Epicardial pacing in growing children: pacemaker performance and positional evolution.

Pacemakers bij baby’s: Kunnen ze de groei van onze kinderen volgen?

Inleiding

Wie ziet u voor zich, wanneer u denkt aan een persoon met een pacemaker? Waarschijnlijk is dit een volwassen vrouw of man. Wat weinigen weten is dat ook baby’s en peuters soms  een pacemaker bezitten.

Uiteraard moeten pacemakers bij jonge kinderen aangepast worden. Zij hebben immers een hoger hartritme, spelen meer, en vooral… ze groeien!

Studie

Baby’s en peuters met hartproblemen hebben soms nood aan een pacemaker. Vanwege hun kleine gestalte en eveneens kleine bloedvaten, is het niet mogelijk om de pacemaker op dezelfde manier in te planten als bij volwassenen. Daarom wordt vaak gebruik gemaakt van een epicardiale pacemaker. Dit wil zeggen dat het hart van buiten af gestimuleerd wordt. Pacemakerdraden worden op de buitenkant van het hart aangebracht, terwijl die bij volwassenen in het hart zitten. Ook de pacemakerbatterij zit op een andere plaats. Bij de jonge kinderen in de buikwand, bij volwassenen ter hoogte van het sleutelbeen.

De grootste uitdaging bij kinderen met een pacemaker is, inspelen op hun groei. Door de groei zal ook de afstand tussen de pacemaker in de buikwand en het hart waar de electroden vastgemaakt zijn, toenemen. De pacemakerdraad moet dus mee kunnen evolueren met deze lengte zodat het aantal heroperaties beperkt blijft. Tot op  heden wordt tijdens een pacemaker implantatie bij een kind een pacemakerdraad met een lengte van 25 of 35 cm gebruikt. Maar is dit wel noodzakelijk? Nemen we geen extra risico door een te korte of te lange draad te gebruiken die complicaties kan geven?

In deze studie werd gegevens verzameld van 59 kinderen met een epicardiale pacemaker die gevolgd werden in het UZ Gent. Dit vanaf de implantatie tot en met hun laatste pacemakercontrole. De mediane leeftijd van deze kinderen bij implantatie van de pacemaker bedroeg 1,4 jaar. In een eerste deel werden de karakteristieken van pacemakerbatterij en pacemakerdraad bestudeerd. In het tweede deel van de studie werd de toename in afstand tussen hart en de pacemakerbatterij in de buikwand vergeleken met de toename in lengte van het groeiende kind. Zou de afstand tussen batterij en hart evenredig toenemen met de groei?

We kunnen uit deze studie besluiten dat er een duidelijke logaritmische correlatie bestaat tussen de toename in lengte van het kind en de toename in afstand tussen hart en pacemakerbatterij. Dit wil zeggen dat wanneer een kind 10 cm groeit, de afstand tussen hart en pacemaker slechts zal toenemen met 1 cm.

Bijvoorbeeld, een baby die bij de geboorte 50 cm meet, kan 20 jaar later een man van 2 meter zijn. Er zou bijgevolg een toename in lengte van 150 cm kunnen zijn. Volgens deze bevindingen zou dat dan gepaard gaan met een afstandstoename tussen hart en pacemaker van 15 cm. Zoals eerder gezegd wordt de groei gecompenseerd door de pacemakerdraden wat langer te maken dan nodig is. We kunnen ons hierbij de vraag stellen of een draadlengte van 25 of 35 cm die momenteel bij implantatie gebruikt wordt, wel noodzakelijk is en niet eerder problemen, zoals strangulatie of draadfalen, veroorzaakt.

Besluit

Gebaseerd op de resultaten van deze studie, kunnen we besluiten dat de toename in afstand tussen hart en pacemakerbatterij in proportie is tot de toename in lichaamslengte van de patiënten, met een factor van 1 op 10. Dit betekent dat de standaard pacemakerdraadlengte van 25 of 35 cm, die nu geïmplanteerd wordt bij kinderen, ruimschoots voldoende is. Aangezien niet alleen een te korte draad maar ook een te lange draad complicaties kan veroorzaken, is het aangewezen de ideale pacemakerdraadlengte bij implantatie voor elk kind afzonderlijk te bepalen. Volgens deze studie zou het mogelijk worden om de verwachte benodigde draadlengte te berekenen en te individualiseren. Dit aan de hand van de lengte van de ouders en de verwachte lengte van hun kind. Op deze manier kunnen we het risico op heroperaties of complicaties bij kinderen met een epicardiale pacemaker verminderen.