Docentgedrag als student bekeken

Linde Domus
Persbericht

Zijn studenten klaar voor de docent van morgen?

Studenten verkiezen een leidende docent. Dat concludeert Linde Domus (Universiteit Antwerpen) in haar masterscriptie naar docentgedrag in het hoger onderwijs vanuit de perceptie van de studenten. Maar is dit ook de docent die ons hoger onderwijs van vandaag nodig heeft?

Linde Domus, studente in de Opleidings- en Onderwijswetenschappen, bevroeg 136 eerstejaars  bachelorstudenten TEW aan de Universiteit Antwerpen naar het docentgedrag dat volgens hen geprefereerd wordt in het kader van een goede docent-studentrelatie. Hierbij gaven de studenten aan voornamelijk een leidende docent te prefereren. Dit wil zeggen dat ze de docent graag in een dominante, invloedrijke rol zien waardoor zijzelf een meer passieve, afhankelijke rol kunnen aannemen. Dit is in tegenstrijd met wat de Vlaamse Onderwijsraad reeds in 2011 adviseerde. Zij streeft naar studentgecentreerd onderwijs waar de student in een sociaal proces meer autonomie, verantwoordelijkheid en engagement opneemt aangaande zijn/haar leerproces. Dit advies vloeit voort uit de uitdagingen die onze snel evoluerende maatschappij stelt aan het onderwijs; inzetten op competentie-ontwikkeling en levenslang leren is de norm geworden. De vraag is of het hoger onderwijs van vandaag reeds voldoende antwoord biedt om deze studenten voor te bereiden op de jobs van de toekomst. Studentgecentreerd leren vraagt immers een verandering van rol van zowel de student als de docent; de student zal een actievere rol op zich nemen en de docent zal eerder een coachende functie dragen. 

Naast de bevraging over het geprefereerd docentgedrag werd ook nagegaan of de studenten dit docentgedrag herkenden bij de docenten die voor hen de werkcolleges Wiskunde verzorgden. Volgens de studenten voldeden de meeste docenten in grote mate aan het door hen geprefereerde (leidende) docentgedrag, maar de inschattingen van de docenten varieerden onderling sterk.
Dit onderzoek draagt bij aan de professionalisering van docenten om hen bewuster te maken van de invloed die zij uitoefenen op hun relatie met de studenten enerzijds en op hun motivatie, op onrechtstreekse wijze, anderzijds.

 

Meer weten?

Linde Domus: linde.domus@student.uantwerpen.be / +32 486 33 40 28

Promotor: prof. dr. Ellen Vandervieren, ellen.vandervieren@uantwerpen.be

Bibliografie

Aarup Jensen, A., & Krogh, L. (2017). Re-Thinking Curriculum for 21st-Century Learners: Examining the Advantages and Disadvantages of Adding Co-Creative Aspects to Problem-Based Learning. In T. Chemi & L. Krogh (Eds.), Co-creation in higher education (pp. 1-14). Rotterdam: Sense Publishers.

Baard, P. P., Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2004). Intrinsic need satisfaction: a motivational basis of performance and well-being in two work settings, Journal of Applied Social Psychology, 34 (10), 2045-2068.

Baarda, B. (2014). Dit is onderzoek! Handleiding voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers.

Baarda, B., Bakker, E., Fischer, T., Julsing, M., Peters, V., van der Velden, T., & de Goede, M. (2013). Basisboek kwalitatief onderzoek: Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers.

Butter, R. (2016). Het beste van twee werelden. Mixed methods als motor van praktijkgericht onderzoek. Thema Hoger Onderwijs. 2016(3), 56-61.

Christie, H., Munro, M., & Fisher, T. (2004). Leaving university early: Exploring the differences between continuing and non-continuing students. Studies in Higher Education, 29, 617–636.

Coppoolse, R., & Vroegindeweij, D. (2010). 75 modellen van het onderwijs. Groningen, Nederland: Noordhoff Uitgevers.

Cornelius-White, J. (2007). Learner-centered teacher-student relationships are effective: A meta-analysis. Review of Educational research, 77(1), 113-143.

Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th edition). Boston: Pearson Education, Inc.

De Lange, R., Schuman, H., & Montessori, N. M. (2016). Praktijkgericht onderzoek voor reflectieve professionals (7e ed.). Antwerpen, België: Garant.

De Maeyer, S., & Van Daal, T. (2017-2018). OpenLeerPakket Meten en Observeren [Cursus] Universiteit Antwerpen Opleidings- en onderwijswetenschappen.

den Brok, P. (2001). Teaching and student outcomes. A study on teachers’ thoughts and actions from an interpersonal and a learning activities perspective. Utrecht: W.C.C.

den Brok, P., Brekelmans, M., & Wubbels, T. (2004). Interpersonal teacher behaviour and student outcomes. School effectiveness and school improvement15(3-4), 407-442.

Fern, E.F. (2001). Advanced focus group research Thousand Oaks: SAGE Publications.

Goh, S., & Fraser, B. J. (2000). Teacher interpersonal teacher behaviour and elementary students’ outcomes. Journal of Research in Childhood Education, 14, 216–231.

Hagenauer, G., & Volet, S. E. (2014). Teacher-student relationship at university: an important yet under-researched field. Oxford Review of Education40(3), 370–388.

Hassan, Z. (2014). The social labs revolution: A new approach to solving our most complex challenges. San Francisco: Berrett-Koehler Publishers.

Hattie, J. (2009). Visible Learning: A Synthesis of Over 800 Meta-Analyses Relating to Achievement. New York, America: SAGE Publications.

Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The power of feedback. Review of Educational Research, 77, 81-112.

Hopkins, E. A. (2014). Supporting pre-service teachers to enhance the effectiveness of their classroom practice through engaging with the ‘voice’ of their pupils. Teacher Development, 18(1), 15–28.

Hsieh, H.-H. (2012). Challenges facing Chinese academic staff in a UK university in terms of language, relationships and culture. Teaching in Higher Education, 17, 371–383.

Iversen, A., & Pedersen, A. (2017). "Co-Creating Knowledge". In T. Chemi & L. Krogh (Eds.), Co-creation in higher education (pp. 15-30). Rotterdam: Sense Publishers.

Kropman-Postma, L., & Heldens, H. (2018), De invloed van docentgedragingen op de docent-studentrelatie, Onderzoek van onderwijs, 47, 15-22.

Lundvall, B. Å., Rasmussen, P., & Lorenz, E. (2008). Education in the learning economy: A European perspective. Policy Futures in Education, 6(6), 681–700.

Martens, R., & Boekaerts, M. (2007). Motiveren van studenten in het hoger onderwijs: Theorie en interventies. Groningen: Wolters Noordhoff.

Mitchell, I. (2008). The Relationship Between Teacher Behaviours and Student Talk in Promoting Quality Learning in Science Classrooms. Res Sci Educ Research in Science Education, 40(2), 171-186.

Moravec, J. W. (2008). Towards society 3.0: A new paradigm for 21st century education. Minneapolis, MN: University of Minnesota.

Moravec, J. W. (2013). Knowmad society. San Bernardino, CA: Education Futures.

Mortelmans, D. (2013). Handboek kwalitatieve onderzoeksmethode(4de herziene druk). Leuven: Acco.

Nelis, H., & Van Sark, Y. (2016). Motivatie binnenstebuiten: Het geheim achter gemotiveerde pubers, enthousiaste leerlingen en gedreven studenten. Utrecht: Kosmos Uitgevers.

Niemiec, C. P., & Ryan, R. M. (2009). Autonomy, competence, and relatedness in the classroom. School Field7(2), 133–144.

Oostdam, R. J., Koerhuis, M. J. C., & Fukkink, R. G. (2016). Het verband tussen ongewenst gedrag en de leerpsychologische behoeften van leerlingen in het voortgezet onderwijs. Pedagogische Studiën93(2), 97-116.

Palmer, M., O’Cane, P., & Owens, M. (2009). Betwixt spaces: Student accounts of turning point experiences in the first-year transition. Studies in Higher Education, 34, 37–54.

Pennings, H. J., Brekelmans, M., Wubbels, T., van der Want, A. C., Claessens, L. C., & van Tartwijk, J. (2014). A nonlinear dynamical systems approach to real-time teacher behavior: Differences between teachers. Nonlinear Dynamics, Psychology, and Life Sciences18(1), 23-45.

Pianta, R. C. (1999). Enhancing relationships between children and teachers. (pp. 125-146). Washington, DC: American Psychological Association.

Pianta, R. C. (2013). Classroom Management and Relationships Between Children and Teachers: Implications for Research and Practice. In C. Evertson & C. Weinstein (Eds.), Handbook of Classroom Management: Research, Pratice, and Contempary Issues (pp. 695–720). New York: Routledge.

Pianta, R. C., & Hamre, B. K. (2009). Classroom processes and positive youth development: Conceptualizing, measuring, and improving the capacity of interactions between teachers and students. New Directions for Youth Development, 2009(121), 33–46.

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68–78.

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2009). Promoting self-determined school engagement: Motivation, learning and well-being.  In K.R. Wenzel & A. Wigfield (Eds.),  Educational handbook series.  Handbook of motivation at school (pp.171-195). New York, NY, US: Routledge/Taylor & Francis Group.

 

Sander, P., Stevenson, K., King, M., & Coates, D. (2000). University students' expectations of teaching. Studies in Higher education, 25(3), 309-323.

Sanders, W. L., Wright, S. P., & Horn, S. P. (1997). Teacher and Classroom Context Effects on Student Achievement: Implications for Teacher Evaluation. Journal of Personnel Evaluation in Education, 11(1), 57–67.

Scharmer, O. C. (2007). Theory U: Leading from the future as it emerges: The social technology of presencing. Published for SOL (The Society for Organizational Learning), San Francisco,CA & London: Berrett-Koehler McGraw-Hill distributor.

Sennett, R. (2006). What do we mean by Talent? The Political Quarterly, 77(1), 163–167.

Shaw, P. (2002). Changing conversations in organizations: A complexity approach to change. London: Routledge.

Skinner, E., Saxton, E., Currie, C., & Shusterman, G. (2017). A motivational account of the undergraduate experience in science: brief measures of students’ self-system appraisals, engagement in coursework, and identity as a scientist. International Journal of Science Education, 39(17), 2433-2459.

Stavnskær, A. (2014). Human [Unpublished Master’s Thesis]. Copenhagen, Denmark: Laics Master, CBS (Copenhagen Business School).

Thijssen, P. (2016). Statistisch gezien: van beschrijving naar inzicht, van lot naar kans. Leuven, België: Acco.

Van den Broeck, A., Vansteenkiste, M., De Witte, H., Lens, W., & Andriessen, M. (2009). De zelf- determinatietheorie: kwalitatief goed motiveren op de werkvloer, Gedrag & Organisatie, 22(4), 316-335.

Van der Pligt, J., & Blankers, M. (2013). Survey-onderzoek: de meting van attitudes en gedrag. Den Haag, Nederland: Boom Lemma uitgevers.

Van Rotterdam, M. (2008). De ideale docent in het hoger onderwijs [Onderzoeksrapport]. Utrecht: Universiteit van Utrecht.

van Uden, J., Ritzen, H., & Pieters, J. M. (2014). Engaging students: The role of teacher beliefs and interpersonal teacher behavior in fostering student engagement in vocational education. Teaching and Teacher Education, 37, 21-32.

Veldman, I., van Tartwijk, J. W. F., den Brok, P., & Wubbels, T. (2006). Leren omgaan met leerlingen in de multiculturele klas. VELON: tijdschrift voor lerarenopleiders27(2), 30-36.

Vlaamse Onderwijsraad. (2011). Advies over studentgecentreerd leren. Geraadpleegd op 5 april 2019 via  https://assets.vlor.be/www.vlor.be/import/rho-rho-adv-004.pdf

Vlaamse Onderwijsraad. (2012). Advies over uitdagingen voor het Vlaamse hoger onderwijs in de 21ste eeuw. Geraadpleegd op 6 mei via https://assets.vlor.be/www.vlor.be/import/rho-rho-adv-001_1.pdf

Vlaamse Onderwijsraad. (2018). Advies studentgecentreerde curricula. Geraadpleegd op 4 mei 2019 via https://assets.vlor.be/www.vlor.be/advice_final_attachments/RHO-RHO-ADV-1819-001.pdf

Vos, B. (2009). Invloed van interpersoonlijk leraarsgedrag, student- en studiekenmerken op motivatie van hogeschoolstudenten [Masterproef]. Utrecht: Universiteit Utrecht.

Wubbels, T., & Brekelmans, M. (2005). Two decades of research on teacher–student relationships in class. International Journal of Educational Research, 43, 6–24.

Wubbels, T., Créton, H. A., & Hooymayers, H. P. (1985). Discipline problems of beginning teachers, interactional teacher behavior mapped out. Abstracted in Resources in Education, 20 (12), 153-170.

Zhou, Y., Jindal-Snape, D., Topping, K., & Todman, J. (2008). Theoretical models of culture shock and adaptation in international students in higher education. Studies in Higher Education, 33, 63-75.

Universiteit of Hogeschool
Opleidings- en onderwijswetenschappen
Publicatiejaar
2019
Promotor(en)
Ellen Vandervieren
Kernwoorden
Share this on: