bij als ze de conflicten zelf leren op lossen.
In een schoolse omgeving komen conflicten meestal voor tussen: leerlingen onderling, leerkrachten en leerlingen, ouders en de school (leerkrachten en/of directie), leerkrachten onderling of leerkrachten en directie. Ik leg de focus op de conflicten tussen leerlingen onderling. Meer concreet de conflicten die zich voordoen op de speelplaats.
Conflicten op de speelplaats blijken meestal te gaan over volgende oorzaken: gebroken vriendschappen, roddelen, niet nakomen van afspraken tijdens een spel, discussie over de verdeling van de voetbalploegen, uitsluiten, fysieke contacten zoals een duw en discussie over materiaal om mee te spelen. Op speelplaatsen is er ook soms sprake van geweld of pestgedrag. Dan spreken we echter niet meer over een conflict en moeten verdere stappen ondernomen worden.
In mijn verkennend onderzoek merkte ik dat er verrassend weinig concrete informatie terug te vinden is over manieren van conflictoplossing op speelplaatsen. Uiteindelijk kwam ik terecht bij een internetartikel van De Redactie. U kan dit artikel, dat heel bepalend was voor de richting van mijn onderzoek, terugvinden in de bijlage. Het artikel gaat over peer mediation, een vorm van conflictbemiddeling waarbij neutrale, opgeleide, leerlingen ingeschakeld worden om te bemiddelen bij conflicten. Ze ondersteunen de conflictpartijen in hun zoektocht naar oplossingen die goed zijn voor alle betrokkenen. Zo kunnen beide partijen weer met een goed gevoel verder. Ik had nog nooit eerder gehoord van deze conflictoplossingsmethode. Volgens het artikel is peer mediation een vorm van conflictoplossing waar onze huidige minister van onderwijs Hilde Crevits sterk in gelooft.
Deze conflictoplossingsmethode leek me heel sterk: leerlingen leren op een vlotte manier probleemoplossend denken en werken aan sociale- en onderhandelingsvaardigheden. Stuk voor stuk vaardigheden die heel breed bruikbaar zijn tijdens de rest van hun leven.
Het doel van mijn project was het volgende: ik wilde het schoolteam een concreet en duidelijk product aanbieden waarmee ze jaar op jaar aan het werk kunnen. Daarom ontwikkelde ik een handleiding boordevol actieve werkvormen voor leerkrachten om leerlingen van de derde graad op te leiden tot bemiddelaars. Eens de bemiddelaars na de opleiding aan het werk zijn kunnen leerlingen met een conflict op vrijwillige basis bij hen terecht aan een afgebakende, herkenbare zone op de speelplaats. De conflictpartijen moeten zich begrepen voelen en er moet een oplossing gevonden worden voor het conflict waarmee alle partijen kunnen leven. Die oplossing komt uit de conflictpartijen zelf, de bemiddelaars sturen het gesprek op een positieve manier.
