Nieuwe waarschuwing voor media: Vlamingen haken af bij negatief nieuws
Uit een onderzoek van de KU Leuven bij 577 personen blijkt dat één op negen Vlamingen het nieuws bewust vermijden, eenzelfde aantal werd eerder al in Nederland teruggevonden. De hoofdreden hiervoor blijkt de negativiteit van het nieuws te zijn (ongeveer twee op drie vermijders geeft dit aan) en meer nog, de andere redenen die aangegeven worden hebben vaak met negativiteit te maken: het nieuws roept vaak negatieve gevoelens op, er is een gebrek aan positief nieuws. Bewuste nieuwsvermijders hekelen ook de polarisering van het nieuws en vinden dat het nieuws te weinig in de diepte gaat. Een zorgwekkend signaal voor nieuwsmedia, dat nog meer benadrukt wordt wanneer we kijken naar mensen die het nieuws onbewust vermijden: dit is een groep van maar liefst 17%. Zo komen we aan bijna drie op de tien Vlamingen die het nieuws, al dan niet bewust, het nieuws niet willen volgen.
De verdeling binnen deze groepen is niet gelijk: vrouwen maken meer kans om het nieuws (al dan niet bewust) te vermijden dan mannen, die het nieuws ook vaker bewust wél nog volgen. Het opleidingsniveau van de ondervraagden speelde ook een rol: lager opgeleiden volgen het nieuws vaker niet meer, al was dit verband zwak. De generatiekloof blijkt een grotere rol te spelen: jongeren vermijden het nieuws vaker dan ouderen - alweer een zorgwekkende evolutie voor de nieuwsmedia, die al langer worstelt met de vraag hoe meer jongeren aan te spreken. Er blijkt nog werk aan de winkel te zijn. Een opmerkelijke bevinding die eerder onderzoek en de verwachting tegenspreekt is dat nieuwsvermijders emotioneel stabieler zijn dan nieuwsvolgers - negatief nieuws zou zo wel eens een onverwacht en pijnlijk neveneffect kunnen hebben. Een ander aspect dat meespeelt is de politieke interesse: een hogere politieke interesse zorgt – niet geheel onverwacht – voor een grotere kans op het volgen van nieuws.
Het is gelukkig niet al kommer en kwel voor de nieuwsmedia: ook de meest overtuigde nieuwsvermijders slagen er meestal niet in om helemaal geen nieuws op te vangen – en ze willen dit vaak ook niet. Slechts één persoon geeft aan om te proberen alle nieuwsmedia te vermijden. Televisienieuws en sociale media doen het hier het slechtst en worden het meest vermeden, televisienieuws dan ook nog vaker door jongeren – ondanks verwoede pogingen om het nieuws ‘flitsender’ te maken en minder oubollig te laten klinken is hier weinig van terug te vinden bij de perceptie van het nieuws bij jongeren. Printmedia scoren, in lijn met de neergaande trend in de oplagecijfers, eveneens zwak: kranten worden door 50% van de vermijders niet gevolgd, magazines door 40%.
De thema’s die het meest vermeden worden hangen samen met de negativiteit die gehekeld wordt: de meest vermeden thema’s zijn terreur en de economische crisis, wat uitgesproken negatieve thema’s zijn. Positiever is dan weer dat 95% van de nieuwsvermijders aangeeft dat ze het nieuws terug zouden beginnen volgen indien er zaken zouden veranderen. Voorbeelden van zulke zaken zijn minder sensatie, een grotere relevantie van het nieuws in het dagelijkse leven, en uiteraard, meer positieve nieuwsberichten en minder negatief nieuws.
